Τρίτος πόλος τώρα

Οι πολιτικές εξελίξεις είναι και θα είναι πυκνές και αποτελούν μια πρόκληση για το κόμμα μας. Δεν θα μας περιμένουν. Οι εξελίξεις θα τρέξουν ιδιαίτερα μετά τις εκλογές στη Γερμανία, 22 Σεπτέμβρη, που θα αποδεσμεύσουν τις διαπραγματεύσεις στην Ε.Ε. για την αντιμετώπιση του χρέους των κρατών, της ύφεσης, την τραπεζική Ένωση, την οικονομική και πολιτική διακυβέρνηση της Ευρωζώνης. Ενώ στο εσωτερικό της χώρας η φθινοπωρινή περίοδος θα εμφανίσει με ένταση τα προβλήματα της οικονομίας και τα κοινωνικά προβλήματα ύστερα από 5 χρόνια ύφεσης.

Ο πίνακας έχει κάποια κατά ανάγκη σχηματικότητα.

Το κόμμα μας στην νέα κατάσταση, πρέπει να αναλάβει άμεσα γενναίες πρωτοβουλίες με επίκεντρο την πολιτική συγκρότησης του τρίτου πόλου, ως μια συνεργασία κομμάτων κινήσεων και παραγόντων, η οποία είναι ζωτική ανάγκη.

Ο πίνακας έχει κάποια κατά ανάγκη σχηματικότητα.

Από την ανάλυση του πίνακα που προκύπτει από ένα μέσο όρο των μετρήσεων με αναγωγή, εξάγονται τα εξής συμπεράσματα.

1. Είναι γνωστό ότι ένα 45% περίπου αρνείται να απαντήσει στις δημοσκοπικές μετρήσεις πράγμα που αναδεικνύει τη σχετικότητα των μετρήσεων, ιδιαίτερα αυτό αφορά εμάς που είμαστε οριακοί.

2. Ότι οι δυνάμεις της κεντροαριστεράς στην παρούσα φάση δεν μπορούν να αθροιστούν καθ’ ότι διχοτομήθηκαν πάνω στο πρόβλημα της κυβέρνησης με την ταύτιση του ΠΑΣΟΚ με τον Σαμαρά και την Ν.Δ. και σωστά η πρόταση μας για την συγκρότηση του τρίτου πόλου δεν απευθύνεται στο ΠΑΣΟΚ του κ. Βενιζέλου, διότι θα αναιρούσε την δικαιολογητική βάση που μας ανάγκασε να φύγουμε από την κυβέρνηση.

3. Άρα πρέπει η πρότασή μας να απευθυνθεί σε όμορες πολιτικές δυνάμεις και μάλιστα άμεσα σε κόμματα, κινήσεις και παράγοντες που εμπεριέχονται στην κατηγορία λοιποί.

*Οικολόγοι, Κοινωνική Συμμαχία (Καστανίδης), Λοβέρδος, Σημίτης – Χρυσοδουλάκης, Φλωρίδης, Διαμαντοπούλου, Μόσιαλος, Ραγκούσης, Τούντας, Ανδρουλάκης κ.α. Σ’ αυτή την πρόσκληση μπορούν να αξιοποιηθούν και άλλοι όπως Αλέκος Παπαδόπουλος, Μπένος, Γιαννίτσης που αποδεδειγμένα τα έβαλαν με τη διαφθορά και προώθησαν εκσυγχρονισμούς.

Το αντίστοιχο πρέπει να κάνουν και οι οργανώσεις στο χώρο ευθύνης τους. Η απεύθυνση της πρότασης, δεν σημαίνει φυσικά και συμφωνία, όμως ανοίγουμε τον διάλογο και ο καθένας προσέρχεται με τις θέσεις του.

4. Αυτή η πρόταση ενώ πρέπει να γίνει άμεσα, πρέπει να προετοιμαστεί οργανωτικά αλλά ιδιαίτερα προγραμματικά. Πρέπει να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο αξόνων πολιτικής με επίκεντρο:

- την διαπραγμάτευση με την Τρόϊκα τον Σεπτέμβρη,

- την διαπραγμάτευση της απομείωσης του χρέους και τις αναπτυξιακές ενέσεις που απαιτούνται,

- τις μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο και την οικονομία,

- την δίκαιη κατανομή των βαρών της κρίσης,

- την κοινωνική προστασία των αδύναμων

- την διατύπωση των κατευθύνσεων για τη διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου που θα ξεκινά από την παρούσα κατάσταση και θα εξασφαλίζει την έξοδο από την κρίση με άμεση παρέμβαση στο νέο Κ.Π.Σ. που μπαίνει σε εφαρμογή το 2014.

