Η αποχώρηση του Β. Σόιμπλε από τη θέση του υπουργού οικονομικών δίνει την αφορμή για μια αξιολόγηση του ρόλου του στην αντιμετώπιση της κρίσης της ευρωζώνης. Ανέλαβε καθήκοντα προς το τέλη του 2009, όταν η χρηματοοικονομική κρίση είχε περάσει από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη και την απειλούσε μέσω κερδοσκοπικών επιθέσεων στα ομόλογα χωρών του ευρωπαϊκού νότου.

Τα spreads άρχισαν να κινούνται ανοδικά από τις αρχές του 2009 αλλά η παρέμβαση του τότε ΥΠΟΙΚΟ της Γερμανίας Π. Στάινμπρουκ οδήγησε στην αποκλιμάκωση των spreads.

H χώρα δεν μπορούσε να αποφύγει την απώλεια μέρους του ΑΕΠ καθώς η ενίσχυσή του σε ονομαστικούς όρους μέχρι το 2007 ήταν το αποτέλεσμα αποκλειστικά του άμετρου δημόσιου και ιδιωτικού δανεισμού.

Έτσι, το ονομαστικό ΑΕΠ φούσκωνε και έκρυβε τους κινδύνους από την ονομαστική αύξηση του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους.

Θα μπορούσαν όμως οι απώλειες σε ΑΕΠ και κατεστραμμένες θέσεις εργασίας να περιοριστούν σε σημαντικό βαθμό αν συνέτρεχαν οι αναγκαίες πολιτικές και κοινωνικές συναινέσεις από το ξεκίνημα της κρίσης.

Η παράταση της ύφεσης για ένατη χρονιά και η παρατεινόμενη αβεβαιότητα σχετικά με την αναπτυξιακή προοπτική της ελληνικής οικονομίας, τροφοδοτεί άλλη μια φορά τη συζήτηση αναφορικά με τα δυνητικά οφέλη που θα διαμορφώνονταν για την Ελλάδα αν επέλεγε να εγκαταλείψει το ευρώ.

Η πρόσφατη ανακοίνωση της Ε.Ε. σύμφωνα με την οποία η Επιτροπή ζητά από τις Ελληνικές Αρχές «να αντιμετωπίσουν ενεργά και δημόσια την εσφαλμένη εντύπωση ότι κατά την περίοδο 2010-2015 τα δημοσιονομικά στοιχεία που παρήχθησαν από την ΕΛΣΤΑΤ χειραγωγήθηκαν» καταρρίπτει εκκωφαντικά άλλον έναν αντιμνημονιακό μύθο που καλλιεργήθηκε με πρωτοβουλίες κομμάτων της Δεξιάς και της Αριστεράς.

Αναζητώντας τους λόγους για τους οποίους τα δύο πρώτα μνημόνια απέτυχαν να οδηγήσουν με ασφάλεια τη χώρα στις αγορές, καταλήγουμε στην διαπίστωση ότι είχαν πρόβλημα από την αρχή ή υπονομεύτηκε στην πορεία η αξιοπιστία τους. Οι αποφάσεις της Ντοβίλ υπονόμευσαν την αξιοπιστία του πρώτου Μνημονίου. Οι υπερβάλλουσες δημοσιονομικές στοχεύσεις υπονόμευσαν την αξιοπιστία του δεύτερου μνημονίου.

Η ​​Ελλάδα, επτά χρόνια μετά τον εκτροχιασμό των δίδυμων ελλειμμάτων το 2009, που την οδήγησε στον αναγκαστικό δανεισμό από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, κατάφερε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του δημοσιονομικού ελλείμματος και αυτού των εξωτερικών συναλλαγών.

Τις προηγούμενες ημέρες εγκρίθηκε από το Eurogroup η νέα δανειακή σύμβαση μεταξύ ESM και Ελλάδος, ύψους μέχρι 86 δισ. ευρώ.

Επειτα από έξι μήνες αποτυχημένων πειραματισμών, η απόφαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. να προχωρήσει στην υπογραφή της σύμβασης κατέστη αναπόφευκτη μόλις αποδέχτηκε ότι δεν υπάρχει χωρίς οικονομική ζημία εναλλακτική λύση που να διασφαλίζει τη συμμετοχή της Ελλάδος στην ευρωζώνη και να καλύπτει ταυτόχρονα τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας.

Από το ξεκίνημα της ΟΝΕ ένα ερώτημα που τίθεται είναι αν η δημιουργία της και η συμμετοχή μιας χώρας σε αυτή είναι δρόμος χωρίς επιστροφή. Έχουν μεσολαβήσει 16 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας της και το ερώτημα παραμένει επίκαιρο. Σήμερα, για πολλούς κυρίως αγγλοσαξωνικής προέλευσης, η απάντηση φαίνεται να συναρτάται με την πορεία και τις αποφάσεις της Ελλάδας σε ότι αφορά τη συμμετοχή της.

Το τελευταίο διάστημα με αφορμή την ταχεία απομείωση των ταμειακών διαθεσίμων του κράτους με δεδομένη την αδυναμία πρόσβασης στις αγορές επανήλθαν στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης προτάσεις για την παράλληλη κυκλοφορία νομίσματος ως λύση ανάγκης. Οι προτάσεις αυτές διατυπώνονται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδίου για αποφυγή συνέχισης της κρίσης με διαφορετική όμως τελική στόχευση.

Η συζήτηση για την Κεντροαριστερά είναι μια αναγκαία συζήτηση που ξεκίνησε με λάθος τρόπο και συνεχίζεται με λάθος όρους. Η απουσία ιδεολογικού στίγματος, η υποκατάστασή του από παιχνίδια προσωπικών στρατηγικών είναι μερικές από τις αιτίες που αφήνουν τους πολίτες αδιάφορους για τις διαδικασίες διαμόρφωσης αυτού που συμβατικά ονομάζεται Κεντροαριστερά.

Πολιτική χωρίς ιδέες γίνεται. Αλλά πολιτική που θα στηρίζει την κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ισότητα χωρίς ιδέες δεν γίνεται. Γι’ αυτό θα τοποθετήσουμε τον διάλογο για την ελληνική Κεντροαριστερά σε άλλη βάση. Αυτός ο ασπόνδυλος ταξικά και ιδεολογικά όρος αντί του όρου σοσιαλδημοκρατία, που χρησιμοποιείται στην υπόλοιπη Ευρώπη, μαρτυρεί πόσο στη χώρα μας οι ιδέες υποκαθίστανται από τις προσωπικές στρατηγικές, είτε από τις ιδεοληψίες.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, προκειμένου να καλυφθούν οι μελλοντικές χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, δεν θα καταφύγει στην υπογραφή τρίτου μνημονίου αλλά θα προσφύγει στις αγορές.

Αυτό σημαίνει ότι η χώρα θα ενταχθεί στο μεταμνημονιακό πρόγραμμα εποπτείας που προβλέπεται από το νέο, αυστηρότερο πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής της ευρωζώνης, το οποίο εφαρμόζεται στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία.

Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών ενίσχυσαν την άποψη, ότι οι επιδόσεις των Σοσιαλδημοκρατικών\Σοσιαλιστικών Κομμάτων στην Ευρώπη, σταδιακά -παρά τις εξαιρέσεις, όπως στην Ιταλία - μειώνονται. Τις απώλειες αυτές, δεν τις καρπώνονται οι παραδοσιακοί τους αντίπαλοι, τα συντηρητικά Κόμματα. Ούτε η Αριστερά, με εξαίρεση την Ελλάδα και την Ισπανία.