Η ελληνική παραμόρφωση

Π.Κ. Ιωακειμίδης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2013-02-15

Τελικά η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης υπήρξε τόσο καθημαγμένη χώρα από πλευράς συγκρότησης, ανάπτυξης, ευκαιριών και δυνατοτήτων ώστε να οδηγεί, συλλογικά και ατομικά, σε απελπισία ή, ορισμένους, στον νεοναζισμό και μερικούς άλλους στην τρομοκρατία; Βεβαίως, η αποσαθρωμένη σήμερα χώρα στη δίνη της κρίσης δικαιολογημένα οδηγεί στην απελπισία μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Μήπως όμως έφτασε στην κρίση γιατί, μεταξύ άλλων, δεν είχαμε εννοιολογήσει σωστά την Ελλάδα, ιδιαίτερα τις τελευταίες δύο δεκαετίες; Μήπως δηλαδή άλλο ήμασταν ως χώρα και άλλο νομίζαμε ότι ήμασταν;

Κατʼ αρχήν, πάντως, ήμασταν μια υπεραναπτυγμένη χώρα του παγκόσμιου συστήματος, είτε αυτό αρέσει σε ορισμένους είτε όχι - στην 24η θέση του παγκόσμιου δείκτη ανάπτυξης, ανάμεσα δηλαδή στις 25 περισσότερο αναπτυγμένες χώρες από τις περίπου 200 χώρες της υφηλίου (Human Development Report του ΟΗΕ). Η Ελλάδα την περίοδο εκείνη είχε ρυθμούς ανάπτυξης γύρω στο 4%, με άλλους κοινωνικούς δείκτες. Είχαμε βεβαίως προβλήματα και παθογένειες, ανισοκατανομή εισοδήματος και θύλακες φτώχειας. Ενδεχομένως, η ανάπτυξη αυτή ήταν πλαστή καθώς στηρίχτηκε στα δανεικά και στο υψηλό χρέος. Αλλά πάντως ήταν ανάπτυξη. Παρά ταύτα κυριαρχούσε το «σύνδρομο της ψωροκώσταινας». Πιστεύαμε, όπως αποδεικνύεται από έρευνες της εποχής, ότι ήμασταν ανάμεσα στους φτωχότερους της υφηλίου! Είναι γνωστές οι θρηνολογίες για τη «χαμένη γενιά των 700 ευρώ», σαν να ήταν κόλαση να αρχίσει ένας απόφοιτος πανεπιστημίου εργασία με 700 ευρώ (σήμερα ακούγεται ως κρύο αστείο). Η Ελλάδα δεν ήταν τότε ικανοποιημένη με την ευημερία που απολάμβανε. Τη θεωρούσε φτώχεια, ήθελε περισσότερα, ο καθένας ήθελε να γίνει πλούσιος σε χρόνο-ρεκόρ. Και πίεζε γιʼ αυτό. Και η πολιτική τάξη των πελατειακών σχέσεων, ανήμπορη να αντισταθεί, δανειζόταν για να ανταποκριθεί. Και αντί να γίνουμε πλουσιότεροι, γίναμε πάνω απʼ όλα διεφθαρμένοι και τελικά φτωχότεροι.

Αλλά η Ελλάδα δεν ήταν μόνο ανάμεσα στις 25 πλουσιότερες χώρες. Ηταν «στη ζώνη σταθερότητας και δημοκρατίας». Με ένα λειτουργικό δημοκρατικό σύστημα που, παρά τις ατέλειές του, ήταν συγκρίσιμο με το ευρωπαϊκό πρότυπο και το συγκριτικά καλύτερο στην περιοχή. Συμμετείχε, επίσης, στους ισχυρότερους διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς (ΕΕ, ΝΑΤΟ, Συμβούλιο της Ευρώπης, ΟΟΣΑ). Ηταν δηλαδή «παρέα» με τις πλέον αναπτυγμένες, ισχυρές δημοκρατίες της υφηλίου. Κι όμως σε όλες τις συγκρούσεις που οι δημοκρατίες αυτές βρέθηκαν να αντιπαρατίθενται (Βαλκάνια, Κόσοβο, Ιράκ, κ.λπ.), η ελληνική κοινωνία βρέθηκε απέναντί τους υποστηρίζοντας αιμοσταγείς δικτάτορες (π.χ. Μιλόσεβιτς). Σταθερά πίστευε ότι οι δημοκρατίες αυτές παρανομούσαν πλήρως, ενώ οι δικτάτορες ήσαν αθώες περιστερές. Αυτή η αντίληψη (της «κουλτούρας των αποκάτω» ή «underdog culture», όπως την ονόμασε ο Ν. Διαμαντούρος) αμφισβητούσε σταθερά και τη νομιμοποίηση της ελληνικής δημοκρατίας. Αλλωστε σταθερά διδασκόταν στα ελληνικά δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια ότι «κάθε γενιά οφείλει να κάνει το δικό της Πολυτεχνείο». Να κάνει δηλαδή μια εξέγερση ενάντια στο πολιτικό καθεστώς. Με τη μόνη διαφορά ότι το «Πολυτεχνείο» ήταν μια εξέγερση ενάντια σʼ ένα κτηνώδες δικτατορικό καθεστώς, ενώ ένα «νέο Πολυτεχνείο» θα ήταν εξέγερση σʼ ένα δημοκρατικό καθεστώς. Και έτσι φθάσαμε στο χυδαίο σύνθημα των ημερών, ότι «η χούντα δεν τελείωσε το ʼ73»! Φθάσαμε δηλαδή στην κορύφωση της προσπάθειας απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος. Και όταν φθάσεις στην απονομιμοποίηση, τα πάντα «επιτρέπονται», από τη Χρυσή Αυγή έως την τρομοκρατία.

