Το ΝΑΙ στην Ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι μονόδρομος για την Αριστερά.

Στέφανος Μπαγεώργος, Αυγή, Δημοσιευμένο: 2005-06-07

Η απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης για την Ευρώπη (Ευρωσύνταγμα) στο Γαλλικό δημοψήφισμα –και στο αντίστοιχο Ολλανδικό- δημιουργεί καινούργια δεδομένα στην πορεία οικοδόμησης της Ε.Ε.

Η κύρια αντιπαράθεση ανάμεσα στις συντηρητικές δυνάμεις και τις δυνάμεις της Αριστεράς, για αρκετά χρόνια, είναι για τον χαρακτήρα αυτού καθαυτού του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Αν δηλαδή η Ευρώπη θα είναι απλά μια διευρυμένη αγορά ή αν θα προχωρήσει στην πολιτική ενοποίησή της με κατεύθυνση την Ομοσπονδία. Η απάντηση σ΄ αυτό το ερώτημα είναι το κρίσιμο θέμα που ουσιαστικά τέθηκε μέσα από τη διαδικασία κύρωσης του Ευρωσυντάγματος.

Το συγκεκριμένο κείμενο έχει ελλείψεις και αδυναμίες. Δεν μπορούσε να είναι κι αλλιώς. Το Ευρωσύνταγμα, όπως και όλες οι αποφάσεις της Ε.Ε., είναι προϊόν συμβιβασμού ανάμεσα σε κυβερνήσεις, σε δυνάμεις με διαφορετικό πολιτικό και ιδεολογικό προσανατολισμό, με διαφορετικά συμφέροντα και επιδιώξεις.

Η ιδιαιτερότητά του βρίσκεται στο ότι δίνει τη δυνατότητα να προωθηθεί, από καλύτερες θέσεις συγκριτικά με τις εν ισχύ συνθήκες, η θεσμική συγκρότηση της Ε.Ε. σε πολιτικό επίπεδο.

Η απόρριψή του προφανώς δεν σημαίνει διάλυση της Ε.Ε. Δεν σημαίνει όμως ότι δημιουργούνται ευνοϊκότερες συνθήκες για το άμεσο μέλλον, σε ότι αφορά στην αντιμετώπιση των κρίσιμων προβλημάτων της Ε.Ε.

Το πρώτο αποτέλεσμα αυτής της απόρριψης είναι ότι η Ευρώπη θα συνεχίσει να παραμένει μια διευρυμένη αγορά, χωρίς περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων, προϊόντων, υπηρεσιών και ανθρώπων, χωρίς όμως και πολιτικούς θεσμούς ελέγχου.

Θα συνεχίσει να παραμένει ένα άθροισμα κρατών, το καθένα με τη δική του εξωτερική πολιτική, με τη δική του αμυντική πολιτική, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις και να διαμορφώνουν ευνοϊκούς, για την πολιτική τους, συσχετισμούς στο εσωτερικό της Ε.Ε.

Με δεδομένο ότι είναι άγνωστο το πότε και με ποιους όρους θα ανοίξει εκ νέου η συζήτηση για το σύνολο των θεμάτων που περιλαμβάνονται στο Ευρωσύνταγμα, είναι πολύ πιθανή η στασιμότητα –στην καλύτερη περίπτωση- ή και το πισωγύρισμα στην αντιμετώπιση κρίσιμων προβλημάτων (Προϋπολογισμός της Ε.Ε., ενταξιακές διαπραγματεύσεις με Τουρκία –η Συνθήκη της Νίκαιας λειτουργεί απαγορευτικά ως προς αυτό το θέμα- κ.ά.). Από την άποψη αυτή, πέρα από τις θριαμβολογίες για το «αριστερό ΟΧΙ», οι μόνοι που πραγματικά έχουν λόγο να χαίρονται είναι οι δυνάμεις της συντηρητικής Δεξιάς και οι ευρωσκεπτικιστές. Η δική τους άποψη για την «Ευρώπη-αγορά» υλοποιείται. Με αυτό το μοντέλο θα συνεχίσει να λειτουργεί η Ε.Ε. Αντίθετα, οι δυνάμεις της Αριστεράς, που υποδεικνύουν εδώ και χρόνια ότι ο μόνος δρόμος για να είναι η Ευρώπη μια ανταγωνιστική δύναμη προς τις ΗΠΑ, για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της κοινωνικής συνοχής και του δημοκρατικού ελλείμματος, είναι η πολιτική, πέρα από την οικονομική ενοποίησή της, δεν έχουν ιδιαίτερους λόγους για να είναι ικανοποιημένες με τις εξελίξεις.

