Πριν 20 χρόνια, αγωνιστές και αγωνίστριες που προέρχονταν από τα ανανεωτικά εγχειρήματα της κομμουνιστικής Αριστεράς αλλά και από το χώρο της ευρύτερης δημοκρατικής Αριστεράς, συναντηθήκαμε σε μια σημαντική προσπάθεια.
Ιδρύσαμε τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ, μια κατά τη γνώμη μου τομή, έναν σταθμό που φαινόταν να ανοίγει νέους ελπιδοφόρους δρόμους.
Σε συνθήκες κατάρρευσης ενός ολόκληρου συστήματος ιδεών και αξιών, εκτιμήσαμε ότι ο κύκλος του (τριτοδιεθνιστικού) κομμουνιστικού κινήματος έκλεισε οριστικά και ότι η υπαρκτή σοσιαλδημοκρατία έχει χάσει την παραδοσιακή μεταρρυθμιστική της πνοή. Αποφασίσαμε να συνδιαμορφώσουμε μια σύγχρονη Αριστερά που να υπερβαίνει και τις δύο εκδοχές της Αριστεράς που γνώρισε η ανθρωπότητα για πάνω από έναν αιώνα.
Μιλήσαμε για επιλογή αδιαπραγμάτευτη, επιλογή μακράς πνοής. Το εγχείρημα ήταν δύσκολο, πρωτότυπο και ελκυστικό. Το επιχειρήσαμε και η ζωή μας δικαίωσε.
20 χρόνια μετά, ο ΣΥΝ αντέχει ακόμα. Γιατί είναι ένα υπαρκτό ρεύμα ιδεών, αξιών, πολιτικών προτάσεων, που έρχεται από μακριά, που το γεννάει και το αναπαράγει η ίδια η κοινωνικοπολιτική διαλεκτική. Γιατί υπάρχει ο κόσμος, οι άνθρωποι που τους αντιπροσωπεύει, που το στηρίζουν και το ενισχύουν. Και που θέλουν να παραμείνει δύναμη αριστερή – δημοκρατική – σοσιαλιστική – ανανεωτική. Με ενδιαφέρον για την κοινωνία. Με σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Με οργανικό στοιχείο την οικολογική διάσταση και την αντιεθνικιστική – διεθνιστική κατεύθυνση, με συμμετοχή και σεβασμό στα κινήματα.
Δεν προχώρησε χωρίς προβλήματα ο ΣΥΝ. Πολλές φορές και σε κρίσιμα ζητήματα η πολιτική του συνοχή δοκιμάστηκε, διαφορετικές εκτιμήσεις και προσεγγίσεις δημιούργησαν ισχυρούς κλονισμούς, πολιτικές αντιπαραθέσεις προσωποποιήθηκαν και προσωπικές αντιπαλότητες πολιτικοποιήθηκαν.
Σε αυτές τις δύσκολες καμπές όμως πάντα κυριάρχησε τελικά η ψυχραιμία και δεν διακινδύνευσε η ενότητά του.
Τα δύο μεγάλα ιστορικά ρεύματα που δημιούργησαν τον ΣΥΝ, το Αριστερό και το Ανανεωτικό (οι προσδιορισμοί αναφέρονται με τον συμβολισμό τους και μόνο) με συναίσθηση της ευθύνης τους απέδειξαν ότι μπορούσαν να ξεπερνούν τα προβλήματα.
Γι΄αυτό και όταν ακούω περιφρονητικές ή άλλες πρόχειρες απολίτικες και αφελείς κρίσεις για την ύπαρξη και το ρόλο των τάσεων στο κόμμα, από δήθεν «υπερβατικούς» ή από τον εκάστοτε Πρόεδρο που συνήθως ανακαλύπτει τον αρνητικό ρόλο των τάσεων μόλις αναλαμβάνει προεδρικά καθήκοντα και όχι νωρίτερα, υπομειδιώ γιατί καλά γνωρίζω όπως όλοι της δικής μου γενιάς ότι οι πιο επικίνδυνες και καταστροφικές «τάσεις» και ομάδες στην ιστορία της Αριστεράς ήταν οι ηγετικές ομάδες, οι παρέες των Αρχηγών.
Έτσι προχωρήσαμε λοιπόν, και σε αυτή την διαδρομή μας προέκυψε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Ανήκω στους πιστούς διαχρονικούς υποστηρικτές της ανάγκης για συνάντηση της Αριστεράς, των φορέων της και όλων των διάσπαρτων ενταγμένων και ανεντάχτων δυνάμεών της.
Αν μπορούν και όταν μπορούν να συναντηθούν βεβαίως.
Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ μια τέτοια συνάντηση;
Σήμερα ποιος σοβαρός και σώφρων άνθρωπος της Αριστεράς δεν βλέπει τα αδιέξοδα που γεννά η εκπεμπόμενη πολιτική και ο τρόπος λειτουργίας και δράσης των διαφόρων συνιστών του ΣΥΡΙΖΑ;
Είχαμε εκφράσει από την αρχή επιφυλάξεις για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον χαρακτήρα αυτής της συμμαχίας. Την περίοδο που το κόμμα μας αλλά και οι δυνάμεις που συγκροτούσαν το ΣΥΡΙΖΑ έψαχναν να βρουν τα ακριβή χαρακτηριστικά του εγχειρήματος, διατυπώσαμε την άποψη ότι οι ενωτικές προσπάθειες προς τον εξ αριστερών μας χώρο μπορούν να έχουν εκλογικό χαρακτήρα, αλλά δεν μπορούν να είναι στρατηγικού χαρακτήρα επιλογή για το κόμμα. Αυτή ήταν η βασική μας άποψη. Ταυτόχρονα διαπιστώναμε τις προγραμματικές ασυμβατότητες και τις αποκλίνουσες επιδιώξεις ανάμεσα στις δυνάμεις που τον συγκροτούν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν και παραμένει ένα σχήμα με πολύ μεγάλες εσωτερικές δυσκολίες γιατί συμπράττουν και συμπορεύονται σ’ αυτόν, αριστερές δυνάμεις με διαφορετικές ή ριζικά αντίθετες θεωρήσεις σε ζητήματα ιδεολογίας και πολιτικής πρακτικής.
Παρά ταύτα, και αφού ο ΣΥΡΙΖΑ παρέμεινε μετά από δύο συνεδριακές μας αποφάσεις βασική συμμαχική επιλογή του κόμματός μας, προσπαθήσαμε και εγώ και άλλοι σύντροφοι της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ να αποσαφηνίσουμε τουλάχιστον τη δομή του και να εξορθολογίσουμε τη σχέση του με τον ΣΥΝ.
Αντ’ αυτού, βρεθήκαμε μπροστά σε απίστευτους πολιτικούς παραλογισμούς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ με «αποφάσεις» της Γ΄ Πανελλαδικής του Σύσκεψης αποφάσισε να έχει ….ενιαίο Μητρώο Μελών, κάρτες μελών, όργανα βάσης και μεσαία με δυνατότητα αποφάσεων επί παντός ζητήματος, Γραφείο Τύπου κλπ.
Η συντριβή της πολιτικής επιστήμης και της απλής λογικής. Μια συμμαχία να εμφανίζει πλήρη δομή κόμματος, ισχυριζόμενη ταυτοχρόνως ότι …δεν είναι κόμμα.
Όλα αυτά δε με την ηγετική πλειοψηφία του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ είτε γιατί δεν μπορεί είτε γιατί δεν θέλει, να εμφανίζεται ανίκανη να αποκρούσει αυτόν τον παραλογισμό που οδηγεί στην αυτοδιάλυση του ΣΥΝ και στη διάχυσή του στον ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτή την απογοητευτική για το σύνολο του χώρου εικόνα, ήρθε να σφραγίσει και η τελευταία εξοργιστική επίθεση κατά του Φ. Κουβέλη και μέσω αυτού, κατά του κόμματός μας στο σύνολό του, επίθεση με συγκεκριμένες αφετηρίες και ειδικές στοχεύσεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σήμερα δυστυχώς ένας χώρος που κυριαρχείται από τον αριστερισμό, ένας χώρος ο οποίος όχι μόνο δεν διευρύνει, αλλά στενεύει και στερεί τη δική μας Αριστερά από το ανανεωτικό της οξυγόνο.
Μέχρι πότε έως πού; Ο ευρύτερος πολιτικός χώρος της σύγχρονης αριστεράς στη χώρα μας δεν μπορεί να δρα με συνέπεια και συνεκτικά όταν απορρίπτει τις κεντρικές επιλογές του δημοκρατικού δρόμου, της ευρύτερης δυνατής λαϊκής ενότητας, της αναμόρφωσης των θεσμών με τη διεύρυνση της δημοκρατίας. Όταν συγκρούεται με αυτές τις επιλογές, εκπίπτει σε αριστερίστικη ομάδα που προκαλεί διεργασίες που ποτίζουν ξένες αυλές, και κυρίως τη δεξιά.
Στον Συνασπισμό οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ζητήματα αποφασιστικά και με ευθύνη.
Η κρίση είναι δεδομένη, ας μην την αφήσουμε να μας πάρει από κάτω κι ας μην επιτρέψουμε να διαρραγεί η ενότητά μας για επιλογές με απολύτως αβέβαιο μέλλον.