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομική κρίση

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Προοδευτικές προτάσεις για την οικονομία σε συνθήκες permcrisis

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-11-21

H λέξη της χρονιάς για το 2022 σύμφωνα με το λεξικό Collins είναι...

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Η αδιέξοδη οικονομική πολιτική θα φέρει λουκέτα και ανεργία

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2021-02-02

Η πανδημία του Covid19 άλλαξε ριζικά τα δεδομένα παγκοσμίως...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Τι μαθαίνουμε από την τριπλή κρίση;

Γιάννης Βούλγαρης, 2020-09-12

Λίγες ήταν ευτυχώς οι φορές που η μεταπολιτευτική Ελλάδα...

Περισσότερα

Εικόνα δύσβατης πορείας

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2020-06-25

Είναι αλήθεια πως στην Ελληνική πραγματικότητα συχνά υπάρχει...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Από τη χαμένη 10ετία, μην πάμε στη χαμένη γενιά

Κώστας Καλλίτσης, 2020-05-10

Η καταιγίδα έχει όνομα, λέγεται ανεργία. Και θα είναι σφοδρή....

Περισσότερα
Αντώνης Λιάκος

Πλοήγηση μέσω κρίσεων

Αντώνης Λιάκος, 2020-05-03

Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει...

Περισσότερα

Μειώστε τους φόρους στους μισθωτούς

Αντώνης Καρακούσης, 2019-10-20

Η μακρόχρονη κρίση και το πλήθος των μέτρων, μνημονιακών...

Περισσότερα

Άρθρα/ Κοινωνία-Δικαιώματα

Γιώργος Σιακαντάρης

Ο Πάπας της νεωτερικότητας

Γιώργος Σιακαντάρης, 2025-04-22

Ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε την επίγεια πόλη ίσως για την ουράνια,...

Δημήτρης Λιάκος

Η αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης

Δημήτρης Λιάκος, 2025-05-07

Ο πληθυσμός της χώρας αναμένεται να μειωθεί έως το 2050 κατά...

Κώστας Ζαχαριάδης*

Γιατί η Αριστερά αγάπησε τον Πάπα;

Κώστας Ζαχαριάδης*, 2025-04-28

Τον Πάπα Φραγκίσκο δεν τον θρηνούν µόνο οι καθολικοί χριστιανοί...

Πάνος Σκοτινιώτης

Το κεντρικό πρόσωπο των Τεμπών και το πέπλο ποινικής προστασίας του

Πάνος Σκοτινιώτης, 2025-03-10

Ο τότε υπουργός Μεταφορών Κ. Καραμανλής αναγνώριζε, συνεπώς,...

Η τουρκική μαφία, απειλή για την Ελλάδα

'Εφη Λαμπροπούλου, 2025-03-09

Η Ελλάδα, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έχει γίνει τα...

Τα χαμένα ηχητικά

Πάσχος Μανδαρβέλης, 2025-02-15

Ας μην ανησυχεί ο Συνήγορος του Πολίτη. Σε δύο χρόνια θα...

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης

Εμπιστευόμαστε την Δικαιοσύνη;

Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, 2025-02-15

Α. Η μόνιμη επωδός του πρωθυπουργού και των κυβερνητικών...

Κώστας Καλλίτσης

Tipping point;

Κώστας Καλλίτσης, 2025-02-02

Η Κυριακή των Τεμπών διέλυσε την ψευδαίσθηση κυριαρχίας....

ΔΕΝ ΕΧΩ ΟΞΥΓΟΝΟ

2025-01-26

 Το μεσημέρι άφησα αυτή την τεράστια συγκέντρωση κόσμου...

Δημήτρης Χριστόπουλος

Η αλβανική εθνική επέτειος της 28ης Νοέμβρη πρέπει να γιορταστεί επισήμως στην Ελλάδα

Δημήτρης Χριστόπουλος, 2024-12-04

Dita e Pavarësisë. Ημέρα της Αλβανικής Ανεξαρτησίας! Στις 28 Νοεμβρίου...

Κώστας Καλλίτσης

Πριν πέσει το σπίρτο…

Κώστας Καλλίτσης, 2024-10-20

Ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας -συνδυάζοντας...

Εκφασισμός ελληνικής κοινωνίας

Ξένια Κουναλάκη, 2024-10-17

Οσοι πίστεψαν ότι επειδή μπήκε στη φυλακή η Χρυσή Αυγή,...

×
×