Ο Χριστόφιας άνοιξε το πέρασμα του ΑΚΕΛ στη νέα εποχή
Χριστίνα Πουλίδου, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2009-01-25
Η προχθεσινή "βελούδινη διαδοχή" του Δημήτρη Χριστόφια στο ΑΚΕΛ ήταν μια εξέλιξη δεκτική πολλών επισημάνσεων. Σηματοδότησε καταρχάς το οριστικό πέρασμα του ΑΚΕΛ στη νέα εποχή κατά τρόπο οργανωμένο, σταθερό και συντεταγμένο, με μια πορεία που ξεκίνησε το ΄95 (στο 18ο συνέδριο το ΑΚΕΛ, όταν συζητήθηκε η "εισήγηση για την επανεξέταση της θέσης του ΑΚΕΛ στο θέμα της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση"), συνεχίστηκε το 2000 (όταν στο 19ο συνέδριο εγκρίθηκε η "πρόταση για τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας") και ολοκληρώθηκε το 2008, όταν το ΑΚΕΛ κατέλαβε αυτονόμως την εξουσία. Σηματοδότησε επίσης την εμπέδωση των δημοκρατικών διαδικασιών, καθώς ο νέος ηγέτης δεν επεβλήθη από τους μηχανισμούς αλλά εξελέγη από τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, με μια πλειοψηφία εννιά ψήφων διαφοράς. Σηματοδότησε, τέλος, την επιδεξιότητα του Προέδρου Χριστόφια, που έχει το σωστό ένστικτο αλλά και την παιδεία στη χάραξη στρατηγικής και μολονότι ο ίδιος είναι ένας αψύς χαρακτήρας με δηκτική γλώσσα, έχει την ικανότητα να διαμορφώνει συναινέσεις και να αυτοπειθαρχείται για την εξυπηρέτηση του εκάστοτε στόχου.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση του "MEGA" Κύπρου έδειξε ότι το 70% περίπου της κοινωνίας επικροτεί τους χειρισμούς Χριστόφια στο Κυπριακό, το 66,9% εγκρίνει την εσωτερική διακυβέρνηση, το 84,5% δήλωσε την ικανοποίησή του από την επιλογή Χριστόφια να αποχωρήσει από την ηγεσία του ΑΚΕΛ και το 83,2% εγκρίνει την επιλογή Χριστόφια να μην προτείνει τον διάδοχό του. Με άλλα λόγια, ο Πρόεδρος Χριστόφιας εμφανίζεται να κυριαρχεί στην κεντρική πολιτική σκηνή και να ορίζει τις εξελίξεις.
Η αποχώρησή του από την ηγεσία του ΑΚΕΛ είχε αρχικά διατυπωθεί στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, τα "βαθιά νερά" της Προεδρίας όμως και η επιλογή της συγκεκριμένης διαδικασίας (που δεν θα προκαλούσε εσωτερικές αναταράξεις) καθυστέρησαν την υλοποίηση της απόφασης. Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν πως ο Πρόεδρος Χριστόφιας περισσότερο ασχολήθηκε με τη διαδικασία παρά με το πρόσωπο επιλογής του διαδόχου του. Ειδικότερα σημειώνουν, πως ο Πρόεδρος θέλησε πρωτίστως να διασφαλίσει ότι: α) το ΑΚΕΛ δεν θα έβγαινε λαβωμένο και αποδυναμωμένο από αυτή τη διαδικασία, καθώς ο πρότερος διχασμός του στο σχέδιο Ανάν υπήρξε ιδιαίτερα ζημιογόνος β) η διαδικασία διαδοχής δεν θα επιβάρυνε την πορεία προς τις ευρωεκλογές, καθώς η πρωτοκαθεδρία του ΑΚΕΛ αποτελεί όρο επιτυχίας της Προεδρίας Χριστόφια και γ) ενόψει των δύσκολων εξελίξεων στο Κυπριακό, η διαδικασία θα ’πρεπε να εξελιχθεί έτσι που να μην επηρεάσει αρνητικά το τεντωμένο σχοινί των ισορροπιών του Προέδρου.
Οι δύο υποψήφιοι:
Ο 58χρονος Νίκος Κατσουρίδης γεννήθηκε στη Λευκωσία και σπούδασε στη Βουλγαρία, ενώ ακολούθησε καριέρα στελέχους στην κομματική επετηρίδα. Οι φίλοι του θαυμάζουν τη ρητορική του επιδεξιότητα, την ικανότητά του τόσο στον σχεδιασμό στρατηγικής όσο και τακτικής, τις κομματικές του διασυνδέσεις. Οι εχθροί του αναφέρονται στις στενές σχέσεις που είχε αναπτύξει με το επιτελείο του Τάσσου, στην αντιφατική κοινωνική συμπεριφορά ενός αστού που καπνίζει πούρα και απολαμβάνει τις υλικές απολαύσεις κι ενός κομμουνιστή που επιδεικνύει και επιζητεί την απόλυτη πειθαρχία.
