Οταν καταρρέουν μύθοι και μαγκιές

Κώστας Καλλίτσης, Η Καθημερινή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2014-12-07

Τον Νοέμβριο του 2008, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανήσυχη για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, είχε απευθύνει ερώτημα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τι θα μπορούσε να κάνει αν ένα κράτος της Ευρωζώνης οδηγηθεί σε χρεοκοπία. Η απάντηση του κ. Τρισέ ήταν ότι δεν θα μπορεί να κάνει τίποτα, αυτό θα πρέπει να προσφύγει στο ΔΝΤ. Διότι (α) δεν υπάρχει μηχανισμός χρηματοδότησης κρατών της Ευρωζώνης και (β) η διάσωση (bailout) κράτους της Ευρωζώνης απαγορεύεται από την ιδρυτική συνθήκη, τη συνθήκη του Μάαστριχτ («Καθημερινή», 14.12.2008).

Την περασμένη Πέμπτη, ο κ. Ντράγκι απέκλεισε το ενδεχόμενο απευθείας αγοράς ομολόγων κρατών της Ευρωζώνης με το ίδιο σκεπτικό: Απαγορεύεται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Μήπως, όμως, όπως το 2010, οι συνθήκες παραβιαστούν (αν η ανάγκη το επιβάλλει…) ή μήπως τροποποιηθεί; Η κατάσταση είναι σημαντικά διαφορετική. Και η απόλυτη γερμανική κυριαρχία υποδηλώνει ότι κάτι τέτοιο δεν θα γίνει στο άμεσο μέλλον. Δεν είναι ευνοϊκοί οι συσχετισμοί. Αντιθέτως, όσο πυκνώνουν οι εκκλήσεις για αλλαγές, τόσο το ευρωπαϊκό πολιτικό σύστημα προσκολλάται στην ίδια ρότα. Κι όσο βαραίνει το κλίμα στην ευρωπαϊκή οικονομία, τόσο η «συμμαχία του Νότου» γίνεται απόμακρο σχήμα της φαντασίας: Ο κάθε «νότιος» επιδιώκει να περισωθεί ο ίδιος μέσα στη λαίλαπα. Και όχι μόνο ουδείς διανοείται να δηλώσει αλληλέγγυος με την Ελλάδα, αλλά όλοι την επικρίνουν στo Eurogroup (με πρώτο τον κ. Ρέντσι) και επιδεικτικά διαφοροποιούνται – «δεν είμαστε σαν την Ελλάδα». Καταφέραμε να απομονωθούμε.

Τώρα, έρχεται η ώρα της αλήθειας, της κατάρρευσης πολλών ελληνικών μύθων της τελευταίας 5ετίας. Το 2010, κανείς δεν μας επέβαλε την προσφυγή στην τρόικα. Εγινε για να αποφύγουμε να περικόψουμε 24 δισ. ευρώ δαπάνες αμέσως (όσο ήταν το πρωτογενές έλλειμμα) και να μη ρισκάρουμε την έξοδο από το ευρώ. Δεν προσφέρθηκαν κάποιοι άλλοι να μας σώσουν με καλύτερους όρους, κι είπε η Ελλάδα «ευχαριστώ, αλλά προτιμώ την τρόικα». Η μετέπειτα διαχείριση είναι άλλο θέμα… Ούτε σήμερα μας εμποδίζει κάποιος να διώξουμε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αρκεί η κυβέρνηση να στείλει μια επιστολή και να του κοινοποιήσει την επιθυμία της. Ούτε μας επιβάλλει κάποιος να συνάψουμε νέο Μνημόνιο. Μπορούμε να πούμε «δεν θέλουμε νέα συμφωνία, βγαίνουμε στις αγορές, δεν σας έχουμε ανάγκη». Δεν είμαστε σε θέση να το κάνουμε, γιατί δεν είμαστε έτοιμοι να βγούμε στις αγορές – δεν μας εμπιστεύονται.

