Σε μια από τις μεγάλες κινητοποιήσεις για το «Ναι» στο δημοψήφισμα ένας τύπος ανέβηκε πάνω από το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη και ανεμίζοντας μια ελληνική σημαία καλούσε τον κόσμο να ανέβει στη Βουλή. Αρκετοί το διέπραξαν. Δίπλα μου στεκόταν ένας φίλος με αποτυπωμένη την αηδία στο πρόσωπό του. «Τον ξέρεις;» ρώτησα. «Ηταν συνδικαλιστής στον χώρο μου. Ο,τι χειρότερο υπήρχε στη Δεξιά. Ρε, με

ποιους μας αναγκάζουν οι Συριζαίοι να είμαστε μαζί!». Η μεγαλύτερη ζημιά που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι

στις συνειδήσεις και στις ψυχές των ανθρώπων. Είναι το μίσος που έσπειρε με το «ή εμείς ή αυτοί», με

τη συνειδητή από μέρους του υπονόμευση κάθε ίχνους συναίνεσης.

Το ότι με τον αχαλίνωτο αντιευρωπαϊσμό και τους επικίνδυνους ερασιτεχνισμούς του χώρισε τους πολίτες σε δύο ανομοιογενή στρατόπεδα. Και ενώ στο μπλοκ του «Οχι» ήταν εμφανής εξαρχής η ανομοιογένεια, στο μπλοκ του «Μένουμε Ευρώπη» η προτεραιότητα να υπερασπίσουμε την αγκύρωση της χώρας στην ΕΕ συγκάλυπτε τις αντιθέσεις. Η συνέχεια είναι γνωστή. Οι Ροβεσπιέροι με τον ισοπεδωτισμό τους απέτυχαν, είναι τώρα στρατηγικά μετέωροι και οι πρώτες ρωγμές στο εσωτερικό τους είναι γεγονός.

Μαζί με αυτές όμως προβάλλουν και οι βαθιές στρατηγικού και αξιακού χαρακτήρα διαφορές που διαπερνούν το άλλο μπλοκ και δεν καλύπτονται πλέον από την ανάγκη «να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ και μετά βλέπουμε». Η πληρωμή με το ίδιο νόμισμα (καμία συναίνεση μέχρι να φύγετε) ικανοποιεί τους φανατικούς αλλά αναπαράγει τα ίδια αδιέξοδα. Οσο δε η ΝΔ πλησιάζει προς την εξουσία, ο μετριοπαθής λόγος του Κυριάκου Μητσοτάκη υποχωρεί και τη θέση του παίρνει ο διχαστικός λόγος του κόμματος. Σε αυτή δε την προσέγγιση δεν πρωτοστατούν μόνο σκληροί δεξιοί ή οικονομικά νεοφιλελεύθεροι, αλλά και μεταμελημένοι αριστεροί. Κατ’ αυτούς όλα πρέπει να παγώσουν μέχρι να πέσει ο ΣΥΡΙΖΑ, κάθε συζήτηση για την αντιμετώπιση της λιτότητας, για δημοκρατικά αντίβαρα στην παγκοσμιοποίηση, για την αντιμετώπιση της συντηρητικής στροφής στην Ευρώπη περιττεύει... Δυσφορούν όταν ο Ομπάμα λέει ότι η λιτότητα δεν αρκεί. Η έννοια της ισότητας τους είναι ξένη και μπανάλ.

Νομίζουν, κατ’ αναλογίαν τού «ό,τι συμφέρει την General Motors συμφέρει την Αμερική», ότι μόνο για την επιχειρηματικότητα έχει νόημα να συζητούμε. Συμπεριφέρονται σαν να είμαστε στο ’89, όπου το πρόταγμα για εκλογές και ελεύθερη αγορά αρκούσε για να τροχιοδρομήσει την Ιστορία στον τελικό -όπως νόμισαν ορισμένοι- διάδρομο. Με αυτά και με τούτα κατέληξαν να σνομπάρουν ανθρώπινα δικαιώματα όπως η απασχόληση, η υγεία και η παιδεία. Θέλει μεγάλη προσοχή μήπως από την καρικατούρα των Ροβεσπιέρων πέσουμε στις σύγχρονες Αντουανέτες.