Κατηγορήσατε την κυβέρνηση πως προωθεί αλλαγή εκλογικού νόμου για λόγους μικροκομματικών σκοπιμοτήτων. Ακόμη κι έτσι, με δεδομένο ότι εσείς τάσσεστε υπέρ της απλής αναλογικής, θεωρείτε ότι οι βουλευτές της Δημοκρατικής Συμπαράταξης πρέπει να υπερψηφίσουν τον νέο εκλογικό νόμο;
Κοιτάξτε, εμείς δεν θέλουμε να γίνουμε ΣΥΡΙΖΑ με τον στείρο καταγγελτισμό και λαϊκισμό του όταν ήταν στην αντιπολίτευση. Ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται σταθερά στη βάση των μικροκομματικών σκοπιμοτήτων του, κάτι που αποδεικνύεται από το γεγονός ότι φέρνει τώρα την αλλαγή του εκλογικού νόμου που πλέον αντιλαμβάνεται ότι δεν υπάρχουν περιθώρια νέας εκλογικής νίκης. Η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος απαιτεί να μην λες άλλα χθες, άλλα σήμερα και άλλα αύριο. Για αυτό εμείς σταθερά έχουμε την θέση της καθιέρωσης της απλής αναλογικής, η οποία είναι και μία από τις πενήντα θέσεις της νέας προοδευτικής πρότασης της Δημοκρατικής Συμπαράταξης η οποία παρουσιάστηκε δημόσια μετά την πρόσφατη προγραμματική Συνδιάσκεψη μόλις πριν 10 ημέρες. Είναι φανερό ότι μία πρόταση απλής αναλογικής δεν μπορεί παρά να στηριχθεί, καθώς είναι και η δική μας θέση.
-Δηλώνετε υπέρ της απλής αναλογικής. Τι απαντάτε σε όσους προεξοφλούν ότι απλή αναλογική σημαίνει ακυβερνησία;
Είναι φανερό ότι η κοινωνία έχει αποφασίσει ότι θέλει κυβερνήσεις συνεργασίας, καθώς από τις εκλογές του 2009 και μετά δεν έχει βγει αυτοδύναμη κυβέρνηση ούτε καν με το απαράδεκτο μπόνους των 50 εδρών. Με το σκεπτικό όσων δεν επιθυμούν την απλή αναλογική, θα έπρεπε να αυξάνεται συνεχώς το μπόνους σε 60, 70 έδρες αλλοιώνοντας την βούληση των πολιτών για κυβερνήσεις συνεργασίας. Ας κατανοήσουν όλοι τις απαιτήσεις της κοινωνίας. Η απλή αναλογική είναι το σύστημα που ευνοεί τη συνεννόηση και την συνεργασία.
-Αν τυχόν βουλευτές της Δημοκρατικής Συμπαράταξης διαφοροποιηθούν από την επίσημη θέση στην ψηφοφορία για τον νέο εκλογικό νόμο, τι πρέπει να γίνει κατά τη γνώμη σας;
“Ακόμα δεν τον είδαμε, Γιάννη τον βαφτίσαμε”. Καταλαβαίνω το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, αλλά ακόμη δεν είδαμε τον εκλογικό νόμο, δεν ήρθε καν στη Βουλή. Η Δημοκρατική Συμπαράταξη ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ είναι η πιο συμπαγής κοινοβουλευτική ομάδα. Είναι η μοναδική περίπτωση που μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ούτε μία διαφοροποίηση σε κανένα νομοσχέδιο.
