Τους γείτονές του δεν τους διαλέγει κανείς. Είναι λοιπόν υποχρεωμένος να αναζητά κώδικα επικοινωνίας, ακόμα κι αν νιώθει εγκλωβισμένος στη Βαβέλ. Η Ιστορία, που χρησιμοποιεί σαν μονάδα μέτρησης τον αιώνα ή τη χιλιετία και όχι το έτος, και το εργαλείο-σύμβολο της οποίας, αντίστοιχο της τίμιας ζυγαριάς που θα θέλαμε να κρατάει η Δικαιοσύνη, θα ήταν ένας μύλος που όλα τ’ αλέθει, μας διαβεβαιώνει ότι στα εδάφη της δεν υπάρχουν οχυρά εθνοτεμάχια, με αδιαπέραστα τείχη. Οτι ουδείς τίτλος ιδιοκτησίας είναι πανίσχυρος και αναμφισβήτητος, με εξασφαλισμένη αιωνιότητα.

Η τραγωδία της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία έδειξε σε Ελλάδα και Τουρκία μεγάλους κίνδυνους και ανατροπές. Οι δύο χώρες βλέπουν ότι οι ελληνοτουρκικές διαφορές είναι πολύ μικρές, μπροστά στις διαστάσεις μιας ευρωπαϊκής και παγκόσμιας κρίσης. Ως θετική «παρενέργεια» του πολέμου στην Ουκρανία, οδεύουμε σε εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Η συνάντηση (και γεύμα) του Πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη με τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερτογάν στην Κωνσταντινούπολη και το σχετικά καλό, χαλαρό κλίμα που επικράτησε (και οι συγκλίσεις που καταγράφτηκαν) πιστοποιούν ότι Ελλάδα και Τουρκία συνειδητοποιούν ότι η τραγωδία στην Ουκρανία δημιουργεί ένα νέο γεωπολιτικό περιβάλλον με νέες απαιτήσεις - δεν σηκώνει άλλες συγκρούσεις - και ίσως ένα παράθυρο ευκαιρίας για τις δύο χώρες.

Προσφάτως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι η Ελλάδα παρανομεί σε σχέση με τη στρατιωτικοποίηση των νήσων του ανατολικού Αιγαίου που είχαν δοθεί στην Ελλάδα με τη Συνθήκη της Λωζάννης (1923) και με τη Συνθήκη των Παρισίων (1946) υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης, ως εκ τούτου τίθεται σε αμφιβολία η ελληνική κυριαρχία σε αυτά τα νησιά. Πρόκειται για επιχείρημα που έχουν χρησιμοποιήσει εδώ και δεκαετίες αρκετοί Τούρκοι νομικοί της «σκληρής γραμμής» κατά της Ελλάδας.

Οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έχουν μακρά προϊστορία. Αποτελούν το αποτέλεσμα της απόφασης του Συμβουλίου Κορυφής του Ελσίνκι (1999), που υποχρέωνε την Τουρκία, ως υποψήφια προς ένταξη χώρα, να επιλύσει τις διαφορές της με τα γειτονικά κράτη, ως τα τέλη του 2004, με επίβλεψη της διαδικασίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) και με πιθανή κύρωση (σε περίπτωση που οι διαδικασίες - συμπεριλαμβανόμενης και προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης - επίλυσης απέβαιναν άκαρπες) τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Κατά τη «θεωρία της δημοκρατικής ειρήνης», καντιανής προέλευσης, τα δημοκρατικά κράτη και αυτά που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι φιλειρηνικά ως κράτη, ειδικά στις σχέσεις τους με άλλα δημοκρατικά κράτη. Αντιθέτως, όπως το είχε διατυπώσει ο αρχιστράτηγος και υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, George Marshall: «Οι κυβερνήσεις που συστηματικά παραγνωρίζουν τα δικαιώματα του δικού τους λαού είναι λιγότερο πιθανό να σεβαστούν τα δικαιώματα άλλων λαών, και είναι πιο πιθανό να επιδιώκουν τους στόχους τους με καταναγκασμό και βία».

Ο κ. Ερντογάν διατρέχει μια περίοδο έντονων αναταράξεων τόσο στο εσωτερικό, όσο και στις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας. Από τη μια η μεγάλη οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα (και της οποίας το γιατρικό δεν μοιάζει να είναι τα χαμηλά επιτόκια) και που για πρώτη φορά θέτει σε αμφισβήτηση την πρωτοκαθεδρία του μεγάλου ηγέτη, ο οποίος είχε για χρόνια κρατήσει αλώβητη την επικυριαρχία του στην τουρκική πολιτική σκηνή.