Τα λουλούδια του Αχμέτ
Παύλος Τσίμας, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2016-03-11
Κυριακή 13 Μαρτίου 2016
ΚΑΝΕΛΛΗΣ ΗΛΙΑΣ
Ta Nea
ΑΘΗΝΑ
17oC
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
11oC
Η πιο συνηθισμένη κατηγορία είναι: «Προσβολή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας». Κοντά 2.000 άνθρωποι τον τελευταίο χρόνο βρέθηκαν στα δικαστήρια με αυτήν την κατηγορία, αντιμέτωποι με ποινές φυλάκισης μέχρι και τέσσερα χρόνια.
Ανάμεσα στους κατηγορουμένους, πολλοί δημοσιογράφοι. Η δημοσιογραφική κριτική, ειδικά προς τον Πρόεδρο, τείνει να καθιερωθεί ως ιδιότυπο και ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα. Αλλά, εκτός από δημοσιογράφους, στο εδώλιο με την ίδια κατηγορία έχουν βρεθεί ανήλικοι διαδηλωτές που φώναζαν συνθήματα εναντίον του, ένας γιατρός που σ’ ένα ποστ έβαλε το κεφάλι του Προέδρου στο σώμα του Γκόλουμ, του ξωτικού του «Αρχοντα των δαχτυλιδιών», κι ένας άπιστος σύζυγος, τον οποίο η γυναίκα του εκδικήθηκε χακάροντας τον λογαριασμό του στο facebook και αναρτώντας υβριστικές για τον Πρόεδρο αναφορές.
Ολα αυτά συμβαίνουν στην Τουρκία.
Εδώ και λίγα χρόνια, από το 2013 κι έπειτα, μια συστηματική καμπάνια υποδούλωσης των μέσων ενημέρωσης είναι σε εξέλιξη. Μια επικριτική στάση, ένα κακό ρεπορτάζ, η επιμονή ενός εκδότη να μην απολύει κάποιον ενοχλητικό αρθρογράφο, παρά τις κυβερνητικές οχλήσεις, στέλνουν στην πόρτα του πρώτα τις φορολογικές Αρχές. Αν τα πρόστιμα δεν τον κάμψουν, ακολουθούν άλλου τύπου απειλές. Γνωστοί δημοσιογράφοι προπηλακίζονται και υφίστανται επιθέσεις του όχλου, πριν οδηγηθούν ένα πρωί στο αστυνομικό τμήμα της γειτονιάς τους. Εφημερίδες και τηλεοπτικοί σταθμοί που ανήκουν στο αντίπαλο μπλοκ, εκείνο που ακολουθεί τον Ιμάμη Γκιουλέν, τίθενται με συνοπτικές δικαστικές διαδικασίες σε καθεστώς κυβερνητικής επιτροπείας.
Δεκάδες δημοσιογράφοι παραμένουν φυλακισμένοι, δίχως δίκη, στη φυλακή της Σηλυβρίας επί μήνες. Η περίπτωση του διευθυντή της αρχαιότερης εφημερίδας της χώρας, της κεμαλικής «Τζουμχουριέτ», ο οποίος αντιμετωπίζει κατηγορίες εσχάτης προδοσίας επειδή δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ, περί μεταφοράς τουρκικών όπλων στην Συρία, που κανείς δεν διέψευσε, είναι η πιο χαρακτηριστική. Η εισβολή της αστυνομίας και η κατάληψη της μεγαλύτερης εφημερίδας της χώρας, της γκιουλενικής «Ζαμάν», το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, λίγες ώρες πριν ο πρωθυπουργός Νταβούτολγου ταξιδέψει στις Βρυξέλλες για την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Ο συμβολισμός είναι προφανής. Τώρα που η προσφυγική κρίση σάς κάνει να έχετε την ανάγκη μου - μοιάζει να λέει στους ευρωπαίους ηγέτες ο χαμογελαστός Αχμέτ - θα ανεχθείτε τις εκτροπές μου και θα μου δώσετε μια έμμεση διά της σιωπής σας συγκατάθεση και ηθική νομιμοποίηση. Το στρατήγημα πέτυχε. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε μια μέρα μετά τη Σύνοδο ο Αχμέτ να έχει τον έλληνα Πρωθυπουργό δίπλα του και να μοιράζουν λουλούδια στις γυναίκες δημοσιογράφους - για να τιμήσουν την Ημέρα της Γυναίκας, αγνοώντας τις ημέρες της χαμένης ελευθερίας.