- Σας αιφνιδίασε η αρνητική στάση του Σταύρου Θεοδωράκη στην κυβερνητική πρόταση περί απλής αναλογικής;
Αν σας έλεγα όχι, δεν θα ήμουν ειλικρινής. Η πρόταση του Σταύρου Θεοδωράκη που κατατέθηκε στο δημόσιο διάλογο είχε ενδιαφέρον, αυτό που δεν κατανοώ όμως είναι την απολύτως αρνητική του στάση στην υιοθέτηση της απλής αναλογικής. Δεν μπορώ να κατανοήσω πώς όσοι στην πολιτική διαδρομή τους υπερασπίσθηκαν την διάκριση παλιού-νέου και ανέδειξαν προβλήματα του παλαιού πολιτικού συστήματος, μεταξύ των οποίων και το εκλογικό σύστημα, υπερασπίζονται σήμερα την μη καθιέρωση της απλής αναλογικής. Απαιτείται αξιοπιστία λόγων και πράξεων για να επανακτήσει η πολιτική την αξιοπιστία της. Θα ήθελα να τονίσω επίσης ότι και η ΝΔ επιχειρεί με απαράδεκτο τρόπο να πολώσει με ανακοινώσεις και διαρροές για συμμαχίες μετεκλογικές στην βάση της απόφασης για τον εκλογικό νόμο. Επαναλαμβάνονται συνέχεια τα ίδια λάθη που μας οδήγησαν στην κρίση.
-Έχετε ήδη δηλώσει ότι στο βαθμό που δρομολογηθούν οι διεργασίες ενιαίου σχήματος της κεντροαριστεράς, θα είστε υποψήφιος στη διαδικασία εκλογής επικεφαλής από την βάση. Μπορείτε να αναφέρετε σε αδρές γραμμές τους βασικούς άξονες της πολιτικής πρότασης που θα παρουσιάσετε με την υποψηφιότητά σας;
Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία για την χώρα πρέπει όλοι, χωρίς αμφισημίες, ταλαντεύσεις, παραγοντισμούς και ανασφάλειες, να συμβάλλουμε αποφασιστικά για να γίνει πραγματικότητα η μεγάλη προοδευτική παράταξη που έχει ανάγκη ο τόπος. Με ενότητα και ανανέωση. Η δική μου πρόσκληση είναι σαφής και ξεκάθαρη σε όσους βρίσκονται στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο και επιδιώκουν να σταματήσει επιτέλους ο κατακερματισμός και να υπάρξει υπέρβαση της σημερινής κατάστασης. Σε όσους δεν συμφωνούμε με το ετεροπροσδιορισμό αλλά επιδιώκουμε έναν αυτόνομο πόλο. Σε όσους είμαστε απέναντι τόσο στις συντηρητικές πολιτικές της ΝΔ όσο και στον κρατισμό και λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ. Σε όσους επίσης είναι απογοητευμένοι από τις πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ, που μπορεί και να τον ψήφισαν, αλλά σήμερα προσβλέπουν σε μία εναλλακτική προοδευτική λύση μακριά όμως από τις παθογένειες του παρελθόντος. Ταυτόχρονα χρειάζεται ανανέωση ιδεών, πολιτικών πρακτικών και προσώπων. Ανανέωση χωρίς να κοιτάμε προς τα πίσω με τάση συνεχούς αυτοεπιβεβαίωσης. Στοχεύω στο παρόν και στο μέλλον, όχι στο παρελθόν. Υπάρχουν σήμερα φωνές που επιδιώκουν τον ενιαίο χώρο αλλά χωρίς σαφές ιδεολογικοπολιτικό στίγμα, ως ένα πολιτικό νεφέλωμα του μεσαίου χώρου. Διαφωνώ. Υπάρχουν φωνές που επιδιώκουν την σοσιαλδημοκρατία, αλλά προσκολλημένοι σε μηχανισμούς και δομές του παρελθόντος για τους οποίους δεν ενδιαφέρεται πλέον η κοινωνία. Διαφωνώ. Σήμερα δεν είναι δυνατόν να βλέπουμε το κύμα να έρχεται και αντί να ανέβουμε σ’ αυτό, να περιμένουμε πότε αυτό θα μας βάλει από κάτω. Ο χώρος μας καλείται να μη χάσει αυτή τη φορά το κύμα της βούλησης των πολιτών που κινούνται στο χώρο της ευρύτερης προοδευτικής και σοσιαλδημοκρατικής παράταξης. Στο πλαίσιο αυτό, δικός μου στόχος είναι ένας σύγχρονος ενιαίος σοσιαλδημοκρατικός φορέας που θα ενώσει τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας, του μεταρρυθμιστικού κέντρου και της ανανεωτικής αριστεράς. Για αυτόν τον στόχο θα παλέψω.
