Δύο στοιχεία κρατάω από την παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ: ότι σήκωσε το γάντι και στο διπλό δίλημμα του κ. Μητσοτάκη «ή εγώ ή το χάος» και «διπλή κάλπη για να καεί η απλή αναλογική», απάντησε «σταθερή κυβέρνηση των προοδευτικών δυνάμεων από την κάλπη της απλής αναλογικής».΄

Σημαντική χαρακτηρίζει την παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ ο Νίκος Μπίστης. Θεωρεί ότι έδωσε αυτοπεποίθηση στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ και πως προβλημάτισε θετικά έναν κόσμο που ναι μεν παρακολουθεί το κόμμα, αλλά δεν το ακολουθεί, τουλάχιστον ακόμα.

Εκτιμά ότι η αλλαγή προφίλ του Αλέξη Τσίπρα αποτελεί αναγκαίο στοιχείο ώστε να διαρραγεί περαιτέρω το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο και χτυπάει καμπανάκια όσον αφορά τις συνεργασίες στον προοδευτικό και δημοκρατικό χώρο. Εκτιμά ως σημαντικό τον ρόλο του ΚΙΝ.ΑΛΛ., ωστόσο τονίζει και το διακύβευμα της επόμενης μέρας των εκλογών. Σε ό,τι αφορά τα ελληνοτουρκικά η πεποίθησή του είναι πως άλλος ειρηνικός δρόμος πλην της Χάγης δεν υφίσταται αυτή τη στιγμή.

• Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε λόγο από τη Θεσσαλονίκη για μια «νέα αρχή». Πώς εκτιμάτε την παρουσία του στη ΔΕΘ;

Σημαντική και με θετικό αποτύπωμα. Ικανοποίησε τον δικό μας κόσμο δίνοντάς του αυτοπεποίθηση. Ταυτοχρόνως προβλημάτισε θετικά και έναν κόσμο που δύσπιστος μας παρακολουθεί αλλά ακόμα δεν μας ακολουθεί. Και αυτό έχει μεγαλύτερη σημασία, γιατί με αυτόν τον κόσμο θα γυρίσουμε το παιχνίδι. Δύο στοιχεία κρατάω περισσότερο: ότι σήκωσε το γάντι και στο διπλό δίλημμα του κ. Μητσοτάκη «ή εγώ ή το χάος» και «διπλή κάλπη για να καεί η απλή αναλογική», απάντησε «σταθερή κυβέρνηση των προοδευτικών δυνάμεων από την κάλπη της απλής αναλογικής». Και τώρα ο καθένας -όπως συνήθιζε να λέει ο Λεωνίδας Κύρκος- κρέμεται από το ποδαράκι του. Και δεύτερο, ότι προέκυψε πως ριζοσπαστισμός και σοβαρότητα δεν είναι πράγματα ασύμβατα.

• Δεν σας προβληματίζουν οι δημοσκοπήσεις;

Τις ακούω αλλά ακούω και τον υπόκωφο θόρυβο από τις επικείμενες μετακινήσεις, ο οποίος όλο και δυναμώνει. Διαβάζω επίσης τα ποιοτικά στοιχεία και την προέλευση των αναποφάσιστων. Ζούμε σε εποχή μεγάλης ρευστότητας. Πριν από δύο μήνες οι Σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία ήταν τρίτοι και καταϊδρωμένοι. Αύριο είναι όλα ανοιχτά. Πιστεύω ότι θα προκάνουμε -όπως έλεγε ο Χαρίλαος- να γυρίσουμε το παιχνίδι.

• Θεωρείτε ότι η παρουσία του Τσίπρα στη ΔΕΘ, το διαφορετικό προφίλ που επέδειξε, του ήπιου και ώριμου ηγέτη που δείχνει να έχει κάνει την αυτοκριτική του κι έρχεται με μια νέα ρεαλιστική πρόταση, είναι ικανή συνθήκη ώστε να διασπάσει το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο;

Είναι πάντως αναγκαία. Ολα αυτά τα χρειαζόμαστε όχι μόνο για να σπάσει το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, αλλά για να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη ενός κόσμου, εμπιστοσύνη που για διάφορους λόγους κλονίστηκε. Πιστεύω ότι το προφίλ που επέδειξε ο πρόεδρος κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών -σκληρός αλλά και ενωτικός με ενσυναίσθηση- είναι το ενδεδειγμένο. Ο,τι περισσότερο θα έβλαπτε. Επίσης η συγκεκριμενοποίηση της αυτοκριτικής για πλευρές του κυβερνητικού έργου, μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, θα πολλαπλασίαζε τις ρωγμές στο αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο.

• Δώστε μας ένα-δύο παραδείγματα επ’ αυτού.

Δύο. Η πολιτική και επικοινωνιακή διαχείριση του υπαρκτού σκανδάλου της Novartis ήταν λάθος. Και αυτό είναι πλέον πασιφανές. Τι περιθώρια υπήρχαν ώστε να μην πραγματοποιηθεί ή να τελειώσει νωρίτερα η σύμπραξη με Καμμένο; Το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο διευκολύνθηκε μεν από λάθη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά, μη γελιόμαστε, δεν προέκυψε από αυτά. Ηταν στρατηγική επιλογή της Ν.Δ. στην οποία συνέβαλαν και άλλοι, αλλά τελικά μόνο αυτή επωφελήθηκε. Στο απόγειό του, το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο εκδηλώθηκε στην καταπολέμηση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Ολοι εναντίον ενός και του σωστού. Και τελικά θα σπάσει κυρίως από τα κάτω στον αγώνα για την καταπολέμηση των ανισοτήτων και της νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Ομως και από τα πάνω η πρόταση για την προοδευτική διακυβέρνηση θα συμβάλει σ’ αυτό.