Ο 54χρονος Άντρος Κυπριανού γεννήθηκε στη Λευκωσία, όπου και σπούδασε. Εντάχθηκε από νωρίς στο ΑΚΕΛ, όπου ακολούθησε την πορεία ενός μεσαίου στελέχους ώς το 2000 περίπου - από τότε σημείωσε μιαν εντυπωσιακή εξέλιξη, ενώ στις πρόσφατες εκλογές πήρε την πρωτιά των ΑΚΕΛικών ψήφων της Λευκωσίας. Οι φίλοι του εκτιμούν τον σεμνό του χαρακτήρα, την ακεραιότητά του, τη φιλοπονία του, τη συλλογικότητά του και την προσήνειά του. Οι εχθροί του επικρίνουν τον "ξύλινο" λόγο του, τα στερεοτυπικά του χαρακτηριστικά, τους χαμηλούς του τόνους.
Η διαδικασία και η ουσία
Σύμφωνα με το καταστατικό του ΑΚΕΛ, ο γενικός γραμματέας του κόμματος εκλέγεται από την Κεντρική Επιτροπή, που με τη σειρά της εκλέγεται από το τακτικό συνέδριο για μια πενταετία. Ο Δημήτρης Χριστόφιας ανανέωνε την εκλογή του για 20 περίπου χρόνια, ενώ ο προκάτοχός του Εζεκίας Παπαϊωάννου διατήρησε το αξίωμα του γενικού γραμματέα επί 40 χρόνια - ώς τον θάνατό του. Ο Άντρος Κυπριανού εξελέγη στη θέση αυτή για μια διετία περίπου, ώς το συνέδριο δηλαδή του ΑΚΕΛ που συνέρχεται το 2010. Η νέα Κεντρική Επιτροπή θα κληθεί τότε, είτε να ανανεώσει την εκλογή του είτε να επιλέξει τον (όποιο) αντίπαλό του.
Κατά τις ίδιες πηγές, η εκλογή του Άντρου Κυπριανού αποτελεί μιαν ασφαλή εξέλιξη για τον Πρόεδρο Χριστόφια, καθώς ο νέος γενικός γραμματέας ανήκει στη φουρνιά των στελεχών που αναπτύχθηκαν επί της ηγεσίας του και που έχουν την παρρησία στην έκφραση της γνώμης τους αλλά ταυτόχρονα και την κομματική συνείδηση της αυτοπειθαρχίας.
Στο πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα (της Ολομέλειας της Κ.Ε. για τη διαδοχή) πολλοί διαβλέπουν ότι ο Ν. Κατσουρίδης "πλήρωσε" την αντίθεσή του στην πρόταση της προεδρικής υποψηφιότητας Χριστόφια. Ειδικότερα, όταν ο Δημήτρης Χριστόφιας βολιδοσκόπησε τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου σχετικά με την ιδέα να κατέβει για Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Ν. Κατσουρίδης υποστήριξε πως (με κομματικά κριτήρια) επρόκειτο για παράτολμη επιλογή και πως -αντίθετα- η ασφαλής επιλογή ήταν η ανανέωση της εμπιστοσύνης στο πρόσωπο του Τάσσου Παπαδόπουλου. Παρά ταύτα, σημειώνεται, στην προεκλογική εκστρατεία που ακολούθησε, ο Ν. Κατσουρίδης υπήρξε βασικός παράγοντας, κατά την ίδια τακτική (λένε) που είχε ακολουθήσει και το ΄95 - όταν δεν συμμεριζόταν την άποψη της υποστήριξης της ευρωπαϊκής ένταξης της Κύπρου, αλλά μετά από την "ομόφωνη" απόφαση υπήρξε ένας από τους κομματικούς προπαγανδιστές της.
Στην Κύπρο, σήμερα, οι πάντες προβλέπουν πως ο Ν. Κατσουρίδης θα θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για γενικός γραμματέας στο συνέδριο του ΑΚΕΛ το 2010 και εκτιμούν πως ώς τότε θα εντείνει την εσωκομματική δραστηριότητά του προσδοκώντας στη διαμόρφωση καλύτερων συσχετισμών. Ωστόσο, πολλοί είναι και αυτοί που διαβλέπουν πως το ΑΚΕΛ πέρασε οριστικά σε μιαν άλλη εποχή, η οποία έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και απαιτεί διαφορετικά γνωρίσματα.