- Πολλοί λένε ότι σε ένα διπολικό πολιτικό σύστημα, ο χώρος του Κέντρου οφείλει να επιλέξει «με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει». Εσείς είστε έτοιμος να απαντήσετε σε ένα τέτοιο δίλημμα;
Η ανασυγκρότηση του χώρου της κεντροαριστεράς δεν μπορεί να γίνει με ετεροπροσδιορισμούς. Ο τόπος χρειάζεται έναν αυτόνομο πόλο της σοσιαλδημοκρατίας, του μεταρρυθμιστικού κέντρου και της ανανεωτικής αριστεράς σαφώς οριοθετημένο από τις συντηρητικές πολιτικές της ΝΔ και τον κρατισμό και λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ. Στρατηγικός στόχος του χώρου μας δεν μπορεί παρά να είναι η συνεργασία προοδευτικών, σοσιαλδημοκρατικών και αριστερών δυνάμεων. Να τονίσω βέβαια ότι η σημερινή κυβερνητική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αριστερή αλλά βαθιά συντηρητική ακόμη και σε θέματα που δεν έχουν σχέση με κανένα μνημόνιο. Η χώρα σήμερα βρίσκεται σε μία πρωτόγνωρη κρίση. Για αυτό τακτικός στόχος για να μην βουλιάξει οριστικά η χώρα είναι μία κυβέρνηση όλων των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων που θα προχωρήσει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και θα βγάλει την χώρα από τα μνημόνια εντός τριετίας.
- Πώς είδατε το «άνοιγμα» του ΣΥΡΙΖΑ στη σοσιαλδημοκρατία, έτσι όπως αυτό καταγράφεται στο κείμενο των θέσεων ενόψει του Συνεδρίου του κυβερνώντος κόμματος;
Στο κείμενο αυτό αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι “επιδίωξη είναι συμμαχίες και συμπόρευση με κόμματα και κινήσεις που αναφέρονται στην σοσιαλδημοκρατία, εφόσον απαλλάσσονται από δεσμεύσεις απέναντι στο παλιό κομματικό σύστημα και τον νεοφιλελευθερισμό». Να μιλήσουμε ξεκάθαρα, οι Υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα όπως οι κ. Κουρουμπλής, Μπόλαρης, Τζάκρη κ.ά. δεν ήταν στο παλιό κομματικό σύστημα, σύμφωνα με τους διαχωρισμούς του ΣΥΡΙΖΑ; Τα υφεσιακά μέτρα που ψήφισαν, ο κόφτης μισθών και συντάξεων και το Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων για 99 χρόνια δεν είναι νεοφιλελευθερισμός; Σε ποια ακριβώς ιδεολογικοπολιτική κατεύθυνση είναι η συμμαχία με τους ΑΝΕΛ, ένα δεξιό κόμμα, εθνολαϊκιστικό σύμφωνα με την δική μου θεώρηση, κεντροδεξιό κατά τον κ. Τσίπρα; Προτείνω την επόμενη φορά πριν γράψουν ή αποφασίσουν τέτοια τσιτάτα, ας κοιταχτούν στον καθρέφτη. Βέβαια κανείς δεν μπορεί να απαγορέψει στον κ. Τσίπρα να είναι και λίγο σοσιαλδημοκράτης όπως είναι και λίγο από όλα. Το ζήτημα είναι αν θέλει, αν μπορεί και επίσης αν ξέρει τι σημαίνει σοσιαλδημοκρατία. Ιδιαίτερα όσον αφορά το τελευταίο, μήπως δεν ήταν ο Πρωθυπουργός και το κόμμα του που μέχρι πρότινος αποκαλούσαν την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία προδοτική; Τι είναι τελικά η σοσιαλδημοκρατία, προδοτική ή προοδευτική δύναμη; Για εμάς η σοσιαλδημοκρατία δεν είναι σημαία ευκαιρίας, αλλά είναι η βάση για τη δημιουργία του προοδευτικού πόλου για τη διακυβέρνηση της χώρας. Η ευρωπαϊκή εμπειρία, αλλά και η στάση των σοσιαλιστικών κομμάτων έναντι της Ελλάδας δείχνει πως σήμερα η σοσιαλδημοκρατία είναι στο προσκήνιο, και αν και ορισμένες φορές με καθυστέρηση, προτείνει λύσεις και διεκδικεί μια νέα παρουσία σε όλη την Ευρώπη.
