Ο ΣΥΡΙΖΑ απομακρύνθηκε από τον αριστερό ευρωπαϊσμό
Φώτης Κουβέλης, Συνέντευξη στην Μαριτίνα Ζαφειριάδου, Ελεύθερος Τύπος, Δημοσιευμένο: 2009-04-12
- Ο κ.Τσίπρας έχει πει για τις ευρωεκλογές ότι θα κριθεί προσωπικά. Με τι όριο θα κριθεί, ποιος είναι ο στόχος για τις ευρωεκλογές;
Ο στόχος που έχει τεθεί από τον ίδιο τον πρόεδρο του ΣΥΝ είναι υψηλός (τέσσερις ευρωβουλευτές). Βεβαίως οι υψηλοί στόχοι διαμορφώνουν αγωνιστική διάθεση για την επίτευξή τους. Πρέπει να υπολογιστεί όμως ότι οι ευρωεκλογές θα γίνουν με όρους εθνικών εκλογών. Η πολιτική αντιπαράθεση και ενδεχομένως η πόλωση θα είναι αρκετά μεγάλη. Κατά συνέπεια, οι υποχρεώσεις του ΣΥΡΙΖΑ γίνονται μεγαλύτερες.
- Είναι γνωστές οι διαφωνίες της Ανανεωτικής Πτέρυγας με την Ευρωδιακήρυξη και το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ. Τίθεται θέμα αντιευρωπαϊσμού; Φοβάστε ότι ο ΣΥΝ έχει απεμπολήσει τον ηγεμονικό του ρόλο μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ;
Εμείς καταψηφίσαμε το σχέδιο που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ για τις ευρωεκλογές, θεωρώντας ότι δεν υπηρετεί τον Αριστερό Ευρωπαϊσμό. Πιστεύω ότι θα μπορούσε να αναζητηθεί ένας κοινός πολιτικός τόπος, χωρίς βέβαια απομάκρυνση της σύγχρονης ριζοσπαστικής και ανανεωτικής Αριστεράς από το κεκτημένο της αναφορικά με τα ζητήματα της Ευρώπης. Θεωρώ ότι θα ήταν αποτελεσματικότερη η πολιτική παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ αν αυτός ο Αριστερός Ευρωπαϊσμός κυριαρχούσε σύμφωνα με τις θέσεις και τις αποφάσεις του ΣΥΝ. Είναι αναγκαία σήμερα η επιτάχυνση και η εντατικοποίηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ζούμε μια συνολική κρίση και απονομιμοποίηση του κυρίαρχου νεοφιλελεύθερου μοντέλου. Από αυτή την άποψη η Αριστερά έχει ευκαιρίες να αναλάβει πρωτοβουλίες για αλλαγή πλεύσης στην πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης και θετικής για τους πολίτες διεξόδου από την κρίση.
- Πολλοί μιλούν για ‘λευκή απεργία’ της Ανανεωτικής Πτέρυγας ενόψει ευρωεκλογών. Διαπιστώνετε κάτι τέτοιο;
Όλοι και όλες πρέπει να δώσουμε με όλες μας τις δυνάμεις την μάχη των ευρωεκλογών, ανεξάρτητα από υπαρκτές πολιτικές διαφωνίες που σχετίζονται και με την συγκρότηση του ευρωψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ. Tα μέλη, αλλά και οι φίλοι του ΣΥΝ που αναφέρονται στην Ανανεωτική Πτέρυγα, θα δώσουν αυτή την μάχη, με όλες τους τις δυνάμεις.
- Πώς εξηγείτε τη δημοσκοπική κάμψη του ΣΥΡΙΖΑ;
Δεν κάναμε γόνιμη αξιοποίηση της ανοδικής πορείας που έδειχνε όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοπεριχαρακωθήκαμε στους εφησυχασμούς (όχι όλοι βέβαια) αυτών των υψηλών δημοσκοπικών ποσοστών που καταγράφονταν. Δεν διαμορφώσαμε την κατάλληλη στιγμή τη σχέση προγραμματικής εμπιστοσύνης με τους πολίτες.
- Πόσο σύντομα βλέπετε εκλογές και τι θα πρέπει να κάνει ο ΣΥΝ σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας του ΠΑΣΟΚ;
Δεν αποκλείω να έχουμε πρόωρες εθνικές εκλογές. Δεν είναι μόνο η υπόθεση Παυλίδη, που διαμορφώνει στοιχεία εντονότερης πίεσης στην κυβέρνηση. Κυρίως είναι η πολιτική ασφυξία που δημιουργείται από οικονομικά και κοινωνικά μεγέθη. Η οικονομική κρίση είναι παρούσα, η οικονομική ύφεση επελαύνει, οι κοινωνικές ανισότητες εντείνονται και οι κοινωνικοί συσχετισμοί ανακαθορίζονται. Ζητούμενο είναι πόσο θα μπορέσει ο ΣΥΝ να εκφράσει αυτή την ανακαθορισμένη πια κοινωνική πραγματικότητα στο επίπεδο της πολιτικής, διαμορφώνοντας καινούριους συσχετισμούς. Με το ΠΑΣΟΚ, απουσιάζουν προγραμματικές συμφωνίες ή προγραμματικές συμπτώσεις. Κατά συνέπεια, δεν μπορούμε να μιλάμε, με τα υπάρχοντα δεδομένα, για συνεργασία.
