Ποιο ήταν άραγε το σοβαρότερο γεγονός της πρώτης Δευτέρας του 2021, 4 Ιανουαρίου; «Ο ανασχηματισμός», θα πουν αρκετοί, αξιολογώντας σαν σπουδαίο έναν συμβάν που, εκ παραδόσεως, δεν σχετίζεται με τις καθαυτό κοινωνικές ανάγκες αλλά με την κομματική επετηρίδα και τις άδηλες βλέψεις του ηγέτη, ο οποίος αναδιατάσσει τους υφισταμένους του απολαμβάνοντας τη χαρά της εξουσιαστικής αυτοεπιβεβαίωσής του.
Απόσπασμα από δήλωση κυβερνητικού εκπροσώπου κάπου στον πλανήτη Γη: «Η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει ούτε στα μέσα ενημέρωσης ούτε στη δουλειά των δημοσιογράφων. Σέβεται απόλυτα την ανεξαρτησία τους». Εδώ γελάει κάθε πικραμένος, ακόμα κι αν έχει συνεργάτη-σύμβουλο έναν περιοδεύοντα πολιτευτή της περιωπής του κ. Ψαριανού. Και γελάει αυτοσαρκαστικά, από θλίψη. Ακόμα και ο ίδιος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος γελάει από μέσα του τη στιγμή που κάνει μια τόσο παραμυθητική δήλωση. Σαρκαστικά. Ξέρει γιατί. Κι εμείς ξέρουμε. Και οι αναγνώστες-τηλεθεατές-ακροατές ξέρουν. Το πιστοποιούν άλλωστε και οι έρευνες της κοινής γνώμης διεθνώς, στις οποίες καταγράφονται υψηλά έως υψηλότατα ποσοστά αναξιοπιστίας των ΜΜΕ.
Από τις 4 Μαΐου έως τις 6 Νοεμβρίου είναι κλεισμένο εξάμηνο. Πολύς χρόνος ακόμη και για τη φημισμένη γραφειοκρατία μας. Ωστε λοιπόν στη διάρκειά του ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη θα μπορούσε να έχει καταθέσει στη Βουλή και δύο και πέντε φορές το πόρισμα της επιτροπής Αλιβιζάτου, ανταποκρινόμενος και στις αξιώσεις-εκκλήσεις της αντιπολίτευσης. Εδέησε τελικά, έξι μήνες αφότου το παρέλαβε, ο κ. Χρυσοχοΐδης. Θα ξέρει, βέβαια, ότι το πρώτο μνημόσυνο μετά τα σαράντα είναι του εξαμήνου.
Ουδείς φαντάζομαι θέλει έναν πρωθυπουργό δέσμιο της κατηφούς ακοινωνησίας. Το ίδιο ισχύει για τους υπουργούς, τους πολιτικούς αρχηγούς, τους λοιμωξιολόγους, τους εντατικολόγους. Για όσους δεσπόζουν στο γυαλί, άρα και στη ζωή μας, γυάλινη κι αυτή: και εξαρτημένη από την τηλεκαθοδήγηση και εύθραυστη σαν γυαλί. Το ύφος, το βλέμμα, ο τόνος της φωνής τους σημαίνουν περισσότερα από τα λεγόμενά τους. Αν τα συμφραζόμενα υποδηλώνουν βαριά μελαγχολία, ο θεατής θα την ερμηνεύσει σαν κρυμμένο φόβο. Και θα υποθέσει ότι «αυτοί που ξέρουν», ξέρουν κάτι παραπάνω, κάτι άσχημο, που δεν το λένε για να μην τρομάξουμε. Φυσικά, με τέτοιες εικασίες, ο θεατής παραδίδεται στον φόβο και τον μεταδίδει.
Στον πόλεμο με τον αόρατο εχθρό, ηγήτορας είναι η επιστήμη. Η πολιτική οφείλει να είναι βοηθός της· στρατιώτης, όχι στρατάρχης. Οι αντιφάσεις της επιστήμης, προϊόν της σταδιακής αποκάλυψης των μυστηρίων του ιού, είναι πολύ λιγότερο βλαπτικές από τις βλέψεις της πολιτικής και τις δεύτερες σκέψεις της.
Ακόμα και η ρητορική του στερεοτυπικότερου αντιιμπεριαλισμού δεν επιφύλαξε σε κανέναν Αμερικανό πρόεδρο τους ανελέητους ονειδιστικούς χαρακτηρισμούς που χρησιμοποιούν για τον Ντόναλντ Τραμπ τα σοβαρότερα ΜΜΕ της πατρίδας του, επιστήμονες και λόγιοι αδιάφοροι μέχρι πριν για τα κοινά ή επιμελώς ουδέτεροι. Τίποτε αναντίστοιχο με την προεδρική θητεία του, ένα τετραετές ριάλιτι εγωπαθούς αμοραλισμού και ασύδοτης οικογενειακής συμφεροντολογίας.