• Ας πάμε εκεί. Ακούμε συνέχεια για κυβέρνηση συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων την επομένη των εκλογών. Η πραγματικότητα ωστόσο λέει ότι πρόκειται για ένα θέμα πολυπαραγοντικό που η εξέλιξή του δεν μπορεί να προβλεφθεί από τώρα. Το δικό σας σχόλιο και ειδικά σε ό,τι αφορά μια συνεργασία με το ΚΙΝ.ΑΛΛ. ποιο είναι;

Είναι πολυπαραγοντική, θα προκύψει την επομένη των εκλογών, αλλά αν δεν την προετοιμάσουμε από τώρα, αν δεν γίνει συνείδηση ότι είναι εφικτή παρά τις δυσκολίες, απλώς δεν θα προκύψει. Η ίδια η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία με μία έστω ψήφο συνδέεται με αυτήν. Και ο προοδευτικός κόσμος για να προσέλθει στην κάλπη χρειάζεται δημόσια σήματα τώρα, όχι την τελευταία στιγμή. Ο ρόλος του ΚΙΝ.ΑΛΛ. είναι σημαντικός, το λένε η αριθμητική και η πολιτική. Το κεντροαριστερό κόμμα βρίσκεται σε μια λεπτή φάση που επιβάλλει ουδετερότητα από μέρους μας ως προς τα πρόσωπα. Πολιτικές όμως οφείλουμε να προτείνουμε και σε αυτές πρέπει να απαντήσει το ΚΙΝ.ΑΛΛ. όταν ολοκληρώσει τις διαδικασίες ανάδειξης προέδρου.

Και ενώ εμείς είμαστε πολύ προσεκτικοί, δεν συμβαίνει το ίδιο με τον κ. Μητσοτάκη. Στην ομιλία του στη ΔΕΘ, αποκλείοντας ρητά από τη διακυβέρνηση της χώρας το κόμμα με το οποίο συγκυβέρνησε η Ν.Δ., πρακτικά τους είπε: «Ως κόμμα δεν σας χρειάζομαι στη διακυβέρνηση. Μόνο σαν βαστάζους στην πολιτική μου, χρήσιμους στο αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο από το οποίο εσχάτως παρεκκλίνετε. Εχω ακόμα εφεδρείες Χρυσοχοΐδηδων και μου αρκούν». Τα πράγματα είναι απλά. Από την κάλπη της απλής αναλογικής ή θα προκύψει προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία ή δεύτερη κάλπη για την αυτοδυναμία ή του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία ή της Ν.Δ. Τη χώρα και την ευρύτερη δημοκρατική παράταξη συμφέρει η πρώτη λύση. Τα «ούτε το ένα ούτε το άλλο», τα «δεν επιλέγουμε» είναι υπεκφυγές.

• Πάμε στα διεθνή. Η AUKUS πώς επηρεάζει τη χώρα μας;

Εμμέσως πλην σαφώς. Οι συμμαχίες της χώρας, χωρίς να αμφισβητούνται, δεν έχουν την ισχύ ή τη σταθερότητα του παρελθόντος. Το ΝΑΤΟ εκ των πραγμάτων μετά τις επιπτώσεις της AUKUS στις ευρωατλαντικές σχέσεις είναι αποδυναμωμένο. Το αίτημα για ευρωπαϊκό στρατό και ουσιαστική κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας επανέρχεται μεν δυναμικά, αλλά μέχρι την αβέβαιη υλοποίησή του θα υπάρχει κενό και αστάθεια. Η πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, που πρακτικά σημαίνει να μη βάλουμε όλα τα αυγά στη φωλιά των ΗΠΑ, είναι μια απαραίτητη αλλά και δύσκολη εξίσωση όπου εκτός της Ε.Ε. εμπλέκονται η Ρωσία, η Κίνα και προφανώς και η Τουρκία.

• Με την Τουρκία τι εκτιμάτε πως θα γίνει;

Ελπίζω να τελειώσουν οι αυταπάτες ότι η Τουρκία είναι απομονωμένη και ότι η Αμερική και χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα έρθουν σε μετωπική ρήξη μαζί της για την Ελλάδα ή την Κύπρο. Με δεδομένη την υποχώρηση του ενδιαφέροντος για το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής, η υλοποίηση του αγωγού Eastmed, αν θέλουμε να μην εθελοτυφλούμε, πρακτικά εγκαταλείπεται. Ούτε οι τριμερείς συμμαχίες απέναντι στην Τουρκία έχουν την πρακτική σημασία που τους αποδίδουμε ούτε η πολιτική των εξορύξεων στην Κύπρο τελεσφόρησε.

Ο οδικός χάρτης με τελική κατάληξη τη Χάγη προϋποθέτει διάλογο και διαπραγμάτευση πάνω στις ελληνοτουρκικές διαφορές. Αλλος ειρηνικός δρόμος απλώς δεν υφίσταται. Και ο διάλογος προϋποθέτει μια κοινή γνώμη ικανή να αποδεχθεί έναν προωθητικό συμβιβασμό. Αν η κοινή γνώμη πιστεύει ότι βάσει του Διεθνούς Δικαίου έχουμε σε όλα δίκιο και οι άλλοι άδικο, ότι έξω από τα 6 μίλια δεν υπάρχουν διεθνή ύδατα αλλά μόνο ελληνικά συμφέροντα, δεν θα σημειωθεί πρόοδος και ο κίνδυνος για περιπέτειες θα επικρέμαται. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για την τουρκική πλευρά και κοινή γνώμη.