Πολλές φορές βλέποντας κακώς κείμενα και αντίστοιχες συμπεριφορές έχω σκεφθεί πόσο θα μπορούσε να βοηθήσει η εκπαίδευση αν ήταν απαλλαγμένη από τα στερεότυπα και τις αγκυλώσεις του παρελθόντος. Αν ήταν σύγχρονη και συγχρονισμένη με τις ανάγκες του καιρού μας. Αν ήταν τολμηρή κι αναλάμβανε τα επίμαχα θέματα που δεν αφήνουν την Ελλάδα να πάει μπροστά.

Σε αυτή την εκπαίδευση, η προετοιμασία των παιδιών για να γίνουν πολίτες ενός σύγχρονου κράτους θα ήταν στο κέντρο του ενδιαφέροντος της σχολικής κουλτούρας. Το μάθημα της Αγωγής του Πολίτη κατά κύριο λόγο αλλά όχι αποκλειστικά. Από τα μικρά και καθημερινά πράγματα σεβασμού του διπλανού μας έως τα μεγάλα και σημαντικά.

Με ρωτούν συχνά αν είμαι ΔΗΜΑΡ. Δεν είμαι απαντώ. Η ΔΗΜΑΡ, κατά τη γνώμη μου, εξάντλησε όλο το πολιτικό της κεφάλαιο που ήταν εξαιρετικά χρήσιμο και για την Αριστερά και για τη χώρα. Σήμερα είναι μια ομάδα ανθρώπων που παραμένουν βασικά στην Αγίου Κωνσταντίνου για διάφορους λόγους, όχι αναγκαία πολιτικούς. Οι περισσότεροι μου είναι συμπαθείς και σε κάθε περίπτωση αξιόλογοι.

Σε ό,τι με αφορά, παρέμεινα βουλευτής της ΔΗΜΑΡ μέχρι τέλους για λόγους πολιτικής ηθικής παρότι διαφωνούσα σε πολλά και ταυτόχρονα έβλεπα ότι οδηγείται στην εξαΰλωσή της. Μετά τις ευρωεκλογές του 2014 βεβαιώθηκα ότι δεν πρόκειται να ανακάμψει.

Αναρωτιέμαι γιατί σ’ αυτή τη χώρα, η μάχη ανάμεσα στο φως –όχι το άγιο, το άλλο- και στο σκοτάδι χάνεται. Και όχι μόνον χάνεται αλλά κάθε φορά που ανοίγει ένα παράθυρο για να μπει φως κλείνει με τέτοιο πάταγο που ενδέχεται να περάσουν χρόνια για να ξανανοίξει.

Τις τελευταίες ημέρες πολλή κουβέντα έγινε για την Ιστορία, το παρελθόν και τα καθέκαστα καθώς και για τις χρήσεις του παρελθόντος στο παρόν. Με ένα πρακτικό και όχι θεωρητικό τρόπο επανήλθαν ερωτήματα και διλήμματα που απασχολούν και με τον τρόπο τους δείχνουν ότι η ατζέντα αυτή -κακά τα ψέματα- είναι ανοικτή και όσο κι αν είναι βολικό δεν μπορεί να κλείσει αν δεν αναμετρηθούμε ως πολίτες με τα θέματα που κάθε φορά θέτει. Ποιο παρελθόν μας χρειάζεται; Είναι ακόμα χρήσιμοι οι εθνικοί μύθοι; Να μιλάμε ή όχι γι’ αυτό; Είναι άραγε η εποχή για ν’ ανοίξουμε τέτοιο θέμα; Μήπως ανοίγοντάς το ενισχύεται η Χρυσή Αυγή;

Η αύξηση του ωραρίου για να καλυφθούν τα κενά των σχολείων έφερε στην επιφάνεια μια σειρά από παθογένειες του συστήματος των τοποθετήσεων, μεταθέσεων και αποσπάσεων των εκπαιδευτικών

Είναι ψέμα ότι οι Ελληνες εκπαιδευτικοί διδάσκουν λιγότερες ώρες από τους συναδέλφους τους στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σε όλον τον πολιτισμένο κόσμο ο νομοθέτης διαιρεί το ωράριο εργασίας των εκπαιδευτικών σε τρεις χρόνους. Ο πρώτος είναι ο διδακτικός χρόνος που αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ του συνολικού χρόνου εργασίας. Ο δεύτερος είναι ο χρόνος παραμονής στο σχολείο που καταναλώνεται στα διοικητικά καθήκοντα του εκπαιδευτικού, αλλά στις παιδαγωγικές συνεδρίες, καθώς και στην επαφή με τους γονείς.

