H ελληνική κρίση έφερε στην επιφάνεια τη νευρικότητα, τη διχόνοια και την αδυναμία της Ευρώπης να δράσει. Μέσα σε όλο αυτό το διπλωματικό παιχνίδι, ένας άνθρωπος μόνο φαίνεται ικανός να αναλάβει το ρόλο του «animateur»: ο Νικολά Σαρκοζί. Κινούμενος επιδέξια ανάμεσα σε εταίρους και αντιπάλους, ο πρόεδρος της Γαλλίας δεν στοχεύει μόνο στη διάσωση της Ελλάδας, αλλά και στη μεταρρύθμιση της λειτουργίας της Ευρωζώνης συνολικά.

Ισχνές διαγράφονται οι ελπίδες για μια ικανοποιητική έκβαση στο ελληνικό ζήτημα στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 25-26 Μαρτίου. Το επίμονο αίτημα του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου να δοθεί συγκεκριμένη πολιτική στήριξη ώστε να συγκρατηθεί σε λογικά επίπεδα το κόστος δανεισμού της χώρας έχει βρει κατανόηση στις περισσότερες κυβερνήσεις και στα θεσμικά όργανα της Ένωσης. Όμως την αρνητική γερμανική στάση δεν την μετέβαλε. Έτσι το «ύστατο» όπλο προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στρέφεται πλέον κατά της Ελλάδας.

Καθώς πλησιάζουμε στις “ημέρες της κρίσης” - του τρίτου και μεγαλύτερου πακέτου δανεισμού του ελληνικού δημοσίου μέσα στο 2010 - η σύγχυση μεγαλώνει και μαζί μεγαλώνουν οι ευθύνες όλων. Ευθύνες για την αναζήτηση διεξόδου από την περίπλοκη κρίση, που αφορούν και τις δυνάμεις της αριστεράς. Αυτή τη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει τίποτα στα χέρια της εκτός από τον λογαριασμό των 20 δισ. για τα ομόλογα που λήγουν Απρίλιο και Μάιο. Ο αναγκαστικός δανεισμός έρχεται με υπέρογκα επιτόκια, ίσως και υψηλότερα από το 6,25%.

Τη σημαδιακή μέρα της εθνικής μας ανεξαρτησίας, την Πέμπτη 25 Μαρτίου, ο πρωθυπουργός αγωνίζεται εκτός έδρας κατά των κακών Γερμανών που δεν θέλουν να μας δώσουν σέντσι για βοήθεια. Ο πρωθυπουργός μας διαλαλεί σε όλους τους τόνους πως δεν ζητάει βοήθειά.

Σίγουρα το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των περιφερειακών εκλογών στη Γαλλία δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Η κυβερνητική δεξιά ανέμενε την ήττα - γι’ αυτό άλλωστε και ο Σαρκοζί απέφευγε στο τέλος να επαναλαμβάνει αυτό που είχε πει στην αρχή της εκστρατείας, απευθυνόμενος στους υποψηφίους της κυβερνητικής πλειοψηφίας, ότι δηλαδή «θα κάνετε την προεκλογική εκστρατεία με κέντρο το έργο μου». Εκείνο όμως που σχεδόν κανείς δεν ανέμενε ήταν η επιστροφή της ακροδεξιάς στο προσκήνιο. Το

ΟΜΟΛΟΓΩ ότι έπεσα έξω. Όταν το 2000 η Ελλάδα προσχωρούσε στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) είχα (όπως και αρκετοί άλλοι) πιστέψει ότι ένας μεγάλος κύκλος στην ελληνική Ιστορία είχε κλείσει οριστικά- ο κύκλος των διαδοχικών, ποικιλόμορφων κρίσεων (δημοσιονομικών, οικονομικών, πολιτικών).

Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν αποφάσισε ακόμη κάποια δανειακή βοήθεια όχι για να βγούμε από την κρίση αλλά- στην κυριολεξία- για να «βγάλουμε τον χρόνο και μετά βλέπουμε»: θα το αποφασίσει στις 25 του Μάρτη. Ισως. Γιατί οι Γερμανοί διστάζουν. Αν δεν το αποφασίσει «απειλούμε» ότι θα πάμε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Δηλαδή θα αλλάξουμε τον προσανατολισμό μας.

