Ενα δύσκολο 12μηνο είναι μπροστά μας

Κώστας Καλλίτσης, Η Καθημερινή, Δημοσιευμένο: 2021-10-03

Κώστας Καλλίτσης
Κώστας Καλλίτσης
Ο πληθωρισμός 3,4% στην Ευρωζώνη τον Σεπτέμβριο ήταν ο υψηλότερος εδώ και 13 χρόνια, ο δε σκληρός πυρήνας του (δηλαδή, χωρίς τις ευμετάβλητες τιμές τροφίμων και ενέργειας) βρέθηκε στο 1,9% – το υψηλότερο από το 2008. Φοβερό; Ας το αποδραματοποιήσουμε: Κάποτε ο πληθωρισμός θα ανέβαινε – και έπρεπε να ανέβει. Από τη χρηματοπιστωτική κρίση 2008-09 είχαμε πολλά και συνεχή χρόνια αποπληθωρισμού, αυτό ήταν το μεγάλο πρόβλημα: η κατολίσθηση των τιμών εργασίας, γης, επιχειρήσεων, άλλων εμπορευμάτων.

Είναι θετική η άνοδος του πληθωρισμού, και πάνω από 3% ή 4%. Αφενός, έτσι ροκανίζεται η πραγματική αξία του χρέους. Αφετέρου, γυρίζουν σε θετικά και «τσιμπάνε» τα επιτόκια – αμείβεται ο καταθέτης (π.χ. τα ασφαλιστικά ταμεία) αντί ο καταθέτης να πληρώνει τον δανειζόμενο, περιορίζεται και η αναζήτηση κέρδους με όποιο ρίσκο λόγω φθηνού χρήματος. Η μετά-την-πανδημία παγκόσμια ανάκαμψη πιέζει τις τιμές, Fed και EKT προβλέπουν ότι αυτές θα ισορροπήσουν στα μέσα του 2022. Ουδέν κακόν. Το ανησυχητικό δεν είναι οι δευτερογενείς (βραχυ- ή μεσο-πρόθεσμες) συνέπειες της ανάκαμψης της οικονομίας, αλλά οι παράγοντες που εμποδίζουν ή υπονομεύουν την ανάκαμψη.

Στην Ευρώπη, για παράδειγμα, έχουν συμπέσει αρκετοί: Τα αποθέματα σε καύσιμα είναι εξαιρετικά χαμηλά για τέτοια εποχή (φυσικό αέριο, άνθρακας, ακόμη και υδροηλεκτρικά είναι σε έλλειψη), η Gazprom δεν παρέχει ικανές ποσότητες αερίου επιδιώκοντας να εκβιάσει την κυριαρχία της στον αγωγό Nord Stream 2, η Απω Ανατολή «σκουπίζει» όλες τις ποσότητες φυσικού αερίου από τις διεθνείς αγορές για τα δικά της εργοστάσια, μαζί και η αύξηση του κόστους των ρύπων, όλα αυτά εκτοξεύουν το κόστος ενέργειας. Το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ λέει ότι 80 εκατομμύρια ευρωπαϊκά νοικοκυριά υπέφεραν από το κρύο στον προ πανδημίας χειμώνα. Φέτος θα είναι χειρότερα για περισσότερα. Ο ευρωπαϊκός χειμώνας, λόγω La Νina, θα είναι πιο κρύος. Η παγκόσμια ανάκαμψη, πιο ασθενής. Η Goldman Sachs είναι η πρώτη μεγάλη επενδυτική τράπεζα που αναθεωρεί επί τα χείρω προβλέψεις για τον ρυθμό της παγκόσμιας ανάκαμψης. Γιατί, μαζί με το κόστος της ενέργειας, τρικλοποδιά στην ανάκαμψη βάζουν τα σοβαρά προβλήματα στις μεταφορές, λόγω έλλειψης κοντέινερ (η μεταφορά ενός κοντέινερ από Κίνα προς ΗΠΑ, που κυμαινόταν σε 1.200-1.500 δολ., εκτινάχτηκε σε 15.500 δολ.) και, τώρα, οδηγών φορτηγών. Οι τριγμοί της εφοδιαστικής αλυσίδας θα γίνουν εντονότεροι, οι ελλείψεις τους προσεχείς μήνες αναμένεται να γενικευτούν, η ανάκαμψη θα χαμηλώσει ρυθμούς.

Πού βρισκόμαστε εμείς μέσα σε αυτό το σκηνικό; Αν πετυχαίναμε οικονομική μεγέθυνση 8%, στα τέλη του έτους το ΑΕΠ θα ήταν στα επίπεδα του 2018 (180 δισ. ευρώ), λίγο μικρότερο απ’ όσο ήταν το 2019 (184,5 δισ. ευρώ), θα είχε αναπληρωθεί ένα μέρος των απωλειών του 2020, με τη βοήθεια κρατικών μέτρων στήριξης, της τάξης των 40 δισ. ευρώ. Αύριο ίσως ανακοινωθεί μεγέθυνση 6,1% φέτος. Δεν ζούμε κάποια αναπτυξιακή απογείωση.