Ο ΣΥΝ, όπως και άλλες δυνάμεις της Αριστεράς με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, έκανε το λάθος να τοποθετηθεί για το Ευρωσύνταγμα με βάση τις εφαρμοζόμενες πολιτικές και τις εκτιμήσεις του για τις επιδιώξεις των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων που προωθούν το νεοφιλελευθερισμό και όχι με βάση αυτό καθ΄ εαυτό το περιεχόμενο του Ευρωσυντάγματος και τις προοπτικές που ανοίγει. Δεν κατάλαβε δηλαδή ότι το κεντρικό πολιτικό θέμα που κρίνεται από την κύρωση ή μη του Ευρωσυντάγματος είναι η ίδια η πορεία της ενοποίησης.

Ταυτόχρονα άφησε αναπάντητα όλα τα ερωτήματα που σχετίζονται με την επόμενη μέρα της απόρριψης του Ευρωσυντάγματος. Με ποιες δυνάμεις και με ποια διαδικασία δηλαδή θα προωθηθεί η διακηρυγμένη θέση του «για μια άλλη Συνταγματική Συνθήκη και για μια άλλη Ευρώπη που είναι εφικτή».

Οι επιλογές δεν είναι πολλές. Ο ΣΥΝ οφείλει, στο πλαίσιο του κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, να αναλάβει πρωτοβουλία ώστε να υιοθετηθεί και να προωθηθεί πρόταση για πανευρωπαϊκό συντονισμό, μέσω των αντίστοιχων κομμάτων και των Ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου, της Αριστεράς, των Πράσινων και των Σοσιαλιστών. Το αντικείμενο μιας τέτοιας προσπάθειας από την πλευρά του ΣΥΝ και της Ευρωπαϊκής Αριστεράς δεν μπορεί παρά να είναι η συζήτηση για την προοπτική της Ευρώπης και η προσπάθεια διαμόρφωσης ενός εναλλακτικού σχεδίου Συνταγματικής Συνθήκης.

Δεν φτάνουν οι αναφορές για τη «μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση» των δυνάμεων που θα κινηθούν σε μια τέτοια κατεύθυνση. Οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα και στην Ευρώπη είναι δεδομένες. Σε διάλογο, σε συμφωνία ή και σε αντιπαράθεση μαζί τους θα υπάρξει η όποια εξέλιξη. Και σ΄ αυτό το πεδίο του διαλόγου θα κριθεί η βιωσιμότητα κάθε πρότασης.

Μια τέτοια πρόταση δίνει τη μόνη ρεαλιστική διέξοδο και αποδεικνύει στην πράξη ότι ο ΣΥΝ είναι διατεθειμένος να συμβάλει στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση των αδιεξόδων.

Θέματα επικαιρότητας: Ευρωπαϊκό Σύνταγμα

Γεράσιμος Γεωργάτος

ΣΥΝ και Ευρώπη: Ναι, Παρών, Όχι

Γεράσιμος Γεωργάτος, 2008-05-18

Ένα Ναι, ένα Παρών και τρία Όχι περιγράφουν συνοπτικά την...

Περισσότερα
Μιχάλης Σαμπατακάκης

Όχι στη Συνθήκη της Λισσσαβώνας. Ναι σ ένα δημοκρατικό Σύνταγμα της Ε.Ε.

Μιχάλης Σαμπατακάκης, 2008-04-26

Αυτές τις μέρες συζητείται στο ελληνικό κοινοβούλιο η επικύρωση...

Περισσότερα

Μεταρρυθμισμός και ευρωπαϊκή προοπτική

Γιάννης Κ. Μπασιάκος, 2008-01-16

Αφορμή για το παρόν σημείωμα έδωσαν δύο ενδιαφέροντα κείμενα...

Περισσότερα
Αποστόλης Στραγαλινός

Η Συνθήκη της Λισαβόνας και η ευρωπαϊκή οικοδόμηση

Αποστόλης Στραγαλινός, 2007-12-23

Έπειτα από έξι χρόνια κοπιαστικών συζητήσεων για τους θεσμούς...