- Τελευταία πάντως, ο κ.Αλαβάνος κάνει επανειλημμένα ‘ανοίγματα’ προς το ΠΑΣΟΚ, όταν ο κ.Τσίπρας φαίνεται να κλείνει τις πόρτες. Πρόκειται για ασυνεννοησία σε επίπεδο ηγεσίας του κόμματός σας;
Νομίζω ότι δεν πρόκειται για τη δυσλειτουργία που προκύπτει από την ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ, του ΣΥΝ, της Κοινοβουλευτικής Ομάδας μας. Υποστηρίζω επίμονα -και δέχτηκα την κριτική της πλειοψηφίας του κόμματος- ότι πρέπει να υπάρξει κοινή πολιτική δράση των δυνάμεων της αντιπολίτευσης εφόσον υπάρχει κοινός πολιτικός τόπος για συγκεκριμένα θέματα, έτσι ώστε να καθίσταται αποτελεσματικότερη η απόκρουση της νεοφιλελεύθερης, συντηρητικής πολιτικής.
- Στην υπόθεση Παυλίδη, μιλήσατε για καθυστέρηση στην παραπομπή της στη Βουλή και απαράδεκτη παραγραφή αδικημάτων πολιτικών προσώπων. Τι θα έπρεπε να γίνει;
Έπρεπε αυτός που διενήργησε την ανάκριση, όταν διαπίστωσε ότι στην υπόθεση εμπλέκεται το όνομα ενός τέως υπουργού, να διαβιβάσει αμελητί τον φάκελο στη Βουλή. Η καθυστέρηση που υπήρξε είναι αδικαιολόγητη. Σε ό,τι αφορά την παραγραφή, η εξαιρετικά μικρή παραγραφή που τίθεται για υπουργούς και υφυπουργούς, σε σχέση με μη πολιτικά πρόσωπα, προσβάλλει την ισονομία. Δικαιολογημένα λοιπόν εγείρει την άποψη των πολιτών ότι οι πολιτικοί έχουν διαμορφώσει έτσι τη θεσμική ρύθμιση για να συγκαλύπτουν τις πράξεις τους.
Ο στόχος που έχει τεθεί από τον ίδιο τον πρόεδρο του ΣΥΝ είναι υψηλός (τέσσερις ευρωβουλευτές). Βεβαίως οι υψηλοί στόχοι διαμορφώνουν αγωνιστική διάθεση για την επίτευξή τους. Πρέπει να υπολογιστεί όμως ότι οι ευρωεκλογές θα γίνουν με όρους εθνικών εκλογών. Η πολιτική αντιπαράθεση και ενδεχομένως η πόλωση θα είναι αρκετά μεγάλη. Κατά συνέπεια, οι υποχρεώσεις του ΣΥΡΙΖΑ γίνονται μεγαλύτερες.
- Είναι γνωστές οι διαφωνίες της Ανανεωτικής Πτέρυγας με την Ευρωδιακήρυξη και το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ. Τίθεται θέμα αντιευρωπαϊσμού; Φοβάστε ότι ο ΣΥΝ έχει απεμπολήσει τον ηγεμονικό του ρόλο μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ;
Εμείς καταψηφίσαμε το σχέδιο που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ για τις ευρωεκλογές, θεωρώντας ότι δεν υπηρετεί τον Αριστερό Ευρωπαϊσμό. Πιστεύω ότι θα μπορούσε να αναζητηθεί ένας κοινός πολιτικός τόπος, χωρίς βέβαια απομάκρυνση της σύγχρονης ριζοσπαστικής και ανανεωτικής Αριστεράς από το κεκτημένο της αναφορικά με τα ζητήματα της Ευρώπης. Θεωρώ ότι θα ήταν αποτελεσματικότερη η πολιτική παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ αν αυτός ο Αριστερός Ευρωπαϊσμός κυριαρχούσε σύμφωνα με τις θέσεις και τις αποφάσεις του ΣΥΝ. Είναι αναγκαία σήμερα η επιτάχυνση και η εντατικοποίηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ζούμε μια συνολική κρίση και απονομιμοποίηση του κυρίαρχου νεοφιλελεύθερου μοντέλου. Από αυτή την άποψη η Αριστερά έχει ευκαιρίες να αναλάβει πρωτοβουλίες για αλλαγή πλεύσης στην πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης και θετικής για τους πολίτες διεξόδου από την κρίση.