Ανατρέχοντας ειδικότερα στην ιστορία του ΑΚΕΛ -που παρά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και παρά τη διάσπαση που υπέστη (στη διάρκεια της οποίας απεχώρησε σημαντικό και αξιόλογο στελεχικό δυναμικό), υπό την ηγεσία του Δημήτρη Χριστόφια κατάφερε όχι μόνον να επιβιώσει, αλλά επίσης να ανασυνταχθεί και τελικά να επικρατήσει στην πολιτική σκηνή- σημειώνεται πως η ποιοτική διαφορά του σε σχέση με τα άλλα αριστερά κόμματα, υπήρξε διαχρονικά η ρεαλιστική του προσέγγιση και η καλή αίσθηση των παγκόσμιων εξελίξεων.
Ο νέος γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ στην "ΑΥΓΗ της Κυριακής"
Άντρος Κυπριανού: "Το ΑΚΕΛ να είναι πειστικό έναντι του λαού"
Τη χαρά του, αλλά και την έγνοια του, η εκλογή του στην ηγεσία του ΑΚΕΛ να μη γεννήσει πικρίες και απογοητεύσεις, εξέφρασε στην "ΑΥΓΗ της Κυριακής" ο Άντρος Κυπριανού. Την επομένη της εκλογής του απάντησε ευγενικά και άμεσα σε δύο σύντομες ερωτήσεις μας.
* Ο Πρόεδρος Χριστόφιας δήλωσε προχτές την αμέριστη στήριξή του στο πρόσωπό σας. Είναι αμοιβαίο;
Το ΑΚΕΛ είναι ξεκάθαρα τοποθετημένο έναντι της διακυβέρνησης, δεδομένου ότι το πρόγραμμα της διακυβέρνησης (που εκπονήθηκε από το ΑΚΕΛ) μπορεί να μην έχει το εύρος των θέσεων του κόμματος αλλά πάντως προσπαθεί να καλύψει έναν ευρύτερο χώρο με προοδευτικές-αριστερές θέσεις. Το ΑΚΕΛ συνεπώς δεσμεύεται ότι θα στηρίξει τον Πρόεδρο, όχι μόνο λόγω της κομματικής του προέλευσης και της προγραμματικής σύμπτωσης, αλλά επίσης επειδή συμφωνεί πολιτικά μαζί του.
* Είστε στην εκκίνηση της θητείας σας, αλλά τι θα θέλατε να μείνει ιστορικά ως στίγμα της ηγεσίας σας;
Στο ΑΚΕΛ λειτουργούμε συλλογικά. Επομένως πρωταρχικά θα ήθελα να διατηρηθεί η ενότητα κι η συλλογικότητα του κόμματος, καθώς και να σφυρηλατηθεί ως κόρη οφθαλμού η ιδεολογική συνέπεια και η φυσιογνωμία του ΑΚΕΛ ως κόμματος της Αριστεράς, που θα είναι πειστικό έναντι του λαού.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση του "MEGA" Κύπρου έδειξε ότι το 70% περίπου της κοινωνίας επικροτεί τους χειρισμούς Χριστόφια στο Κυπριακό, το 66,9% εγκρίνει την εσωτερική διακυβέρνηση, το 84,5% δήλωσε την ικανοποίησή του από την επιλογή Χριστόφια να αποχωρήσει από την ηγεσία του ΑΚΕΛ και το 83,2% εγκρίνει την επιλογή Χριστόφια να μην προτείνει τον διάδοχό του. Με άλλα λόγια, ο Πρόεδρος Χριστόφιας εμφανίζεται να κυριαρχεί στην κεντρική πολιτική σκηνή και να ορίζει τις εξελίξεις.
