Το καθιερωμένο οικουμενικά κοινό διάγγελμα, τη στιγμή που αλλάζει ο χρόνος, συντάσσεται στη γλώσσα των πυροτεχνημάτων, που με τη θορυβώδη πολυχρωμία της ενοποιεί τον πλανήτη, αναιρώντας τη μεταβαβελική ποικιλογλωσσία. Για λίγο. Οσο καίγονται τα βεγγαλικά, που σε ορισμένες μεγαλουπόλεις, αγχωμένες από τον τουριστικό ανταγωνισμό, μετριούνται με τους τόνους. Πρόκειται όμως και για μια γλώσσα που ο πρόδηλος συμβολισμός της είναι εξαιρετικά ανεπιθύμητος πλην εγγενώς αθεράπευτος: πεφταστέρια που δεν αφήνουν ίχνη στον ουρανό ή στη γη.

Ο κόσμος από τα ανατολικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου μέχρι την Ινδία και την Κίνα θεωρείται σήμερα μια περιοχή αστάθειας, φτώχειας και βίαιων μετακινήσεων. Οι ιστορικοί, ωστόσο, μας υπενθυμίζουν πως αυτό που βλέπουμε τώρα δεν είναι παρά μια φάση της Ιστορίας. Στην Ανατολή άνθησαν μεγάλοι πολιτισμοί, επιβλητικές μητροπόλεις και αναρίθμητα εμπορικά δίκτυα, ενώ γεννήθηκαν κώδικες ηθικής και κανόνες πρακτικού βίου συνυφασμένοι με τις πιο επιδραστικές θρησκείες στον κόσμο.

Ο πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), Χρήστος Ράμμος, δεν μιλάει συχνά, παρότι τους τελευταίους μήνες έχει βρεθεί στο επίκεντρο της υπόθεσης των υποκλοπών. («Ο όρος είναι λάθος», σπεύδει να με διορθώσει με τη νομική σχολαστικότητά του.) Και οι δύο πλευρές του πολιτικού συστήματος προσπαθούν να τον εργαλειοποιήσουν, αλλά ο ίδιος ακολουθεί μια προσεκτική σχοινοβασία, κατά την οποία καλείται να σταθμίσει από τη μία το απαραβίαστο των επικοινωνιών και από την άλλη την προάσπιση της εθνικής ασφάλειας. Στο τοξικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί, απαντά με στίχους του Τάσου Λειβαδίτη και την πάγια πεποίθηση πως ο φόβος είναι ασύμβατος με τη δημοκρατία. Η συζήτησή μας έγινε στο σπίτι του.

Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 ο συνδυασμός της Χρυσής Αυγής έκανε το ντεμπούτο του στην πολιτική αρένα κερδίζοντας μία θέση στο δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων.

Από το 2012 ξεκίνησε στην κεντρική πολιτική σκηνή ένα σερί εκλογικών επιτυχιών για το νεοναζιστικό μόρφωμα, η ανοδική πορεία του οποίου ανακόπηκε στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, με το κόμμα-κέλυφος εγκληματικής οργάνωσης να παραμένει οριακά εκτός του ελληνικού Κοινοβουλίου.

Οι βελγικές εισαγγελικές Αρχές είναι εξαιρετικά φειδωλές όσον αφορά την υπόθεση Qatargate. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά από όσα γίνονται γνωστά σχετικά με τους Παντσέρι, Τζιόρτζι αλλά και την Καϊλή προέρχονται από τον ιταλικό Τύπο. Όπως προκύπτει από τα ίδια τα ιταλικά δημοσιεύματα, πολλές διαρροές ξεκινούν όταν κάποια τοιχεία της δικογραφίας φτάνουν στις ιταλικές εισαγγελικές Αρχές στο πλαίσιο της δικαστικής συνδρομής που ζητείται. Βλέπετε, οι Βέλγοι εισαγγελείς επικαλούνται σταθερά όχι τόσο την αρχή της μυστικότητας της διαδικασίας όσο τον κίνδυνο να προκύψει βλάβη για τις εν εξελίξει έρευνες.

Το 2023 ξεκινάει με βαρύ φορτίο από το 2022, που δεν είναι άλλο από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο πόλεμος συνεχίζεται να μαίνεται με αμείωτη ένταση στις ανατολικές περιοχές, επιβεβαιώνοντας το τέλος της μεταψυχροπολεμικής αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη και την μετάβαση σε έναν κόσμο πιο αβέβαιο, πιο σκοτεινό, πιο στρατικοποιημένο.

Τι θα ευχόσασταν να πετύχουμε το 2023; Από τα πολλά, θα ξεχώριζα δύο. Ενα, το πολιτικό σύστημα να ανακτήσει τη δύναμη να αντικρίζει καθαρά, με εντιμότητα τα πραγματικά προβλήματα κι ο διάλογος να γίνεται με ειλικρίνεια για αυτά – όχι με αυτά ως αφορμή και με μοναδικό στόχο το κράτος-λάφυρο. Δεύτερο, να θυμηθεί πώς είναι να συζητά, να παίρνει υπόψη όσα λέει κάθε συνομιλητής – αντί καθένας να ακούει μόνο τη φωνή του, έτοιμος να κατατροπώσει κάθε φορέα διαφορετικής άποψης.

Πώς να τολμήσεις να κάνεις προβλέψεις για τον καινούριο χρόνο όταν ζεις σε μια εποχή μεγάλων ανακατατάξεων και αβεβαιότητας; Όταν η ασυνέχεια και το αναπάντεχο αποτελούν πλέον βασικά χαρακτηριστικά της εποχής που βιώνουμε; Ίσως πάλι, γιατί είναι το τέλος μιας εποχής και σίγουρα όχι Το Τέλος της Ιστορίας, όπως είχε γράψει με υπερβολική αισιοδοξία ο Φουκουγιάμα λίγα χρόνια μετά την πτώση της σοβιετικής αυτοκρατορίας και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Τότε ξεκινούσε μια νέα τάξη πραγμάτων στην οποία η αμερικανική ηγεμονία θα συνοδευόταν από το θρίαμβο του καπιταλισμού και της φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Μετά μια καταστροφική δεκαετία (όταν η χώρα φτώχυνε αισθητά, και μαζί της οι περισσότεροι από τους κατοίκους της), την οποία διαδέχθηκε μια πολύ δύσκολη διετία, η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας δείχνει απρόσμενα ισχυρή.

Στο υπερεθνικό πεδίο, το 2022 αφήνει βαριά κληρονομιά πολλαπλών κρίσεων που ενεργούν συνδυαστικά και μας φορτώνουν αβεβαιότητες και διλήμματα περί την διαχείρισή τους. Θα είναι άραγε το 2023 έτος που θα ξεκαθαρίσουν αβεβαιότητες και θα υπάρξει πιο αποτελεσματική ανταπόκριση σε σοβούσες κρίσεις; Λόγω των ημερών επιτρέπονται, επιβάλλονται ίσως, οι ευχές. Ας μοιραστώ λοιπόν εικασίες και ευχές γιο το 2023.