Ερχεται και η ώρα της κατάρρευσης και του αθύρματος τακτικισμών που αποκλήθηκε «κυβερνητική πολιτική». Το δημοσιονομικό κενό μένει ακάλυπτο. Ο στόχος για ανάπτυξη 2,9% είναι virtual (σε όλη την Ευρώπη μειώνονται οι στόχοι…), ο αποπληθωρισμός επιδεινώνει την εξέλιξη του χρέους, η αποφυγή λήψης μέτρων που είχαν συμφωνηθεί ήδη πριν από τις ευρωεκλογές καθιστά το κενό μεγαλύτερο. Παρότι το 85% του χρέους είναι προς κράτη, οι ιδιώτες φοβούνται ότι μπορεί να μην τα καταφέρουμε και να τους «ρίξουμε» υπέρ των κρατών πιστωτών – και εκτινάσσονται τα spreads.

Εδώ που είμαστε, το ορθολογικό θα ήταν η κυβέρνηση να κλείσει την 5η αξιολόγηση, ώστε να πάρουμε τα 7 δισ. ευρώ το 2014. Και να συναινέσει σε μια 6μηνη παράταση του Μνημονίου, ώστε να δοθεί η δυνατότητα μιας νέας διαπραγμάτευσης στη βάση σχεδίου επανεκκίνησης, με νέο μείγμα πολιτικής και δημοκρατική έγκριση. Ελάχιστη υποχρέωσή της, να παραδεχτεί και να πει την αλήθεια τώρα. Απορρίπτοντας τις εισηγήσεις να την αποσιωπήσει μέχρι την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, και να πει το μυστικό (τον λογαριασμό…) μετά.

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομική κρίση

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Προοδευτικές προτάσεις για την οικονομία σε συνθήκες permcrisis

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-11-21

H λέξη της χρονιάς για το 2022 σύμφωνα με το λεξικό Collins είναι...

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Η αδιέξοδη οικονομική πολιτική θα φέρει λουκέτα και ανεργία

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2021-02-02

Η πανδημία του Covid19 άλλαξε ριζικά τα δεδομένα παγκοσμίως...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Τι μαθαίνουμε από την τριπλή κρίση;

Γιάννης Βούλγαρης, 2020-09-12

Λίγες ήταν ευτυχώς οι φορές που η μεταπολιτευτική Ελλάδα...

Περισσότερα

Εικόνα δύσβατης πορείας

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2020-06-25

Είναι αλήθεια πως στην Ελληνική πραγματικότητα συχνά υπάρχει...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Από τη χαμένη 10ετία, μην πάμε στη χαμένη γενιά

Κώστας Καλλίτσης, 2020-05-10

Η καταιγίδα έχει όνομα, λέγεται ανεργία. Και θα είναι σφοδρή....

Περισσότερα
Αντώνης Λιάκος

Πλοήγηση μέσω κρίσεων

Αντώνης Λιάκος, 2020-05-03

Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει...

Περισσότερα

Μειώστε τους φόρους στους μισθωτούς

Αντώνης Καρακούσης, 2019-10-20

Η μακρόχρονη κρίση και το πλήθος των μέτρων, μνημονιακών...

Περισσότερα

Άρθρα

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Σωκράτης Φάμελλος

Στη Γάζα συντελείται γενοκτονία, αρνούμαστε να κλείσουμε τα μάτια και να σιωπήσουμε

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-05-22

Στη Γάζα συντελείται μια γενοκτονία τόσο κοντά σε εμάς....

Μάνος Ματσαγγάνης

Το χαμένο στοίχημα της γεωργίας

Μάνος Ματσαγγάνης, 2025-06-08

Είναι τόσο εξόφθαλμα και τόσο εξοργιστικά όσα έχουν έρθει...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιώργος Σιακαντάρης

Ο Μακρόν, ο Αντρέας, η Μονή του Σινά και ο υπερήλικας

Γιώργος Σιακαντάρης, 2025-06-04

Το χειρότερο ήταν τ’ ότι ο Μακρόν κατηγορήθηκε πως επέτρεψε...

Ο πελαργός, η αλεπού και το Ταμείο Ανάκαμψης

Αλέκος Κρητικός, 2025-06-04

...Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ, σήμερα αναμένουμε την...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Κώστας Καλλίτσης

Στεγαστικό και μαύρο χρήμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-01

Θα επιλυθεί το στεγαστικό πρόβλημα έτσι; Όχι. Μήπως, τουλάχιστον,...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

×
×