- Τις άμεσες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα

- τις θέσεις μας για την αντιμετώπιση των Ευρωπαϊκών ζητημάτων κρίση χρέους, θεσμική αντιμετώπισης οικονομικής και πολιτικής διακυβέρνησης και αρχιτεκτονικής της Ε.Ε. δηλαδή, το νέο Ευρωπαϊκό σύμφωνο που θα αντικαταστήσει τη Λισαβώνα.

- Τέλος ένα θεσμικό προοδευτικό πλαίσιο για τους ΟΤΑ, Δήμους και Περιφέρειες, καθώς και τις κατευθύνσεις δημοτικών και περιφερειακών προγραμμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στα ΠΕΠ.

Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται πρώτα και από όλα στην κοινωνία και στους πολίτες και στις όμορες πολιτικές δυνάμεις.

Σε αυτό το πρόγραμμα και σε αυτή την πολιτική πρέπει να επικεντρωθεί και το συνέδριο.

5. Οι δυνάμεις που αναφέρθηκαν, όλες πλην των οικολόγων αποδεσμεύτηκαν από το ΠΑΣΟΚ, χαρακτηρίζονται από την συμφωνία τους στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό, αλλά οι περισσότερες υποτιμούν στον ένα ή άλλο βαθμό τις αναγκαίες τροποποιήσεις των μνημονίων. Παρά ταύτα εμείς πρέπει να απευθυνθούμε με το πλαίσιο των θέσεων μας και με μια ανοιχτή και ισότιμη διαδικασία συζήτησης. Στόχος μας πρέπει να είναι να διαμορφωθεί με πρωτοβουλία της ΔΗΜΑΡ ένα διαρκές φόρουμ συζήτησης επικοινωνίας και προγραμματικής σύγκλισης, που δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν και μάλιστα εξ αρχής συμπτώσεις σε όλα. Η διαφορετικότητα των απόψεων δεν πρέπει να μας φοβίσει. Θα επιχειρηθεί με ευελιξία το μάξιμουμ των συνθέσεων.

Επίσης φαίνεται ότι θα εμφανισθεί και το θέμα της στάσης έναντι της κυβέρνησης, που επίσης μπορεί να έχει και αυτό μια διακύμανση από τους συνομιλητές μας στην προσέγγιση του.

Στο επιχείρημα ότι όλοι αυτοί αποτελούν παλιά υλικά με κυβερνητικές ευθύνες, έχει μεν μια βάση, αλλά κυρίως ισχύει ότι, ήταν όλοι στο μεταρρυθμιστικό ρεύμα, δεν ήταν υπέρ του πελατιακού κράτους ούτε της διαπλοκής και της διαφθοράς.

6. Η πρόταση του τρίτου πόλου πρέπει να απευθυνθεί στις εκφράσεις των νέων κοινωνικών διεργασιών, στις νέες συλλογικότητες και παράγοντες, νέων ενδιαφερόντων, οικολογικών ομάδων, εθελοντών, ενώσεων καταναλωτών, νέων καλλιτεχνών, γιατροί χωρίς σύνορα, νέων επιχειρηματιών, νέων επιστημόνων, πρωτοβουλιών κοινωνικής οικονομίας, νέων ανέργων κ.λ.π . Στο βαθμό που είναι δύσκολο να συνενωθούν οι δύο αυτές κατηγορίες, σε ένα κοινωνικοπολιτικό συνασπισμό, μπορούν να συγκροτηθούν με την βοήθειά μας σε ένα κοινωνικό φόρουμ αλληλεγγύης πανελλαδικά και ανά νομό και να λειτουργούν παράλληλα.

7. Πέρα από τα μέχρι τώρα δημοσκοπικά ευρήματα, η ίδια η φορά των πραγμάτων και η ανάδειξη της ταύτισης του ΠΑΣΟΚ με τον Σαμαρά και τα αρνητικά αποτελέσματα των πολιτικών τους, θα δημιουργήσουν πρόβλημα αντιπροσώπευσης δυνάμεων της κεντροαριστεράς από το ΠΑΣΟΚ, που θα βοηθήσει στον απεγκλωβισμό και την ωρίμανση των δυνάμεων που απευθυνόμαστε.