Η αποχώρησή του από την ηγεσία του ΑΚΕΛ είχε αρχικά διατυπωθεί στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, τα "βαθιά νερά" της Προεδρίας όμως και η επιλογή της συγκεκριμένης διαδικασίας (που δεν θα προκαλούσε εσωτερικές αναταράξεις) καθυστέρησαν την υλοποίηση της απόφασης. Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν πως ο Πρόεδρος Χριστόφιας περισσότερο ασχολήθηκε με τη διαδικασία παρά με το πρόσωπο επιλογής του διαδόχου του. Ειδικότερα σημειώνουν, πως ο Πρόεδρος θέλησε πρωτίστως να διασφαλίσει ότι: α) το ΑΚΕΛ δεν θα έβγαινε λαβωμένο και αποδυναμωμένο από αυτή τη διαδικασία, καθώς ο πρότερος διχασμός του στο σχέδιο Ανάν υπήρξε ιδιαίτερα ζημιογόνος β) η διαδικασία διαδοχής δεν θα επιβάρυνε την πορεία προς τις ευρωεκλογές, καθώς η πρωτοκαθεδρία του ΑΚΕΛ αποτελεί όρο επιτυχίας της Προεδρίας Χριστόφια και γ) ενόψει των δύσκολων εξελίξεων στο Κυπριακό, η διαδικασία θα ’πρεπε να εξελιχθεί έτσι που να μην επηρεάσει αρνητικά το τεντωμένο σχοινί των ισορροπιών του Προέδρου.
Οι δύο υποψήφιοι:
Ο 58χρονος Νίκος Κατσουρίδης γεννήθηκε στη Λευκωσία και σπούδασε στη Βουλγαρία, ενώ ακολούθησε καριέρα στελέχους στην κομματική επετηρίδα. Οι φίλοι του θαυμάζουν τη ρητορική του επιδεξιότητα, την ικανότητά του τόσο στον σχεδιασμό στρατηγικής όσο και τακτικής, τις κομματικές του διασυνδέσεις. Οι εχθροί του αναφέρονται στις στενές σχέσεις που είχε αναπτύξει με το επιτελείο του Τάσσου, στην αντιφατική κοινωνική συμπεριφορά ενός αστού που καπνίζει πούρα και απολαμβάνει τις υλικές απολαύσεις κι ενός κομμουνιστή που επιδεικνύει και επιζητεί την απόλυτη πειθαρχία.
Ο 54χρονος Άντρος Κυπριανού γεννήθηκε στη Λευκωσία, όπου και σπούδασε. Εντάχθηκε από νωρίς στο ΑΚΕΛ, όπου ακολούθησε την πορεία ενός μεσαίου στελέχους ώς το 2000 περίπου - από τότε σημείωσε μιαν εντυπωσιακή εξέλιξη, ενώ στις πρόσφατες εκλογές πήρε την πρωτιά των ΑΚΕΛικών ψήφων της Λευκωσίας. Οι φίλοι του εκτιμούν τον σεμνό του χαρακτήρα, την ακεραιότητά του, τη φιλοπονία του, τη συλλογικότητά του και την προσήνειά του. Οι εχθροί του επικρίνουν τον "ξύλινο" λόγο του, τα στερεοτυπικά του χαρακτηριστικά, τους χαμηλούς του τόνους.
Η διαδικασία και η ουσία
Σύμφωνα με το καταστατικό του ΑΚΕΛ, ο γενικός γραμματέας του κόμματος εκλέγεται από την Κεντρική Επιτροπή, που με τη σειρά της εκλέγεται από το τακτικό συνέδριο για μια πενταετία. Ο Δημήτρης Χριστόφιας ανανέωνε την εκλογή του για 20 περίπου χρόνια, ενώ ο προκάτοχός του Εζεκίας Παπαϊωάννου διατήρησε το αξίωμα του γενικού γραμματέα επί 40 χρόνια - ώς τον θάνατό του. Ο Άντρος Κυπριανού εξελέγη στη θέση αυτή για μια διετία περίπου, ώς το συνέδριο δηλαδή του ΑΚΕΛ που συνέρχεται το 2010. Η νέα Κεντρική Επιτροπή θα κληθεί τότε, είτε να ανανεώσει την εκλογή του είτε να επιλέξει τον (όποιο) αντίπαλό του.
Κατά τις ίδιες πηγές, η εκλογή του Άντρου Κυπριανού αποτελεί μιαν ασφαλή εξέλιξη για τον Πρόεδρο Χριστόφια, καθώς ο νέος γενικός γραμματέας ανήκει στη φουρνιά των στελεχών που αναπτύχθηκαν επί της ηγεσίας του και που έχουν την παρρησία στην έκφραση της γνώμης τους αλλά ταυτόχρονα και την κομματική συνείδηση της αυτοπειθαρχίας.
