Από την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ μαζί με την Τουρκία στις αρχές του 1952 μέχρι και σήμερα, υπάρχει μια διάσταση ανάμεσα στην επίσημη ρητορική και την πραγματικότητα που προσδιορίζουν το δόγμα ασφαλείας της Αθήνας.

Στην πρώτη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, με την ταυτόχρονη ένταξη Ελλάδας και Τουρκίας, δεν υπήρχε στα Βαλκάνια η αντιπαράθεση των δύο μπλοκ που εκτυλισσόταν στα σύνορα των δύο γερμανικών κρατών.

Η Γιουγκοσλαβία είχε έλθει σε ρήξη με τον Στάλιν το 1948, με συνέπεια τη γεωγραφική απομόνωση της Αλβανίας, ενώ στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία δεν υπήρχαν σοβιετικές στρατιωτικές δυνάμεις.

Με αφορμή το νέο ξεκίνημα με τη Νέα Αριστερά, αλλά και την κλαγγή των όπλων που αντηχεί διεθνώς, διατυπώνω εν συντομία και με κάποια απλούστευση τις κατευθύνσεις που, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να διέπουν την αμυντική πολιτική μας.

1. Η άμυνα της χώρας δεν είναι αποκλειστικά στρατιωτική. Περιλαμβάνει μια αποτελεσματική ειρηνόφιλη εξωτερική πολιτική, μια ισχυρή οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Δεν είμαστε αφελώς πασιφιστές, ούτε όμως και βλέπουμε τα πάντα μονοδιάστατα στη λογική της στρατιωτικής αντιπαράθεσης.

Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ολοκληρώσει ένα ακόμα ιδεοληπτικό σχέδιό της και να επιτρέψει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Δεν την απασχολεί το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της ακαδημαϊκής και φοιτητικής κοινότητας, αντιδρά και αντιστέκεται σε αυτή την οπισθοδρομική αντιμεταρρύθμιση. Οι απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα φωτίζουν το γιατί δεν θα έπρεπε καν να συζητάμε για ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα.

Εν αρχή, οι τιμές είχαν αρχίσει να πιέζονται λόγω της σταδιακής ανατίμησης καυσίμων-ενέργειας από τα μέσα του 2021, η κατάσταση επιδεινώθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τα γνωστά προβλήματα στις πρώτες ύλες και στις αλυσίδες εφοδιασμού. Το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε καθ’ ημάς όπως πολλά άλλα: Με αμεριμνησία.

Η κυβέρνηση αρκούνταν να επαναλαμβάνει σχεδόν με ανακούφιση ότι ο πληθωρισμός είναι εισαγόμενος (άλλωστε, όλα τα προβλήματα σ’ αυτήν τη χώρα είτε εισάγονται είτε προκαλούνται από κακόπιστους λαϊκιστές…) και να μοιράζει αφειδώς επιδόματα οριζοντίως.

Ψάχνοντας στο διαδίκτυο για ιστορικές φράσεις που περιλαμβάνουν τη λέξη σιωπή, έπεσα πάνω στις γνωστές «η σιωπή είναι χρυσός», «η σιωπή είναι συνενοχή» και σε πολλές άλλες, μερικές εμβληματικών στοχαστών. Δεν ξέρω αν τις έχουν πει ή τους αποδίδονται.

Δεν ξέρω επίσης για ποιο λόγο και υπό ποιες συνθήκες τις είπαν. Διαλέγω κάποιες: «Η σιωπή ενίοτε ισοδυναμεί με ψέμα» (Μιγκέλ ντε Ουναμούνο). «Ή πρέπει να σιωπήσεις ή να πεις κάτι καλύτερο από τη σιωπή» (Πυθαγόρας). «Η σιωπή είναι ένας πιστός φίλος που ποτέ δεν θα σε προδώσει» (Κομφούκιος). «Καλύτερα να αποκαλύψεις την εξυπνάδα σου σιωπηλά, παρά μιλώντας» (Αρθουρ Σοπενχάουερ).

Στην κατασκευή ενός τρίτου πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στην Ανατολική Θράκη προχωρά η Τουρκία, μετά την ολοκλήρωση του πυρηνικού στο Ακούγιου, απέναντι από την Κύπρο, και τη δρομολόγηση ακόμη ενός σταθμού στη Σινώπη της Μαύρης Θάλασσας.

Πρόκειται για την περιοχή του ακρωτηρίου της Igneada στην Ανατολική Θράκη, στην επαρχία Kirklareli (40 Εκκλησιών), 5 χιλιόμετρα νότια του ποταμού Mutludere (Ρέζοβο ή Ρήσος), που αποτελεί τα σύνορα με τη Βουλγαρία και σε κοντινή απόσταση από την Ελλάδα. Εκεί είναι η αρχαία ελληνική πόλη Θυνιάς, όπου κατοικούσαν ελληνικοί πληθυσμοί ώς τις αρχές του 20ού αιώνα (Νιάδα), δίπλα σε έναν σημαντικό θαλάσσιο διάδρομο, που διέθετε λιμάνι, απ’ όπου μεταφέρονταν εμπορεύματα από την ενδοχώρα προς την Κωνσταντινούπολη.

Kρίνοντας από όσα ακούστηκαν και γράφτηκαν από την εμφάνιση του Κασσελάκη μέχρι τα μαλλιοτραβήγματα στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, ο μέγιστος και υπαρξιακός κίνδυνος για την Αριστερά είναι η εσωστρέφεια. Επ’ αυτού όλοι φαίνεται ότι συμφωνούν. Πράγμα περίεργο, αν σκεφτεί κανείς ότι η εσωστρέφεια αποτελεί θεμελιακό χαρακτηριστικό της νεωτερικότητας, υπό την έννοια ότι αμφισβητεί το ανέκαθεν ισχύον και εγκυμονεί το διαφορετικό.

Το τι σημαίνει αυτό θα φανεί καθαρότερα αν συγκρίνουμε το πώς αντιδρούμε εμείς σήμερα και το πώς αντιδρούσαν οι προνεωτερικοί παραδοσιακοί πρόγονοί μας.

Την πρώτη φορά που μια δημοσκόπηση έθεσε το ερώτημα «πόση εμπιστοσύνη έχετε στα μέσα ενημέρωσης;», τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Το 70% δήλωνε πως έχει εμπιστοσύνη στην πληρότητα, την ακρίβεια και την αμεροληψία με την οποία τα ΜΜΕ μεταδίδουν τις ειδήσεις. Ένα 25% είχε επιφυλάξεις. Και μόνον ένα 5% απαντούσε «καμία εμπιστοσύνη». Ήταν 1973. Η δημοσκόπηση είχε γίνει στις ΗΠΑ, από την εταιρία Gallup. Η οποία επαναλαμβάνει, πενήντα χρόνια τώρα, την ίδια ερώτηση κάθε χρόνο σχεδόν. Στην τελευταία μέτρηση, όμως, η εικόνα έχει μεταβληθεί δραματικά. Η εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ βρίσκεται στο ιστορικά χαμηλότερο επίπεδό της και περιορίζεται στο 32% (από 70%!), με ένα 29% να απαντά «όχι πολύ» και ένα εκκωφαντικό 39% να απαντά «καθόλου».