Η φύλαξη των συνόρων

Π.Κ. Ιωακειμίδης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2016-02-03

Η Ελλάδα μπορεί de facto να οδηγηθεί εκτός «καθεστώτος Σένγκεν» για την ελεύθερη διακίνηση ατόμων (τυπικά έξοδος χώρας δεν προβλέπεται) λόγω παραλείψεων και αδυναμίας να υλοποιήσει δεσμεύσεις (π.χ. κέντρα υποδοχής – hotspots) αλλά και αποτυχίας να διαμορφώσει μια συνολική στρατηγική πάνω στο θέμα η οποία, μεταξύ άλλων, θα έθετε την Ευρώπη «ενώπιον των ευθυνών της». Και ένας λόγος που δεν έκανε αυτό συνδέεται με παρωχημένες ιδεοληπτικές αντιλήψεις που χαρακτηρίζουν πολιτικές συμπεριφορές και προσεγγίσεις. Η περίπτωση της φύλαξης των συνόρων – μια κύρια πτυχή του προβλήματος και θέμα για το οποίο η χώρα δέχεται τη σκληρότερη κριτική – είναι εξόχως χαρακτηριστική. Είναι αυτονόητο ότι καμιά χώρα δεν θα μπορούσε να φυλάξει αποτελεσματικά τόσο εκτεταμένα θαλάσσια σύνορα και να αναχαιτίσει τη μαζική εισροή προσφύγων χωρίς να παραβιάσει βασικούς κανόνες του διεθνούς και ενωσιακού δικαίου. Πολύ περισσότερο δεν θα μπορούσε να το πράξει η Ελλάδα με τόσο εγγενή διοικητικά προβλήματα και αδυναμίες. Αλλά τα ελληνικά θαλάσσια σύνορα είναι ταυτόχρονα και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και επομένως η φύλαξή τους δεν είναι μόνο ευθύνη της Ελλάδας αλλά ταυτόχρονα και ευθύνη της Ευρώπης.

Πέρα όμως από την (μάλλον ανεπαρκή) συμβολή της Frontex στη σχετική διαδικασία, η Ελλάδα απέφυγε «να εμπλέξει» πλήρως την Ευρώπη στη διαδικασία της φύλαξης αξιοποιώντας όλες τις σχετικές ρυθμίσεις των Συνθηκών. Η Συνθήκη της Λισσαβώνας π.χ. (άρθ. 77) αναφέρεται σε «ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό σύστημα διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων.. Η Ελλάδα θα έπρεπε στο πλαίσιο μιας συνολικής στρατηγικής να καλέσει την Ευρώπη να συμμετάσχει πλήρως στη φύλαξη των συνόρων. Θα μπορούσε να επικαλεσθεί στην ολότητά της τη ρήτρα αλληλεγγύης (άρθ. 222 Συνθήκης Λισσαβώνας). Ακόμη η άποψή μου είναι ότι θα μπορούσε να επικαλεσθεί και τη ρήτρα «αμοιβαίας συνδρομής» (του άρθ. 42,7 της ίδιας Συνθήκης ). Μια σωστή ανάγνωση του εν λόγω άρθρου στο πρωτότυπο κείμενό του και όχι στην κακή ελληνική μετάφρασή επιτρέπει την επίκλησή του. Θα μπορούσε με άλλα, πολιτικά λόγια, να πει στου Ευρωπαίους εταίρους μας: «έχετε ευθύνη για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, ελάτε να τα φυλάξετε μαζί μας». Και βεβαίως με μια τέτοια στρατηγική η Ευρώπη δεν θα είχε πολλά περιθώρια να κατηγορεί την Ελλάδα για «αποτυχία στη φύλαξη». Δεν ακολουθήσαμε τη στρατηγική αυτή επικαλούμενοι λόγους και ευαισθησίες κυριαρχίας και άλλα ηχηρά παρόμοια. Και φθάσαμε εδώ που φθάσαμε. Αλήθεια, η (ενδεχόμενη) έξοδός μας από το Σένγκεν δεν πλήττει πολύ περισσότερο την κυριαρχία και το κύρος της χώρας;

Θέματα επικαιρότητας: Προσφυγικό-μεταναστευτικό

Η πραγματικότητα της μετανάστευσης

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, 2024-01-09

Η μετανάστευση παραμένει πολύ ψηλά στην πολιτική ατζέντα...

