Εμμονές από το παρελθόν...
Θανάσης Αθανασίου, Δημοσιευμένο: 2011-06-30
Την ώρα που ο Παπανδρέου και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σε συνεργασία με την «Τρόικα» οδηγούν τους εργαζομένους και τα μεσαία κοινωνικά στρώματα στην πτώχευση, τη χώρα στο χάος και στην εκποίηση έναντι πινακίου φακής, την ώρα που το παρόν και το μέλλον για τη νεολαία είναι ζοφερό και αδιέξοδο, την ώρα που η ντόπια και η αλλοδαπή οικονομική ολιγαρχία ετοιμάζονται να μοιράσουν τα τελευταία ιμάτια της διαλυόμενης κοινωνίας, αυτήν την ώρα προβάλλονται από χώρους της - οργανωμένης και μη - Αριστεράς όλο και πιο συστηματικά, όλο και πιο αποκαλυπτικά και επίμονα, ορισμένες απόψεις που σε κάνουν να διερωτάσαι αν το να είσαι ‘υπεύθυνος’ και ‘σύγχρονος’ αριστερός σημαίνει να έχεις πάρει διαζύγιο από την κοινή λογική ή από την εμπειρία της μεταπολιτευτικής πολιτικής διαδρομής, ή να έχεις προσχωρήσει στη λογική του κυρίαρχου δικομματικού πολιτικού συστήματος, και, εν τέλει, να έχεις πάρει διαζύγιο από την ίδια την πυρηνική οπτική της Αριστεράς.
Συνοπτικά, αναφέρομαι σε άρθρα σε διάφορα μπλογκ, σε εισηγήσεις σε κομματικά σώματα της ΔΗΜΑΡ, σε απόψεις διατυπωμένες σε κομματικές διαδικασίες (συνελεύσεις, συνδιασκέψεις, συνεδρίαση Κ.Ε. της ΔΗΜΑΡ) που επαναφέρουν, ανοιχτά ή ‘ντροπαλά’, την απολιθωμένη και εκπορνευμένη θεωρία περί ‘δημοκρατικών, προοδευτικών δυνάμεων’, ‘συγγενή χώρου’ (ΠΑΣΟΚ - με τη ‘δική μας’ αριστερά), εννοώντας ότι ‘εντάξει, κάνουμε, τώρα, κριτική στην κυβέρνηση αλλά να μην ξεχνάμε και την κεντροαριστερά, τις προγραμματικές συγκλίσεις, κλπ’.
Είναι μάταιο και περιφρόνηση στην κοινή λογική να επιχειρηματολογήσει κανείς για να αντικρούσει –ύστερα από την εμπειρία δεκαετιών διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ και μάλιστα ύστερα από τα τωρινά του ‘πεπραγμένα’ – την άποψη αυτή. Οι φορείς της άποψης αυτής γνωρίζουν τα πράγματα όπως ο καθένας μας. Είναι βέβαιο ότι τίποτα δεν τους διαφεύγει από τη ‘μεγάλη εικόνα’ της ουσίας της πασοκικής διακυβέρνησης. Απλούστατα, η θέση τους αυτή, είναι εγγεγραμμένη στο πολιτικό τους DNA. Όσο και να τους διαψεύδει η πραγματικότητα, το πολιτικό γενετικό τους κύτταρο τους οδηγεί ξανά και ξανά στη μοιραία ‘συνάντηση’…. Δεν έχει σημασία γι’ αυτούς ότι το ΠΑΣΟΚ υπήρξε και εξακολουθεί να είναι το κόμμα της διαφθοράς, της διαπλοκής, της μίζας, της παραπλάνησης, του άκρατου λαϊκισμού, της δημαγωγίας, της ηθικής κατάπτωσης, της τυφλής εξουσιομανίας, του κομματικού κράτους, των παρασιτικών συντεχνιών και της κερδοσκοπικής οικονομικής ολιγαρχίας. Πραγματικά καμιά σημασία δεν έχει ότι χρεοκόπησε –μαζί με τη Ν.Δ. – τη χώρα και τη βούλιαξε στη μιζέρια και τη διαφθορά. Σημασία γι’ αυτούς έχουν οι ‘συγκλίσεις’, η ‘κεντροαριστερά’! Γνήσια… αριστερή οπτική!
Συναφώς, προβάλλονται απόψεις για συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στην Ομάδα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος ή στην Ομάδα των Πρασίνων. Παραγνωρίζουν οι απόψεις αυτές ορισμένα θεμελιώδη στοιχεία. Όσον αφορά τη σοσιαλδημοκρατία παραγνωρίζεται ότι αυτή έχει απολέσει προ πολλού, ήδη από την εποχή του Μπλερ, τα όποια κοινωνιστικά χαρακτηριστικά διέθετε και υιοθέτησε πλήρως το νεοφιλελεύθερο παράδειγμα (βλ. ΠΑΣΟΚ) με αποτέλεσμα να διαγκωνίζεται με τους χριστιανοδημοκράτες για το ποιος εφαρμόζει πιο αποτελεσματικά τα μέτρα κατεδάφισης του κοινωνικού κράτους και των εργασιακών κατακτήσεων. Για πολλούς πολιτικούς αναλυτές αυτό είναι και το σημερινό ‘δράμα’ των σοσιαλδημοκρατών /σοσιαλιστών/εργατικών, διεθνώς: η απουσία εναλλακτικής πρότασης απέναντι στους χριστιανοδημοκράτες. Όσον αφορά δε στους Πράσινους, είναι φανερό ότι η ετερογένειά τους (από τη δεξιά μέχρι την αριστερά, από περιβαλλοντισμό μέχρι την πολιτική οικολογία) και η αστάθειά τους (από την ενσωμάτωσή τους στο σύστημα και την εξουσία μέχρι την αντιεξουσιαστική στάση τους) συνιστούν απαγορευτικό παράγοντα για συμμετοχή ενός αριστερού κόμματος με την υπόμνηση, πρόσθετα, του αυτονόητου, ότι, δηλαδή, η οικολογική οπτική οφείλει να συνιστά αναπόσπαστο στοιχείο της ιδεολογικοπολιτικής φυσιογνωμίας ενός αριστερού κόμματος και επομένως η οικολογία ‘υπάγεται’ στην Αριστερά και δεν υπάγεται η αριστερά στην οικολογία. Έτσι, νομίζω, δεν υπάρχει περιθώριο για ένταξη της ΔΗΜΑΡ σε κάποιον από τους σχηματισμούς αυτούς. Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, με όλα τα συν και πλην, είναι ο φυσιολογικός χώρος για τη ΔΗΜΑΡ. Εννοείται όχι ως ενσωμάτωση και αφομοίωση αλλά με τις απόψεις της που μάλιστα θα μπορούσαν να συνεισφέρουν ώστε το ΚΕΑ να βελτιώσει τις θέσεις του σε θεμελιώδη ζητήματα. Άλλωστε ο χώρος είναι πεδίο πολιτικής όσμωσης και διαρκούς αναζήτησης.
