Γνωστές συνταγές, νέες προτάσεις

Τι σημαίνει η σύσταση του ΔΝΤ σε Γερμανία - Γαλλία για δημοσιονομική χαλάρωση

Ελίζα Παπαδάκη, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2013-08-08

Αφήνοντας προσωρινά κατά μέρος τη βυθισμένη στην ύφεση και υπερχρεωμένη ελληνική οικονομία, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξέδωσε αυτήν την εβδομάδα τις εκθέσεις του για τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης: για τη Γαλλία τη Δευτέρα, την Τρίτη για τη Γερμανία. Το ενδιαφέρον - και για εμάς, καθώς έμμεσα θα μας ωφελούσε - είναι ότι και στις δύο συνιστά να χαλαρώσουν τις πολιτικές δημοσιονομικής σταθεροποίησης που ακολουθούν.

Ως προς τη Γερμανία η σύσταση είναι αναμενόμενη, αυτονόητη θα έλεγε κανείς, εφόσον η χώρα ήδη, νωρίτερα από τις προβλέψεις, έχει επιτύχει τους στόχους για τα ελλείμματα. Σε ένα περιβάλλον χαμηλής μεγέθυνσης - μόλις γύρω στο 0,3% προβλέπεται φέτος να αυξηθεί το γερμανικό ΑΕΠ - καλό θα ήταν να αποφευχθούν οι υπερβολικές επιδόσεις στη σταθεροποίηση, όπως ήταν η τάση τα τελευταία χρόνια, σχολίασε ο αρμόδιος για τη χώρα αξιωματούχος Σούμπιρ Λαλ. Αλλά και στη Γαλλία, ενώ έχει καλύψει τα δύο τρίτα της προσπάθειας που ανέλαβε το 2011, της απομένει δηλαδή το ένα τρίτο, το ΔΝΤ συνιστά να επιβραδύνει τη δημοσιονομική της προσαρμογή, καθώς η ανάκαμψή της παραμένει «διστακτική». Την υπόδειξη χαιρέτισε αμέσως ο Τύπος της χώρας, μεταφράζοντάς την σε «λιγότερη λιτότητα». Από εκεί και πέρα όμως αρχίζουν οι ουσιαστικές διαφορές, που σχετίζονται με την ερμηνεία που δίνει το ΔΝΤ στην αναπτυξιακή αδυναμία της ευρωζώνης, εμμένοντας στην αβεβαιότητα και στην έλλειψη εμπιστοσύνης επιχειρήσεων, επενδυτών και νοικοκυριών ιδίως, και με ποιους τρόπους θεωρεί ότι θα ξεπεραστούν.

Στη Γαλλία το ΔΝΤ συνιστά να ανακόψει την αύξηση των φόρων, το σύνολο των οποίων προβλέπεται να φτάσει στο 44,6% του ΑΕΠ το 2014. Η δημοσιονομική προσαρμογή, όπως έχει σχεδιαστεί από τη γαλλική κυβέρνηση, θα προερχόταν κατά 70% από περικοπές δαπανών και κατά 30% από αύξηση των φορολογικών εσόδων. Αλλά προκειμένου να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων, λέει το ΔΝΤ, θα πρέπει πλέον να επικεντρωθεί αποκλειστικά στη μείωση των δαπανών.

Πρόκειται για το μεγάλο ιδεολογικό και πολιτικό ζήτημα που ταλανίζει όλες τις χώρες που βρίσκονται στην ανάγκη δημοσιονομικής προσαρμογής: Πώς κατανέμονται τα βάρη αυτής της προσαρμογής, μειώνοντας τις δημόσιες παροχές και εντείνοντας τις κοινωνικές ανισότητες, με την ελπίδα ότι θα διευκολυνθεί έτσι η επιχειρηματική δράση ή, αντίθετα, συντηρώντας (εξορθολογίζοντας πάντως και βελτιώνοντας) το κοινωνικό κράτος, και επιρρίπτοντας περισσότερα βάρη στους πιο εύπορους; Το αντιμετωπίσαμε και εμείς, ήδη από το 2010, όταν η τότε κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου επέμενε στον στόχο να αυξηθούν τα ιδιαίτερα χαμηλά φορολογικά μας έσοδα ώστε να συγκρατηθεί κάπως η μείωση των δημοσίων δαπανών.

