Οι Πρέσπες στην Βόρεια κάλπη!
Λάρκος Λάρκου, Μεταρρύθμιση, Δημοσιευμένο: 2018-09-23
Ο Ζόραν Ζάεφ μπροστά στο δημοψήφισμα για τη Συμφωνία των Πρεσπών στις 30 Σεπτεμβρίου:
Απορρίπτει: «Μια νίκη του «όχι» θα σήμαινε πλήρη απουσία ελπίδας, την απόλυτη απομόνωση της χώρας. Ισως τα δυτικά Βαλκάνια να επέστρεφαν πιθανόν σκοτεινά χρόνια του παρελθόντος που όλοι θυμόμαστε πώς ήταν».
Εγκρίνει: «Ονειρευόμασταν επί 27 χρόνια αυτή τη στιγμή και σήμερα είμαστε ένα βήμα μακριά από το όνειρο. Μια αποτυχία στο δημοψήφισμα δεν αποτελεί επιλογή. Είμαι τόσο πεπεισμένος για την επιτυχία που δεν εξετάζω άλλες επιλογές»,
Εν αρχή είναι οι αριθμοί.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση που δημοσιεύει η ιστοσελίδα mkd.mk στο ερώτημα που τίθεται στο δημοψήφισμα «είστε υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ αποδεχόμενοι τη συμφωνία των Πρεσπών», το 51,1% απαντά «ναι», ενώ το «48,9%» λέει «όχι». Σε ό,τι αφορά δε την εθνοτική ανάλυση της ψήφου, στους Σλαβομακεδόνες το 33,5% λέει «ναι» στη συμφωνία και το 66,5% λέει «όχι». Αντίθετα, το 95% των Αλβανόφωνων τάσσεται υπέρ της ένταξης σε ΝΑΤΟ και ΕΕ αποδεχόμενο τη συμφωνία των Πρεσπών έναντι ποσοστού 5% που ψηφίζει «όχι».
Στο ερώτημα «είστε υπέρ της συμφωνίας με την Ελλάδα για αλλαγή του ονόματος της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» «όχι» απαντά το 52,6% των ερωτηθέντων, ενώ «ναι» απαντά το 47,4%».
Σύμφωνα με το Center for Insights in Survey Research «57% των ψηφοφόρων θα υποστηρίξουν τη Συμφωνία των Πρεσπών που συνήψαν η πΓΔΜ και η Ελλάδα».
Η δεξιά αντιπολίτευση (VMRO-DPMNE) κάλεσε τους ψηφοφόρους της να ψηφίσουν «κατά συνείδηση».
Ακολουθεί η γεωπολιτική.
Ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Τ. Μάτις στην επίσκεψή του στα Σκόπια λέει ότι «η έγκριση της Συμφωνίας των Πρεσπών στο επικείμενο δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί στην πΓΔΜ θα εξασφαλίσει την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ».
Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ και η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ θεωρούν ότι «η επίλυση του ζητήματος της ονομασίας ανοίγει τις πόρτες για ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ».
Το «Δόγμα» Ζάεφ για την εξωτερική πολιτική:
«Ψηφίζοντας τη Συμφωνία των Πρεσπών, οι πολίτες δένουν τη χώρα στο δυτικό στρατόπεδο. Μια νίκη του «ναι» θα επέτρεπε να οικοδομηθεί ένα αμοιβαίο ευρωπαϊκό μέλλον».
Ο Ζόραν Ζάεφ δεν επιθυμεί να έρθει σε ρήξη με την Μόσχα. Χαρακτήρισε τη Ρωσία «φίλη της Μακεδονίας, η οποία δεν έχει τίποτα εναντίον της ένταξης της Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως είναι ενάντια στη συμμετοχή μας στο ΝΑΤΟ» (πηγή: ηλ. Βήμα, 17/9).
Τι ξεχωρίζω από όσα συμβαίνουν στη Σκοπιανή Δημοκρατία;
Πρώτο, να ένας νέος πολιτικός, ο Ζόραν Ζάεφ, που τηρεί τις δεσμεύσεις του και παλεύει να κερδίσει την πλειοψηφία σε δημοψήφισμα! Έχει απέναντί του τον ίδιο τον πρόεδρο της χώρας του και ένα ισχυρό δεξιό μπλοκ που προτείνει τα δημαγωγικώς ελκυστικά «όχι», «μην», «ούτε», «ποτέ». Αυτή τη στιγμή ο Ζ. Ζάεφ διαθέτει το προβάδισμα, γιατί δείχνει να έχει σχέδιο για τη χώρα του, παλεύει γι’ αυτό αξιοποιώντας τις σύγχρονες μορφές επικοινωνίας. Διαθέτει σθένος. Προβάλλει ένα δημόσιο λόγο σύγχρονο και ουσιαστικό.
