Τις τελευταίες ημέρες έχει ζεσταθεί για τα καλά ο δημόσιος διάλογος για το εγχείρημα της δημιουργίας του νέου ενιαίου φορέα του προοδευτικού κέντρου και της κεντροαριστεράς.

Αυτό έκανε και τον αγαπημένο μου ανηψιό, τον Μάριο, να έρθει να με βρεί για να μου πεί τις απόψεις του, ελπίζοντας πως θα τις δημοσιοποιήσω, «για να ακουστεί επιτέλους και η νέα γενιά».

...Τώρα είναι η ώρα για να πετύχουμε την υπέρβαση για να υπάρχει ενιαία έκφραση της κεντροαριστεράς. Με ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα και σύγχρονο πολιτικό λόγο. Για έναν ισχυρό αυτόνομο πόλο απέναντι τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ όσο και στην ΝΔ που θα πετύχει την ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών.

Η ΔΗΜΑΡ είναι απόλυτα προσηλωμένη στην προοπτική ενός μεγάλου προοδευτικού σοσιαλδημοκρατικού φορέα απέναντι τόσο στις αδιέξοδες πολιτικές και στον λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ όσο και στον συντηρητισμό της ΝΔ, για να σπάσουμε τους φραγμούς και να εκφράσουμε ευρύτερα πλειοψηφικά ρεύματα δίνοντας προοδευτικές λύσεις στα προβλήματα της χώρας.

Τον πρωτοδιάβασα το 1972 ως Κ. Λουκίδη, αρθρογράφο στην παράνομη Κομμουνιστική Επιθεώρηση με το κείμενο-τομή «Προβλήματα του αντιδικτατορικού αγώνα» και τις ευρύτερες συμμαχίες που απαιτούνταν για την πτώση της χούντας. Τον γνώρισα προσωπικά στα γραφεία της ΑΥΓΗΣ στην Ακαδημίας, μια μέρα πριν τη νόμιμη επανέκδοσή της. Με συνάρπασε με τους «ΣΤΟΧΟΥΣ του ΕΘΝΟΥΣ»,ως ένα νέο πολιτικό συμβόλαιο της αριστεράς με το έθνος. Επί ενάμιση χρόνο, που διεύθυνα τον ΘΟΥΡΙΟ είχα το εξαιρετικό προνόμιο ανελλιπώς μια φορά το δεκαπενθήμερο, πριν από τη συγγραφή του κύριου άρθρου της εφημερίδας να συνομιλούμε πολιτικά.

Μου έβγαλε και το παρατσούκλι «Χατζηθούριος»…

Με γοήτευσε και συνεπήρε, όπως τόσους και τόσες στο χώρο μας, ανελλιπώς επί 37 χρόνια!

Ανάμεσα στα άλλα που επικαλέστηκε ο υπουργός κ. Σταύρος Κοντονής για τη μη συμμετοχή της Γενικής Γραμματείας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ελληνικού Υπουργείου Δικαιοσύνης, στο συνέδριο που διοργανώνει η Εσθονική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ στο Ταλίν («Η κληρονομιά στον 21ο αιώνα των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από τα κομμουνιστικά καθεστώτα») ήταν και η «Άνοιξη της Πράγας». Αν θέλει κανείς να θυμηθεί τη σημασία της, δεν έχει παρά να ανατρέξει στο κλασικό Αστείο του Μίλαν Κούντερα. Όταν εκδόθηκε το μυθιστόρημα στη Γαλλία, λίγες εβδομάδες μετά την στρατιωτική εισβολή των Σοβιετικών στην Πράγα, τα λόγια του συντρόφου Αραγκόν δεν άφηναν πολλά περιθώρια παρερμηνείας: η σοβιετική «ομαλοποίηση» ήταν μια καταστροφή∙ η χώρα έμοιαζε με μια θλιβερή «Μπιάφρα του πνεύματος».

Χωρίς αμφιβολία το πιο επίδικο ζήτημα από τότε που ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε την εξουσία είναι το χάσμα ανάμεσα στις υποσχέσεις και τις πράξεις του.
Η αντιπολίτευση τους χαρακτηρίζει ψεύτες, η κυβέρνηση μίλησε αρχικά για αυταπάτες και στη συνέχεια παραδέχθηκε ότι μπορεί να είπαν ψέματα, αλλά τουλάχιστον δεν έκλεψαν Το ποιος θα κερδίσει αυτή την επικοινωνιακή διελκυστίνδα θα το μάθουμε στις επόμενες εκλογές.
Υπάρχουν όμως και άλλα θέματα που δεν έχουν καμία σχέση με τα μνημόνια, όπως για παράδειγμα οι μαθητικές παρελάσεις ή ο ρόλος της Εκκλησίας. Κι εδώ αμφότεροι οι μονομάχοι έδειξαν τον χειρότερο εαυτό τους.

