Ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών σε απρόσμενα, διεγερτικά και ενίοτε φιλοσοφικά μονοπάτια.

Μια συζήτηση για την ιστορικό στίγμα της τρέχουσας, μεταβατικής θα τολμούσαμε να πούμε, περιόδου δεν μπορεί παρά να προκαλεί ενδιαφέρον. Πόσω μάλλον όταν ο συνδαιτημόνας είναι ένας από τους σημαντικότερους και πλέον οξύονες ιστορικούς της χώρας. Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και με δεκάδες βιβλία και επιστημονικά άρθρα στο ενεργητικό του, ο Αντώνης Λιάκος έστρεψε αργά αλλά σταθερά τη συνέντευξη που ακολουθεί σε απρόσμενα, διεγερτικά και ενίοτε φιλοσοφικά μονοπάτια, σχολιάζοντας μια σειρά από ζητήματα της διεθνούς όσο και εσωτερικού ενδιαφέροντος.

Δεδομένων του κατακερματισμού, της απώλειας επιρροής και της απαξίωσης των συριζογενών κομμάτων, η Αριστερά δεν θα είναι κόμμα εξουσίας για απροσδιόριστο διάστημα. Τι θα μπορούσαν, όμως, να κάνουν για να επιβιώσει ο αριστερός πολιτικός χώρος;

Προϋπόθεση είναι να ξαναχτιστεί η εμπιστοσύνη. Να αφήσουν πίσω τους τη μνησικακία όλες οι πλευρές. Γιατί, τελικά, όλοι ανεξαιρέτως μοιράζονται κοινές ευθύνες, αλλά και κάποιους κοινούς στόχους. Σε αυτούς πρέπει να επικεντρωθούν, δημιουργώντας πρωτοβουλίες στον ελάχιστο κοινό παρανομαστή.

Νομίζω ότι το κυριότερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει ο Στέφανος Κασσελάκης είναι η επιφυλακτικότητα και η δυσπιστία. Η δημοφιλία του είναι μεγάλη, μπορεί όμως να χαθεί ταχύτατα ή και να γίνει αρνητική, αν δεν κερδίσει, σε εύλογο χρόνο, την εμπιστοσύνη στο πολιτικό του σχέδιο και στην ικανότητα να χειριστεί την ύλη της πολιτικής και τη συγκυρία. Πέραν των όσων έχουν λεχθεί για την επικοινωνιακή του δεινότητα, έχει ένα σκεπτικό το οποίο το ξεδίπλωσε σε δύο ευκαιρίες, άγνωστες στο ευρύτερο κοινό.

Υπάρχει μια υπόθεση που έχει γαγγραινιάσει εκεί στη Θεσσαλονίκη, αλλά δυστυχώς την παρακολουθούμε όλοι από απόσταση, σαν να μη μας αφορά. Πρόκειται για την υπόθεση Χρυσοχόου. Ποιος ήταν αυτός; Ενας στρατηγός που ήταν στρατιωτικός διοικητής Θεσσαλονίκης επί Κατοχής.

Ναι μεν τη διοικούσε τη Θεσσαλονίκη ο γερμανικός στρατός, αλλά υπήρχαν και σκιώδεις και οι παλιές κρατικές δομές.

«Το Πολυτεχνείο είναι μια στοιχειωμένη ιστορία, και οι στοιχειωμένες ιστορίες δεν ησυχάζουν», εκτιμά ο Αντώνης Λιάκος, με συνέντευξή του στο iEidiseis, ενώ απαντά σε μείζονα ερωτήματα σε μια εποχή που επιχειρείται η «αναθεώρηση» της ιστορίας.

«Το Πολυτεχνείο δεν ηττήθηκε, δεν έφυγαν μόνοι τους οι άνθρωποι από τον δημόσιο χώρο που είχαν καταλάβει βλέποντας ότι δεν μπορούν να κουνήσουν τη δικτατορία. Το Πολυτεχνείο ανακόπηκε.

