Να ανοίξει ο διάλογος

Μπροστά μου έχω ένα κείμενο του 2007 που δημοσιεύτηκε στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», στο οποίο αναλύω πώς σκέφτομαι τη μεγάλη δημοκρατική παράταξη.

Στο κείμενο αυτό, αφού πρώτα κάνω ορισμένες διαπιστώσεις, ότι για παράδειγμα το ΠΑΣΟΚ όταν είναι στην αντιπολίτευση είναι ριζοσπαστικό και όταν ασκεί εξουσία ρέπει σιγά σιγά προς τον φιλελευθερισμό, φτάνω στο συμπέρασμα ότι το δημοκρατικό και ανατρεπτικό ΠΑΣΟΚ με τις ρηξικέλευθες απόψεις και θέσεις χρειάζεται μια αριστερή καρδιά.

Αυτή δεν μπορεί παρά να είναι, όπως έλεγα τότε, ο Συνασπισμός, αναφερόμενος στο συγκεκριμένο κόμμα και όχι στο σύνολο των κομμάτων που απάρτιζαν τον ΣΥΡΙΖΑ. Μιλούσα για το κόμμα της Ανανεωτικής Αριστεράς.

Την ίδια περίοδο ο τότε αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, έστελνε μια επιστολή στους Αλαβάνο και Τσίπρα όπου τους καλούσε να αρχίσει ένας έντιμος διάλογος που θα οδηγούσε στη μεγάλη κεντροαριστερή παράταξη.

Ο Γιώργος εξηγούσε γιατί η κοινωνία είχε την ανάγκη σύμπραξης σοσιαλδημοκρατών, αριστερών και προοδευτικών φιλελεύθερων σε ένα κόμμα που θα μπορούσε να κάνει ανατροπές και μεταρρυθμίσεις.

Υποστήριξα πολύ σθεναρά την πρόταση αυτή. Μάλιστα συναντήθηκα και με στελέχη της Ανανεωτικής Αριστεράς τα οποία έβλεπαν θετικά αυτή την πρωτοβουλία.

Ομως λίγες μέρες αργότερα, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ απέρριπτε τον διάλογο. Είχαν υπερισχύσει οι ακραίες φωνές της... καθαρότητας της Ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Την ίδια περίοδο και λίγο αργότερα ακουγόταν η φωνή του Λεωνίδα Κύρκου. Οπως αποκαλύπτει η Αλίκη Χατζή στο βιβλίο της «Λεωνίδας Κύρκος: η τελευταία μάχη», ο Γιώργος Παπανδρέου έκανε δύο συναντήσεις με τον ιστορικό ηγέτη της Ανανεωτικής Αριστεράς. Και για τους δύο, το ζητούμενο ήταν ένα: η δημιουργία μιας μεγάλης δημοκρατικής παράταξης.

Αντίπαλοι εμφανίστηκαν και από τα δύο μέρη. Από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, καρεκλοκένταυροι βαρόνοι και συντηρητικοί και από την άλλη, μίζεροι ιδεοληπτικοί, προσκολλημένοι σε παλιά δόγματα.

Το εγχείρημα δεν πέτυχε, παρά και τις συνεχιζόμενες προσπάθειες του Λεωνίδα Κύρκου.

Το ΠΑΣΟΚ δεν μπολιάστηκε με αριστερά στελέχη και ιδέες που θα μπορούσαν να αλλάξουν και το ίδιο αλλά και τη μετέπειτα πολιτική του σε κρίσιμες ιστορικά ώρες.

Η άποψή μου ήταν και είναι ξεκάθαρη. Μετά το 2000 το κόμμα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου χρειαζόταν μια γενναία αριστερή στροφή.

Η κυβέρνηση Σημίτη σίγουρα πρόσφερε στον τόπο αλλά μετατόπισε δεξιά στον πολιτικό άξονα το ΠΑΣΟΚ. Και στον ρόλο του κράτους και στην ελεύθερη αγορά και στις κοινωνικές παρεμβάσεις. Αυτή η αλλαγή με τις δικές της ιδιομορφίες χαρακτηρίστηκε από τους οπαδούς της εκσυγχρονιστική και από τους αντιπάλους συστημική μετάλλαξη.

Μετά τη βαριά ήττα του 2004, το ΠΑΣΟΚ χρειαζόταν ένα καινούργιο αφήγημα. Δημοσκοπικά είχε φτάσει στο ναδίρ. Η πρόταση ήταν απλή: Το κόμμα έπρεπε να ξαναβρεί την αριστερή του καρδιά.

Και παλιότερα χρειάστηκε η δύναμη ενός Γλέζου και ενός Μπριλλάκη για την επανεκκίνηση της δημοκρατικής παράταξης.

Εχω ασκήσει σκληρή κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή έγκειται περισσότερο στο γεγονός ότι απογοήτευσε τη μεγάλη μάζα του ελληνικού λαού που πίστεψε σε μια νέα αλλαγή.

Κάθε εποχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και η ιστορία γράφεται με διαφορετικά κριτήρια.

Το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε τα τελευταία χρόνια στη δίνη του κυκλώνα. Από κυρίαρχο κόμμα της πολιτικής σκηνής κινδύνευσε σε πρόσφατες εκλογές να μείνει εκτός Βουλής. Θεωρώ ότι περισσότερο συνέβαλε η ολέθρια σχέση με τη Δεξιά.

Το ΠΑΣΟΚ δεν βρέθηκε στα χαμηλά πατώματα γιατί ηττήθηκαν η Κεντροαριστερά και η Σοσιαλδημοκρατία, αλλά γιατί ο πολίτης θεώρησε το άλλοτε ριζοσπαστικό και ανατρεπτικό ΠΑΣΟΚ ακολούθημα της Ν.Δ.

Τώρα χρειάζεται μια άλλη πολιτική. Οχι μόνο για τη δημοκρατική παράταξη, αλλά για τη χώρα. Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις χωρίς μίζερες μικροψυχίες.

Η Δημοκρατική Συμπαράταξη και ο φορέας αυτός όπως διαμορφώνεται πρέπει να δουν περισσότερο προς τα αριστερά.

Να αρχίσει ένας ειλικρινής διάλογος με τον ΣΥΡΙΖΑ που, παρά τα λάθη του, εκφράζει μεγάλα αριστερά και ριζοσπαστικά τμήματα των πολιτών.

Να ανοίξει ο διάλογος και εκεί θα φανεί ποιοι τον θέλουν και ποιοι όχι.