Το φαινόμενο «Χρυσή Αυγή» εκτός από αποδοκιμασία χρειάζεται ερμηνεία. Διαφορετικά δεν αντιμετωπίζεται. Μια ερμηνευτική ατραπός είναι αυτή που συνδέει την άνοδο της Χρυσής Αυγής με την οικονομική κρίση και τις ανατροπές που αυτή φέρνει στη ζωή των πολιτών. Προσωπικοί και οικογενειακοί σχεδιασμοί ανατρέπονται άρδην και μεγάλα στρώματα του πληθυσμού αντιμετωπίζουν πια πολύ σοβαρά ενδεχόμενα που δεν υπήρχαν ούτε στα χειρότερα όνειρά τους.

Με τον νέο νόµο για τα ΑΕΙ, πολλοί από τους πανεπιστηµιακούς που ζητούσαµε µεταρρυθµίσεις στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύµατα διαφωνήσαµε και εκφράσαµε δηµόσια και µε επιχειρήµατα τη διαφωνία µας. Αλλοι από εµάς για το πνεύµα και το γράµµα, άλλοι µόνο για πολλά από τα αλλοπρόσαλλα γράµµατά του. ∆ιαφωνήσαµε επίσης ριζικά µε τους χειρισµούς της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας και υποστηρίξαµε έναν διαφορετικό µεταρρυθµιστικό ρυθµό και τόνο που δηµιουργεί συναινέσεις µέσα στην πανεπιστηµιακή κοινότητα και της δίνει τη δυνατότητα να πάρει µέρος στις µεγάλες αλλαγές που απαιτούν οι επιστηµονικές εξελίξεις αλλά και οι καιροί για τα πανεπιστήµια.

Χρειάζονται μεταρρυθμίσεις τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας; Η απάντηση είναι κατηγορηματικά καταφατική. Από τις αρχές του 2006, προτού ακόμη μιλήσουν οι κυβερνήσεις και οι υπουργοί, παρέες πανεπιστημιακών συζητούσαν ανοικτά την αναγκαιότητα σοβαρών θεσμικών μεταρρυθμίσεων με στόχο να αντιμετωπιστούν οι παθογένειες των ελληνικών πανεπιστημίων, οι αθέλητες συνέπειες του θεσμικού πλαισίου που διαμορφώθηκε το 1982, οι εκτροπές από τους δημοκρατικούς κανόνες.

Πολλοί της γενιάς μας θυμούνται τα πρότυπα σχολεία. Έστεκαν επάξια πλάι στα καλά ιδιωτικά σχολεία, είχαν μεγάλο ποσοστό επιτυχίας στις εισαγωγικές εξετάσεις για το πανεπιστήμιο και πολλοί από τους μαθητές και τις μαθήτριες που φοίτησαν σ’ αυτά τα σχολεία συναντήθηκαν αργότερα στην πολιτική, στις επιστήμες και στις τέχνες. Τα πρότυπα σχολεία ήταν πολύ καλά δημόσια σχολεία. Οι λόγοι της επιτυχίας τους ήταν σίγουρα πολλοί και όπως πολλά πράγματα σ’ αυτή τη ζωή σύνθετοι. Αν τους ιεραρχούσαμε, πιθανότατα να μην βάζαμε στην πρώτη θέση τις εξετάσεις που έδιναν τα παιδιά για να γίνουν δεκτά στο πρότυπο σχολείο.

Άλλη μια φορά, την Παρασκευή, 25η Μαρτίου, τα σχολεία μας γιόρτασαν την επέτειο της ελληνικής επανάστασης του 1821. Η αίθουσα εκδηλώσεων στολίστηκε με τη γαλανόλευκη και τις γνωστές από τα παιδικά μας χρόνια αφίσες, η σκηνή ετοιμάστηκε για τις απαγγελίες των παιδιών και τα θεατρικά δρώμενα και η ημέρα, αφιερώθηκαν για να επαναληφθούν οι γνωστές σκηνές με τις οποίες μεγαλώσαμε κι εμείς. Σαν να μην άλλαξε τίποτα, σαν να μην μεσολάβησαν 80 και… χρόνια που η Ελλάδα έχει σταθερά σύνορα με την Τουρκία, που η επίσημη εξωτερική πολιτική δεν διεκδικεί τίποτα από τις γειτονικές χώρες παρά μόνον το σεβασμό των δικών της δικαιωμάτων.

Η απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος να απευθυνθεί στον «λαό» για την κρίση καθώς και ο τρόπος με τον οποίο την πραγματοποίησε έρχονται να προστεθούν σε μια σειρά πολιτικών παρεμβάσεων της Εκκλησίας που τείνουν να γίνουν συστημικό φαινόμενο της πολιτικής ζωής της χώρας. Με διάφορα προσχήματα που προσαρμόζονται στον πνευματικό ρόλο της Εκκλησίας έτσι όπως οι ίδιοι οι ιεράρχες τον αντιλαμβάνονται, η Ιερά Σύνοδος παραβιάζει συστηματικά τη σιωπή που αρμόζει στη διακηρυγμένη αποστολή της.