Κάθε μέρα που περνάει με τα πολεμικά πλοία της Τουρκίας, της Ελλάδας και των συμμάχων των δύο χωρών -ενίοτε κοινών- να συνωστίζονται στην ανατολική Μεσόγειο κάνοντας ασκήσεις με αληθινά πυρά, κάθε μέρα που περνάει με τα τουρκικά ερευνητικά σκάφη να παραβιάζουν είτε την κυπριακή ΑΟΖ είτε την περιοχή πάνω από την ελληνική υφαλοκρηπίδα είτε και τα δύο, κάθε μέρα που περνάει με αερομαχίες πάνω από το Αιγαίο κάνει την κατάσταση στην περιοχή εξαιρετικά επικίνδυνη.
Την άνοιξη του 2002 ξεκίνησαν διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, που μετά το 2004 ατόνησαν. Συχνά, και ιδίως σε περιόδους έντασης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όπως σήμερα, διατυπώνονται ερωτήματα για το πού οδήγησε η διαδικασία εκείνη, αν πέτυχε, αν δημιούργησε προβλήματα, αν είχαν τεθεί «κόκκινες γραμμές», αν είχαν επέλθει συμβιβασμοί σε κάποια ζητήματα, ποιες διαφορές συζητήθηκαν, ποιες περιοχές αφορούσαν οι συζητήσεις και, γενικώς, ερωτήματα που καλύπτουν όλο το φάσμα των γνωστών θεματικών και προβληματισμών.
Νίκος Μαραντζίδης, Η Καθημερινή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2020-08-30
Τελικά το παρελθόν είναι επίμονο. Αλλιώς πώς να εξηγήσεις τον θόρυβο που ξεσηκώθηκε από δύο «εκδρομές» στον Γράμμο; Η πρώτη αφορά την αρχικώς προαναγγελθείσα συμμετοχή του υφυπουργού Εθνικής Αμυνας Αλκ. Στεφανή ως εκπροσώπου του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης σε επετειακό μνημόσυνο της Ενωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού «υπέρ πεσόντων του Ελληνικού Στρατού». Η δεύτερη σχετίζεται με το κάμπινγκ που οργάνωσε στον Γράμμο η Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ.
Η έκθεση Πισσαρίδη δεν είναι άλλη μια έκθεση-φωτοβολίδα. Διαφέρει διότι βλέπει την ανάπτυξη αλλιώς. Οχι σαν ανάπτυξη-ασανσέρ, άκοπη μεγέθυνση, ούτε και σαν επιβράβευση πράξεων ηρωικών επενδυτών. Αντιθέτως, η ανάπτυξη προκύπτει από αλλαγές στη συμπεριφορά και στις επιλογές. Ανάπτυξη-ξεβόλεμα.
Τάσος Παππάς, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2020-08-29
Γίνεται κάτι που πριν από δύο χρόνια ήταν περίπου εθνική προδοσία να μετατρέπεται σε εθνικό θρίαμβο που μεγαλώνει τη χώρα και κάνει, για να θυμηθούμε τον αγαπημένο του Ελληνα πρωθυπουργού Ελευθέριο Βενιζέλο, «την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών»; Γίνεται και παραγίνεται, αν είσαι η Δεξιά. Το 2018 η σκέψη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα στο Ιόνιο στα 12 μίλια δέχθηκε σκληρή κριτική από την τότε αξιωματική αντιπολίτευση.
Μαουρίτσιο Φερέρα, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2020-08-29
Στις αρχές του εικοστού αιώνα, η καταπιεζόμενη εργατική τάξη ήταν πιο συνεκτική και οργανωμένη και θεωρούνταν φορέας της κοινωνικής χειραφέτησης. Σήμερα οι καταπιεζόμενοι έχουν πολλαπλασιαστεί, αλλά είναι λιγότερο ορατοί και σίγουρα πολύ λιγότερο οργανωμένοι. Είναι τα οικονομικά ευάλωτα πρόσωπα, με προσωρινή και επισφαλή εργασία, με χαμηλές αμοιβές και περιορισμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες του κράτους πρόνοιας. Μόνον ένα φιλόδοξο μεταρρυθμιστικό σχέδιο, που θα οδηγεί σε ένα νέο μοντέλο κοινωνίας, μπορεί να ανταποκριθεί στα αιτήματα και τις ανάγκες για προστασία και δικαιοσύνη που προβάλλει αυτή η νέα «πέμπτη τάξη».
Αλέξης Ηρακλείδης, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2020-08-29
Η επικρατούσα τουρκική άποψη είναι ότι η Ελλάδα (και όχι η Τουρκία) είναι αναθεωρητική στο Αιγαίο. Ως προς αυτό η γείτων είναι απολύτως πεπεισμένη, και όχι μόνο η σημερινή, μετά το 2016 Τουρκία, του μεγαλομανούς Ερντογάν. Κατά την Αγκυρα, η Αθήνα επιζητεί εδώ και δεκαετίες να αλλάξει το υπάρχον status quo στο Αιγαίο υπέρ της και σε βάρος της Τουρκίας.