Δεύτερο, στα κυπριακά ανάλογα βλέπω ουσιώδεις διαφορές. Κατά κανόνα οι ε/κ πολιτικοί μόλις δουν, ή ακούσουν πως ένα θέμα ή μια πτυχή του κυπριακού δεν φαίνεται δημοφιλής, αλλάζουν γραμμή με μεγάλη ευκολία! Έτσι και τώρα: μόλις «ακούστηκε» ότι η συμφωνημένη εδώ και είκοσι χρόνια εκ περιτροπής προεδρία δεν αρέσει (με τις τελευταίες συγκλίσεις είναι ποιοτικά ανώτερη με τη στάθμιση της ψήφου), ο διακοινοτικός διάλογος, με διάφορα τεχνάσματα, οδηγήθηκε σε αδιέξοδο. Δεν έχει καμμιά σημασία αν αυτό είναι το πρόσχημα, ή αν αυτό είναι πράγματι η ουσία. Μετρά το αποτέλεσμα. Καμμιά μάχη για τα δύσκολα, καμμιά κινητοποίηση για να αλλάξουν οι αριθμοί. Παράδοση άνευ όρων στη ρητορεία του τίποτα.
Τρίτο, το κυπριακό «πρότυπο» (ένταξη στην ΕΕ, λύση μετά) ναυάγησε στα ρηχά. Πολιτική δέσμευση της ε/κ ελίτ ήταν πως η διαδικασία και η ίδια η ένταξη στην ΕΕ θα διευκόλυνε ως καταλύτης τη λύση στο κυπριακό. Γνωστό, το μηδενικό αποτέλεσμα. Κυριάρχησε η διπλή ατζέντα, η οργανωμένη εξαπάτηση. Τώρα η κυπριακή περιπέτεια υποχρέωσε τις Βρυξέλλες σε αναθεώρηση της γραμμής: πρώτα λύση της διαφοράς για το όνομα ανάμεσα σε Ελλάδα και Σκόπια, ύστερα έναρξη ενταξιακών συνομιλιών για τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας.
Τέταρτο, έχει ενδιαφέρον να παρακολουθούμε ένα λαό που θέλει να βρει μια θέση στο σύγχρονο κόσμο, να αλλάξει το ρου της ιστορίας του-από τις εθνικιστικές ανοησίες Γκρούεφσκι, στην επίλυση με την ενσωμάτωση «στο δυτικό στρατόπεδο». Δύσκολο ζήτημα, εμπεδωμένες πεποιθήσεις έχουν σημαντική απήχηση στην κοινή γνώμη, τα ηχηρά «δεν» μπορούν να ξεπεραστούν με συνεπή πολιτική μάχη γι’ αυτό και σημαντικοί εξωτερικοί παίκτες στηρίζουν με επί τόπου επισκέψεις την προσπάθεια Ζάεφ.
Πέμπτο, προσέχω την απόλυτη σιωπή της ελληνικής πολιτικής ελίτ σε σχέση με την πορεία προς το δημοψήφισμα στα Σκόπια. Ούτε αυτοί που υπέγραψαν τη συμφωνία στις Πρέσπες (την οποία θεωρώ πολύ καλή), δεν έχουν κουνήσει ούτε το μικρό τους δακτυλάκι για να στηρίξουν τον εταίρο τους. Η Συμφωνία φέρει δύο υπογραφές και στο βαθμό που αναλογεί στον άλλο εταίρο, αυτός οφείλει να στηρίξει δημόσια τον Ζόραν Ζάεφ στην μάχη για το δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου. Προφανώς δεν θα το πράξει, γιατί αυτό απαιτεί μια διαφορετική αντίληψη για την πολιτική, χρειάζεται μια στρατηγικού τύπου προσέγγιση για την ευρωπαϊκή πολιτική στα Δ. Βαλκάνια, συνεπώς μια ανάλυση πέρα από τον στενόμυαλο, επαρχιώτικο ανορθολογισμό που ταλαιπώρισε την ελληνική εξωτερική πολιτική στα 30 «σκοπιανά» της χρόνια.
