Τα διλήμματα του ΣΥΝ
Σήφης Πολυμίλης, Ελευθεροτυπία, Δημοσιευμένο: 2004-12-10
Είναι δεδομένο ότι το συνέδριο του Συνασπισμού δεν συμπίπτει με την ευτυχέστερη στιγμή της ιστορίας του. Η εκλογή του νέου προέδρου του μάλιστα είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα προσθέσει νέους πονοκεφάλους στα μέλη και τα στελέχη του. Κι αυτό, γιατί είναι σαφές εδώ και πολύ καιρό ότι στο εσωτερικό του ΣΥΝ συγκρούονται δύο αντιλήψεις, δύο στρατηγικές, κατ’ αρχήν για την πορεία του κόμματος και δευτερευόντως για το μέλλον της Αριστεράς.
*** Με αφετηρία την πολιτική συμμαχιών του ΣΥΝ -συνεργασία με το ΚΚΕ ή με το ΠΑΣΟΚ- έχουν διαμορφωθεί εδώ και καιρό δύο τουλάχιστον τάσεις που μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο, όποια και αν επικρατήσει, να οδηγηθούν σε μια νέα δημιουργική σύνθεση. Είναι γεγονός επίσης ότι ο χώρος της ανανεωτικής Αριστεράς, όπως πάλαι ποτέ ονομαζόταν, έχει χάσει εδώ και καιρό τον αιρετικό του λόγο. Η ένταξη στον ΣΥΝ ενός σημαντικού τμήματος πρώην στελεχών του ΚΚΕ έγειρε την πλάστιγγα των εσωτερικών ισορροπιών προς την πλευρά της κομμουνιστικής ορθοδοξίας. Ετσι, δεκαπέντε χρόνια μετά την πλήρη κατάρρευση του υπαρκτού, η ελληνική Αριστερά μοιάζει να μην έχει καταλάβει ότι δεν κατέρρευσε απλώς ένας ολόκληρος κόσμος, αλλά ότι η ιδεολογία της και τα πρότυπα εξουσίας της έχουν υποστεί μια συντριπτική ήττα.
*** Δεν είναι τυχαίο ότι η πλειοψηφούσα, όπως φαίνεται, τάση σήμερα του ΣΥΝ, που στηρίζει την εκλογή Αλαβάνου, εξακολουθεί να ομνύει σε μια ενότητα της Αριστεράς, χωρίς να αισθάνεται αφ’ ενός την ανάγκη της παραμικρής αυτοκριτικής και χωρίς αφ’ ετέρου να προσδιορίζει ποια είναι επιτέλους η Αριστερά που θέλει και κυρίως τι κοινωνία θέλει να διαμορφώσει. Εντάξει η αμφισβήτηση και ο ριζοσπαστισμός, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να επιλέξουν. Ή θα είναι ένα κίνημα διαμαρτυρίας, που δεν προσβλέπει στην άσκηση εξουσίας, ή θα είναι ένα κόμμα που ενδιαφέρεται να παρεμβαίνει στην πολιτική ζωή, μέσα από τους υπάρχοντες θεσμούς προτείνοντας και αναλαμβάνοντας ευθύνες και όχι απλώς καταγγέλλοντας τα κακώς κείμενα. Αλλωστε από τη στιγμή που υπάρχει το ΚΚΕ σε ρόλο γενικού εισαγγελέα, δεν καταλαβαίνω γιατί χρειάζεται ένα ακόμα κόμμα που θα παίζει υποβοηθητικό καταγγελτικό ρόλο...
*** Με αφετηρία την πολιτική συμμαχιών του ΣΥΝ -συνεργασία με το ΚΚΕ ή με το ΠΑΣΟΚ- έχουν διαμορφωθεί εδώ και καιρό δύο τουλάχιστον τάσεις που μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο, όποια και αν επικρατήσει, να οδηγηθούν σε μια νέα δημιουργική σύνθεση. Είναι γεγονός επίσης ότι ο χώρος της ανανεωτικής Αριστεράς, όπως πάλαι ποτέ ονομαζόταν, έχει χάσει εδώ και καιρό τον αιρετικό του λόγο. Η ένταξη στον ΣΥΝ ενός σημαντικού τμήματος πρώην στελεχών του ΚΚΕ έγειρε την πλάστιγγα των εσωτερικών ισορροπιών προς την πλευρά της κομμουνιστικής ορθοδοξίας. Ετσι, δεκαπέντε χρόνια μετά την πλήρη κατάρρευση του υπαρκτού, η ελληνική Αριστερά μοιάζει να μην έχει καταλάβει ότι δεν κατέρρευσε απλώς ένας ολόκληρος κόσμος, αλλά ότι η ιδεολογία της και τα πρότυπα εξουσίας της έχουν υποστεί μια συντριπτική ήττα.
*** Δεν είναι τυχαίο ότι η πλειοψηφούσα, όπως φαίνεται, τάση σήμερα του ΣΥΝ, που στηρίζει την εκλογή Αλαβάνου, εξακολουθεί να ομνύει σε μια ενότητα της Αριστεράς, χωρίς να αισθάνεται αφ’ ενός την ανάγκη της παραμικρής αυτοκριτικής και χωρίς αφ’ ετέρου να προσδιορίζει ποια είναι επιτέλους η Αριστερά που θέλει και κυρίως τι κοινωνία θέλει να διαμορφώσει. Εντάξει η αμφισβήτηση και ο ριζοσπαστισμός, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να επιλέξουν. Ή θα είναι ένα κίνημα διαμαρτυρίας, που δεν προσβλέπει στην άσκηση εξουσίας, ή θα είναι ένα κόμμα που ενδιαφέρεται να παρεμβαίνει στην πολιτική ζωή, μέσα από τους υπάρχοντες θεσμούς προτείνοντας και αναλαμβάνοντας ευθύνες και όχι απλώς καταγγέλλοντας τα κακώς κείμενα. Αλλωστε από τη στιγμή που υπάρχει το ΚΚΕ σε ρόλο γενικού εισαγγελέα, δεν καταλαβαίνω γιατί χρειάζεται ένα ακόμα κόμμα που θα παίζει υποβοηθητικό καταγγελτικό ρόλο...