- Πολλοί μιλούν για ‘λευκή απεργία’ της Ανανεωτικής Πτέρυγας ενόψει ευρωεκλογών. Διαπιστώνετε κάτι τέτοιο;
Όλοι και όλες πρέπει να δώσουμε με όλες μας τις δυνάμεις την μάχη των ευρωεκλογών, ανεξάρτητα από υπαρκτές πολιτικές διαφωνίες που σχετίζονται και με την συγκρότηση του ευρωψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ. Tα μέλη, αλλά και οι φίλοι του ΣΥΝ που αναφέρονται στην Ανανεωτική Πτέρυγα, θα δώσουν αυτή την μάχη, με όλες τους τις δυνάμεις.
- Πώς εξηγείτε τη δημοσκοπική κάμψη του ΣΥΡΙΖΑ;
Δεν κάναμε γόνιμη αξιοποίηση της ανοδικής πορείας που έδειχνε όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοπεριχαρακωθήκαμε στους εφησυχασμούς (όχι όλοι βέβαια) αυτών των υψηλών δημοσκοπικών ποσοστών που καταγράφονταν. Δεν διαμορφώσαμε την κατάλληλη στιγμή τη σχέση προγραμματικής εμπιστοσύνης με τους πολίτες.
- Πόσο σύντομα βλέπετε εκλογές και τι θα πρέπει να κάνει ο ΣΥΝ σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας του ΠΑΣΟΚ;
Δεν αποκλείω να έχουμε πρόωρες εθνικές εκλογές. Δεν είναι μόνο η υπόθεση Παυλίδη, που διαμορφώνει στοιχεία εντονότερης πίεσης στην κυβέρνηση. Κυρίως είναι η πολιτική ασφυξία που δημιουργείται από οικονομικά και κοινωνικά μεγέθη. Η οικονομική κρίση είναι παρούσα, η οικονομική ύφεση επελαύνει, οι κοινωνικές ανισότητες εντείνονται και οι κοινωνικοί συσχετισμοί ανακαθορίζονται. Ζητούμενο είναι πόσο θα μπορέσει ο ΣΥΝ να εκφράσει αυτή την ανακαθορισμένη πια κοινωνική πραγματικότητα στο επίπεδο της πολιτικής, διαμορφώνοντας καινούριους συσχετισμούς. Με το ΠΑΣΟΚ, απουσιάζουν προγραμματικές συμφωνίες ή προγραμματικές συμπτώσεις. Κατά συνέπεια, δεν μπορούμε να μιλάμε, με τα υπάρχοντα δεδομένα, για συνεργασία.
- Τελευταία πάντως, ο κ.Αλαβάνος κάνει επανειλημμένα ‘ανοίγματα’ προς το ΠΑΣΟΚ, όταν ο κ.Τσίπρας φαίνεται να κλείνει τις πόρτες. Πρόκειται για ασυνεννοησία σε επίπεδο ηγεσίας του κόμματός σας;
Νομίζω ότι δεν πρόκειται για τη δυσλειτουργία που προκύπτει από την ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ, του ΣΥΝ, της Κοινοβουλευτικής Ομάδας μας. Υποστηρίζω επίμονα -και δέχτηκα την κριτική της πλειοψηφίας του κόμματος- ότι πρέπει να υπάρξει κοινή πολιτική δράση των δυνάμεων της αντιπολίτευσης εφόσον υπάρχει κοινός πολιτικός τόπος για συγκεκριμένα θέματα, έτσι ώστε να καθίσταται αποτελεσματικότερη η απόκρουση της νεοφιλελεύθερης, συντηρητικής πολιτικής.
- Στην υπόθεση Παυλίδη, μιλήσατε για καθυστέρηση στην παραπομπή της στη Βουλή και απαράδεκτη παραγραφή αδικημάτων πολιτικών προσώπων. Τι θα έπρεπε να γίνει;
Έπρεπε αυτός που διενήργησε την ανάκριση, όταν διαπίστωσε ότι στην υπόθεση εμπλέκεται το όνομα ενός τέως υπουργού, να διαβιβάσει αμελητί τον φάκελο στη Βουλή. Η καθυστέρηση που υπήρξε είναι αδικαιολόγητη. Σε ό,τι αφορά την παραγραφή, η εξαιρετικά μικρή παραγραφή που τίθεται για υπουργούς και υφυπουργούς, σε σχέση με μη πολιτικά πρόσωπα, προσβάλλει την ισονομία. Δικαιολογημένα λοιπόν εγείρει την άποψη των πολιτών ότι οι πολιτικοί έχουν διαμορφώσει έτσι τη θεσμική ρύθμιση για να συγκαλύπτουν τις πράξεις τους.