Ταμίας και μέλος της εθνικής ηγεσίας του Μπλόκο της Αριστεράς στην Πορτογαλία, ο Ροτζέριο Μορέιρα βρέθηκε για λίγες ημέρες στην Αθήνα και με την ευκαιρία αυτή μίλησε στην "Κ.Α." για το Μπλόκο που τον περασμένο Φεβρουάριο έκλεισε δέκα χρόνια ζωής. Στις πρόσφατες εκλογές το Μπλόκο εξέλεξε, με σχεδόν 10%, 16 βουλευτές επί συνόλου 230, και το ΚΚ 15, ενώ όταν δημιουργήθηκε είχε εκλέξει μόλις 2 βουλευτές, στη Λισσαβώνα. Σήμερα οι 16 βουλευτές του προέρχονται πια από 9 επαρχίες. "Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να δώσουμε ελπίδα στους ανθρώπους" λέει ο Ροτζέριο Μορέιρα, υπογραμμίζοντας ότι "με το Μπλόκο ξεκίνησαν οι αλλαγές στην Αριστερά της Πορτογαλίας αλλά δεν τελειώνουν με αυτό. Θέλουμε η Αριστερά να βρίσκει νικηφόρες λύσεις".

* Πώς δημιουργήθηκε το Μπλόκο;

Πρόκειται για κόμμα-κίνημα, όχι συνασπισμό κομμάτων που προήλθε από τρία μικρά κόμματα. Ένα τροτσκιστικής έμπνευσης, ένα πρώην φιλοαλβανικό και το δικό μας, ένα μικρό κόμμα των πρώην μελών του ΚΚ και άλλων αριστερών. Το 1999 αυτά τα τρία κόμματα αποφάσισαν τη δημιουργία του Μπλόκο. Τα διαφορετικά ρεύματα που το αποτέλεσαν, διαλύθηκαν με το πέρασμα του χρόνου. Τα τρία κόμματα αποσύρθηκαν, αποφάσισαν ότι δεν θα λαμβάνουν σημαντικές δημόσιες πρωτοβουλίες, μετατράπηκαν σε ενώσεις πολιτικού διαλόγου. Το Μπλόκο συζητά τις πολιτικές πρωτοβουλίες, την πολιτική δράση, τις προτάσεις για την καθημερινότητα, δεν κατακλύζεται από τον ιδεολογικό διάλογο σχετικά με το τι έγινε στο εργατικό κίνημα, κοκ.

* Σήμερα, πώς λειτουργεί το Μπλόκο; Υπάρχουν ποσοστώσεις των ρευμάτων;

Μετά από τη δημιουργία του, εισήλθαν στο Μπλόκο κι άλλες ομάδες. Οι τρεις πρώτες αποτελούν την πλειοψηφία, αντιπροσωπεύονται στα συνέδρια του Μπλόκο κάθε δύο χρόνια, ενωμένα, με την ίδια πολιτική πλατφόρμα. Αποτελούν περίπου το 80% των μελών της εθνικής ηγεσίας. Υπάρχουν κι άλλα ρεύματα που έχουν τις δικές τους πλατφόρμες και εκπροσωπούνται στην εθνική ηγεσία του κινήματος.

* Και το σύστημα λειτουργεί αποτελεσματικά;

Είμαστε ένα πλουραλιστικό κίνημα, συζητάμε, όλες οι πλατφόρμες μετέχουν στις συζητήσεις υπό τις ίδιες συνθήκες, τα ίδια δικαιώματα και όλες οι ψηφοφορίες είναι μυστικές, οι εκλογές γίνονται με μυστικότητα. Υπάρχει αναλογικότητα στην εθνική ηγεσία του Μπλόκο, όχι στο Πολιτικό Γραφείο. Το γεγονός ότι η ιδρυτική του Μπλόκο πλειοψηφία κατεβάζει ενιαία πλατφόρμα δεν αποκλείει τις εσωτερικές διαφορές. Αλλά συνυπάρχουμε με πολιτικές προτάσεις - αυτό είναι το μοντέλο.

* Στο καταστατικό υπάρχουν τα ρεύματα;

Προβλέπεται το δικαίωμα των τάσεων αλλά μόνο για εκείνες που το διεκδικούν. Η πλειοψηφία δεν χαρακτηρίζεται ως τάση. Οι ομάδες που θεωρούν ότι είναι τάσεις μπορούν να στέλνουν ντοκουμέντα στα μέλη, να μετέχουν στις συζητήσεις. Ο πλουραλισμός των διαφόρων λιστών υπάρχει παντού στο Μπλόκο, κυρίως στις τοπικές δομές, στις διάφορες ομάδες εργασίας, συντονισμού... Υπάρχει μια ομάδα της άκρας αριστεράς, που ονομάζεται ρήξη, που μπήκε στο Μπλόκο, λίγο μετά από τη δημιουργία του και που παραμένει ως ρεύμα, με τη δική του ταυτότητα - πολλές φορές δεν συμφωνεί με την πλειοψηφία. Έχουμε καταφέρει να έχουμε κοινή πολιτική πλατφόρμα καθόλη τη δραστηριότητά μας εκτός από την περίοδο των συνεδρίων, όπου γίνεται συζήτηση όλων των διαφορετικών απόψεων. Πετύχαμε να έχουμε αυτή την πλουραλιστική φωνή. Και αυτό είναι το αποτέλεσμα, και το θεωρώ πολύ σημαντικό για την οικοδόμηση του Μπλόκο, της εμπιστοσύνης μεταξύ των ηγετικών πυρήνων, των βασικών ηγετών που συμφώνησαν πριν από τη δημιουργία του. Η οικοδόμηση ακριβώς σχέσεων εμπιστοσύνης, όχι μόνο μεταξύ των κομμάτων αλλά και με τους ανεξάρτητους. Και θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Αρχικά υπήρχαν κι άλλα κόμματα που ήθελαν να μπουν στο Μπλόκο. Αλλά κρίναμε ότι αν υπήρχε μια τεράστια «ομπρέλα» κομμάτων, τα πράγματα δεν θα προχωρούσαν. Προχωρήσαμε με όσους είχαν δημιουργήσει αυτή τη σχέση εμπιστοσύνης και μπορούσαν να κτίσουν κάτι το κοινό.