8. Το επείγον του ξετυλίγματος της γραμμής μας για τον τρίτο πόλο πηγάζει και από τις εξελίξεις στο ΣΥΡΙΖΑ. Η τελική πλέον κατάληξη του Τσίπρα είναι ότι θα επιδιώξει «μια συμφωνία με τους δανειστές μας» και θέλοντας πλέον να κυβερνήσει έχει επιχειρήσει και επιχειρεί άνοιγμα στην κεντροαριστερά, όπως άνοιγμα θα επιχειρηθεί και από τον Σαμαρά με το κούφιο σύνθημα για μια Νέα Ελλάδα. Η ΔΗΜΑΡ και ο χώρος που είναι διάσπαρτος κινδυνεύουν να συνθλιβούν εάν δεν συνεργαστούν.

9. Η πρόταση δεν απευθύνεται στο ΣΥΡΙΖΑ, καθότι δεν εκτιμούμε ότι υπάρχει σήμερα δυνατότητα προγραμματικής σύγκλισης. Η συγκρότηση του πρώτου κύκλου του τρίτου πόλου θα σηματοδοτήσει μια νέα κατάσταση, που όχι μόνο θα παρεμποδίζει το άνοιγμα του νέου δικομματισμού στην κεντροαριστερά, ΣΥΡΙΖΑ, Ν.Δ. αλλά μπορεί ανάλογα τον χρόνο των εκλογών και την ωρίμανση να αποδεσμεύσει δυνάμεις, που εξ αιτίας της έλλειψης αξιόπιστου τρίτου πόλου, αυτόν δεν μπορεί να τον εκφράσει το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου, μαγνητίζονται από το νέο δικομματισμό. Αυτή η εκτίμηση πηγάζει και από τις μετρήσεις που στο τόξο Δεξιά, Κεντροδεξιά, Κέντρο, Κεντροαριστερά, Αριστερά, αυτοί που τοποθετούνται στην κεντροαριστερά είναι πλειοψηφία σε σχέση με την δεξιά και την αριστερά.

10. Δεν έχουμε καμία πρόληψη έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, εκτιμούμε θετικά την εξέλιξη της αποδέσμευσης ενός κόσμου από τον παλιό δικομματισμό, η κριτική την οποία ασκούμε συνδέεται με τις ανάγκες της χώρας και την διαμόρφωση προϋποθέσεων εξόδου από την κρίση, εκκινώντας από τις δικές μας θέσεις.

- Η στάση του στην διοικητική μεταρρύθμιση για αξιολόγηση των δομών και κινητικότητα των εργαζομένων παρέπεμπε, στο όλα να μείνουν όπως είναι, αγνοώντας την ανάγκη εκσυγχρονισμού της διοίκησης. Και τώρα που φάνηκε περίτρανα ότι ο εκσυγχρονισμός ήταν αναγκαίος και ή θα γινόταν με ορθολογικά κριτήρια που θα βελτίωνε την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης που δυστυχώς την αντιπάλεψαν ή θα έχουμε τις ισοπεδωτικές ανορθολογικές και αυταρχικές μεθόδους που στην ουσία απορρυθμίζουν το δημόσιο, πάλι σιωπούν για το τι θα γίνει και απλώς καταγγέλουν.

- Η στάση του παρεμπόδισης του ΣΜΑ(Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων) είναι ανεύθυνη, διότι δεν απαντάει που θα πάνε τα απορρίμματα, ενώ η χώρα πληρώνει ρήτρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μετατρέπεται σε μια απέραντη χωματερή.

- Η στάση τους να αγκαλιάζουν συνδικαλιστές τύπου Φωτόπουλου, Μπαλασόπουλου, που μετείχαν στον προσπορισμό ωφελημάτων από το πελατειακό κράτος, είναι στρέβλωση του συνδικαλιστικού κινήματος στο δημόσιο και συνέβαλε στην κακοδιαχείριση του.