Παρ’ όλα αυτά, η συνεργασία με την Τουρκία, η εμπλοκή της Τουρκίας στη διαχείριση των προσφυγικών ροών είναι μονόδρομος. Και για την Ευρώπη και για την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα η Ευρώπη έχει να διαλέξει ανάμεσα στον δρόμο της συνεργασίας με τον Ερντογάν και στον δρόμο του Ορμπαν - τον δρόμο μιας ξενόφοβης, μισαλλόδοξης, κλειστοφοβικής ηπείρου που η κάθε χώρα της κλείνεται πίσω από φράχτες και αποσύρεται σε μια κάποια παραλλαγή αυταρχικού εθνικισμού.
Η συνεργασία με την Τουρκία του Ερντογάν μπορεί να διασφαλίσει τις αναγκαίες συνθήκες για μια συμβατή με τις ευρωπαϊκές δημοκρατικές αρχές αντιμετώπιση του κύματος των προσφύγων. Παράδοξο αλλά μια χώρα που τα τελευταία χρόνια, μετά την Αραβική Ανοιξη, απεσύρθη από τα ευρωπαϊκά της όνειρα και γλιστρά προς ένα ανατολίτικο, βίαια δεσποτικό πρότυπο διακυβέρνησης, εμφανίζεται ως η σανίδα σωτηρίας για μια έμφοβη Ευρώπη που τα φώτα της τρεμοσβήνουν. Ας γίνει έτσι, λοιπόν. Αλλά, τουλάχιστον, ας γίνει με τρόπο που να ενθαρρύνει την Τουρκία να επιστρέψει από τα μεγαλομανή όνειρα μεσανατολικού μεγαλείου στα οποία παραδόθηκε τα τελευταία τρία χρόνια και που εξελίχθηκαν σε εφιάλτες. Οχι με τρόπο που να δικαιώνει το διαζύγιό της με την ευρωπαϊκή της φιλοδοξία.
Με αυτήν την έννοια, το ταξίδι του Τσίπρα στη Σμύρνη ήταν χρήσιμο, απαραίτητο. Τα λουλούδια του Αχμέτ ήταν περιττά, επιζήμια.
ΚΑΝΕΛΛΗΣ ΗΛΙΑΣ
Ta Nea
ΑΘΗΝΑ
17oC
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
11oC
Η πιο συνηθισμένη κατηγορία είναι: «Προσβολή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας». Κοντά 2.000 άνθρωποι τον τελευταίο χρόνο βρέθηκαν στα δικαστήρια με αυτήν την κατηγορία, αντιμέτωποι με ποινές φυλάκισης μέχρι και τέσσερα χρόνια.
Ανάμεσα στους κατηγορουμένους, πολλοί δημοσιογράφοι. Η δημοσιογραφική κριτική, ειδικά προς τον Πρόεδρο, τείνει να καθιερωθεί ως ιδιότυπο και ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα. Αλλά, εκτός από δημοσιογράφους, στο εδώλιο με την ίδια κατηγορία έχουν βρεθεί ανήλικοι διαδηλωτές που φώναζαν συνθήματα εναντίον του, ένας γιατρός που σ’ ένα ποστ έβαλε το κεφάλι του Προέδρου στο σώμα του Γκόλουμ, του ξωτικού του «Αρχοντα των δαχτυλιδιών», κι ένας άπιστος σύζυγος, τον οποίο η γυναίκα του εκδικήθηκε χακάροντας τον λογαριασμό του στο facebook και αναρτώντας υβριστικές για τον Πρόεδρο αναφορές.
Ολα αυτά συμβαίνουν στην Τουρκία.
Εδώ και λίγα χρόνια, από το 2013 κι έπειτα, μια συστηματική καμπάνια υποδούλωσης των μέσων ενημέρωσης είναι σε εξέλιξη. Μια επικριτική στάση, ένα κακό ρεπορτάζ, η επιμονή ενός εκδότη να μην απολύει κάποιον ενοχλητικό αρθρογράφο, παρά τις κυβερνητικές οχλήσεις, στέλνουν στην πόρτα του πρώτα τις φορολογικές Αρχές. Αν τα πρόστιμα δεν τον κάμψουν, ακολουθούν άλλου τύπου απειλές. Γνωστοί δημοσιογράφοι προπηλακίζονται και υφίστανται επιθέσεις του όχλου, πριν οδηγηθούν ένα πρωί στο αστυνομικό τμήμα της γειτονιάς τους. Εφημερίδες και τηλεοπτικοί σταθμοί που ανήκουν στο αντίπαλο μπλοκ, εκείνο που ακολουθεί τον Ιμάμη Γκιουλέν, τίθενται με συνοπτικές δικαστικές διαδικασίες σε καθεστώς κυβερνητικής επιτροπείας.