Όπως εξήγγειλε χθες ο Πρωθυπουργός, η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα (αιγιαλίτιδα ζώνη) στο Ιόνιο στα δώδεκα ναυτικά μίλια. Είναι η πρώτη φορά μετά το 1936, όταν η Ελλάδα επέκτεινε τα χωρικά της ύδατα στα έξι μίλια από τρία, που η χώρα διευρύνει, διπλασιάζει τα χωρικά της ύδατα στο όριο (12 ν.μ.) που προβλέπει (άρθρο 3) η Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS - 1982).
«ΤΗ ΔΙΕΝΕΞΗ, ΤΗΝ ΚΑΘΕ ΔΙΕΝΕΞΗ, μπορεί να τη δημιουργήσει οποιοσδήποτε διαφωνών μαζί σας, αμφισβητών το δίκιο σας. [...] Από τη στιγμή αυτή δημιουργείται πρόβλημα το οποίο δεν μπορείτε να αγνοήσετε. Είστε υποχρεωμένος να το αντιμετωπίσετε». Αυτά έλεγε στις 16 Μαρτίου 1978 ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής σε κοινοβουλευτικό διαξιφισμό του με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ανδρέα Παπανδρέου. Ο τελευταίος επέμενε στη γνωστή θέση, βάσει της οποίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας υπάρχει μόνο μία διαφορά, η υφαλοκρηπίδα, και πως όλα τα άλλα είναι τουρκικές προκλήσεις.
Σωτήρης Βαλντέν, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2020-08-24
Σωτήρης Βαλντέν
«Είσαι μάγκας» ήταν το συγχαρητήριο μήνυμα, με «υψηλό συμβολισμό» (και υψηλό πολιτιστικό επίπεδο), του υπουργού Αμυνας προς τον κυβερνήτη της φρεγάτας «Λήμνος» για το επεισόδιο «επακούμβησης» με τουρκικό πολεμικό. Την επομένη τα ΜΜΕ πλημμύρισαν με μια φωτογραφία που δημοσιοποίησε το ΥΕΘΑ και δείχνει τη ρωγμή 3 ή 7 μέτρων που υπέστη το «Κεμάλ Ρέις», το οποίο χρειαζόταν επειγόντως μείζονα επισκευή. Λίγο αργότερα εμφάνισαν και οι Τούρκοι φωτογραφία με τη φρεγάτα τους, χωρίς ούτε γρατζουνιά, να συνοδεύει το σεισμογραφικό.
Η ένταση των σχέσεων με την Τουρκία έχει νέα στοιχεία που δείχνουν ότι έχουμε πλησιάσει σε ιστορικό σημείο στροφής και γιʼ αυτό η πολιτική της ακινησίας και της αδράνειας μπορεί να αποβεί μοιραία. Υπάρχουν δύο ταυτόχρονες και αλληλένδετες συνθήκες ώστε η στροφή να μην είναι επί τα χείρω αλλά επωφελής για την Ελλάδα. Αφενός η κυβέρνηση να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων τολμώντας να πάρει πρωτοβουλίες, αφετέρου η ελληνική κοινή γνώμη να ευνοήσει τη στροφή ξεπερνώντας αγκυλωτικά στερεότυπα.
Ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε την επίγεια πόλη ίσως για την ουράνια, ίσως και για καμία πόλη. Αλλά το σε ποια πόλη θα πάει, καμία σημασία δεν έχει με το ότι αυτός άλλαξε προς το καλύτερο την πόλη στην οποία έζησε. Συνεχιστής του διακοπέντος από τους προηγούμενους Πάπες έργου δύο πολύ μεγάλων Παπών: του Ιωάννη ΚΓ’ (1958-1963) και του Παύλου ΣΤ’ (1963-1978)...
Δύο τινά, αλληλοαποκλειόμενα, σημαίνει η «βόλτα» πολιτικών από υπουργείο σε υπουργείο. Ή ότι τα πηγαίνουν τόσο καλά που ο πρωθυπουργός κρίνει ότι οφείλει να εκμεταλλευθεί την αξιοσύνη τους και σε άλλους τομείς. Ή ότι τα πηγαίνουν τόσο άσχημα που κρίνεται αναγκαία η μετακίνησή τους.
Πάνω από 8.300 λέξεις είχαν οι διατάξεις του πρώτου νόμου αυτής της κυβέρνησης (4777/2021) για την «ασφάλεια και προστασία των ΑΕΙ». Ηταν μια υπέροχη έκθεση φαντασίας και ο νόμος εμπεριείχε, εκτός από τη μακαρίτισσα πανεπιστημιακή αστυνομία, πολλά ηλεκτρονικά παραφερνάλια.
