Η εικόνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων στο τέλος του 2022 είναι κακή. Ευτυχώς άλλη κρίση, όπως αυτή του καλοκαιριού 2020, δεν έχει υπάρξει, αλλά και κανένα βήμα δεν σημειώθηκε για την επίλυση των διαφορών, ούτε φαίνεται να υπάρχει προοπτική για κάποια πρόοδο.

Τουρκία και Ελλάδα βρίσκονται σε προεκλογικές περιόδους. Πρωταρχικό μέλημα των κυβερνήσεων και αντιπολιτεύσεων και στις δύο χώρες είναι η διατήρηση και η κατάκτηση, αντίστοιχα, της εξουσίας. Στον στόχο αυτό υποτάσσονται τα πάντα, μαζί και η εξωτερική πολιτική, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις. Ως συνήθως, το αποτέλεσμα είναι η έξαρση του εθνικισμού.

Τα περιστατικά αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας έχουν ξεκάθαρα δομικό χαρακτήρα. Εκπορεύονται σε μεγάλο βαθμό από το καθεστώς ατιμωρησίας που τα ακολουθεί, αφού σχεδόν ποτέ οι αστυνομικοί δεν λογοδοτούν στη Dικαιοσύνη με τους όρους που κάθε πολίτης θα λογοδοτούσε. Σχετίζονται με την ελάχιστη εκπαίδευση που λαμβάνουν τα αστυνομικά όργανα αλλά και με την καλλιέργεια μιας κουλτούρας «τιμωρών υπεράνω οποιουδήποτε ελέγχου».

Το απότομο φρενάρισμα του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) το τρίτο τρίμηνο ξάφνιασε. Στο χρυσό τρίμηνο της τουριστικής κίνησης, ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης έπεσε στο 2,8% από 7,9% που ήταν το πρώτο και 7,1% το δεύτερο τρίμηνο. Κατόπιν τούτου, ο ρυθμός μεγέθυνσης στο ενιάμηνο περιορίζεται στο 5,9%. Και καθώς το τέταρτο τρίμηνο αναμένεται αρνητική μεταβολή του ΑΕΠ (αυτό προοιωνίζονται οι πρόδρομοι δείκτες και οι διεθνείς εξελίξεις), η ετήσια μεγέθυνση θα είναι αισθητά πιο μικρή από το 5,6% που γράφτηκε στον Προϋπολογισμό.

Μια ιστορία που μου τη διηγήθηκε φίλος: σε κουβέντα με πολιτικό πρόσωπο –το ονοματεπώνυμο και το κόμμα όπου ανήκει δεν έχουν σημασία– τον επέκρινε επειδή συχνά πυκνά λέει πράγματα που ούτε ο ίδιος τα πιστεύει, υπερβάλλει, ενίοτε ψεύδεται, φανατίζει, απλουστεύει σε βαθμό κακουργήματος και γενικά δίνει την εντύπωση ότι απευθύνεται σε ηλίθιους. Και η απάντηση: Καλά όλα αυτά που λες, αλλά εσύ δεν εκλέγεσαι στη Β΄ Αθηνών! Κάπως έτσι τελείωσε και η συζήτηση. Νομίζω όμως ότι εδώ πρέπει να ξεκινήσει μια άλλη. Πιο σημαντική.

Η όλη ιστορία έχει έντονο το άρωμα του γελοίου. Ένας εβδομηκονταετής Γερμανός πρίγκιπας που ονειρεύεται από Ερρίκος ΙΓ΄ να γίνει Ερρίκος Η’ και να αναβιώσει, υπό το στέμμα του και από τον πύργο του στην Θουριγγία, το παλιό Ράιχ, θυμίζει περισσότερο τον κινηματογραφικό Μπρανκαλεόνε παρά μια σοβαρή απειλή. Κι η παρέα του;

Σχεδόν είκοσι χρόνια μετά την προς ανατολάς διεύρυνσή της, η Ευρωπαϊκή Ενωση σκέπτεται, όπως διαβεβαίωσε προχθές από τα Τίρανα, να διευρυνθεί εκ νέου. Αυτή τη φορά προς τα Βαλκάνια, την Ουκρανία, τη Μολδαβία και ίσως τη Γεωργία. Το γεγονός ότι η προηγούμενη διεύρυνση κλόνισε περισσότερο παρά ποτέ τη συνοχή της ενωμένης Ευρώπης, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα τσουνάμι ευρωσκεπτικισμού σε χώρες που εξ αρχής πρωτοστάτησαν στην ευρωπαϊκή ενοποίηση, όπως η Γαλλία, η Ολλανδία και η Ιταλία, προϊδεάζει πως οι μελλοντικές διευρύνσεις, αν πραγματοποιηθούν, δεν θα είναι όπως οι προηγούμενες.

Στην ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ. για τον βαρύτατο τραυματισμό του δεκαεξάχρονου Κώστα Φραγκούλη από σφαίρα αστυνομικού της μονάδας ΔΙ.ΑΣ. περισσεύουν ψεύδη, διαστρεβλώσεις και θολά σημεία. Αν ο συντάκτης της έδρασε αυτοβούλως, συνεχίζοντας την αυτοαθωωτική αστυνομική παράδοση, ή έγραψε ό,τι έγραψε καθ’ υπαγόρευση του υπουργού ΠΡΟΠΟ κ. Τ. Θεοδωρικάκου, δεν θα το μάθουμε. Είτε ένστολος είναι ο νους που πληκτρολόγησε το δελτίο Τύπου είτε πολιτικός, πιθανόν οδηγήθηκε στην απαλλακτική ανάμειξη ελάχιστων ιχνών αλήθειας με πολλά και ποικίλα ψεύδη επειδή συνυπολόγισε τις εξής δύο παραμέτρους, πέραν της παράδοσης που έχει τον μάγκικο τίτλο «Σιγά τώρα μη δώσουμε λογαριασμό»:

Η βαθύτατα Βαλκανική εκδοχή πολιτικής, όπως αναδύθηκε στην πρόσφατη συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη-Έντι Ράμα στα Τίρανα, με αγριάδες και υποχωρήσεις επενδεδυμένες με διπλωματικό ύφος, δεν πρέπει να μας κρύψουν την – σημαντική – ουσία αυτών των διμερών σχέσεων. Πάντως ο Κυριάκος Μητσοτάκης άλλο θέλησε να αναδείξει εμμένοντας στην Ευρωπαϊκή διάσταση της συνάντησης: