Διασχίζοντας την ευρω-έρημο…
Παύλος Τσίμας, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2011-07-23
Χρειάστηκαν τρεις βασανιστικοί μήνες (από τις 2 Φεβρουαρίου του 2010, όταν πρωτοσυνεδρίασε η Κομισιόν, ώς τις 2 Μαΐου) για να ληφθεί μια απόφαση «βοήθειας στην Ελλάδα» - για την οποία τώρα πια κανείς στην Ευρώπη δεν νιώθει υπερήφανος: Η Ελλάδα έπρεπε, κατά την κυρίαρχη, τότε, άποψη, να τιμωρηθεί μάλλον, παρά να βοηθηθεί, ώστε να γίνει παράδειγμα «ηθικού κινδύνου» για τους «άσωτους». Η χώρα έλαβε νέα δάνεια με τιμωρητικά υψηλό επιτόκιο και υποχρεώθηκε σε αντάλλαγμα σε ένα «εμπροσθοβαρές» πρόγραμμα λιτότητας που τη βύθιζε σε καταστροφική ύφεση, την ώρα που μεγάλωνε το βάρος του χρέους της. «Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ να γίνει η Ευρώπη μια ένωση αναδιανομής εισοδήματος ανάμεσα στις ισχυρές και τις αδύναμες οικονομίες της» - ήταν το γερμανικό μότο και η απάντηση σε κάθε πρόταση πραγματικής βοήθειας προς την Ελλάδα.Πέρασαν 14 μήνες από την απόφαση εκείνη και το τίμημα της θρησκευτικής εμμονής στο δόγμα έγινε ολοφάνερα αβάσταχτο. Για την ίδια τη βασανιζόμενη Ελλάδα, πρώτα. Αλλά και για την ευρωζώνη που είδε τη φωτιά της κρίσης χρέους να μεταδίδεται με μεγάλη ταχύτητα στην περιφέρειά της και, κατόπιν, να απειλεί τον πυρήνα της, την Ισπανία και την Ιταλία.
Κι έτσι, έπειτα από μύριους δισταγμούς και αμφιταλαντεύσεις, η Ευρώπη κατέληξε στην προχθεσινή της απόφαση για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης χρέους. Είναι πολύ νωρίς για να κριθεί αν, στην πράξη, η απόφαση αυτή θα θέσει τέλος στην εξάπλωση της πυρκαγιάς, αν θα κάψει τα χέρια των κερδοσκόπων, αν θα κάνει επιτέλους βιώσιμο το ελληνικό χρέος και ρεαλιστικό το ελληνικό πρόγραμμα - μειώνοντας το βάρος και το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και βγάζοντας την ελληνική οικονομία από τη θανάσιμη παγίδα της ύφεσης. Αλλά σε επίπεδο αρχής, η απόφαση σημαδεύει ένα ιστορικό σημείο στροφής για την Ευρώπη. Για πρώτη φορά έχουμε μια μετακίνηση από το «ο καθείς τα του οίκου του» - δηλαδή ο αδύναμος στη μοίρα του και ο ισχυρός στα κέρδη του - προς μια «ευρωπαϊκή διακυβέρνηση», με στοιχεία αλληλεγγύης.Ας ελπίσουμε μόνον ότι η στροφή δεν έρχεται πολύ αργά για την Ευρώπη, αλλά και για την Ελλάδα, τα μικρά αποθέματα κοινωνικής συνοχής και πολιτικού ορθολογισμού της οποίας μπορεί και να έχουν ήδη εξανεμιστεί.