Αγύριστο κεφάλι η Κλειώ, με σαφή κλίση προς την ειρωνεία, και μάλιστα την τραγική, ενδιαφέρεται για τα έργα των ανθρώπων, αδιαφορεί όμως για τις επιθυμίες τους, άδηλες και φανερές, για τους σχεδιασμούς, τις ίντριγκες, τα μικροσυμφέροντα, την πονηριά τους. Αυστηρή, δεν κολακεύεται από κανέναν και δεν καλοπιάνεται με τίποτα. Ο,τι είναι να πει ή να γράψει, θα το πει – την ακούσουν δεν την ακούσουν όσοι ορκίζονται ότι συνεκτιμούν την άποψή της πριν αποφασίσουν.
Εχει τα προτερήματά της η γλώσσα της διοίκησης, είτε σε ψιλή καθαρεύουσα συντάσσει τις ανακοινώσεις της είτε σε ομοίωμα δημοτικής. Ακαμπτη και ψυχρή όπως είναι, απαγορεύει την περιγραφή θερμών πράξεων προσωπικού χαρακτήρα, όπως η ανάληψη ευθύνης και η αίτηση συγγνώμης. Οποιος κι αν υπογράφει κάτω από την περίφημη στρογγύλη σφραγίδα, μπορεί μια χαρά να κρυφτεί πίσω από το οχυρό των λίθινων λέξεων.
Ο καθείς και το συνωμοσιολογικό του σενάριο: Αλλοι επιμένουν –στα πρωτοσέλιδά τους, στις εκπομπές και στις αναρτήσεις τους– ότι τη φωτιά στη Μόρια την έβαλε η τουρκική ΜΙΤ ή οι «Γκρίζοι Λύκοι», που ήρθαν ντυμένοι πρόβατα και χρησιμοποίησαν σαν όργανά τους άβουλους μετανάστες. Αλλοι βεβαιώνουν ότι το έργο της πυρπόλησης το ανέλαβαν οι ΜΚΟ, με όργανά τους άβουλους πρόσφυγες. Οι πιθανότητες να έχουν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες δική τους βούληση θεωρούνται αμελητέες.
Το κίνημα κατά της μάσκας, διεθνώς, είναι υποσύνολο του κινήματος των αρνητών της ύπαρξης του κορωνοϊού. Οι πιο προχωρημένοι μάλιστα στη σοφιστική από τους πολεμίους της μάσκας θα ξεγλιστρήσουν μ’ ένα «ναι μεν αλλά», αν τους ρωτήσεις πώς συμβιβάζεται η απώλεια 900.000 ζωών με την ανυπαρξία θανατηφόρου ιού: «Ισως υπάρχει ιός, όμως η μάσκα είναι ανελεύθερη και επικίνδυνη, ιδίως για τα παιδιά». Ποιος το λέει αυτό; Μα, «οι φίλοι μου στο φέισμπουκ, ο παπάς στην εκκλησία, ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου, άγιος άνθρωπος και μορφωμένος, ο ξάδελφος του κουμπάρου μου που είναι γιατρός στην Αμερική, μπήκα χθες σ’ ένα ταξί…». Τέτοια επιστημονικά.
Λέξη των ημερών η «επακούμβηση», δεν ακούστηκε πάντως πρώτη φορά τώρα, μετά τη σύγκρουση της φρεγάτας «Λήμνος» με το τουρκικό πολεμικό «Κεμάλ Ρέις» που συνοδεύει το σεισμογραφικό «Ορούτς Ρέις». Οι στενές επαφές ανεπιθύμητου τύπου ανάμεσα σε πολεμικά σκάφη είναι αναπόφευκτες όποτε η συστηματικά αναθεωρητική Τουρκία νιώθει να τη στενεύουν οι συμφωνίες που έχει υπογράψει και διεκδικεί στο Αιγαίο μερίδιο αντίστοιχο των νεοοθωμανικών βλέψεών της.
Για μακρά περίοδο, στον δημόσιο λόγο ήταν του συρμού το ξήλωμα της μεταπολίτευσης, η πλήρης απαξίωσή της. Αναφέρομαι πρωτίστως στον τηλεοπτικό λόγο, που είχε επιβληθεί σαν η μόνη δυνατή και η μόνη ουσιαστική μορφή πολιτικού λόγου. Βροχή οι εκπομπές για την «κρίση της πολιτικής», με καλεσμένους σχεδόν αποκλειστικά πολιτικούς που διακρίνονταν ως παραγωγοί της κρίσης, διέθεταν όμως μπάρμπα στην Τηλεκορώνη. Καταιγίδα τα στρογγυλά τραπέζια για «το τέλος της μεταπολίτευσης», με το πάνελ σχηματισμένο κατ’ εικόνα του παρουσιαστή-τηλεκήρυκα. Και κάτι σαν μεσογειακός μουσώνας τα ελεεινολογικά σχόλια στα δελτία ειδήσεων, όπου ακόμα και η μαζικότερη διαδήλωση έπαιζε, παραποιημένη, μόνο αν υπήρχαν σπασμένες βιτρίνες.