- Η διαπαιδαγώγηση δια της στήριξης αγώνων που αποδιαλύουν την δημόσια διοίκηση και τις δημόσιες λειτουργίες που πρέπει να λειτουργούν σ’ όφελος της κοινωνίας και των πολιτών δεν συμβάλλουν στην άρση της αντίθεσης των εργαζομένων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, τουναντίον συμβάλλουν στο να τίθεται η πλειοψηφία των πολιτών ενάντια γενικώς στους δημόσιους υπαλλήλους.

- Δεν επεδείχθη ποτέ μία πρόνοια να μην κρύβονται πίσω από την αντιμνημονιακή προβιά, δυνάμεις της αντίδρασης και της στασιμότητας. Ο χωρισμός γενικώς μνημονιακών, αντιμνημονιακών δυνάμεων δεν λέει απολύτως τίποτα, και επιτρέπει την δημαγωγία, αν δεν ξεκαθαρίσουμε με τι πρόγραμμα, με τι πολιτικές και πως και ποιους τρόπους θα αντικαταστήσουμε το μνημόνιο.

Η Χ.Α. πχ εμφανίζεται ως αντιμνημονιακή και αντισυστημική δύναμη, ενώ είναι νέοφασιστική, που σπεκουλάρει πάνω στην κρίση και τα κοινωνικά προβλήματα, πατάει στον κούφιο εθνικισμό , το ρατσισμό και σε ένα μοντέλο εκτός πλαισίου της Ε.Ε..

11. Η πολιτική συνεργασιών της ΔΗΜΑΡ πρέπει να είναι πολυεπίπεδη, δεν είναι η συγκρότηση ενός μετώπου ενάντια σε άλλο μέτωπο, αυτή η πολιτική της σύγκρουσης στην έκτακτη κατάσταση που βρίσκεται η χώρα μπορεί να εξελιχθεί σε τραγωδία. Γι’αυτό αντιτιθέμεθα στον άγονο νεοδικομματισμό. Η χώρα έχει ανάγκη από προωθητικούς συμβιβασμούς και από συνθέσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της.

• Στη κατεύθυνση αυτή η αντιμετώπιση της Χ.Α. απαιτεί το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων του συνταγματικού τόξου και την επίλυση των προβλημάτων πάνω στα οποία σπεκουλάρει και δημαγωγεί.

• Στο επίπεδο νέων προβλημάτων, θα συναντηθούμε με ομάδες οικολόγων, συλλογικότητες ενδιαφερόντων, εθελοντών, ομάδες νέων, ενώσεις καταναλωτών, νέων επιστημόνων,κλπ.

Στόχος είναι να οδηγηθούμε σε ένα φόρουμ έκφρασης αυτών των δυνάμεων.

• Στο επίπεδο των Δήμων, στην πορεία προς τις εκλογές, θα συμβάλλουμε στη συγκρότηση δημοτικών κινήσεων, ισότιμων πολιτών πέρα από πολιτική ένταξη, πάνω σε ένα προοδευτικό αυτοδιοικητικό πλαίσιο και ένα τοπικό πρόγραμμα αντιμετώπισης των προβλημάτων των Δήμων. Οι πρωτοβουλίες αυτές και η συγκρότηση συνδυασμών δεν θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα απ’ ευθείας συνεργασίας των κομμάτων. Τα κόμματα μπορούν να τις υποστηρίξουν. Μπορούμε να στηρίξουμε τα πέντε σχήματα στους μεγάλους Δήμους, Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Βόλου, Ιωαννίνων, που έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά.

• Στο επίπεδο της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας όπου λειτουργεί η περιφερειακή κίνηση που υποστηρίζουμε προκρίνουμε την διεύρυνση και τη συνεργασία πάνω σε ένα σχέδιο προοδευτικής αναπτυξιακής διαχείρισης της περιφερείας. Εδώ ο τρίτος πόλος είναι σαφώς εφικτός.

• Η ανάδειξη της πολιτικής μας για την Ευρώπη, ως αλλαγή της πολιτικής αντιμετώπισης της κρίσης και προώθηση της θεσμικής της συγκρότησης ως ενιαίας οικονομικής και πολιτικής διακυβέρνησης, δημιουργεί τις προϋποθέσεις συμπαράταξης δυνάμεων στις προσεχείς εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο.

• Στο επίπεδο των βουλευτικών εκλογών, η επιδίωξή μας πρέπει να είναι η έκφραση του τρίτου πόλου ως συμμαχικού σχήματος.

