Ε.Ε. όπως Κοινοπολιτεία και Γιουγκοσλαβία;

Γιώργος Καπόπουλος, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2021-10-23

Χθες και προχθές, στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, οι 27 κατέγραψαν τις διαφωνίες τους και παρέπεμψαν στις ελληνικές καλένδες και τα τρία κρίσιμα θέματα της συνάντησης, δηλαδή το Ενεργειακό, το Μεταναστευτικό και την αντιμετώπιση της ευρωπαϊκής ανταρσίας της Πολωνίας.

Πριν από λίγες μέρες στη σύνοδο κορυφής για τα Δυτικά Βαλκάνια, στη Σλοβενία, καταγράφηκε η μηδενική πρόοδος ως προς την προοπτική πλήρους ένταξης των έξι υποψηφίων προς ένταξη χωρών.

Πρόκειται για τη συνέχεια μιας κρίσης που πυροδοτήθηκε το 2008 - 2010, όταν την επαύριον της έναρξης της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης η Ε.Ε., αντί να επιταχύνει την εμβάθυνση της ενοποίησης, επέλεξε με ιστορική ευθύνη της Γερμανίας τον δρόμο της εθνικής περιχαράκωσης.

Ομως, η δυναμική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι σαν το ποδήλατο, δηλαδή ή συνεχίζει την πορεία προς τα εμπρός ή, αν δεν προλάβει ο ποδηλάτης να κατέβει, πέφτει και τον συμπαρασύρει στην πτώση του.

Ετσι, η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δεν είναι σε καμιά περίπτωση αυτονόητο ότι διατηρεί τη δυναμική που είχε μέχρι την υιοθέτηση της μινιμαλιστικής συνθήκης της Λισαβόνας αλλά και την έναρξη της κρίσης τον Σεπτέμβριο του 2008, αμέσως μετά τη χρεοκοπία της LehmanBrothers.

Δεκατρία χρόνια αργότερα, η χρόνια ακινησία ή, στην καλύτερη περίπτωση, το βήμα σημειωτόν έχει οδηγήσει σε μια σταδιακή αποσάθρωση της δυναμικής της ενοποίησης σε σημείο, που να απειλεί τα κεκτημένα 64 χρόνων ευρωπαϊκής συνεργασίας από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης το 1957 μέχρι και σήμερα.

Αργά αλλά σταθερά, η Ε.Ε., είκοσι ακριβώς χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ στα τέλη του 1991, έχει περιέλθει σε μια κατάσταση πολλαπλού ταυτόχρονου βραχυκυκλώματος, που παραπέμπει σε τρία πρόσφατα ιστορικά παραδείγματα που νομιμοποιούν σοβαρές ανησυχίες για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Παράδειγμα πρώτο, η Βρετανική Κοινοπολιτεία και, στη συνέχεια, απλά Κοινοπολιτεία, που ξεκίνησε γύρω στο 1930 ως στενή συνεργασία κυρίαρχων κρατών που ανήκαν στη Βρετανική Αυτοκρατορία, για να χάσει σταδιακά κάθε ουσιαστική υπόσταση, χωρίς όμως ποτέ να διαλυθεί και επισήμως.

Παράδειγμα δεύτερο, η Γιουγκοσλαβία, που ήταν Ομοσπονδιακό Κράτος, το οποίο μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση του 1974 και κυρίως μετά τον θάνατο του Τίτο, το 1980, άρχισε να μεταλλάσσεται σε χαλαρή συνομοσπονδία με τις τοπικές ηγεσίες της Σερβίας και της Κροατίας να έχουν υιοθετήσει στρατηγικές πλήρους αποδυνάμωσης των κεντρικών ομοσπονδιακών θεσμικών οργάνων.

Παράδειγμα τρίτο, η θνησιγενής -αμέσως μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ- στις αρχές Δεκεμβρίου του 1991 Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών, η οποία πολύ γρήγορα αποδείχθηκε ότι δεν μπορούσε να αποκτήσει ουσιαστική υπόσταση.

Ποιο είναι το κοινό σημείο της Βρετανικής Κοινοπολιτείας, της Γιουγκοσλαβίας και της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών με τη σημερινή Ε.Ε. των 27;

Δίχως αμφιβολία είναι η σταδιακή α λα καρτ συμμετοχή των πιο ισχυρών κρατών - μελών, η συσσώρευση στρατηγικών εκκρεμοτήτων και η σταδιακή αποδυνάμωση των κεντρικών θεσμικών οργάνων.

Τα παραπάνω σχήματα ήταν και είναι η έμπρακτη διάψευση ότι το παράδειγμα της συνεχούς ενίσχυσης του ομοσπονδιακού κέντρου στις ΗΠΑ δεν προεξοφλεί σε καμιά περίπτωση τη βέβαιη επανέκδοσή του στη Γηραιά Ηπειρο.

Τυπικά, τόσο η Βρετανική όσο και η Μετασοβιετική Κοινοπολιτεία εξακολουθούν να υπάρχουν, ενώ η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γιουγκοσλαβίας έσβησε σιγά σιγά, ξεχασμένη, το φθινόπωρο του 1991, και αγνοημένη και από τη Σερβία και την Κροατία.

Θέματα επικαιρότητας: Διεθνή

Θόδωρος Τσίκας

Τι κληρονομεί διεθνώς στο 2024

Θόδωρος Τσίκας, 2024-01-10

1. Στη Μέση Ανατολή το κορυφαίο γεγονός Κορυφαίο γεγονός...

Περισσότερα

Απεργιακή αφύπνιση των συνδικάτων

Μπάμπης Μιχάλης, 2023-09-30

H εργατική τάξη των ΗΠΑ έχει βγει εδώ και μήνες στους δρόμους,...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Νέες γέφυρες πάνω από παλαιά τείχη;

Γιάννης Βούλγαρης, 2023-09-02

Πότε τέλειωσε ο παλαιός διπολικός Κόσμος του 20ου αιώνα;...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Παραπαίοντας προς την ύφεση

Κώστας Καλλίτσης, 2022-05-01

Η διεθνής οικονομία βαίνει προς επιβράδυνση της μεγέθυνσής...

Περισσότερα

Γηραιοί εγκέφαλοι στον κόσμο που αλλάζει!

Νίκος Μαραντζίδης, 2022-04-30

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι τεμπέλικος. Προκειμένου να...

Περισσότερα

Από την Κριμαία …στα Νησιά του Σολομώντος

2022-04-19

Νησιά του Σολομώντος, Φίτζι, Παπουασία, Νέα Γουινέα, μέχρι...

Περισσότερα

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και οι γαλλικές προεδρικές εκλογές

Αλέκος Κρητικός, 2022-03-23

Οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία φαίνεται ότι θα επηρεάσουν...

Περισσότερα

Οπου ευημερούν ισχυροί ηγέτες συνήθως δυστυχούν οι άνθρωποι

Νίκος Μαραντζίδης, 2022-03-20

Μήπως ξέρετε ποια χώρα κατατάχθηκε πρώτη παγκοσμίως το...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

×
×