Δεκάδες δημοσιογράφοι παραμένουν φυλακισμένοι, δίχως δίκη, στη φυλακή της Σηλυβρίας επί μήνες. Η περίπτωση του διευθυντή της αρχαιότερης εφημερίδας της χώρας, της κεμαλικής «Τζουμχουριέτ», ο οποίος αντιμετωπίζει κατηγορίες εσχάτης προδοσίας επειδή δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ, περί μεταφοράς τουρκικών όπλων στην Συρία, που κανείς δεν διέψευσε, είναι η πιο χαρακτηριστική. Η εισβολή της αστυνομίας και η κατάληψη της μεγαλύτερης εφημερίδας της χώρας, της γκιουλενικής «Ζαμάν», το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, λίγες ώρες πριν ο πρωθυπουργός Νταβούτολγου ταξιδέψει στις Βρυξέλλες για την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Ο συμβολισμός είναι προφανής. Τώρα που η προσφυγική κρίση σάς κάνει να έχετε την ανάγκη μου - μοιάζει να λέει στους ευρωπαίους ηγέτες ο χαμογελαστός Αχμέτ - θα ανεχθείτε τις εκτροπές μου και θα μου δώσετε μια έμμεση διά της σιωπής σας συγκατάθεση και ηθική νομιμοποίηση. Το στρατήγημα πέτυχε. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε μια μέρα μετά τη Σύνοδο ο Αχμέτ να έχει τον έλληνα Πρωθυπουργό δίπλα του και να μοιράζουν λουλούδια στις γυναίκες δημοσιογράφους - για να τιμήσουν την Ημέρα της Γυναίκας, αγνοώντας τις ημέρες της χαμένης ελευθερίας.
Παρ’ όλα αυτά, η συνεργασία με την Τουρκία, η εμπλοκή της Τουρκίας στη διαχείριση των προσφυγικών ροών είναι μονόδρομος. Και για την Ευρώπη και για την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα η Ευρώπη έχει να διαλέξει ανάμεσα στον δρόμο της συνεργασίας με τον Ερντογάν και στον δρόμο του Ορμπαν - τον δρόμο μιας ξενόφοβης, μισαλλόδοξης, κλειστοφοβικής ηπείρου που η κάθε χώρα της κλείνεται πίσω από φράχτες και αποσύρεται σε μια κάποια παραλλαγή αυταρχικού εθνικισμού.
Η συνεργασία με την Τουρκία του Ερντογάν μπορεί να διασφαλίσει τις αναγκαίες συνθήκες για μια συμβατή με τις ευρωπαϊκές δημοκρατικές αρχές αντιμετώπιση του κύματος των προσφύγων. Παράδοξο αλλά μια χώρα που τα τελευταία χρόνια, μετά την Αραβική Ανοιξη, απεσύρθη από τα ευρωπαϊκά της όνειρα και γλιστρά προς ένα ανατολίτικο, βίαια δεσποτικό πρότυπο διακυβέρνησης, εμφανίζεται ως η σανίδα σωτηρίας για μια έμφοβη Ευρώπη που τα φώτα της τρεμοσβήνουν. Ας γίνει έτσι, λοιπόν. Αλλά, τουλάχιστον, ας γίνει με τρόπο που να ενθαρρύνει την Τουρκία να επιστρέψει από τα μεγαλομανή όνειρα μεσανατολικού μεγαλείου στα οποία παραδόθηκε τα τελευταία τρία χρόνια και που εξελίχθηκαν σε εφιάλτες. Οχι με τρόπο που να δικαιώνει το διαζύγιό της με την ευρωπαϊκή της φιλοδοξία.
Με αυτήν την έννοια, το ταξίδι του Τσίπρα στη Σμύρνη ήταν χρήσιμο, απαραίτητο. Τα λουλούδια του Αχμέτ ήταν περιττά, επιζήμια.