---
Ο Λ. Λιάρου είναι πρώην Πρόεδρος του ΔΣ του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΚΥΠΕ). Άρθρα, μελέτες και βιβλία του βρίσκονται στην ιστοσελίδα
www.larkoslarkou.org.cy
Απορρίπτει: «Μια νίκη του «όχι» θα σήμαινε πλήρη απουσία ελπίδας, την απόλυτη απομόνωση της χώρας. Ισως τα δυτικά Βαλκάνια να επέστρεφαν πιθανόν σκοτεινά χρόνια του παρελθόντος που όλοι θυμόμαστε πώς ήταν».
Εγκρίνει: «Ονειρευόμασταν επί 27 χρόνια αυτή τη στιγμή και σήμερα είμαστε ένα βήμα μακριά από το όνειρο. Μια αποτυχία στο δημοψήφισμα δεν αποτελεί επιλογή. Είμαι τόσο πεπεισμένος για την επιτυχία που δεν εξετάζω άλλες επιλογές»,
Εν αρχή είναι οι αριθμοί.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση που δημοσιεύει η ιστοσελίδα mkd.mk στο ερώτημα που τίθεται στο δημοψήφισμα «είστε υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ αποδεχόμενοι τη συμφωνία των Πρεσπών», το 51,1% απαντά «ναι», ενώ το «48,9%» λέει «όχι». Σε ό,τι αφορά δε την εθνοτική ανάλυση της ψήφου, στους Σλαβομακεδόνες το 33,5% λέει «ναι» στη συμφωνία και το 66,5% λέει «όχι». Αντίθετα, το 95% των Αλβανόφωνων τάσσεται υπέρ της ένταξης σε ΝΑΤΟ και ΕΕ αποδεχόμενο τη συμφωνία των Πρεσπών έναντι ποσοστού 5% που ψηφίζει «όχι».
Στο ερώτημα «είστε υπέρ της συμφωνίας με την Ελλάδα για αλλαγή του ονόματος της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» «όχι» απαντά το 52,6% των ερωτηθέντων, ενώ «ναι» απαντά το 47,4%».
Σύμφωνα με το Center for Insights in Survey Research «57% των ψηφοφόρων θα υποστηρίξουν τη Συμφωνία των Πρεσπών που συνήψαν η πΓΔΜ και η Ελλάδα».
Η δεξιά αντιπολίτευση (VMRO-DPMNE) κάλεσε τους ψηφοφόρους της να ψηφίσουν «κατά συνείδηση».
Ακολουθεί η γεωπολιτική.
Ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Τ. Μάτις στην επίσκεψή του στα Σκόπια λέει ότι «η έγκριση της Συμφωνίας των Πρεσπών στο επικείμενο δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί στην πΓΔΜ θα εξασφαλίσει την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ».
Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ και η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ θεωρούν ότι «η επίλυση του ζητήματος της ονομασίας ανοίγει τις πόρτες για ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ».
Το «Δόγμα» Ζάεφ για την εξωτερική πολιτική:
«Ψηφίζοντας τη Συμφωνία των Πρεσπών, οι πολίτες δένουν τη χώρα στο δυτικό στρατόπεδο. Μια νίκη του «ναι» θα επέτρεπε να οικοδομηθεί ένα αμοιβαίο ευρωπαϊκό μέλλον».
Ο Ζόραν Ζάεφ δεν επιθυμεί να έρθει σε ρήξη με την Μόσχα. Χαρακτήρισε τη Ρωσία «φίλη της Μακεδονίας, η οποία δεν έχει τίποτα εναντίον της ένταξης της Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως είναι ενάντια στη συμμετοχή μας στο ΝΑΤΟ» (πηγή: ηλ. Βήμα, 17/9).
Τι ξεχωρίζω από όσα συμβαίνουν στη Σκοπιανή Δημοκρατία;
Πρώτο, να ένας νέος πολιτικός, ο Ζόραν Ζάεφ, που τηρεί τις δεσμεύσεις του και παλεύει να κερδίσει την πλειοψηφία σε δημοψήφισμα! Έχει απέναντί του τον ίδιο τον πρόεδρο της χώρας του και ένα ισχυρό δεξιό μπλοκ που προτείνει τα δημαγωγικώς ελκυστικά «όχι», «μην», «ούτε», «ποτέ». Αυτή τη στιγμή ο Ζ. Ζάεφ διαθέτει το προβάδισμα, γιατί δείχνει να έχει σχέδιο για τη χώρα του, παλεύει γι’ αυτό αξιοποιώντας τις σύγχρονες μορφές επικοινωνίας. Διαθέτει σθένος. Προβάλλει ένα δημόσιο λόγο σύγχρονο και ουσιαστικό.
