Λοφοπλαγιές με θέα

Το νομοσχέδιο για τη βιοποικιλότητα, που έφερε στη Βουλή η αρμόδια υπουργός κ. Τίνα Μπιρμπίλη, πέρασε από σαράντα κύματα αμφισβήτησης, απείλησε την κυβερνητική πλειοψηφία, ανάγκασε σε αναδίπλωση την ίδια την υπουργό και θόλωσε την ουσία του. Ακόμη και ψαλιδισμένος όμως, ο νόμος προσφέρει επιτέλους ένα πλαίσιο προστασίας για τις παράκτιες ζώνες και τους υγρότοπους, χωρίς εντέλει να καταστρέφει τη μικροϊδιοκτησία. Διότι η συζήτηση που προηγήθηκε ετέθη υπό αυτούς τους όρους: ιδιοκτησία εναντίον περιβάλλοντος.

Μα ποια θα είναι η αξία ενός «άρτιου» παραθαλάσσιου οικοπέδου σε περιβάλλον υποβαθμισμένο και κακοποιημένο, σε μια παραλία μπαζωμένη και χτισμένη αυθαίρετα, οργωμένη από SUV και γουρούνες; Ποια είναι η αξία ενός τοπίου, κυκλαδίτικου ας πούμε, κατάφορτου από κτίρια, πισίνες, άναρχους δρομίσκους, ξεχειλισμένες παραλίες με δάση ομπρελών και μαγαζιών; Μικρή η αξία τώρα, ελάχιστη ή καμία μεθαύριο. Αλλά ποιος νοιάζεται για το μεθαύριο;

Με την ίδια λογική, το χτίσιμο σε πλαγιές με κλίση άνω του 40% είναι περιβαλλοντικό έγκλημα: έτσι έχουν παραμορφωθεί ανεπανόρθωτα όλες οι κορυφογραμμές στα νησιά των Κυκλάδων, έτσι έχει καταστραφεί το ανάγλυφο των σπάνιων βραχόκηπων και των ντελικάτων λόφων. «Μη χτίζεις ποτέ στην κορυφή του λόφου», συμβούλευε ο περίφημος αρχιτέκτονας Φρανκ Λόιντ Ράιτ. Στις Κυκλάδες όλοι θέλουν να χτίσουν στην κορυφή, εκτός κλίμακας, εκτός λογικής: για τη βουλιμία της θέας και για τα αυθαίρετα ημιυπόγεια. Ετσι, κάθε λοφίσκος, κάθε κορυφογραμμή γεμίζει άσπρα εξογκώματα, τύμβους ματαιοδοξίας, πληγές στο τοπίο, το νησί, τον τόπο – μια διαρκής, επίμονη απαξίωση του εθνικού πλούτου, διαρκής βιασμός της πιο πολύτιμης κληρονομιάς.

Παραλάβαμε κατοικίες αγγέλων και τις μετατρέπουμε σε σωρούς από μπετόν, απαξιωμένους ακόμη και για φτηνό τουρισμό. Η εθνική ψύχωση του χτίζειν παντού τα πάντα υπερνικά το ένστικτο αυτοσυντήρησης. Ας ελπίσουμε ότι ο νέος νόμος θα προστατέψει τουλάχιστον ό,τι απέμεινε.