Μετά τους φόνους τι;
Γιάννης Πανούσης, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2011-05-15
Σ’ αυτό το θανάσιμο παιχνίδι των (αντ)εκδικήσεων κάποιων (ιστορικών;) μονομάχων (όπου επειδή ένας αστυνομικός σκοτώνει ένα παιδί, κάποιος "επαναστάτης" σκοτώνει έναν αστυνομικό, όπου επειδή ένας μετανάστης σκοτώνει έναν λευκό, κάποιος "καθαρόαιμος" σκοτώνει έναν μελαψό) το μεγάλο θύμα είναι ο πολίτης.
* Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι πώς και γιατί κάποιοι (Έλληνες; Ξένοι; Μετανάστες; Χρήστες; Οποιοιδήποτε;) εκτέλεσαν εν ψυχρώ έναν άνθρωπο για να του κλέψουν μια βιντεοκάμερα. Το κρίσιμο ερώτημα (το οποίο ας ελπίσουμε ότι θα βρει αιτιολογία με τη σύλληψη και δίκη των δραστών) είναι τι ακριβώς αισθάνονταν όταν μαχαίρωναν έναν άγνωστο περαστικό.
* Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι ποια εντολή υπακούει ένας αστυνομικός όταν ασκεί παράνομη βία σ’ έναν διαδηλωτή (αυτό ας ελπίσουμε ότι θα το βρει η ΕΔΕ). Το κρίσιμο ερώτημα είναι τι ακριβώς συμβόλιζε στο ίδιο το όργανο της τάξης η άσκηση επικίνδυνης σωματικής βίας πάνω σ’ έναν πολίτη.
* Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι γιατί επέλεξαν οι δράστες της δολοφονίας του μετανάστη από το Μπαγκλαντές αυτόν ακριβώς, αυτή την ώρα και τον δολοφόνησαν μ’ αυτόν τον τρόπο (αυτά ας ελπίσουμε ότι θα τα βρει η ανάκριση εφόσον συλληφθούν οι δράστες). Το κρίσιμο ερώτημα είναι ποιο πολιτικό μήνυμα θέλουν να στείλουν οι εκτελεστές.
Πίσω από τους φόνους υπάρχει μια χειρότερη πληγή: η πτώση του αξιακού μας κόσμου. Αν θέλουμε να βρούμε μια συνδυαστική (και όχι κατά περίπτωση) αρχή απάντησης σ’ αυτά τα τρία τραγικά περιστατικά, πρέπει να φύγουμε από τον χώρο της εγκληματικότητας και να εισέλθουμε στα σκοτεινά μονοπάτια (ίσως και υπόγεια) διαφόρων εξουσιών και παραεξουσιών που έχουν, δυστυχώς, υποκαταστήσει τη Δημοκρατία και τους θεσμούς της.
Η εύκολη απάντηση: Για όλα φταίνε οι μετανάστες.
Η δύσκολη ερώτηση: Σε τίποτα δεν φταίνε οι μετανάστες;
Η εύκολη απάντηση: Η Αστυνομία υπακούει σ’ ένα αόρατο παρακράτος.
Η δύσκολη ερώτηση: Επί 37 χρόνια μεταπολίτευσης κανένα κόμμα (κυβερνών ή αριστερό) δεν έχει εντοπίσει (με πραγματικούς όρους και όχι ιδεοληπτικούς) τα παρακρατικά κυκλώματα;
Η εύκολη απάντηση: Ακροδεξιοί και ρατσιστές κρύβονται πίσω από το φονικό του μετανάστη.
Η δύσκολη ερώτηση: Αν η πολιτεία αδυνατεί και η αριστερά φιλοσοφεί, δεν ήταν φυσικό το κενό "προστασίας" να το αναλάβουν ή οι προστάτες της νύχτας ή οι νοσταλγοί των εκτροπών;
Σ’ αυτό το θανάσιμο παιχνίδι των (αντ)εκδικήσεων κάποιων (ιστορικών;) μονομάχων (όπου επειδή ένας αστυνομικός σκοτώνει ένα παιδί, κάποιος "επαναστάτης" σκοτώνει έναν αστυνομικό, όπου επειδή ένας μετανάστης σκοτώνει έναν λευκό, κάποιος "καθαρόαιμος" σκοτώνει έναν μελαψό) το μεγάλο θύμα είναι ο πολίτης.
Ευρισκόμενος απροστάτευτος ανάμεσα σε δύο πυρά και θολωμένος από τις βαθυστόχαστες αναλύσεις περί ιμπεριαλισμού δεν ξέρει πού να στραφεί για να αισθανθεί περισσότερο ασφαλής. Εδώ δεν έχουν θέση οι θεωρίες και οι κορώνες. Εδώ και τώρα δεν παραμυθιάζεται κανείς με σοσιαλιστικούς παράδεισους ή ανατολίτικα παλάτια. Εδώ και τώρα και γι’ αυτούς που τους άφησε όλο το πολιτικό σύστημα στο έλεος των καιρών πρέπει να συμφωνήσουμε ότι δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς όρια, ότι δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς όρια, ότι δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς όρια. Όποιος τα περνάει έχει ατομική ευθύνη και γίνεται εχθρός της κοινωνίας (ό,τι κι αν επικαλείται).
Αν συνεχίσουμε να πιστεύουμε ότι ο μόνος εχθρός είναι το κράτος και ότι υπάρχει καλή βία, τότε θα ζήσουμε χειρότερα φαινόμενα. Και σ’ αυτή την περίπτωση όποιος νομίζει ότι θα γλυτώσει κάνει πολύ μεγάλο λάθος. Τα φίδια είναι πολλά, τα αβγά τους δεν έχουν χρώμα και το δηλητήριο σκοτώνει τον καθένα χωρίς να τον ρωτάει όνομα, επάγγελμα, διεύθυνση και πολιτικά πιστεύω.