Αναρωτιούνται πολλοί καλόπιστοι άνθρωποι, πώς έγινε, και γιατί παλιοί μας συνάδελφοι και φίλοι, αριστεροί ή και αριστερότερα από μας στη μακρά περίοδο της Μεταπολίτευσης, όχι μόνο έχουν χάσει τη φωνή τους απέναντι σε γεγονότα όπως τα στρατόπεδα και οι θανατηφόρες απωθήσεις των προσφύγων, απέναντι στην ελεγχόμενη ενημέρωση, απέναντι σε φαινόμενα όπως αυτά που αποκαλύπτει η υπόθεση Λιγνάδη, ακόμη κι όταν κάποιοι υπουργοί, όπως ο Συρίγος φτύνουν το παρελθόν τους, αλλά φτάνουν στο σημείο να τους υπερασπίζοναι και να συντάσσονται μαζί τους. Τι συμβαίνει με αυτούς;

Πώς μπορεί να καταλάβει κανείς τον σημερινό πόλεμο χωρίς αναφορά στο πώς χτίστηκε βήμα-βήμα, και εν γνώσει των συνεπειών κάθε βήματος;

Βρίσκονται σε θέση απολογουμένου όσοι αναφέρονται στην προ-ιστορία της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Υποτίθεται ότι το ΝΑΤΟ θα έπρεπε να διαλυθεί μετά τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, ώστε να τερματιστεί ο Ψυχρός Πόλεμος

Στην Οδησσό το 1994, όταν έγιναν τα εγκαίνια του παραρτήματος του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού, είχε οργανωθεί μια πολύωρη παράσταση με θέατρο, μουσικές, χορούς και ομιλίες στο ιστορικό θέατρο της πόλης. Παρακολουθούσαμε με μια γηραιά κυρία, Ελληνίδα της Οδησσού.

Για να υπάρξει πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα χρειάζεται μια κουλτούρα συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων. Με όρους αποτελεσματικότητας και ρεαλισμού, του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και του ΚΙΝ.ΑΛΛ. (ΠΑΣΟΚ). Αλλά η κουλτούρα συνεργασίας θέλει καλλιέργεια. Επίμονη, υπομονετική και πολυεπίπεδη.

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε σύντομο αλλά περιεκτικό άρθρο της έθεσε το πλαίσιο των σχέσεων πολιτικής και Ιστορίας της επετείου των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Επιδιώκουμε καλές σχέσεις με την Τουρκία αλλά απαιτούμε σεβασμό στην Ιστορία. Το άρθρο («Καθημερινή» 16.1.22) ήταν απάντηση στην τουρκική πλευρά που δυσανασχέτησε με τις αναφορές της Προέδρου στη γενοκτονία των Ποντίων.

Η σταθερότητα της ηγεμονίας εξασφαλίζεται όσο δεν φαίνεται στον ορίζοντα επεξεργασμένος διαφορετικός τρόπος και πλαίσιο διακυβέρνησης, αναγνωρίσιμα στην κοινωνία.

Καλόδεχτη η κριτική του Ευκλείδη Τσακαλώτου με τίτλο «Οι αντιφάσεις στην ανασυγκρότηση του ελληνικού αστισμού» («Εφ.Συν.» 11.12.21) στο άρθρο που γράψαμε με τη Μυρσίνη Ζορμπά «Η ανασυγκρότηση του ελληνικού αστισμού» («Εφ.Συν.» 26.6.21). Αλλωστε συμφωνούμε στην αναγκαιότητα μιας πολιτικής στρατηγικής «αντίδοτου σε απλοϊκές αναλύσεις που μένουν στην ανικανότητα, την αναποτελεσματικότητα ή κυνικότητα της κυβέρνησης».

Είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς, με λογική ή ατομική ψυχολογία, την επιμονή ενός πολιτικού σε σίγουρη ήττα, όταν έχει δυνατότητα αξιοπρεπούς υποχώρησης. Δεν εξηγείται. Νομίζω ότι πρέπει να αναζητήσει κανείς το τραύμα σε όλους τους πολιτικούς που διαχειρίστηκαν την κρίση, μια όντως δύσκολη συγκυρία.