Την αποτυχία εκείνης της προσπάθειας, που τόσο οδυνηρά ζούμε ακόμα, καθόρισαν το τεράστιο μέγεθος της απαιτούμενης προσαρμογής, η βαθιά και παρατεταμένη ύφεση, οπωσδήποτε οι αστοχίες κυβερνήσεων και τρόικας, εντέλει η συνολική πολιτική και κοινωνική μας αδυναμία να συμφωνήσουμε στην κατανομή του κοινωνικού κόστους και σε ένα σχέδιο για να βγούμε από την κρίση. Τέτοιες βασικές επιλογές, ωστόσο δεν νοείται να υπαγορεύονται απέξω, συνιστούν εθνική δημοκρατική ευθύνη, ανέλυε ο διευθυντής προγράμματος της γαλλικής κυβέρνησης καθηγητής Ζαν Πιζανί-Φερί («ΤΑ ΝΕΑ», 2 Αυγούστου). Ομως η εθνική ευθύνη των επιλογών προϋποθέτει ρεαλιστικές επεξεργασίες και συνεπάγεται την πλατιά πολιτική τους στήριξη για να μπορέσουν να υλοποιηθούν. Με αυτήν μόνο την έννοια συνταγές σαν του ΔΝΤ δεν αποτελούν μονόδρομο.

Από την άλλη πλευρά, πάντως, δύσκολα θα διαφωνούσε κανείς με κάποιες επιπλέον νύξεις της έκθεσης του ΔΝΤ απέναντι στη Γερμανία. Ενώ την εγκωμιάζει για τους υγιείς της δείκτες, ταυτόχρονα την προειδοποιεί για τους κινδύνους που διατρέχει από ενδεχόμενη νέα χρηματοοικονομική επιδείνωση και καθυστέρηση της ανάκαμψης στην ευρωζώνη.

Στη σχετική αβεβαιότητα αποδίδει άλλωστε την επενδυτική εφεκτικότητα πολλών γερμανικών επιχειρήσεων παρά τις ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης που επικρατούν εκεί. Για να τονωθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών, των επιχειρήσεων και των τραπεζών της καλεί τη Γερμανία να αναλάβει πρωτοβουλίες προς ένα πιο ξεκάθαρο όραμα οικονομικής και χρηματοοικονομικής ολοκλήρωσης στην ευρωζώνη. Το ΔΝΤ έρχεται έτσι να προσθέσει ένα σημαντικό εθνικό οικονομικό επιχείρημα στην κοινή παρότρυνση Ευρωπαίων, Αμερικανών, αλλά και αξιόλογων κριτικά σκεπτόμενων Γερμανών προς την ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης να ανταποκριθεί στην ευρωπαϊκή της ευθύνη. Μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου ίσως δούμε πόση απήχηση θα βρουν οι εντεινόμενες εκκλήσεις.

Άρθρα

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Γιώργος Σιακαντάρης

Ο Πάπας της νεωτερικότητας

Γιώργος Σιακαντάρης, 2025-04-22

Ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε την επίγεια πόλη ίσως για την ουράνια,...

Δημήτρης Λιάκος

Η αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης

Δημήτρης Λιάκος, 2025-05-07

Ο πληθυσμός της χώρας αναμένεται να μειωθεί έως το 2050 κατά...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Κώστας Ζαχαριάδης*

Γιατί η Αριστερά αγάπησε τον Πάπα;

Κώστας Ζαχαριάδης*, 2025-04-28

Τον Πάπα Φραγκίσκο δεν τον θρηνούν µόνο οι καθολικοί χριστιανοί...

Κώστας Καλλίτσης

Μειώσεις φόρων;

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-27

...Δεν χρειάζονται γενικά μειώσεις φόρων –και τί θα γίνει,...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Κώστας Καλλίτσης

Δασμοί, συνέπειες και αντιδράσεις

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-13

Τα τύμπανα του δασμολογικού πολέμου δεν φαίνεται να σιγούν...

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

×
×