Το σύνθημα «Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία» αποτελεί σήμα κατατεθέν της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Δεν ήταν όμως αποκλειστική επινόηση του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος. Ως προς τα δύο σκέλη του «Ψωμί και Ελευθερία», έλκει την καταγωγή του από τη Γαλλική Επανάσταση και κατόπιν διαδόθηκε στην Ευρώπη και στη Λατινική Αμερική αποκτώντας διεθνικές διαστάσεις.

Μισός αιώνας είναι πολύ μεγάλο διάστημα για να διατηρείται ζωντανή η ιστορική μνήμη από την επτάχρονη δικτατορία. Ωστόσο οι πληγές της, όσο και να μην το συνειδητοποιούμε, έχουν αφήσει βαθιά τα σημάδια τους στο κοινωνικό σώμα. Δεν είναι μόνο ότι σταμάτησε την πνευματική άνοιξη της δεκαετίας του ’60, ότι αποξένωσε τους Ελληνες από τους δημοκρατικούς θεσμούς, καλλιέργησε τον εθνικιστικό απομονωτισμό και τον αντιδυτικισμό.

Ας υποθέσουμε ότι κλείνει η αξιολόγηση, τα βρίσκουν το ΔΝΤ με τη Γερμανία, μπαίνουμε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, διαμορφώνονται προϋποθέσεις για οικονομική μεγέθυνση. Δεν αρκεί. Χρειάζεται μια κυβέρνηση που να έχει γνώση, βούληση και ικανότητα. Αν μπορεί ο πρωθυπουργός να τη συγκροτήσει, θα έχει μια ακόμη, μεγάλη ευκαιρία. Αν, πάλι, δεν μπορεί, αδίκως εξαντλεί την υπομονή του ελληνικού λαού: Μόλις υπερψηφίσει όλα τα δύσκολα (και, τώρα πια, τα τελευταία...) μέτρα, η αντίστροφη μέτρηση θα επιταχυνθεί με ρυθμούς που πολλοί συνεργάτες του θα τρίβουν τα μάτια τους. Και το παλιό, που προσώρας δεν πείθει, ίσως φανεί ανανεωμένο – και πειστικό.

Βρισκόμενος, κατά κύριο λόγο, στο Παρίσι όπου είναι η έδρα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (FIDH), παρακολουθώ στενά και ανήσυχος εδώ και κάμποσο καιρό την καμπάνια των γαλλικών προεδρικών εκλογών. Λόγω της θέσης του προέδρου της FIDH δεν είναι θεσμικά προσήκον να καταθέτω δημόσια την πολιτική μου εκτίμηση για τα πράγματα (όπως και γενικώς αφίσταμαι των τη στενή εννοία πολιτικών σχολίων γενικά πλέον) ούτε στην Ελλάδα, ούτε, βέβαια, και στη Γαλλία.

Τα χθεσινά δραματικά γεγονότα με νεκρούς και τραυματίες στις μεγάλες διαδηλώσεις της Βενεζουέλας και οι νέες κινητοποιήσεις σήμερα προκαλούν εύλογη ανησυχία για το μέλλον της χώρας. Οι προοδευτικές, αριστερές δυνάμεις που πιστεύουν στο σοσιαλισμό με ελευθερία και δημοκρατία δεν μπορεί παρά να είναι αντίθετες σε φαινόμενα ακραίου κρατικού αυταρχισμού και βίας όπως σήμερα βλέπουμε από το καθεστώς Μαδούρο.

Η Ανανεωτική αριστερά που δεν σιώπησε σε περιπτώσεις όπως τα Σοβιετικά τανκς στην Πράγα το 1968, την καταστολή των εργατών στην Πολωνία το 1981, ούτε για τις βιαιότητες ενάντια στους φοιτητές στην Τιεν Αν Μεν το 1989, που χαιρέτισε παντού τις δημοκρατικές αλλαγές, θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα απέναντι σε όποια εξουσία «δεξιά» ή «αριστερή» τα καταπατά.

Η αποδοκιμασία μας για την θλιβερή κατάσταση που έχει οδηγηθεί η χώρα είναι δεδομένη όπως και η αντίθεσή μας με όσους στηρίζουν ακόμη αυταρχικά καθεστώτα όπως αυτό του Μαδούρο.

Με τον Δημήτρη Καμμένο κανονικά θα έπρεπε να έχουμε τελειώσει ύστερα από εκείνη την ανάρτησή του στο twitter για το Αουσβιτς. Ηταν λίγο πριν από το δημοψήφισμα του 2015 και ο βουλευτής των ΑΝΕΛ ανέβασε μια φωτογραφία της πύλης του στρατοπέδου, αντικαθιστώντας την ιστορική επιγραφή με τη φράση «Μένουμε Ευρώπη». Μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν, είπε διάφορες δικαιολογίες, τη μια χειρότερη από την άλλη, αλλά δεν ζήτησε ποτέ συγγνώμη. Τι να πεις κατόπιν αυτού μαζί του;