…μοιάζουν μυρμήγκια οι ανθρώποι…
Σώτια Τσώτου

Ενώ ακόμα τα αποκαΐδια έβγαζαν καπνούς, ξεκίνησε η επικοινωνιακή διαχείριση των πυρκαγιών από την κυβέρνηση. Αρχικά ακούσαμε τις γνωστές (και φτηνές) θεωρίες συνωμοσίας για «οργανωμένο σχέδιο» αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης. Μετά βγήκε ο άτυπος –και διόλου πρωτότυπος– «κυβερνητικός εκπρόσωπος» κ. Πολάκης να πει πως, για την ανεπαρκή δασοπυροσβεστική στελέχωση, φταίνε τα δάνεια της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Και τέλος, εμφανίστηκε ο ίδιος ο προσωρινά εξαφανισμένος πρωθυπουργός που, με μια πτήση πάνω από τα καμένα, έκανε αμέσως τη σύγκριση της καταστροφής, μετρώντας τα στρέμματα που κάηκαν φέτος σε σχέση με τα καμένα στρέμματα άλλων εποχών.

Το κάθε ιστορικό φαινόμενο οφείλει να εξετάζεται εντός του ιστορικού χρονολογικού πλαισίου στο οποίο ανήκει, χωρίς συναισθηματική φόρτιση και ιδεολογικές εμμονές. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να θέσουμε στην ίδια εξίσωση και άλλα φαινόμενα που οδήγησαν σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας όπως ο θρησκευτικός φανατισμός (όχι μόνο από την πλευρά του Ισλάμ) ή η εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών πηγών ακόμα και από ιδιωτικά κεφάλαια που καθοδηγούν κρατικούς πολέμους κτλ

Στις 20-21 Αυγούστου συμπληρώθηκαν 49 χρόνια από την εισβολή των Σοβιετικών και των συμμάχων τους στην Πράγα. Πριν από λίγες ημέρες ο κ. Κοντονής αποφάσισε να μη συμμετάσχει η χώρα σε διεθνές Συνέδριο στο Ταλίν με θέμα «τα εγκλήματα των κομμουνιστικών καθεστώτων». Μετά την καταστολή της Ανοιξης αποκαλύφτηκε ότι το κομμουνιστικό σύστημα δεν είναι δυνατόν να εκδημοκρατισθεί. Ο πρώτος που υποστήριξε κάτι τέτοιο ήταν ο Ευρωκομμουνισμός, τον οποίο επικαλείται ο κ. υπουργός για να τεκμηριώσει την αρνητική απόφασή του.

Τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε να επανέρχεται (με ευθύνη των ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ) μια διχαστική αντιπαράθεση με λογικές του εμφυλίου πολέμου.

Οι προσεγγίσεις όμως που αφορούν τα φαινόμενα ολοκληρωτισμού και τα εγκλήματά τους, πρέπει να είναι ιδιαίτερα ψύχραιμες και να ενώνουν τους πολίτες για την αποφασιστική καταδίκη τους, μη επιτρέποντας την επανάληψη ανάλογων φαινομένων στο μέλλον.

Η ταύτιση κομμουνισμού και ναζισμού είναι ανιστόρητη.

Όμως τα ιστορικά αποδεδειγμένα εγκλήματα και του ναζισμού και του σταλινικού καθεστώτος, βρίσκουν όλους μας αντίθετους.

...Ας πάρουμε για παράδειγμα την Ελλάδα και τη Λεττονία. Εμείς βρεθήκαμε στο δυτικό, εκείνοι στο ανατολικό στρατόπεδο. Εμείς γνωρίσαμε τον κομμουνισμό ως κίνημα, εκείνοι ως καθεστώς. Αλλη η διάταξη θυτών και θυμάτων σε μας, άλλη σʼ αυτούς. Αν διδάξουμε τις δύο εμπειρίες μαζί, τότε εμείς έχουμε να μάθουμε από τους Λεττονούς και εκείνοι από μας.

Πολλοί ταυτίζουν ναζισμό και κομμουνισμό αποδοκιμάζοντας εξίσου και τους δύο. Κομμάτια να γίνει. Υπάρχουν όμως και αυτοί που το παραξηλώνουν αποδοκιμάζοντας μόνο τον κομμουνισμό λες και η Ιστορία αρχίζει το 1989. Και στην περίπτωση της Εσθονίας, δεν αναφερόμαστε σε κάποια απαστράπτουσα δημοκρατία.

Εδώ και χρόνια στενοχωρώντας πολλούς φίλους μου έχω αντιταχθεί στην απλουστευτική -και βολική προπαγανδιστικά- εξομοίωση ναζισμού και κομμουνισμού. Υπάρχει ένα απλό και γι’ αυτό καθόλου απλοϊκό επιχείρημα απέναντι στην ισοπέδωση που αναδεικνύει τον πυρήνα της διαφοράς.

...Γιατί άραγε άνθρωποι που αφιερώθηκαν στον αγώνα για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια να επιμένουν να διακρίνουν τα θύματα εγκληματικών ενεργειών σε «δικά μας» και «δικά τους»; Γιατί μειώνεται άραγε η αξία της δικής τους προσφοράς όταν καταδικάζουν πράξεις που αντιβαίνουν τις αρχές για τις οποίες αγωνίστηκαν; Γιατί η εξύμνιση της θυσίας στο σκοπευτήριο της Καισαριανής αντιτίθεται στην καταδίκη της σφαγής στο Κατίν;