H Xαμάς είναι καταστροφή

«Τα αποτελέσματα των παλαιστινιακών βουλευτικών εκλογών είναι καταστροφή για την Παλαιστίνη, καταστροφή για το Ισραήλ και για ολόκληρη την περιοχή». Ανήσυχος, με άποψη σαφή, πολιτική, ο 67χρονος πολυγραφότατος Ισραηλινός συγγραφέας και διανοούμενος Άμος Οζ κάνει ένα διάλειμμα από τη συγγραφή του τελευταίου του βιβλίου.

Κρίνει, επικρίνει και, μιλώντας στα «NEA» για τις παλαιστινιακές εκλογές, επανέρχεται με πρόταση. «Να σταλούν αραβικά στρατεύματα στα παλαιστινιακά εδάφη για να προλάβουμε...». Σε δύο πολέμους υπερασπίστηκε τη χώρα του.

Καθηγητά Οζ, γιατί χαρακτηρίζετε καταστροφή τα αποτελέσματα;

Γιατί είναι η νίκη των φανατικών έναντι των πραγματιστών. Οι Παλαιστίνιοι ψήφισαν τη Χαμάς, διαμαρτυρόμενοι για τη διαφθορά της Παλαιστινιακής Αρχής και έτσι έφεραν στην εξουσία τη φανατική, εξτρεμιστική οργάνωση. Ο δρόμος προς την ειρήνη είναι τώρα πιο μακρύς απ’ ό,τι ήταν πριν από μία εβδομάδα.

Υπό αυτές τις συνθήκες, ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι η καλύτερη προσέγγιση;

H καλύτερη προσέγγιση είναι η εξής: το Ισραήλ να διεξάγει διαπραγματεύσεις με τον Αραβικό Σύνδεσμο και τις αραβικές κυβερνήσεις στη Μέση Ανατολή και όχι με τη Χαμάς.

Άρα, συμφωνείτε με την απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης υπό τον Εχούντ Όλμερτ να μην έχει επαφή με τη Χαμάς, πριν παλαιστινιακό κίνημα αναγνωρίσει το Ισραήλ και αφοπλιστεί.

Συμφωνώ απόλυτα. Δεν μπορείς να έχεις επαφή ή να διαπραγματευτείς με κάποιον που υποστηρίζει ότι θέλει να σε σκοτώσει. Δεν μπορείς να επικοινωνήσεις ή να διαπραγματευτείς ή να συμβιβαστείς λέγοντας, «εντάξει, θα είμαι νεκρός κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη, αλλά ζωντανός κάθε Κυριακή και Πέμπτη». Όσο η Χαμάς υποστηρίζει ότι το Ισραήλ πρέπει να πεθάνει, για το Ισραήλ δεν υπάρχει τίποτα να διαπραγματευτεί.

Και ο Αραβικός Σύνδεσμος τι θα μπορούσε να κάνει;

Μπορεί να παρέμβει ρυθμιστικά, να πετύχει μια συνολική συμφωνία με το Ισραήλ και στη συνέχεια να στείλει αραβικά στρατεύματα στην Παλαιστίνη για να επιβάλουν τον νόμο και την τάξη.

Δεν είναι ακραία αυτή η άποψη;

Είναι; Ποιο είναι το λάθος; Ποιο είναι το πρόβλημα να υπάρχει αιγυπτιακός έλεγχος στη Γάζα και ιορδανικός στη Δυτική Όχθη για μερικούς μήνες, κατόπιν εντολής από το Συμβούλιο Ασφαλείας - όπως έγινε στη Γιουγκοσλαβία - για να επιβάλουν την ειρήνη;

Δεν σας φοβίζει το ενδεχόμενο εμφυλίου στα παλαιστινιακά εδάφη; Αναρωτιέμαι πώς θα ήταν δυνατό να σταλούν, για παράδειγμα, αιγυπτιακά στρατεύματα στη Γάζα και να μην εκτραχυνθεί περαιτέρω η κατάσταση. Πώς θα αντιδράσει η Χαμάς;

Αυτός είναι ο λόγος που πιστεύω ότι θα πρέπει να σταλούν στρατεύματα από την Αίγυπτο και την Ιορδανία στα παλαιστινιακά εδάφη, κατόπιν απόφασης του Αραβικού Συνδέσμου και εντολής του ΟΗΕ, για να εμποδίσουν έναν εμφύλιο ανάμεσα στις διαφορετικές παλαιστινιακές ομάδες, ανάμεσα στη Χαμάς και τη Φατάχ. Για να αποφευχθεί αιματοχυσία μεταξύ των Παλαιστινίων. Ο πραγματικός κίνδυνος αυτήν τη στιγμή δεν είναι μια σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη αλλά ανάμεσα στην Παλαιστίνη και την Παλαιστίνη.