Και παρότι έχουμε ηπιότερο κλίμα και μικρότερη εξάρτηση από το φυσικό αέριο, η διεθνής κατάσταση μας επηρεάζει αρνητικά και συνδυάζεται με τις δικές μας «αμαρτίες»: υψηλό εξωτερικό χρέος, παρωχημένο και ασθενικό οικονομικό μοντέλο, καταθλιπτική κυριαρχία των πολύ μικρών (μέχρι 9 εργαζομένους) επιχειρήσεων, τράπεζες με πολλά κόκκινα δάνεια και ελάχιστη διάθεση ανάληψης κινδύνου, δημόσιος δανεισμός από τις διεθνές αγορές μόνο χάρη στο έκτακτο πρόγραμμα της Φρανκφούρτης. Μαζί με τη σταδιακή άρση των μέτρων στήριξης της οικονομίας, το επόμενο 12μηνο θα είναι δύσκολο.

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομία

Κώστας Καλλίτσης

Δύο εν σειρά παράδοξα

Κώστας Καλλίτσης, 2024-04-07

Με ποια κριτήρια διαμορφώνεται η ευρωπαϊκή στρατηγική...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Κάτι βλέπουν;..

Κώστας Καλλίτσης, 2024-03-03

Εν αρχή, οι τιμές είχαν αρχίσει να πιέζονται λόγω της σταδιακής...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Το διπλό χάσμα της Ευρώπης

Κώστας Καλλίτσης, 2023-11-12

Οτι η Ευρωπαϊκή Ενωση φλερτάρει με την ύφεση, δεν ήταν άγνωστο....

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Πριν από 50 χρόνια και σήμερα

Κώστας Καλλίτσης, 2023-10-15

Μερικές πινελιές: Πόλεμοι σε περιοχές που παράγουν απαραίτητες...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Ακρίβεια χωρίς επιδόματα

Κώστας Καλλίτσης, 2023-09-02

Τρία ενδιαφέροντα στοιχεία είδαν το φως της δημοσιότητας...

Περισσότερα

Λόγια, λόγια, λόγια. Παχιά

Τάσος Παππάς, 2023-06-21

Στα ψιλά πέρασε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που έγινε...

Περισσότερα
Μάνος Ματσαγγάνης

Χαμηλή φορολογία ή οργανωμένη κοινωνία;

Μάνος Ματσαγγάνης, 2023-06-11

Ένας σίγουρος τρόπος για να καταλάβουμε την κοινωνική συνείδηση...

Περισσότερα

Ισχύς στο εξωτερικό και ορθολογισμός στην Οικονομία

Βαγγέλης Αρεταίος, 2023-06-04

Μια νέα Τουρκία, με πυλώνες την προβολή ισχύος - όπως ερμηνεύεται...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Για να λυθούν  τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

Για να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

2025-01-18

...Η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη είναι η πιο κατάλληλη...

Κώστας Καλλίτσης

Το τραμπικό ρεύμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-26

Η ανάδειξη του Ντ. Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις...

Γιάννης Βούλγαρης

Ένας Κόσμος Ολιγαρχών;

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-01-26

De te fabula narratur. Για σένα μιλάει ο μύθος. Με αυτή τη ρήση ο Καρλ...

Χρήστος Ροζάκης

Ένας Χρόνος Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Χρήστος Ροζάκης, 2025-01-05

Το 2024 υπήρξε ένας έντονος χρόνος με γεωπολιτικές μεταβολές...

Κώστας Καλλίτσης

Να διασωθεί ό,τι απέμεινε

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-05

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν...

Ξενοφών Κοντιάδης

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα Υπουργών για τα Τέμπη και ποιά η ευθύνη της κυβέρνησης;

Ξενοφών Κοντιάδης, 2025-02-06

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα υπουργών για...

Η βουβή οργή που δεν έπιασαν

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-05

«Μα τι έγινε ξαφνικά με το θέμα των Τεμπών και ξαναβγήκε...

Όταν η μετακίνηση πληθυσμών και η εθνοκάθαρση προβάλλονται ως ”λύση”

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2025-02-05

Τα πιο ζωηρά και σκοτεινά όνειρα των υπερ-συντηρητικών...

Ουσιαστικές δεσμεύσεις και ηθικές υποχρεώσεις

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-02

Μας θύμωσε το γεγονός ότι η Γαλλία σκέπτεται σοβαρά να πουλήσει...

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Σωτήρης Βαλντέν

Πού έχει δίκιο ο Αντώνης Σαμαράς

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-16

Ακούγοντας την τελευταία ομιλία του Αντώνη Σαμαρά (12/12),...

Θόδωρος Τσίκας

Ο ανεμοστρόβιλος Τραμπ

Θόδωρος Τσίκας, 2024-12-13

Ο «ανεμοστρόβιλος» Τραμπ-Μασκ με τις δηλώσεις που έγιναν...

×
×