Το μέλλον είναι γυναίκα

Σε πολλές χώρες η δημόσια συζήτηση για την ισότητα των δύο φύλων επικεντρώνεται κυρίως στην πρόσβαση που έχουν οι γυναίκες σε ανώτατες θέσεις. Αυτό όμως αποτελεί μόνο μέρος του όλου θέματος. Το βασικό ερώτημα είναι αν οι γυναίκες έχουν ίδιες ευκαιρίες με τους άνδρες για να συμμετάσχουν στην αγορά εργασίας. Με άλλα λόγια, το ερώτημα είναι αν οι γυναίκες έχουν τη δύναμη να συνεισφέρουν πλήρως στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και ευημερία.

Δυστυχώς η τελευταία έκθεση του ΔΝΤ, με τον τίτλο: «Γυναίκες, εργασία και οικονομία», δείχνει πως παρότι υπάρχουν κάποιες βελτιώσεις, η πρόοδος προς την προσφορά ίσων ευκαιριών στις γυναίκες έχει σταματήσει. Ασχημα νέα για όλους επειδή σημαίνουν χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη - έως 27% του κατά κεφαλήν ακαθάριστου εισοδήματος σε κάποιες χώρες.

Σε όλο τον κόσμο οι γυναίκες που εργάζονται είναι λιγότερες απ’ τους άνδρες - οι μισές. Οι γυναίκες που εργάζονται χωρίς να αμείβονται ή προσλαμβάνονται με καθεστώς μαύρης εργασίας είναι πολλές. Εξακολουθούν να αμείβονται χαμηλότερα από τους άνδρες για τις ίδιες δουλειές, ακόμη και σε χώρες του ΟΟΣΑ. Και οι διακρίσεις στην αγορά εργασίας πολλών χωρών μειώνουν τις πιθανότητες να λαμβάνουν οι γυναίκες ίση αμοιβή με τους άνδρες ή να καταλαμβάνουν υψηλόβαθμες θέσεις.

Τα δυνητικά οφέλη από την αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων γυναικών είναι μεγάλα. Στην Αίγυπτο, π.χ., αν οι γυναίκες που εργάζονται έφταναν στα ίδια επίπεδα με τους άνδρες το ΑΕΠ της χώρας θα αυξανόταν 34%. Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το ΑΕΠ θα αυξανόταν 12%, στην Ιαπωνία 9% και στις ΗΠΑ 5%. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που βασίστηκε σε στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, από τα 865 εκατ. γυναίκες σε όλο τον κόσμο που συνεισφέρουν πλήρως στις οικονομίες των χωρών τους, τα 812 εκατ. ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας αυξάνει τις οικονομικές επιδόσεις με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, όταν οι γυναίκες έχουν υψηλότερο εισόδημα τότε αυξάνονται οι δαπάνες των νοικοκυριών για την εκπαίδευση νέων γυναικών - σημαντικός παράγων για να υπάρξει μεγαλύτερη ανάπτυξη μακροπρόθεσμα. Η απασχόληση των γυναικών σε ίση βάση με αυτή των ανδρών μεγαλώνει την πιθανότητα να βρουν ταλέντα οι εταιρείες, αυξάνοντας την παραγωγικότητα, την καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Οταν εργάζονται περισσότερες γυναίκες στις ανεπτυγμένες χώρες, τότε αντιμετωπίζεται ευκολότερα το πρόβλημα της μείωσης του εργατικού δυναμικού και της γήρανσης του πληθυσμού.

Οι πολιτικές κυβερνητικής φορολογίας και δαπανών καθώς και της ρύθμισης της αγοράς εργασίας πρέπει να μεταρρυθμιστούν ώστε να βοηθούν την ενίσχυση της γυναικείας απασχόλησης. Η σύνδεση των κοινωνικών επιδομάτων με τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, στην εκπαίδευση ή σε ενεργά προγράμματα απασχόλησης μπορεί να βοηθήσει, όπως και οι προσιτοί υψηλής ποιότητας παιδικοί σταθμοί και οι μεγαλύτερες ευκαιρίες για άδειες πατρότητας και μητρότητας.

Αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα. Μπορεί να γίνουν περισσότερα. Οι γυναίκες επωφελούνται από ευέλικτα προγράμματα εργασίας και όταν οι φραγμοί μεταξύ πλήρους και μερικής απασχόλησης είναι λιγότεροι. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, η πρόσβαση σε νερό και στα καλύτερα συστήματα μαζικής μεταφοράς σε αγροτικές περιοχές μπορεί να βοηθήσουν τις γυναίκες να διαχειριστούν καλύτερα τον χρόνο τους. Η θέσπιση και η προστασία ίσων δικαιωμάτων στην περιουσία και στην κληρονομιά μπορεί να αυξήσουν την πρόσβαση των γυναικών σε πιστώσεις και σε άλλους παραγωγικούς πόρους, ενώ η γενικότερη ευαισθητοποίηση για νομικά δικαιώματα μπορεί να συμβάλει στη μείωση των διακρίσεων.

Ορισμένα από αυτά τα βήματα έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, είναι όμως καιρός να δώσουμε νέα ώθηση στην όλη διαδικασία. Ζητούμε από τους ιθύνοντες να αναλάβουν δράση και να εφαρμόσουν πολιτικές για την απομάκρυνση των εμποδίων που μπλοκάρουν τη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό. Εμείς στο ΔΝΤ θα κάνουμε ό,τι μας αναλογεί βελτιώνοντας τις αναλύσεις μας για τις οικονομικές επιπτώσεις της φυλετικής ανισότητας και εντείνοντας τη συνεργασία μας με τις χώρες-μέλη του Ταμείου για να βοηθήσουμε τις γυναίκες να συνεισφέρουν πλήρως στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και ευημερία.

Ειδικά τώρα, που οι προοπτικές ανάπτυξης είναι αβέβαιες σε ολόκληρο τον κόσμο, οι πολιτικές που ενθαρρύνουν περισσότερες γυναίκες να μπουν στην αγορά εργασίας σίγουρα μπορεί να βοηθήσουν. Οι γυναίκες είναι έτοιμες, ικανές και πρόθυμες. Σας δίνω τον λόγο μου.