Εμπιστεύεστε τη σημερινή ισραηλινή ηγεσία;

Δεν είναι μυστικό ότι δεν ψήφισα τον κ. Σαρόν και δεν θα ψηφίσω τον κ. Όλμερτ. Ψηφίζω τη σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευση. Όμως πιστεύω ότι το Ισραήλ κυβερνάται από ρεαλιστές και όχι φανατικούς. Και είναι τραγωδία που ενώ στο Ισραήλ συμβαίνει αυτό, οι Παλαιστίνιοι εξέλεξαν φανατικούς.

Είχατε γράψει ότι είναι προτιμότερο ένα τέλος Τσέχοφ, όπου οι άνθρωποι είναι συντετριμμένοι αλλά ζωντανοί, από ένα σαιξπηρικό, όπου η σκηνή γεμίζει πτώματα. Οδεύουμε προς ένα σαιξπηρικό τέλος λοιπόν; Είναι πρόβλημα το ότι η δημοκρατία μπορεί να φέρει και ένα τέτοιο αποτέλεσμα;

H δημοκρατία παρήγαγε και τον Χίτλερ, κατά τη δεκαετία του 1930.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να το χαρακτηρίσουμε ένα... «λάθος» της Ιστορίας;

Είναι λάθος να επιτρέπουμε σε ομάδες που πιστεύουν στη γενοκτονία άλλων ομάδων να συμμετέχουν σε δημοκρατικές εκλογές. Σε πολλές χώρες στην Ευρώπη ναζιστικά και νεοναζιστικά κόμματα απαγορεύεται να συμμετέχουν σε εκλογές. H Παλαιστινιακή Αρχή θα μπορούσε να απαιτήσει από τη Χαμάς να αναδιατυπώσει την ιδεολογία της πριν της επιτραπεί να συμμετάσχει. Ήταν μεγάλο λάθος της Παλαιστινιακής Αρχής και του παλαιστινιακού Συντάγματος να επιτρέψουν σε μια οργάνωση που υποστηρίζει τη γενοκτονία να συμμετάσχει στις εκλογές.

«Ο πραγματικός πόλεμος είναι ανάμεσα στους φανατικούς και τους υπόλοιπους»

Παλαιστινιακά εδάφη ώρα μηδέν: οργισμένες διαδηλώσεις της Φατάχ, συμπλοκές ανάμεσα στη Φατάχ και τη Χαμάς με φωτιές, τραυματίες και αβεβαιότητα...

Μόλις έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα, ο Σάεμπ Έρεκατ - ο Παλαιστίνιος διαπραγματευτής και μέλος της Φατάχ - είπε ότι ο ουρανός άλλαξε χρώμα...

Αυτό είναι ποίηση και δεν θέλω να συγχέω την πολιτική με την ποίηση.

«Τα γεγονότα έχουν την τάση να κρύβουν από τα μάτια μας την αλήθεια» γράψατε. Διακρίνετε κάποια κρυμμένη αλήθεια αυτήν τη στιγμή;

Υπάρχει μια «καθολική» αλήθεια, αγαπητή μου φίλη. Ένας παγκόσμιος πόλεμος είναι σε εξέλιξη, όχι ανάμεσα στο Ισλάμ και τη Δύση. Αυτά είναι ανοησίες. Ο πραγματικός πόλεμος είναι ανάμεσα στους φανατικούς και τους υπόλοιπους από εμάς. Φανατισμός υπάρχει στο Ισλάμ, τον Χριστιανισμό και τον Ιουδαϊσμό. Και ο πραγματικός κίνδυνος για την ύπαρξή μας προέρχεται από την άνοδο του φανατισμού και του φονταμενταλισμού στον κόσμο.