Περισσότερα
Αποστόλης Στραγαλινός

Η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη της Ε.Ε και η στάση της ελληνικής αριστεράς

Αποστόλης Στραγαλινός, 2007-10-27

Η λέξη «Σύνταγμα» αποσύρθηκε, τα σύμβολα της Ένωσης, σημαία,...

Περισσότερα
Μαρίκα Φραγκάκη

Μεταρρυθμιστική Συνθήκη και ευρωπαϊκή ενοποίηση

Μαρίκα Φραγκάκη, 2007-10-27

Η τελευταία σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις 18-19/10/2007,...

Περισσότερα
Μιχάλης Παπαγιαννάκης

Η Ευρωπαϊκή ενοποίηση η μόνη αριστερή πρόταση

Μιχάλης Παπαγιαννάκης, 2007-10-21

Η πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης είναι σήμερα η πιο αριστερή...

Περισσότερα

Οι "27" ενέκριναν το λείψανο του ευρω-συντάγματος

Χριστίνα Πουλίδου, 2007-10-21

Σε συνθήκες αδιαφορίας, σχεδόν απάθειας, εγκρίθηκε σε δεύτερο...

Περισσότερα

Άρθρα/ Ευρωπαϊκή Ένωση

Γεράσιμος Μοσχονάς

Η Ευρωπαϊκή εξασθένηση των κομμάτων

Γεράσιμος Μοσχονάς, 2025-04-06

...Η εποχή της αδυναμίας των μεγάλων mainstream κομμάτων αφήνει...

Η οικονομία και ο επανεξοπλισμός της Ευρώπης

Σάββας Ρομπόλης, Βασίλειος Μπέτσης, 2025-04-01

Ο γεωοικονομικός και γεωπολιτικός παγκόσμιος μετασχηματισμός...

Θόδωρος Τσίκας

Μπορεί η Ευρώπη να γίνει «μεγάλη»;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-03-11

Η μακρά περίοδος των ψευδαισθήσεων τελείωσε:Η ψευδαίσθηση...

Κώστας Καλλίτσης

Ρήτρα διαφυγής από τί;

Κώστας Καλλίτσης, 2025-03-09

Σε ομαλές συνθήκες, οι συνήθεις αντιρρήσεις στην ιδέα του...

Σωτήρης Βαλντέν

Ευρώπη: Και τώρα τι;

Σωτήρης Βαλντέν, 2025-03-02

Διατυπώνω εδώ κάποιες σκέψεις για την ευρωπαϊκή διάσταση...

Ο Τραμπ, η Ευρώπη και ο μεγάλος φόβος

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-02-22

Ζούμε το τέλος μιας εποχής και τα παλιά δεδομένα παύουν...

Θόδωρος Τσίκας

Η βίαιη ενηλικίωση της Ευρώπης

Θόδωρος Τσίκας, 2025-02-22

Η κυβέρνηση Τραμπ ξεκίνησε διμερή διάλογο με τον Πούτιν...

Δημήτρης Λιάκος

Το πραγματικό πρόβλημα της Ευρώπης

Δημήτρης Λιάκος, 2025-02-13

Η αντανάκλαση στο κοινωνικό επίπεδο θα σημάνει νέα όξυνση...

Γεράσιμος Μοσχονάς

Στην Ευρώπη οι «Τραμπ» δεν θα ευδοκιμήσουν

Γεράσιμος Μοσχονάς, 2025-02-09

Τα κόμματα υπάρχουν για να διαφέρουν. Δικαιώνουν την ύπαρξή...

Κώστας Καλλίτσης

Η Ευρώπη μας στην αναταραχή

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-12

Ανήμερα τα Χριστούγεννα έγινε δολιοφθορά σε ένα υποβρύχιο...

Κώστας Καλλίτσης

Από τον Λέττα στον Ντράγκι

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-15

Στην Ευρώπη το είχαμε όλοι, ίσως όσο ποτέ άλλοτε, ανάγκη,...

Θόδωρος Τσίκας

Τί σημαίνει η άνοδος της ακροδεξιάς στη Γερμανία

Θόδωρος Τσίκας, 2024-09-08

Η Θουριγγία και η Σαξονία, στις οποίες έγιναν εκλογές, είναι...

×
×