* Ποιες οι σχέσεις με το Κ.Κ.;

Έχουμε πολλές συγκλίσεις σε κοινοβουλευτικό, σε τοπικό επίπεδο. Αλλά δεν έχουμε σημαντικές θεσμικές σχέσεις. Εμείς θεωρούμε ότι το Μπλόκο συνέβαλε σημαντικά στην αλλαγή της πορτογαλικής αριστεράς αλλά δεν είναι το κέντρο της αριστεράς. Πρέπει να γίνουν κι άλλες αλλαγές στην αριστερά προκειμένου αυτή να μπορεί να αναλάβει την κυβέρνηση, αυτός είναι ο στόχος μας. Να κερδίσουμε το Σοσιαλιστικό Κόμμα, και για τον σκοπό αυτό χρειαζόμαστε μια ευρεία κοινωνική πλειοψηφία που μπορεί να γίνει και πολιτική. Εμείς δεν είμαστε κόμμα διαμαρτυρίας ή προπαγάνδας. Το διακύβευμά μας είναι η οικοδόμηση λύσεων, προτάσεων που να είναι πλειοψηφικές στην κοινωνία. Προσπαθούμε να ενισχύσουμε την ελπίδα του κόσμου, προκειμένου να γίνουν οι αλλαγές που θα φέρουν την αριστερά στην εξουσία. Το Κ.Κ. χρησιμοποιεί εναντίον μας πολύ σκληρά λόγια, κυρίως στο τελευταίο συνέδριό του - κάτι που εμείς δεν κάνουμε. Σήμερα το Μπλόκο έχει πολύ πιο ομοιογενή παρουσία σε όλη τη χώρα από ό,τι το Κ.Κ.

* Ποιο είναι το προφίλ των ψηφοφόρων του Μπλόκο;

Μελέτες δείχνουν ότι πολλοί νέοι μας ψηφίζουν -έχουμε ισχυρή παρουσία στους νέους, κυρίως κάτω των 25 ετών-, όπως και πρώην ψηφοφόροι των Σοσιαλιστών, άνθρωποι που για χρόνια δεν ψήφιζαν κανένα κόμμα ή που ψήφιζαν το Κ.Κ. Δώσαμε μέσα σε τέσσερις μήνες, τρεις εκλογικές μάχες - ευρωεκλογές, εθνικές, τοπικές εκλογές. Και οι ψηφοφόροι έκαναν διαφορετικές επιλογές. Πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι οι ψήφοι δεν είναι ιδιοκτησία των πολιτικών κομμάτων. Οι ψηφοφόροι αλλάζουν γνώμη. Οι σοσιαλιστές έχασαν στις ευρωεκλογές και μετά από λίγο κέρδισαν, έστω και χάνοντας την απόλυτη πλειοψηφία, στις εθνικές εκλογές.

* Στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές, σκεφθήκατε το ενδεχόμενο συνεργασίας με τους σοσιαλιστές;

Στις εκλογές αυτές δεν επιδιώξαμε συμβιβασμούς: η κυβέρνηση Σόκρατες είναι η πιο νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση που γνώρισε η χώρα. Αποφασίσαμε λοιπόν να κατέβουμε με αυτόνομες λίστες στις δημοτικές εκλογές για να μην υπάρχει σύγχυση ότι στηρίζουμε τη σοσιαλιστική κυβέρνηση. Δώσαμε μάλιστα μεγαλύτερη έμφαση στις εθνικές εκλογές. Και το βράδυ των δημοτικών εκλογών αναγνωρίσαμε ότι χάσαμε. Με σαφήνεια…

* Γενικότερα, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις σας με την κυβέρνηση μειοψηφίας του Σόκρατες...

Είμαστε στη Βουλή για να εγκρίνουμε νόμους που μπορούν να βελτιώσουν τη ζωή του κόσμου. Η πρόβλεψή μας είναι ότι με βάση το κυβερνητικό πρόγραμμα, οι βασικοί νόμοι, ο προϋπολογισμός, θα παρατείνουν την προηγούμενη πολιτική. Ήδη έχουμε καταθέσει τέσσερις προτάσεις νόμου για τη διαφθορά και τη φορολογία. Πριν από τις εκλογές καταφέραμε τη σύγκλιση, αναφορικά με την εργατική νομοθεσία, με ένα σημαντικό στέλεχος των σοσιαλιστών, τον Μανουέλ Αλέγκρε, και άλλους σοσιαλιστές, που καταψήφισαν τον νέο κώδικα Εργασίας. Ήταν η πρώτη δημόσια πρωτοβουλία σύγκλισης για θέμα κοινωνικής πολιτικής του Μπλόκο, με σημαντικούς Σοσιαλιστές και ανεξάρτητες προσωπικότητες.