Ανοίγουμε εδώ και μήνες πληγές στο κορμί μας αντί να ανοίγουμε ευκαιρίες και αγώνες σε μια κοινωνία που ταλαιπωρείται.
Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα καινούργιο πολιτικό τοπίο. Ο Συνασπισμός οφείλει να διαμορφώσει το πλαίσιο μιας ουσιαστικής αριστερής προγραμματικής αντιπολίτευσης.
Με υπευθυνότητα και σοβαρότητα.
Μέσα στη Βουλή, αλλά και στους κοινωνικούς αγώνες.
Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μετά από 100 μέρες πολιτικής περιπλάνησης εγκαταλείπει πολλές από τις προεκλογικές της δεσμεύσεις.
Δεν αρνούμαστε ότι υπάρχουν προβλήματα και μια μεγάλη οικονομική κρίση. Δεν είναι όμως δυνατόν για άλλη μια φορά και όταν έχει γίνει «πάρτι» με το δημόσιο χρήμα και τα σκάνδαλα να ξαναλές στον χαμηλόμισθο και στο συνταξιούχο «ετοιμάσου για τις καινούργιες θυσίες». Η κοινωνία λοιπόν περιμένει την παρουσία μας.
Να αντισταθούμε πολιτικά και κοινωνικά με αριστερή προγραμματική αντιπολίτευση, η οποία σημαίνει απόκρουση αντιλαϊκών πολιτικών αλλά και προτάσεις. Η πολιτική του «ΟΧΙ σε ΟΛΑ» δεν ταιριάζει στη δική μας αριστερά.
Αλλά δεν θα γίνουμε και ποτέ, το δηλώνω συνεχώς, «ήσυχη» αριστερά της γωνίας.
Πολλά ακούγονται και γράφονται αυτές τις μέρες για τους «ύποπτους» και τους «έτοιμους» για εθνικές συναινέσεις και συνεννοήσεις με τα κόμματα εξουσίας, και αναφέρονται βέβαια σε αριστερούς με τεράστια αγωνιστική διαδρομή.
Ο σταλινικός γεροντοκορισμός ανακάλυψε πάλι εχθρούς στην «συναινετική συνωμοσία» του Λ. Κύρκου στο δείπνο για το βιβλίο του και στην «ενδοτική» πρόταση του Φ. Κουβέλη για την υπερψήφιση του Κάρολου Παπούλια.
Η αποκορύφωση της γελοιότητας στην οποία μπορεί να οδηγηθεί ο μουχλιασμένος αριστερισμός.
Εμείς προσπερνάμε την βλακεία και την κακοήθεια και πάμε εκεί που νομίζω ότι μας περιμένουν, στην κοινωνία.
Φέτος είναι και χρονιά αυτοδιοικητικών εκλογών, και μάλιστα σε ένα νέο τοπίο που το χαρακτηρίζει η πρόταση για τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση, ο «Καλλικράτης», μια πρόταση που κατατίθεται με τρόπο αναντίστοιχο στην πραγματική ανάγκη που έχει η χώρα για μια μεγάλη διοικητική τομή.
Αυτά όλα πρέπει να τα δούμε και κυρίως να προετοιμαστούμε για την μεγάλη εκλογική μάχη του Νοέμβρη. Με την ευκαιρία αυτού του άρθρου, θέλω να διατυπώσω για άλλη μια φορά τη γνώμη μου:
Ο χώρος της Αυτοδιοίκησης υπήρξε για την Αριστερά πάντοτε, ο χώρος των ευρύτερων κατά το δυνατόν πολιτικών και αυτοδιοικητικών συνεργασιών. Όσοι θεωρούν την Αυτοδιοίκηση απλώς χώρο διαμαρτυρίας έναντι των κεντρικών κυβερνητικών πολιτικών, βεβαίως δεν ενοχλούνται από τον απομονωτισμό των στενών κομματικών ψηφοδελτίων. Όσοι όμως βλέπουν την Αυτοδιοίκηση ως αυτό που πραγματικά είναι, μια δύναμη δηλαδή λαϊκής εξουσίας και ευθύνης για την καθημερινότητα των πολιτών, δεν μπορεί παρά να προσβλέπουν στην ισχυροποίησή της μέσα από τις πιο πλατειές συμμαχίες.
Ελπίζω και εύχομαι ο ΣΥΝ έτσι να πορευθεί τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Νοέμβρη.
Τέλος: Δεν πίστεψα ποτέ στην γραφική ρήση «ο αριστερός είναι πάντα, ή πρέπει να είναι “αισιόδοξος”». Πιστεύω ότι ο αριστερός πρέπει να είναι πραγματιστής. Να βλέπει το πρόβλημα, να μην το κρύβει και να είναι αποφασισμένος να το αντιμετωπίσει. Εγώ έτσι λειτουργώ