• Δεν ταυτίζεται ο τρίτος πόλος ως πολιτική συμμαχιών με πρόγραμμα την άμεση αντιμετώπιση της πολύπλευρης κρίσης, με τη συγκρότηση των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού, που κατ’ ουσία σημαίνει ενδυνάμωση του κόμματος ως κόμμα του δημοκρατικού σοσιαλισμού και συνεργαζομένων. Βεβαίως και τα δύο μπορούν και πρέπει να προωθηθούν παράλληλα.

• Σ αυτή τη συμμαχία του τρίτου πόλου, το κόμμα δεν αυτοδιαλύεται, κρατάει την αυτοτέλεια του όπως φυσικά και τυχόν άλλα κόμματα και πολιτικές κινήσεις.

12. Τα επίπεδα ενώ είναι διακριτά και συσπειρώνουν διαφορετικού εύρους πολιτικές δυνάμεις, είναι και συνδεόμενα και μπορούν σε ένα βαθμό και πρέπει να το επιδιώκουμε να είναι αλληλοϋποστηριζόμενα.

Η κατεύθυνση πρέπει να είναι ότι πηγαίνουμε σε όλους που έχουν τις βασικές προϋποθέσεις και όπου καταλήξουμε. Με άλλους μπορεί να τα βρούμε μόνο στις συμπράξεις για τους δήμους, με άλλους μπορεί να συμπίπτουμε σε περισσότερα επίπεδα.

Οι συναντήσεις στο βαθμό που συμφωνούν οι συνομιλητές μας να δίδονται στη δημοσιότητα. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε γεγονότα και να σηματοδοτήσουμε στην κοινωνία ένα νέο ρεύμα.

13. Η δουλειά για την προώθηση της πολιτικής μας σε ζητήματα αιχμής όπως μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, στο πολιτικό σύστημα, μέτρα για τους ανέργους, κοινωνική πολιτική, πρέπει να γίνονται με τον ευρύτερο δυνατό τρόπο και εντάσσονται στη διαδικασία συγκρότησης κοινωνικοπολιτικών συνεργασιών, που ωριμάζουν τις προϋποθέσεις και για την πολιτική συμμαχιών μας. Όπως και το αντίστροφο. Οι πολιτικές πρωτοβουλίες που πρέπει να παρθούν από τα πάνω θα διευκολύνουν τις κοινωνικές συσπειρώσεις.

14. Απαιτείτε ένα άνοιγμα, να απευθυνθούμε σε ευρύτερο ακροατήριο πέρα από το παραδοσιακό της προέλευσής μας.

Για την συγκρότηση του τρίτου πόλου πρέπει να δουλέψουν όλες οι οργανώσεις, να οργανώνουν συναντήσεις με ομάδες ή παράγοντες σε δήμους και χώρους.

-Να βρούμε και να’ ρθούμε σε επαφή με τους προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ που μας ψήφισαν, μέσω των μελών και στελεχών καθώς και των υποψηφίων στις Αυτοδιοικητικές και Βουλευτικές εκλογές, που ήλθαν σε επαφή με ευρύτερο κόσμο.

Να οργανωθούν επαφές και συναντήσεις με όλους αυτούς ώστε να μας βοηθήσουν στο άνοιγμα στο χώρο.

- Καταγράφουμε ανθρώπους και πάμε για συζήτηση, τους παρακινούμε να συγκροτήσουν ομάδες συλλογικότητας και συμπράττουμε.

15. Είναι ανάγκη να πιάσουμε το νήμα από την αρχή.

Η θέση μας, ότι δεν έφερε το μνημόνιο την κρίση, αλλά η κρίση το μνημόνιο, πέρα από το ότι ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα, υποδήλωνε την ανάγκη υπέρβασης των εσωτερικών όψεων της κρίσης που ήταν, το πελατειακό και αναποτελεσματικό κράτος, το στρεβλό επιδοτούμενο μη ανταγωνιστικό και κρατικοδίαιτο παραγωγικό μοντέλο και την ανάγκη αλλαγής του πολιτικού συστήματος που δημιούργησε αυτό το κράτος και αυτό το παραγωγικό μοντέλο. Βεβαίως η κρίση ήταν και είναι του καπιταλιστικού συστήματος, όμως αυτές ήταν οι αιτίες που πρώτη η Ελλάδα βρέθηκε μπροστά στη χρεωκοπία και προσέφυγε στους δανειστές και εταίρους.