- Η αξιολόγηση ολοκληρώθηκε και μαζί της έκλεισε και ένας κύκλος αβεβαιότητας. Έστω και με αυτούς τους βαρείς φόρους, μπορεί η κοινωνία να δει σταδιακά καλύτερες μέρες;
Η αξιολόγηση ολοκληρώθηκε με το χειρότερο δυνατό αποτέλεσμα καθώς η διαπραγμάτευση ήταν αναποτελεσματική. Η κυβέρνηση έπρεπε τόσο μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου όσο και Σεπτεμβρίου να κλείσει άμεσα μία συνολική συμφωνία. Είχε λάθος διαπραγματευτική τακτική που τώρα την πληρώνει η χώρα. Αποτέλεσμα το ΔΝΤ να περάσει τα σκληρά μέτρα, οι ευρωπαίοι εταίροι την μη άμεση απομείωση του χρέους και μόνος χαμένος είναι η Ελλάδα. Τα μέτρα που συμφωνήθηκαν είναι και οικονομικά αναποτελεσματικά και κοινωνικά άδικα. Υπάρχει κάποια ελληνική οικογένεια που στα οικονομικά της να αντιλαμβάνεται έστω και την παραμικρή ανάκαμψη; Υπάρχει έστω και μία επιχείρηση που να ανακάμπτει; Υπάρχουν άνεργοι που βρίσκουν δουλειά; Εργαζόμενοι και συνταξιούχοι που δεν μειώνονται οι μισθοί και οι συντάξεις τους, άμεσα ή έμμεσα; Η απάντηση σε όλα είναι ΟΧΙ. Η δική μου πρόταση είναι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις παντού. Ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο και ένα νέο σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης που θα δίνει προτεραιότητα σε τομείς και κλάδους όπου έχουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα. Με βάση το οποίο δεν θα υπάρχουν οριζόντια μέτρα, αλλά διαφοροποιημένη πολιτική. Με ένα δίκαιο, σταθερό και αναπτυξιακό φορολογικό σύστημα, που θα παρέχει φορολογικά κίνητρα. Η μείωση της ανεργίας είναι η πρώτη προτεραιότητα, γιατί αλλιώς κανένα από τα μεγάλα πολιτικά ζητήματα που αντιμετωπίζουμε δεν θα έχει κοινωνικά δίκαιη λύση.
