Το λάθος δημοψήφισμα

Π.Κ. Ιωακειμίδης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2015-04-29

Η ιδέα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με τους όρους/ προϋποθέσεις επίτευξης συμφωνίας με τους εταίρους μας έχει επανέλθει στο προσκήνιο. Πρόκειται για μια πέρα για πέρα λάθος ιδέα και για πάρα πολλούς λόγους. Πρώτα απ’όλα το δημοψήφισμα είναι γενικά ένας εσφαλμένος τρόπος λήψης πολιτικών αποφάσεων με δύο ίσως οριακές εξαιρέσεις: την περίπτωση ‘οπου το ερώτημα που τίθεται για απάντηση μπορεί να συμπυκνωθεί σε ένα μονολεκτικό «Ναι» ή «Όχι» (π.χ. μορφή του πολιτεύματος- βασιλεία ή δημοκρατία) ή για τοπικά, περιφερειακά θέματα όπου οι πολίτες γνωρίζουν τα προβλήματα σε βάθος και μπορούν συνεπώς να τοποθετηθούν (αν και στην περίπτωση ακόμη αυτή είναι αμφίβολο εάν η τοποθέτηση θα ήταν απαλλαγμένη από δημαγωγικές επιρροές, ιδιαίτερα στην Ελλάδα). Σ’όλες τις άλλες περιπτώσεις το δημοψήφισμα ως διαδικασία λήψης αποφάσεων υπονομεύει τη σύγχρονη αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία. Άλλωστε είναι γνωστό ότι ιστορικά αυταρχικοί ηγέτες έκαναν εκτεταμένη χρήση ή μάλλον κατάχρηση του δημοψηφίσματος. Η σύγχρονη τεχνολογία (διαδίκτυο, κ.α.) προσφέρει αρκετούς εναλλακτικούς τρόπους άμεσης συμμετοχής του πολίτη στη διαδικασία διαμόρφωσης των πολιτικών επιλογών. Αλλά οι αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται με ορθολογικό τρόπο από τα κοινοβουλευτικά σώματα.

Επομένως εάν οι προτείνοντες το δημοψήφισμα σκέπτονται να θέσουν για ψήφο το ευθύ αν και εξόχως επικίνδυνο ερώτημα «εντός ή εκτός του ευρώ» τότε το δημοψήφισμα έχει νόημα. Ως επιλογή είναι σαφής αλλά μπορεί να είναι και ολέθρια. Αλλά και και με οποιοδήοτε άλλο ερώτημα/δίλημμα ένα δημοψήφισμα μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικό. αποτέλεσμα. Όπως έχει διαπιστωθεί από την ευρωπαϊκή εμπειρία σ’ένα δημοψήφισμα άλλο ερώτημα τίθεται για απάντηση και σε εντελώς διαφορετικό απαντούν κατά κανόνα οι πολίτες. Κυρίως εκφράζονται αρνητικά διαμορφώνοντας τη στάση τους ανάλογα με την οξύτητα των προβλημάτων της συγκυρίας αλλά και τις εντυπώσεις της στιγμής. Ακόμη, η λεκτική διατύπωση (wording) του ερωτήματος είναι ένας καθοριστικός παράγοντας στη διαμόρφωση της απάντησης θέτοντας ανυπέρβλητα διλήμματα ή ακόμη και ενοχικές επιλογές. Είναι ως εάν να ρωτάτε τον πολίτη, « έχετε σταμτήσει να δέρνετε τη γυναίκα σας ;». Είτε η απάντηση είναι ναι είτε όχι είστε ένοχος. Επιπλέον στις περισσότερες περιπτώσεις η έκβαση ενός δημοψηφίσματος καταλήγει σε αποτελέσματα που δεν είναι εύκολα διορθώσιμα σε περίπτωση αλλαγής συνθηκών ή αντιλήψεων. Επομένως ας εγκαταλειφθούν οι σχετικές σκέψεις για δημοψήφισμα. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε ανεπιθύμητες ή καταστροφικές επιλογές και συνέπειες( π.χ.κατάρρευση οικονομίας) ανεξαρτητα από τις οποιεσδήποτε προθέσεις .

Θέματα επικαιρότητας: Διαπραγματεύσεις Ελλάδος-ΕΕ

Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στην «Κ»: Αν δεν ήμουν εγώ το 2015, θα είχατε βγει από το ευρώ

Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, 2020-01-26

«Πραγματικά πιστεύω ότι αν δεν ήμουν εγώ, η Ελλάδα θα είχε...

Περισσότερα
Γιάννης Τσαμουργκέλης

"Εμπιστοσύνη", "ίδια ευθύνη" και πραξικόπημα

Γιάννης Τσαμουργκέλης, 2015-07-16

H σύνοδος κορυφής για το ευρώ τονίζει την κρίσιμη ανάγκη...

Περισσότερα
Γιάννης Πανούσης

Grexit από τον κακό εαυτό μας

Γιάννης Πανούσης, 2015-07-15

Η δαμόκλεια «πολιτική ηθική» και «καθαρότητα» των μη-ευρωπαϊστών...

Περισσότερα
Γιώργος Σιακαντάρης

Βαστάει ο Αλέξης;

Γιώργος Σιακαντάρης, 2015-07-15

Ο προ Συμφωνίας ΣΥΡΙΖΑ μιλούσε για την ευρωπαϊκή «δικτατορία»...

Περισσότερα
Δημήτρης Χατζησωκράτης

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2015-07-15

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν διαθέτει πλειοψηφία. Κυβέρνηση...

Περισσότερα
Φωτεινή Αναστασίου

Διαφωνούν. Εμείς τι φταίμε;

Φωτεινή Αναστασίου, 2015-07-14

Την περασμένη Παρασκευή ο πρωθυπουργός στην βουλή έθεσε...

Περισσότερα

Θ. Θεοχαρόπουλος: Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για άλλα λάθη και καθυστερήσεις.

2015-07-13

Η ύπαρξη συμφωνίας και η αποφυγή εξόδου της χώρας από την...

Περισσότερα
Γιάννης Παπαθεοδώρου

Έρημη Χώρα

Γιάννης Παπαθεοδώρου, 2015-07-13

Τα τελευταία χρόνια της κρίσης, η ελληνική κοινωνία δοκιμάστηκε...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

×
×