Στο πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα (της Ολομέλειας της Κ.Ε. για τη διαδοχή) πολλοί διαβλέπουν ότι ο Ν. Κατσουρίδης "πλήρωσε" την αντίθεσή του στην πρόταση της προεδρικής υποψηφιότητας Χριστόφια. Ειδικότερα, όταν ο Δημήτρης Χριστόφιας βολιδοσκόπησε τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου σχετικά με την ιδέα να κατέβει για Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Ν. Κατσουρίδης υποστήριξε πως (με κομματικά κριτήρια) επρόκειτο για παράτολμη επιλογή και πως -αντίθετα- η ασφαλής επιλογή ήταν η ανανέωση της εμπιστοσύνης στο πρόσωπο του Τάσσου Παπαδόπουλου. Παρά ταύτα, σημειώνεται, στην προεκλογική εκστρατεία που ακολούθησε, ο Ν. Κατσουρίδης υπήρξε βασικός παράγοντας, κατά την ίδια τακτική (λένε) που είχε ακολουθήσει και το ΄95 - όταν δεν συμμεριζόταν την άποψη της υποστήριξης της ευρωπαϊκής ένταξης της Κύπρου, αλλά μετά από την "ομόφωνη" απόφαση υπήρξε ένας από τους κομματικούς προπαγανδιστές της.
Στην Κύπρο, σήμερα, οι πάντες προβλέπουν πως ο Ν. Κατσουρίδης θα θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για γενικός γραμματέας στο συνέδριο του ΑΚΕΛ το 2010 και εκτιμούν πως ώς τότε θα εντείνει την εσωκομματική δραστηριότητά του προσδοκώντας στη διαμόρφωση καλύτερων συσχετισμών. Ωστόσο, πολλοί είναι και αυτοί που διαβλέπουν πως το ΑΚΕΛ πέρασε οριστικά σε μιαν άλλη εποχή, η οποία έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και απαιτεί διαφορετικά γνωρίσματα.
Ανατρέχοντας ειδικότερα στην ιστορία του ΑΚΕΛ -που παρά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και παρά τη διάσπαση που υπέστη (στη διάρκεια της οποίας απεχώρησε σημαντικό και αξιόλογο στελεχικό δυναμικό), υπό την ηγεσία του Δημήτρη Χριστόφια κατάφερε όχι μόνον να επιβιώσει, αλλά επίσης να ανασυνταχθεί και τελικά να επικρατήσει στην πολιτική σκηνή- σημειώνεται πως η ποιοτική διαφορά του σε σχέση με τα άλλα αριστερά κόμματα, υπήρξε διαχρονικά η ρεαλιστική του προσέγγιση και η καλή αίσθηση των παγκόσμιων εξελίξεων.
Ο νέος γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ στην "ΑΥΓΗ της Κυριακής"
Άντρος Κυπριανού: "Το ΑΚΕΛ να είναι πειστικό έναντι του λαού"
Τη χαρά του, αλλά και την έγνοια του, η εκλογή του στην ηγεσία του ΑΚΕΛ να μη γεννήσει πικρίες και απογοητεύσεις, εξέφρασε στην "ΑΥΓΗ της Κυριακής" ο Άντρος Κυπριανού. Την επομένη της εκλογής του απάντησε ευγενικά και άμεσα σε δύο σύντομες ερωτήσεις μας.
* Ο Πρόεδρος Χριστόφιας δήλωσε προχτές την αμέριστη στήριξή του στο πρόσωπό σας. Είναι αμοιβαίο;
Το ΑΚΕΛ είναι ξεκάθαρα τοποθετημένο έναντι της διακυβέρνησης, δεδομένου ότι το πρόγραμμα της διακυβέρνησης (που εκπονήθηκε από το ΑΚΕΛ) μπορεί να μην έχει το εύρος των θέσεων του κόμματος αλλά πάντως προσπαθεί να καλύψει έναν ευρύτερο χώρο με προοδευτικές-αριστερές θέσεις. Το ΑΚΕΛ συνεπώς δεσμεύεται ότι θα στηρίξει τον Πρόεδρο, όχι μόνο λόγω της κομματικής του προέλευσης και της προγραμματικής σύμπτωσης, αλλά επίσης επειδή συμφωνεί πολιτικά μαζί του.
* Είστε στην εκκίνηση της θητείας σας, αλλά τι θα θέλατε να μείνει ιστορικά ως στίγμα της ηγεσίας σας;
Στο ΑΚΕΛ λειτουργούμε συλλογικά. Επομένως πρωταρχικά θα ήθελα να διατηρηθεί η ενότητα κι η συλλογικότητα του κόμματος, καθώς και να σφυρηλατηθεί ως κόρη οφθαλμού η ιδεολογική συνέπεια και η φυσιογνωμία του ΑΚΕΛ ως κόμματος της Αριστεράς, που θα είναι πειστικό έναντι του λαού.
