Το αναγκαίο κακό
Απόστολος Μαγγηριάδης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2015-09-26
Ο γκέι ακτιβιστής ανέμιζε την πολύχρωμη σημαία της ελευθερίας και πανηγύριζε τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στο εκλογικό κέντρο το βράδυ της Κυριακής. Λίγα λεπτά μετά παρακολουθούσε τον Αλέξη Τσίπρα να υποδέχεται με μια ζεστή αγκαλιά τον Πάνο Καμμένο και να χαιρετούν μαζί το συγκεντρωμένο πλήθος. Οσο μιλούσε ο νικητής, η σημαία κυμάτιζε. Στο πάρτι της νίκης όλοι είναι χαρούμενοι.
Ακούγεται ως αστείο, αλλά τρεις μέρες αργότερα και λίγο πριν αντικατασταθεί ο Δημήτρης Καμμένος, κάποιοι στο επιτελείο των ΑΝΕΛ ρώτησαν εάν ο Παναγιώτης Σγουρίδης διατηρεί λογαριασμό στο twitter. Πρόκειται προφανώς για σύμπτωμα της εποχής, αλλά οι ίδιοι οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που φούσκωσαν πολιτικά ένα κίνημα όπως οι ΑΝΕΛ ήταν που επανέφεραν στο timeline της επικαιρότητας τα τιτιβίσματα που και οι εμπνευστές τους προτιμούσαν να ξεχάσουν. Σε αυτό το πεδίο λοιδορήθηκε η υπουργοποίηση Χαϊκάλη, στο ίδιο τερέν τελείωσε σε χρόνο - ρεκόρ και η υπουργική θητεία του Δημήτρη Καμμένου.
Δεν χρειαζόταν όμως να διαβάσει κανείς τα ομοφοβικά ή ρατσιστικά σχόλια Νικολόπουλου ή Δημήτρη Καμμένου στο twitter για να αντιληφθεί την άβυσσο που χωρίζει τα δυο κόμματα στο πεδίο της κοινωνικής πολιτικής. Αλλωστε το σύμφωνο πολιτικής συμβίωσης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έχει πολύ συγκεκριμένους όρους και κανόνες: το ζευγάρι διαφωνεί στα θέματα χαμηλής πολιτικής, δηλαδή στα ζητήματα θρησκευτικής πίστης, στην ιθαγένεια, στα θέματα παιδείας και δικαιωμάτων. Αυτό εκφράστηκε και στο πρώτο επτάμηνο της διακυβέρνησης με τη διαφοροποίηση των ΑΝΕΛ στις ψηφοφορίες για το τζαμί ή τις φυλακές τύπου Γ.
Επρόκειτο πάντως για τις μοναδικές πολιτικές παραφωνίες. Οταν έφτασε η ώρα της υπερψήφισης της συμφωνίας, οι βουλευτές των ΑΝΕΛ, του κινήματος που διακρίθηκε για τις ρητορικές του ακρότητες απέναντι στα Μνημόνια, υπήρξαν μπετόν.
Και δεν ήταν μόνο αυτό. Σε όλη τη διάρκεια του περασμένου επταμήνου, ο Καμμένος φαινόταν να λέει αυτά που δεν μπορούσε ή δεν ήθελε να πει ο Τσίπρας. Φάνηκε ακόμη περισσότερο στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, όταν ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ επιτέθηκε στον Μεϊμαράκη για την υπόθεση των υποβρυχίων, στη Ζωή Κωνσταντοπούλου για ολιγωρία στα θέματα διαφθοράς ή στον Γιάνη Βαρουφάκη για ύποπτες σχέσεις με funds. Βγάζει έτσι τον Τσίπρα από τη δύσκολη θέση. Ενας πρωθυπουργός δεν λερώνεται με τη λάσπη της προσωπικής αντιπαράθεσης. Είναι ένας ρόλος που κρατά για τον εαυτό του ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ.
Η κοινή αντιμνημονιακή αφετηρία των δυο κομμάτων ήταν που νομιμοποίησε αρχικά αυτή τη φαινομενικά ανίερη συμμαχία - η εξουσία όμως αποδείχθηκε η ισχυρή συγκολλητική ουσία του σχήματος. Πηγές κοντά στο περιβάλλον του Πρωθυπουργού επιβεβαιώνουν ότι η επιλογή ενός μετριοπαθέστερου κυβερνητικού εταίρου απορρίφθηκε καθώς θεωρήθηκε ότι τα περιθώρια τακτικών ελιγμών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό είναι πολύ περισσότερα με τους ΑΝΕΛ στη θέση του συνοδηγού στο τρενάκι της εξουσίας. Πιο απλά και παραφράζοντας το προεκλογικό τους σλόγκαν, οι ΑΝΕΛ μοιάζουν με το «αναγκαίο κακό» στον δρόμο της αριστερής κυβερνητικής ερήμου.
