Ποιος φοβάται το 4ο Ράιχ
Παύλος Τσίμας, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2011-12-03
Μένει, λοιπόν, η επιλογή ανάμεσα σε δύο άλλες απαντήσεις: η μία είναι πως η Γερμανία δρα υπολογιστικά, αφήνει τον πανικό των αγορών να καταστρέφει τις οικονομίες του «λατινικού μπλοκ», παίζοντας με τη φωτιά, ώστε βραχυπρόθεσμα να κερδίσει ακόμη μεγαλύτερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και μακροπρόθεσμα να επιβάλει μια γερμανικού τύπου πειθαρχία σε όλους, να φορέσει έναν στενό δημοσιονομικό κορσέ σε όλες τις οικονομίες του ευρώ. Η άλλη απάντηση είναι πως η Γερμανία παραμένει απλώς δέσμια των αταβιστικών της φόβων και των υπερσυντηρητικών ιδεολογικών της δογμάτων. Πως για όλα φταίει, δηλαδή, το «σύνδρομο της Βαϊμάρης» - η τραυματική ανάμνηση της δεκαετίας του ’20 και του καταστροφικού πληθωρισμού που οδήγησε την ισοτιμία μάρκου - δολαρίου από το ένα προς τέσσερα στο ένα προς εκατό εκατομμύρια, τότε που οι εργάτες μετέφεραν τον μισθό τους με καρότσια και η τιμή ενός ποτηριού μπίρας διπλασιαζόταν από τη στιγμή που το παρήγγελλαν μέχρι να το πιουν.Οι ιστορικοί εξηγούν, βέβαια, πως τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης δεν την κατέστρεψε ο πληθωρισμός αλλά η κρίση του ’29, πως το τραγικό τέλος της δημοκρατίας στη Γερμανία το προκάλεσε η εμμονή των νικητών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου να «τιμωρήσουν» με αφόρητες αποζημιώσεις την «αμαρτωλή» Γερμανία και η εμμονή της ίδιας της Γερμανίας να εφαρμόζει πολιτικές λιτότητας στον καιρό της μεγάλης ύφεσης. Πως τα αληθινά διδάγματα της ιστορίας (της) δηλαδή θα έπρεπε να οδηγούν τη σημερινή Γερμανία στον αντίθετο δρόμο από αυτόν που ακολουθεί.
Στο μεταξύ, όμως, η διάσωση του ευρώ και μαζί και του ιστορικού σχεδίου της ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν περνά από τον φόβο της Ιστορίας - τον φόβο των ίδιων των Γερμανών ή τον φόβο των άλλων για τους Γερμανούς. Ο Πολωνός είχε δίκιο: Για να σωθεί η Ευρώπη χρειάζεται μεγαλύτερη και αυστηρότερη, πιο πειθαρχημένη, ενοποίηση οικονομικής πολιτικής αλλά και περισσότερη δημοκρατία και διαφάνεια. Και τα δύο προϋποθέτουν περισσότερη, όχι λιγότερη εμπλοκή της Γερμανίας στην Ευρώπη.