Η «φούσκα» των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα

Oι Ξένες Άμεσες Επενδύσεις (ΞΑΕ) σημείωσαν ρεκόρ εικοσαετίας το 2022, φθάνοντας τα 7,22 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, αλλά πίσω από τον αριθμό αυτό η αλήθεια είναι αρκετά διαφορετική. Σύμφωνα, λοιπόν, με στοιχεία της έκθεσης του διοικητή της ΤτΕ, στο σύνολο των 7,22 δισ. ευρώ των ΞΑΕ το 2022 τα 2,3 δισ. ευρώ (31,8%) αφορούσαν συγχωνεύσεις και εξαγορές, 1,975 δισ. ευρώ (27,3%) αφορούσαν αγορά ακινήτων. Η αγορά νέων μετοχών και η συμμετοχή σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου αντιστοιχούσαν σε 1,979 δισ. ευρώ (27,4%). Διευκρινίζεται ότι στο ποσοστό αυτό οι επενδύσεις με σκοπό νέες εγκαταστάσεις παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Το 2022 πρωταγωνίστησαν οι ιδιωτικοποιήσεις, όπως η εξαγορά του μονοπωλίου διανομής ηλεκτρισμού της ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. από την αυστραλιανή (!) Spear WTE Investements Sarl και η πώληση της Δημόσιας Επιχείρησης Παροχής Αερίου (ΔΕΠΑ Υποδομών Α.Ε.) στην Italgas SpA. Και οι συστημικές τράπεζες ως ατμομηχανή της ανάπτυξης τι κάνουν, εκτός από το να ανταποδίδουν στην κυβέρνηση και στους φίλους της την προστασία από κάθε έλεγχο; Ιδού τι επισημαίνεται στην πρόσφατη έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου: «Παρά τη σοβαρή δημοσιονομική εμπλοκή του κράτους υπέρ των τραπεζών, εξακολουθούν να υφίστανται χαρακτηριστικές αποκλίσεις από τη χρηματοπιστωτική κανονικότητα με συνέπεια τη μειωμένη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας». «Αυτό είναι κερδοσκοπικός οπορτουνισμός», όπως είπε πρόσφατα ο Κώστας Σημίτης, και πράγματι δεν είναι υπερβολή, καθώς το 2022, χρονιά παρατεταμένης ύφεσης, οι εγχώριες συστημικές τράπεζες έγραψαν κέρδη ρεκόρ ύψους 3,27 δισ. ευρώ (!), κλείνοντας καταστήματα, απολύοντας εργαζόμενους, με τους πελάτες τους να στήνονται με κρύο και με ζέστη στην ουρά, έξω (!) από την είσοδο για να διευθετήσουν υποθέσεις τους.

Με λίγα λόγια, το μεγαλύτερο μέρος των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων στην Ελλάδα το 2022 ήταν αποτέλεσμα διακίνησης ιδιωτικού χρήματος για εξαγορές υφιστάμενων εταιρειών και για αγορά ακινήτων μέσω Golden Visa, δηλαδή από πολίτες εκτός Ε.Ε., χωρίς κανέναν έλεγχο για την προέλευση των χρημάτων. Στο σημείο αυτό αξίζει να θυμίσουμε την «τιμητική», όπως τη χαρακτήρισαν, πολιτογράφηση (τον Ιούνιο του 2022) από τον Βορίδη, με εισήγηση του Άδωνι και συστατική επιστολή του μητροπολίτη Πειραιά, του καταζητούμενου από την Ιντερπόλ Τούρκου «επιχειρηματία» Γιασάμ Αγιαβέφε, ιδιοκτήτη καζίνου στην κατεχόμενη Κυρήνεια της Κύπρου, ο οποίος απέκτησε με «γκρίζο» χρήμα το ξενοδοχείο Mileo Luxury Suites στο Καλό Λιβάδι της Μυκόνου. Νωρίτερα, το Αστυνομικό Τμήμα της Ομόνοιας είχε εκδώσει στο άψε σβήσε ελληνική ταυτότητα στη Λετονή σύζυγό του!

Για να καταλάβουμε τις τάσεις για την ποιότητα της οικονομίας, να θυμίσουμε πως, βάσει στοιχείων της Eurostat, η Ελλάδα το 2022 ήταν η πτωχότερη οικονομία της Ευρώπης, με μοναδική εξαίρεση τη Βουλγαρία, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της να κατρακυλά στο 64,6% του αντίστοιχου μέσου ευρωπαϊκού. Σύμφωνα, μάλιστα, με την πρόσφατη μελέτη του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΣΕΠΕ), θα λείπουν 300.000 ειδικοί πληροφορικής έως το 2030. Και η μελέτη ανέφερε ότι οι σημαντικότεροι λόγοι έλλειψης ειδικών στην Ελλάδα είναι η μη επαρκής εξειδίκευση σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα, η μετανάστευση νέων επιστημόνων, ο ελλιπής επαγγελματικός προσανατολισμός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, οι περιορισμένες ευκαιρίες επαγγελματικής κατάρτισης σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα και ο μικρός αριθμός εισακτέων στα ΑΕΙ σε συναφή τμήματα.

Ολα τα λεφτά στον τουρισμό και στα ακίνητα, λοιπόν. Και επειδή τα εγχώρια γκαρσόνια δεν φτάνουν, με πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση αποφασίστηκε η «εισαγωγή» σχεδόν 40.000 ανειδίκευτων εργαζομένων για την προσεχή τουριστική περίοδο, αλλά και η «ενίσχυση» με παρόμοιο τρόπο του κατασκευαστικού κλάδου, που ακολουθεί τον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα, με επιπλέον 10.000 αλλοδαπούς εργαζόμενους. Και για να αντιληφθούμε πόσο σοβαρά αντιμετωπίζει το κράτος τους τουρίστες, πολλά νησιά, όπως αποκάλυψε την Πέμπτη η Καθημερινή, δεν έχουν γιατρούς, παθολόγους και αναισθησιολόγους. Να θυμίσουμε ότι τον Μάρτιο του 2021 ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο συνέδριο Innovative Greeks κάλεσε τους Έλληνες επιστήμονες, που έφυγαν τα προηγούμενα χρόνια, να επιστρέψουν, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα αλλάζει και προσφέρει ευκαιρίες σε όσους έφυγαν. Και μετά η θυγατέρα του από την Goldman Sachs πήρε μεταγραφή στη CVS Capital στο Λονδίνο και ο υιός βρήκε θέση εργασίας στο Ευρωκοινοβούλιο.