Και ενώ με τα μνημόνια απεφεύχθη η ανοιχτή χρεωκοπία ακόμη και με την συμμετοχή μας στην κυβέρνηση, το ερώτημα είναι αν οδηγούν την χώρα σε διέξοδο από την κρίση.

Η απάντηση έχει δοθεί διότι τα έχουμε καταψηφίσει. Τότε γιατί μετείχαμε στην κυβέρνηση; Για να αποφευχθεί το άμεσο και χειρότερο η ανοιχτή χρεοκοπία και η απένταξη από το ευρώ. Εμείς ουδέποτε είπαμε ότι το μνημόνιο οδηγεί σε έξοδο από την κρίση, μιλήσαμε για σταδιακή απαγκίστρωση μέσα από διαρκή επαναδιαπραγμάτευση και την υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.

Η ΔΗΜΑΡ ήταν στην ουσία και είναι αντιμνημονιακή δύναμη που διακρίνεται από μια ευέλικτη τακτική, που παίρνει υπόψη τον ευρωπαϊκό συσχετισμό των δυνάμεων, τις δεσμεύσεις της χώρας, την ανάγκη των μεταρρυθμίσεων στη χώρα, αντιπάλευε και αντιπαλεύει τον λαϊκισμό που με ένα απλουστευτικό τρόπο μεταθέτει όλες τις ευθύνες στους εξωτερικούς παράγοντες και απαλλάσσει τις ενδογενείς αιτίες και τους φορείς της, που παρεμποδίζουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην χώρα.

16. Για να μεταρρυθμίσουμε την χώρα και να συμβάλουμε στην ανασυγκρότηση της πρέπει να μεταρρυθμιστούμε και εμείς. Εξηγούμαστε, ενώ ήταν ένας άθλος η συγκρότηση του κόμματος από το τίποτα, με μια μαγιά αυτών που έφυγαν από το ΣΥΝ. Σήμερα καλούμαστε να αλλάξουμε και εμείς αν θέλουμε να ζήσουμε.

Το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς δεν είναι κόμμα της ανανεωτικής αριστεράς, με παραπομπές στις διασπάσεις της Κομμουνιστικής Αριστεράς 1968, 45 χρόνια πριν, 1991 22 χρόνια πριν, μα τελικά σε ποιους απευθυνόμαστε στους εαυτούς μας και αυτοϊκανοποιούμαστε. Όλα αυτά έχουν μόνο ιστορική και όχι τρέχουσα πολιτική αξία, σκεφτείτε πόσες γενιές μπήκαν από τότε.

Όλοι εμείς που έλκουμε την καταγωγή μας από αυτές τις διασπάσεις και το ιδιοκτησιακό σύνδρομο, που με τα χρόνια μας δημιουργήθηκε, γινόμαστε φρένο στο άνοιγμα του κόμματος. Πρέπει να αλλάξουμε να δημιουργήσουμε κλίμα και στους σ. με άλλες προελεύσεις και ιδιαίτερα στους νέους να εκφραστούν και να αισθανθούν σαν το σπίτι τους και όχι ως επισκέπτες. Εξακολουθούμε να μην βρίσκουμε και να μην επικοινωνούμε με τους ψηφοφόρους που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ, να μην είναι στο κέντρο της προσοχής μας ή προσέλκυση των νέων, ιδιαίτερα των νέων επιστημόνων , εργαζομένων και ανέργων.

Απαιτείται να γίνουμε εξωστρεφείς, όλοι μας κρινόμαστε από το τι κάνουμε ως προς αυτό και να αναπτύξουμε την δημοκρατική και συλλογική λειτουργία στην κεντρική διοίκηση, στις οργανώσεις και στις σχέσεις τους.

17. Το πρόβλημα του σχηματισμού κυβέρνησης θα το λύσει ο συσχετισμός των δυνάμεων και η δυνατότητα προγραμματικής σύγκλισης ενός εφαρμόσιμου κυβερνητικού προγράμματος διεξόδου από την κρίση. Ο τρίτος πόλος και η ΔΗΜΑΡ πρέπει να είναι παρών και δυνατή ώστε να συμβάλουν αποτελεσματικά στην κατεύθυνση αυτή.