Ακούγεται ως αστείο, αλλά τρεις μέρες αργότερα και λίγο πριν αντικατασταθεί ο Δημήτρης Καμμένος, κάποιοι στο επιτελείο των ΑΝΕΛ ρώτησαν εάν ο Παναγιώτης Σγουρίδης διατηρεί λογαριασμό στο twitter. Πρόκειται προφανώς για σύμπτωμα της εποχής, αλλά οι ίδιοι οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που φούσκωσαν πολιτικά ένα κίνημα όπως οι ΑΝΕΛ ήταν που επανέφεραν στο timeline της επικαιρότητας τα τιτιβίσματα που και οι εμπνευστές τους προτιμούσαν να ξεχάσουν. Σε αυτό το πεδίο λοιδορήθηκε η υπουργοποίηση Χαϊκάλη, στο ίδιο τερέν τελείωσε σε χρόνο - ρεκόρ και η υπουργική θητεία του Δημήτρη Καμμένου.
Δεν χρειαζόταν όμως να διαβάσει κανείς τα ομοφοβικά ή ρατσιστικά σχόλια Νικολόπουλου ή Δημήτρη Καμμένου στο twitter για να αντιληφθεί την άβυσσο που χωρίζει τα δυο κόμματα στο πεδίο της κοινωνικής πολιτικής. Αλλωστε το σύμφωνο πολιτικής συμβίωσης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έχει πολύ συγκεκριμένους όρους και κανόνες: το ζευγάρι διαφωνεί στα θέματα χαμηλής πολιτικής, δηλαδή στα ζητήματα θρησκευτικής πίστης, στην ιθαγένεια, στα θέματα παιδείας και δικαιωμάτων. Αυτό εκφράστηκε και στο πρώτο επτάμηνο της διακυβέρνησης με τη διαφοροποίηση των ΑΝΕΛ στις ψηφοφορίες για το τζαμί ή τις φυλακές τύπου Γ.
Επρόκειτο πάντως για τις μοναδικές πολιτικές παραφωνίες. Οταν έφτασε η ώρα της υπερψήφισης της συμφωνίας, οι βουλευτές των ΑΝΕΛ, του κινήματος που διακρίθηκε για τις ρητορικές του ακρότητες απέναντι στα Μνημόνια, υπήρξαν μπετόν.
Και δεν ήταν μόνο αυτό. Σε όλη τη διάρκεια του περασμένου επταμήνου, ο Καμμένος φαινόταν να λέει αυτά που δεν μπορούσε ή δεν ήθελε να πει ο Τσίπρας. Φάνηκε ακόμη περισσότερο στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, όταν ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ επιτέθηκε στον Μεϊμαράκη για την υπόθεση των υποβρυχίων, στη Ζωή Κωνσταντοπούλου για ολιγωρία στα θέματα διαφθοράς ή στον Γιάνη Βαρουφάκη για ύποπτες σχέσεις με funds. Βγάζει έτσι τον Τσίπρα από τη δύσκολη θέση. Ενας πρωθυπουργός δεν λερώνεται με τη λάσπη της προσωπικής αντιπαράθεσης. Είναι ένας ρόλος που κρατά για τον εαυτό του ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ.
Η κοινή αντιμνημονιακή αφετηρία των δυο κομμάτων ήταν που νομιμοποίησε αρχικά αυτή τη φαινομενικά ανίερη συμμαχία - η εξουσία όμως αποδείχθηκε η ισχυρή συγκολλητική ουσία του σχήματος. Πηγές κοντά στο περιβάλλον του Πρωθυπουργού επιβεβαιώνουν ότι η επιλογή ενός μετριοπαθέστερου κυβερνητικού εταίρου απορρίφθηκε καθώς θεωρήθηκε ότι τα περιθώρια τακτικών ελιγμών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό είναι πολύ περισσότερα με τους ΑΝΕΛ στη θέση του συνοδηγού στο τρενάκι της εξουσίας. Πιο απλά και παραφράζοντας το προεκλογικό τους σλόγκαν, οι ΑΝΕΛ μοιάζουν με το «αναγκαίο κακό» στον δρόμο της αριστερής κυβερνητικής ερήμου.