Περισσότερα

«Να σηκώσουμε τείχος απέναντι στον λαϊκισμό και στα άκρα»

Μαρία Βασιλείου, 2023-10-01

Η Ελλάδα δεν πρέπει να αφεθεί μόνη της απέναντι στην κλιματική...

Περισσότερα

Ακόμη μία πληγή

Πάσχος Μανδραβέλης, 2023-09-02

Δεν θέλουμε να φανταστούμε τι κλίμα οδύνης και οργής θα...

Περισσότερα

Οι μετανάστες ήταν αθώοι, αλλά η δουλίτσα είχε γίνει

Γιάννης Αλμπάνης, 2023-08-30

Προχτές με σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα αφέθησαν...

Περισσότερα

Η αλήθεια είναι πατριωτικό καθήκον

Ξένια Κουναλάκη, 2023-06-22

Οσοι µετά το ναυάγιο στην Πύλο ζητούν επίμονα απαντήσεις...

Περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων: η διαφύλαξη της ανθρώπινης ζωής να μπει στο επίκεντρο

Στέλλα Νάνου, 2023-06-20

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων τιμάται στη σκιά του...

Περισσότερα

Η συμφωνία για το μεταναστευτικό στην ΕΕ κι ένα ακόμη ναυάγιο

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, 2023-06-15

Είναι η συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Σύμφωνο...

Περισσότερα

Νέος Κώδικας Μετανάστευσης, διατήρηση των ίδιων προβλημάτων

Βασίλειος Παπαδόπουλος, 2023-03-27

Συζητείται ήδη στη Βουλή ο νέος Κώδικας Μετανάστευσης....

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Για να λυθούν  τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

Για να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

2025-01-18

...Η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη είναι η πιο κατάλληλη...

Κώστας Καλλίτσης

Το τραμπικό ρεύμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-26

Η ανάδειξη του Ντ. Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις...

Γιάννης Βούλγαρης

Ένας Κόσμος Ολιγαρχών;

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-01-26

De te fabula narratur. Για σένα μιλάει ο μύθος. Με αυτή τη ρήση ο Καρλ...

Χρήστος Ροζάκης

Ένας Χρόνος Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Χρήστος Ροζάκης, 2025-01-05

Το 2024 υπήρξε ένας έντονος χρόνος με γεωπολιτικές μεταβολές...

Κώστας Καλλίτσης

Να διασωθεί ό,τι απέμεινε

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-05

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν...

Ξενοφών Κοντιάδης

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα Υπουργών για τα Τέμπη και ποιά η ευθύνη της κυβέρνησης;

Ξενοφών Κοντιάδης, 2025-02-06

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα υπουργών για...

Η βουβή οργή που δεν έπιασαν

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-05

«Μα τι έγινε ξαφνικά με το θέμα των Τεμπών και ξαναβγήκε...

Όταν η μετακίνηση πληθυσμών και η εθνοκάθαρση προβάλλονται ως ”λύση”

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2025-02-05

Τα πιο ζωηρά και σκοτεινά όνειρα των υπερ-συντηρητικών...

Ουσιαστικές δεσμεύσεις και ηθικές υποχρεώσεις

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-02

Μας θύμωσε το γεγονός ότι η Γαλλία σκέπτεται σοβαρά να πουλήσει...

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Σωτήρης Βαλντέν

Πού έχει δίκιο ο Αντώνης Σαμαράς

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-16

Ακούγοντας την τελευταία ομιλία του Αντώνη Σαμαρά (12/12),...

Θόδωρος Τσίκας

Ο ανεμοστρόβιλος Τραμπ

Θόδωρος Τσίκας, 2024-12-13

Ο «ανεμοστρόβιλος» Τραμπ-Μασκ με τις δηλώσεις που έγιναν...

×
×