Η χώρα μας έχει ένα από τα περισσότερο συγκεντρωτικά πολιτικά – διοικητικά συστήματα στην Ευρώπη με περιορισμένο το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Έχει ταυτόχρονα μια αυτοδιοίκηση που αναπαράγει τα κακά συμπτώματα του κράτους (πελατειακές σχέσεις, σπατάλες, χαμηλή παραγωγικότητα, κυριαρχία μονοπρόσωπων συστημάτων).

Είναι αναγκαία λοιπόν μια μεταρρύθμιση που θα περιορίσει το κράτος στον επιτελικό ρόλο, θα ενισχύσει και θα αλλάξει την αυτοδιοίκηση , βελτιώνοντας την αποδοτικότητα της αλλά και τη συμμετοχή των πολιτών.

Αποτελεί περίπου κανόνα ότι σε εποχές κρίσης, όπου το παλιό κλυδωνίζεται και το καινούριο δεν έχει ακόμα αναδυθεί, μορφοποιηθεί και συνειδητοποιηθεί, άτομα και κοινωνικές ομάδες αναζητούν καταφύγιο σε ότι τους είναι γνωστό και οικείο από το παρελθόν, αναζητώντας ασφάλεια μέσα σε ένα ασταθές και μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το φοβικό - αμυντικό σύνδρομο μεγάλου μέρους του πληθυσμού απέναντι στο μεταναστευτικό ρεύμα.

To 1989 με τον ενιαίο Συνασπισμό, ήταν η δεύτερη μεγάλη ευκαιρία της ιστορικής Αριστεράς να ξεφύγει από τη σκιά του εταίρου της [άλλοτε συναγωνιστή και άλλοτε σκληρού ανταγωνιστή της] και να γίνει ο κεντρικός πυλώνας της λεγόμενης προοδευτικής παράταξης, περιορίζοντας την μέχρι τότε ηγεμονεύουσα Κεντροαριστερά σε ρόλο δευτεραγωνιστή

Μια παρότρυνση που επαναλαμβάνεται συχνά αυτό το δύσκολο τελευταίο δεκαοκτάμηνο είναι: «Να δούμε την κρίση ως ευκαιρία». Ευκαιρία ήταν πρώτα η παγκόσμια κρίση, η βαθύτερη που γνώρισαν οι παρούσες γενιές. Ήταν μια ευκαιρία, διακηρυσσόταν πέρυσι, για να τεθεί σε νέες βάσεις το χρηματοπιστωτικό σύστημα, να υπόκειται σε ενιαίους κανόνες και αυστηρή υπερεθνική εποπτεία, ώστε να υπηρετεί την πραγματική οικονομία, την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, αποκλείοντας καταστροφές σαν αυτές που πληρώνουν τα αυξανόμενα εκατομμύρια των ανέργων.

Δεν πρόλαβαν να περάσουν 24 ώρες από την Διήμερη συζήτηση στην ΚΠΕ του ΣΥΝ για τις «Θέσεις προς το Έκτακτο Συνέδριο» , όπου κεντρική θέση κατείχαν οι επεξεργασίες για την «συγκυρία και τη διέξοδο από τον φαύλο κύκλο της λιτότητας και της υπερχρέωσης» και η Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ ήλθε άμεσα για να δράσει διορθωτικά, να μας επαναφέρει στην τάξη και να δώσει την «επαναστατική» και αριστερή ερμηνεία των όσων διατυπώθηκαν.

Επειδή λοιπόν υπήρξε από όλες τις πλευρές του ΣΥΝ, παρά τις μεγάλες διαφωνίες σε άλλα θέματα, γενική συμφωνία και σύγκλιση σε μέτρα και πρωτοβουλίες του ΣΥΝ αντιμετώπισης της κρίσης η Γραμματεία αστραπιαία θέλησε με απόφασή της να μας επαναφέρει… στην «πραγματικότητα ΣΥΡΙΖΑ».