Δεύτερο, στα κυπριακά ανάλογα βλέπω ουσιώδεις διαφορές. Κατά κανόνα οι ε/κ πολιτικοί μόλις δουν, ή ακούσουν πως ένα θέμα ή μια πτυχή του κυπριακού δεν φαίνεται δημοφιλής, αλλάζουν γραμμή με μεγάλη ευκολία! Έτσι και τώρα: μόλις «ακούστηκε» ότι η συμφωνημένη εδώ και είκοσι χρόνια εκ περιτροπής προεδρία δεν αρέσει (με τις τελευταίες συγκλίσεις είναι ποιοτικά ανώτερη με τη στάθμιση της ψήφου), ο διακοινοτικός διάλογος, με διάφορα τεχνάσματα, οδηγήθηκε σε αδιέξοδο. Δεν έχει καμμιά σημασία αν αυτό είναι το πρόσχημα, ή αν αυτό είναι πράγματι η ουσία. Μετρά το αποτέλεσμα. Καμμιά μάχη για τα δύσκολα, καμμιά κινητοποίηση για να αλλάξουν οι αριθμοί. Παράδοση άνευ όρων στη ρητορεία του τίποτα.
Τρίτο, το κυπριακό «πρότυπο» (ένταξη στην ΕΕ, λύση μετά) ναυάγησε στα ρηχά. Πολιτική δέσμευση της ε/κ ελίτ ήταν πως η διαδικασία και η ίδια η ένταξη στην ΕΕ θα διευκόλυνε ως καταλύτης τη λύση στο κυπριακό. Γνωστό, το μηδενικό αποτέλεσμα. Κυριάρχησε η διπλή ατζέντα, η οργανωμένη εξαπάτηση. Τώρα η κυπριακή περιπέτεια υποχρέωσε τις Βρυξέλλες σε αναθεώρηση της γραμμής: πρώτα λύση της διαφοράς για το όνομα ανάμεσα σε Ελλάδα και Σκόπια, ύστερα έναρξη ενταξιακών συνομιλιών για τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας.
Τέταρτο, έχει ενδιαφέρον να παρακολουθούμε ένα λαό που θέλει να βρει μια θέση στο σύγχρονο κόσμο, να αλλάξει το ρου της ιστορίας του-από τις εθνικιστικές ανοησίες Γκρούεφσκι, στην επίλυση με την ενσωμάτωση «στο δυτικό στρατόπεδο». Δύσκολο ζήτημα, εμπεδωμένες πεποιθήσεις έχουν σημαντική απήχηση στην κοινή γνώμη, τα ηχηρά «δεν» μπορούν να ξεπεραστούν με συνεπή πολιτική μάχη γι’ αυτό και σημαντικοί εξωτερικοί παίκτες στηρίζουν με επί τόπου επισκέψεις την προσπάθεια Ζάεφ.
Πέμπτο, προσέχω την απόλυτη σιωπή της ελληνικής πολιτικής ελίτ σε σχέση με την πορεία προς το δημοψήφισμα στα Σκόπια. Ούτε αυτοί που υπέγραψαν τη συμφωνία στις Πρέσπες (την οποία θεωρώ πολύ καλή), δεν έχουν κουνήσει ούτε το μικρό τους δακτυλάκι για να στηρίξουν τον εταίρο τους. Η Συμφωνία φέρει δύο υπογραφές και στο βαθμό που αναλογεί στον άλλο εταίρο, αυτός οφείλει να στηρίξει δημόσια τον Ζόραν Ζάεφ στην μάχη για το δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου. Προφανώς δεν θα το πράξει, γιατί αυτό απαιτεί μια διαφορετική αντίληψη για την πολιτική, χρειάζεται μια στρατηγικού τύπου προσέγγιση για την ευρωπαϊκή πολιτική στα Δ. Βαλκάνια, συνεπώς μια ανάλυση πέρα από τον στενόμυαλο, επαρχιώτικο ανορθολογισμό που ταλαιπώρισε την ελληνική εξωτερική πολιτική στα 30 «σκοπιανά» της χρόνια.
---
Ο Λ. Λιάρου είναι πρώην Πρόεδρος του ΔΣ του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΚΥΠΕ). Άρθρα, μελέτες και βιβλία του βρίσκονται στην ιστοσελίδα
www.larkoslarkou.org.cy