Συναφής προς τα προαναφερθέντα είναι και η ερμηνεία της ‘υπευθυνότητας’ με το υπονοούμενο ή τη ρητή διατύπωση περί κυβερνητισμού. Το επιχείρημα λειτουργεί κάπως έτσι: είμαστε υπεύθυνη αριστερά, άρα τι θα κάναμε αν ήμασταν τώρα στην κυβέρνηση; Όταν στο ερώτημα απαντήσεις με θέσεις και προτάσεις εφικτές, ρεαλιστικές αλλά και ρηξικέλευθες, ριζοσπαστικές, με όραμα, που προϋποθέτουν συγκρούσεις και τομές, που προωθούν το αξιακό περιεχόμενο της αριστεράς και προχωρούν τα πράγματα παραπέρα, τότε …αυτή είναι αριστερά παλαιοκομματική, δογματική, χωρίς υπευθυνότητα! Σύγχρονη αριστερά, κατ’ αυτούς, σημαίνει υποταγή και υπαγωγή στο στατικό συσχετισμό δυνάμεων της στιγμής. Μια ‘υπεύθυνη’ αριστερά, γι’ αυτούς, είναι μια αριστερά της διαχείρισης, μια αριστερά στη λογική του μπακάλη με το τεφτέρι, χωρίς όραμα, χωρίς έμπνευση και κινητοποίηση των δημιουργικών δυνάμεων του λαού για αλλαγή της κοινωνίας. Δηλαδή, μια μη αριστερά. Στη λογική αυτή δεν εκφωνείται ευθέως και δημόσια π.χ. ότι πρέπει να υπερβούμε το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα για να δρομολογηθεί μια διαφορετική εξέλιξη στον τόπο, ή δεν αναφέρεται η θέση για αναδρομικό έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων όσων άσκησαν δημόσιο λειτούργημα από το 1981 και μετά καθώς και όσων χρημάτισαν διευθυντές εφοριών, πολεοδομιών, δασαρχείων, τελωνείων κλπ ώστε να φορολογηθούν και να δημευτούν περιουσίες που δημιουργήθηκαν από μίζες και να ασκηθεί ποινική δίωξη εναντίον όσων απίστησαν σε βάρος του δημοσίου. Μια ‘υπεύθυνη’ αριστερά δεν μπορεί να λέει τέτοιες…χοντράδες! Στη λογική αυτή προτάθηκε και η θέση ότι η ΔΗΜΑΡ έπρεπε να ψήφιζε το ‘Μεσοπρόθεσμο’ (που οδηγεί τη χώρα στο ξεπούλημα και τη χρεοκοπία και την κοινωνία σε κατάρρευση) ή – τουλάχιστον –να δήλωνε ‘παρών’ (τι παραχώρηση…). Αυτή θα ήταν μια ‘υπεύθυνη’ αριστερά που, βέβαια, θα είχε αυτοχειριαστεί απολύτως ….υπεύθυνα!
Στο ίδιο εννοιολογικό και ‘αξιακό’ πλαίσιο εντάσσεται και το σνομπάρισμα της ‘πλατείας’ και η απέχθεια και η αλλεργία προς τους ‘λαϊκιστές αγανακτισμένους’. Εδώ, εκτός από την πολιτική οπτική που προαναφέραμε, εκδηλώνεται ταυτόχρονα και ένα πνεύμα ‘ελίτ’, ‘αφ’ υψηλού’, ‘ανώτερου πνεύματος’ που δεν θέλει να… συμφύρεται με τον κατώτερο, ετερογενή, και… χωρίς αισθητική ‘λαουτζίκο’…. Μάλιστα, κάποιοι αισθάνονται τόσο υπέροχοι και σπουδαίοι πολιτικοί γίγαντες και τόσο ηθικά ανώτεροι ώστε να μην περιορίζονται να ασκούν την όποια πολιτική κριτική αλλά και να ανακαλούν το λαό στην ηθική και δημοκρατική τάξη! Τόσο ‘υπεύθυνα’, τόσο ‘σύγχρονα’, τόσο ‘αριστερά’! Τόσο ανιστόρητα και υποτακτικά στο επικρατούν σάπιο πολιτικό σύστημα…. Ευτυχώς που οι απόψεις αυτές είναι –και ελπίζω να παραμείνουν – μειοψηφικές.