- Βρισκόμαστε ήδη στην «επόμενη μέρα» του βρετανικού δημοψηφίσματος και όλοι προσπαθούν να ιχνογραφήσουν τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στην Ε.Ε. Γιατί δεν αρέσει η Ευρώπη πια, κύριε πρόεδρε; Και ποια ευθύνη έχει η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία γι’ αυτό;
Δεν αρέσει γιατί είναι αποκομμένη από την ευρωπαϊκή κοινωνία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αλλάξει για να υπάρξει με προοπτική. Ο κίνδυνος την «επόμενη μέρα» είναι να υπάρξει ντόμινο αρνητικών εξελίξεων και αποσύνθεσης. Η πρόκληση είναι για άμεσες δράσεις που θα οδηγήσουν σε περισσότερη Ευρώπη, σε οικονομική και όχι μόνο νομισματική ένωση, σε μία δημοκρατική Ευρώπη που θα αντιμετωπίζει επιτυχώς τις προκλήσεις της εποχής και ξεκάθαρα θα στοχεύει στην πολιτική ενοποίηση. Εκπροσωπώ έναν χώρο όπου διαχρονικά είμαστε αταλάντευτα ευρωπαϊστές και για αυτό διεκδικούμε προοδευτικές και ενοποιητικές αλλαγές στην Ευρώπη για να κατοχυρώσουμε το κοινό ευρωπαϊκό μας μέλλον απέναντι σε κάθε είδος εθνολαϊκισμού. Δυστυχώς οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις και οι ευρωσκεπτικιστές νίκησαν στη Μεγάλη Βρετανία. Τα αίτια που οδήγησαν στη συγκεκριμένη απόφαση δεν εντοπίζονται μόνο στη Μεγάλη Βρετανία, εκτείνονται σ’ όλη την Ευρώπη. Η λύση του προβλήματος όμως δεν βρίσκεται στην οικονομική απομόνωση και περιχαράκωση, στον προστατευτισμό και κυρίως στην επικίνδυνη κλιμάκωση του εθνικισμού. Η ήττα της Ευρώπης στη Μεγάλη Βρετανία αντιμετωπίζεται μόνο με τη φυγή της προς τα εμπρός. Η ευθύνη της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας συνδέεται με την πορεία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Η σοσιαλδημοκρατία, φοβούμενη να μη υποκύψει στον ευρωσκεπτικισμό, απέφυγε να ασκήσει ουσιαστική κριτική στην μονόπλευρα τεχνοκρατική και χωρίς πολιτικές στοχεύσεις πορεία της Ε.Ε. Δεν στόχευσε ξεκάθαρα στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και στην πολιτική ενοποίηση. Σήμερα όμως στο όνομα της ριζοσπαστικότητας επιχειρούν αρκετοί να αμφισβητήσουν τον αριστερό χαρακτήρα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Αν όμως το κύριο είναι η βελτίωση των συνθηκών εντός των οποίων δημιουργεί και αναπτύσσεται ο άνθρωπος τότε πουθενά αλλού δεν υπήρξε καλύτερο μοντέλο απ’ αυτό που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της σοσιαλδημοκρατίας και της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γι’ αυτό θέλουμε και στη χώρα μας να ανασυγκροτηθεί ο σοσιαλδημοκρατικός χώρος ως σύγχρονη αριστερή πρόταση διακυβέρνησης.
- Σε ποια κατεύθυνση εκτιμάτε ότι θα επηρεάσει την δεύτερη αξιολόγηση, αλλά και την συζήτηση για το χρέος, η αστάθεια που επικρατεί στην Ευρώπη λόγω Brexit;
Απαιτείται ψυχραιμία στην Ευρώπη. Είναι μία πρωτόγνωρη κατάσταση, πρώτη φορά φεύγει μία χώρα από την Ε.Ε. Σε γενικές γραμμές η παρουσία της Μεγάλης Βρετανίας έφερνε μία ισορροπία και αυτό ευνοούσε και την χώρα μας. Αν κυριαρχήσει τώρα μία τιμωρητική στάση σε όποιους έχουν αντιδράσει, τότε είναι πιθανόν να επηρεαστεί αρνητικά η οικονομική πορεία της χώρας. Το ίδιο θα συμβεί αν δεν υπάρξει φυγή προς τα εμπρός με οικονομική και δημοσιονομική ενοποίηση που θα ευνοήσει και την αναδιάρθρωση του χρέους. Από την άλλη, η Ε.Ε. δεν αντέχει και νέο πλήγμα, για αυτό πρέπει να επουλώσει τις άλλες πληγές της, συνεπώς και την Ελλάδα. Το τι θα κυριαρχήσει, θα φανεί τις αμέσως επόμενες ημέρες. Ελπίζω και εύχομαι η λογική.