Τάσος Παππάς, Η Εφημερίδα των Συντακτών, 2025-04-22
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA για το θέμα των συνεργασιών είπε μεταξύ άλλων: «Η πλειοψηφία των πολιτών λέει “βρείτε τα” για να έχουμε μiα λύση απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε μία πρωτοβουλία και είπαμε ότι είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε. Από το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Αριστερά υπήρξε άρνηση ή καθυστέρηση προκειμένου να διαμορφωθεί προοδευτική απάντηση. Αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων».
Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου, «αρκεί εμείς να τους προσέξουμε και αυτοί να τους εφαρμόζουν». Δυστυχώς, οι θεσμοί διαφάνειας στην Ελλάδα είναι σαν τα χωριά Ποτέμκιν. Στήνονται σαν σκηνικό για βαρύγδουπες συνεντεύξεις Τύπου με δηλώσεις όπως «βάζουμε τέλος σε ένα καθεστώς αδιαφάνειας…». Και μετά σιωπή…
Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία Γεώργιο Παπαδόπουλο να υποδύεται τον γιατρό, βέβαιος ότι η τραγελαφική καθαρεύουσά του ήταν η γλώσσα του Πλάτωνα: «Ευρισκόμεθα ενώπιον ενός ασθενούς, τον οποίον έχομεν επί της χειρουργικής κλίνης. Οι περιορισμοί τους οποίους θα επιβάλωμεν είναι το δέσιμον του ασθενούς». Εκτοτε, οποιαδήποτε ιατρικού τύπου μεταφορά προς εξήγηση (παρα)πολιτικών αποφάσεων μάς προκαλεί φρίκη και φόβο.
Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί για κάποιο διάστημα, που δε γνωρίζουμε πόσο θα είναι ούτε και γνωρίζουμε τι μπορεί να το αλλάξει. Ένα πρώτο τεστ της αντοχής του θα πρέπει να είναι οι επικείμενες έρευνες της αμερικανικής εταιρίας Chevron σε περιοχές που καλύπτονται από το τουρκολιβυκό μνημόνιο , το οποίο η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει ως έγκυρο. Και επειδή η περιοχή βρίσκεται στη Λιβυκή πλευρά του μνημονίου, η Τουρκία μπορεί να μην επέμβει
Ο γεωοικονομικός και γεωπολιτικός παγκόσμιος μετασχηματισμός και οι ανακατατάξεις που συντελούνται στην ευρωπαϊκή ήπειρο κατά την δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, ουσιαστικά, έχουν στο υπόβαθρο τους, μεταξύ άλλων, την κυριαρχία της μετάβασης της ψηφιακής τεχνολογίας, της τεχνητής νοημοσύνης και των σπάνιων γαιών στην παραγωγή, την οικονομία και την κοινωνία.
Την ίδια μέρα που ανακοινώθηκε η αύξηση του κατώτατου μισθού ανακοινώθηκαν και τα στοιχεία της Eurostat που έδειξαν ότι οι Έλληνες παραμένουν προτελευταίοι σε αγοραστική δύναμη σε όλη την Ε.Ε., ξεπερνώντας μόνον τη Βουλγαρία. Χθες, στην κυριακάτικη καθιερωμένη ανάρτησή του, ο πρωθυπουργός μάς ενημέρωσε ότι «η Ελλάδα πλέον βρίσκεται στην 11η θέση ανάμεσα στις 22 χώρες της Ε.Ε. που έχουν θεσμοθετημένο κατώτατο μισθό σε ό,τι αφορά το ύψος του μικτού βασικού μισθού και στη 13η θέση ως προς την αγοραστική δύναμη».
Μόνο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου η αμερικανική κυβέρνηση εξαφάνισε 8.000 ιστοσελίδες, όπως έγραψαν οι New York Times, εφημερίδα που ο Τραμπ χαρακτήρισε «σκουπίδια». Από αυτές, οι 3.000 είχαν να κάνουν με τον τομέα της Υγείας. Οι κυβερνητικές ιστοσελίδες που εξαλείφονται είναι, όπως γράφαμε και την προηγούμενη εβδομάδα («Το πρώτο αουτονταφέ της ηλεκτρονικής εποχής», «Εφ.Συν.» 17-03-2025), κυρίως από τα υπουργεία Παιδείας, Υγείας, Εργασίας και Γεωργίας.
Η θεματική μας είναι «Η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων: Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς». Η άποψή μου είναι ότι αυτό το πλαίσιο αναφοράς δεν χρειάζεται αναζήτηση. Λίγο ή πολύ το γνωρίζουμε όλοι μας, ανεξαρτήτως αν σε πολλές περιπτώσεις δεν θέλουμε να το παραδεχθούμε. Το πλαίσιο αυτό υφίσταται και επιδρά πάνω μας κάθε στιγμή.
Στην τελική ευθεία για ένα σαφώς αυταρχικό καθεστώς εισήλθε πλέον η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν. Η σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου και άλλων περίπου 100 προσωπικοτήτων του στενού και ευρύτερου κύκλου του, αποτελεί τον τελευταίο μεγάλο σταθμό της ιστορικής απόκλισης της χώρας από κάθε προοπτική εκδημοκρατισμού.
