Η τρίτη εντολή

Με αγωνία όλη η Ελλάδα περιμένει το αποτέλεσμα των εκλογών. Η θέση της Δημοκρατικής Αριστεράς ήταν και παραμένει ξεκάθαρη. Συνοψίζεται σε 2 φράσεις. Αφενός, θέλουμε να αποδεσμευτούμε από το Μνημόνιο και να γίνουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Αφετέρου, θέλουμε αυτό να γίνει με όρους ασφάλειας, χωρίς να μπούμε σε νέες περιπέτειες, χωρίς να διακινδυνεύσουμε την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας.

Η Δημοκρατική Αριστερά ήταν το μοναδικό κόμμα που υποστήριζε αυτή τη θέση πριν τις 6 Μαΐου. Σήμερα είναι μάλλον η απαίτηση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Το παράδοξο είναι όμως ότι την απαίτηση αυτή εμφανίζονται να θέλουν να την υλοποιήσουν δυο κόμματα που άλλα έλεγαν μόλις πριν λίγες εβδομάδες. Η ΝΔ (μαζί με το ΠΑΣΟΚ) δήλωνε δια στόματος του κ. Σαμαρά ότι: "Αν η Νέα Δημοκρατία κερδίσει τις επόμενες εκλογές στην Ελλάδα, θα παραμείνει προσηλωμένη στους στόχους και τις βασικές πολιτικές του Προγράμματος, όπως περιγράφονται στο Μνημόνιο και τη Χρηματοπιστωτική Συμφωνία" (επιστολή προς Τρόικα, 16-02-2012).

Ο ΣΥΡΙΖΑ διακήρυττε ότι θα καταγγείλει και θα καταργήσει αυθημερόν το μνημόνιο, την δανειακή σύμβαση και την αποπληρωμή του δανείου, ενώ πολλά κορυφαία στελέχη του εξέφραζαν ανοιχτά την άποψη υπέρ της αποχώρησης από την ευρωζώνη και την ΕΕ (π.χ. ο κ. Λαφαζάνης δήλωνε τον Ιανουάριο 2012 στο ’Ισκρα: "Η Αριστερά οφείλει να συμβάλει σε ένα μεγάλο κίνημα του λαού και της νεολαίας με σύνθημα ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ-ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ. Μια επαναστατική σοσιαλιστική κυβέρνηση στην Ελλάδα θα έπρεπε να αρνηθεί την αναγνώριση του χρέους και να σταματήσει την πληρωμή του. Σήμερα δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ουσιαστική έξοδος της χώρας από την κρίση, όσο βρίσκεται καθηλωμένη εντός του ευρώ").

Σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται να αλλάζει θέση (ανακοίνωσε νέο πρόγραμμα ανάμεσα στις δυο εκλογικές αναμετρήσεις), αλλά, δια στόματος του προέδρου του, δεν διασαφηνίζει αν θα προβεί σε μονομερή καταγγελία ("το Μνημόνιο δεν θα υπάρχει στις 18 Ιουνίου το πρωί", Σκάι στις 21-5-2012) ή θα προβεί σε επαναδιαπραγμάτευση ("θέλουμε να επιδιώξουμε μια συμφωνημένη λύση με τους εταίρους μας", συνάντηση με εκπροσώπους των G20 στις 6-06-2012).

Μέσα σε αυτή τη σύγχυση είναι σημαντικό να ξέρουν συγκεκριμένα οι ψηφοφόροι τι μπορεί να συμβεί μετά το αποτέλεσμα των εκλογών και ειδικά ποια θα είναι η στάση της Δημοκρατικής Αριστεράς, που έχει κρατήσει ιδιαίτερα υπεύθυνη και σταθερή στάση.

Το υπάρχον εκλογικό σύστημα δίνει έναν καθοριστικό ρόλο στο πρώτο κόμμα. Αν πρώτο κόμμα έρθει η ΝΔ, είναι λογικό να επιχειρήσει να συνεργαστεί με κόμματα που έχει πολιτική συγγένεια ή με τα οποία έχει συγκυβερνήσει στο πρόσφατο παρελθόν. Στα κόμματα αυτά προφανώς δεν συγκαταλέγεται η Δημοκρατική Αριστερά. Αν η ΝΔ το πετύχει, η Δημοκρατική Αριστερά θα ασκήσει μια εποικοδομητική αντιπολίτευση και θα κινηθεί στο πνεύμα που υποδηλώνει η πρόταση του Φώτη Κουβέλη να παρευρεθούν όλοι οι αρχηγοί κομμάτων (συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης) στη διαδικασία της επαναδιαπραγμάτευσης.

Αν η ΝΔ δεν πετύχει τη συγκρότηση ενός αυτοδύναμου σχήματος, η εντολή θα δοθεί στο δεύτερο κόμμα, το οποίο προφανώς θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Ευχόμαστε η ηγεσία αυτού του κόμματος να αναλάβει κάθε πρωτοβουλία για να σχηματιστεί κυβέρνηση με προοδευτική κατεύθυνση και θα στηρίξουμε αυτές τις προσπάθειές, στο πλαίσιο των όρων που έχουμε θέσει (αποδέσμευση από το Μνημόνιο χωρίς τις περιπέτειες της μονομερούς καταγγελίας). Αν δεν το πράξει, η εντολή θα περάσει στο τρίτο κόμμα.

Θεωρώ ότι θα είναι θετικό για τη χώρα, αυτό το κόμμα να είναι η Δημοκρατική Αριστερά, η οποία έχει αποδείξει την ικανότητά της να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σύνθεσης. Η διαπίστωση που θα πρέπει να γίνει σε αυτό το σημείο είναι ότι η ΝΔ, μολονότι πρώτο κόμμα, ΔΕΝ ΠΗΡΕ ΕΝΤΟΛΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΑΟ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΕΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑ ΤΗΣ ΣΤΕΛΕΧΗ. Επίσης θα πρέπει να διαπιστωθεί ότι ούτε το δεύτερο κόμμα θα έχει καταφέρει να προτείνει δική του λύση. Συνεπώς η Δημοκρατική Αριστερά θα πρέπει να επιδιώξει μια πρόταση, συνθετικού χαρακτήρα, η οποία να συγκεντρώσει μια πλειοψηφία στη Βουλή αλλά να απεικονίζει τα πλειοψηφικά αιτήματα μέσα στην κοινωνία. Όπως περιέγραψα πρωτίστως, η Δημοκρατική Αριστερά είναι σε θέση να το κάνει. Οποιαδήποτε άρνηση μιας τέτοιας προοπτικής, απ’ όποιο κόμμα, θα σήμαινε επιλογή τρίτης εκλογικής αναμέτρησης.

Αυτό είναι το νόημα της θέσης της Δημοκρατική Αριστεράς, που δηλώνει ότι δεν θα αφήσει τη χώρα ακυβέρνητη. Και πρέπει να γίνει απόλυτα σαφές, πως σε καμία περίπτωση αυτή η θέση δεν σημαίνει ότι οι βουλευτές της ΔΗΜΑΡ θα γίνουν "τσόντα" για να κυβερνήσει η ΝΔ. Τόσο το πρόγραμμα όσο και τα πρόσωπα που θα επιλεγούν θα πρέπει να είναι ευρείας αποδοχής. Προφανώς θα είναι μια δύσκολη άσκηση. Αλλά αυτό επιτάσσει η δημοκρατία, ειδικά όταν επιβάλλεται να απεγκλωβιστούμε από τον δικομματισμό.

Αν έρθει πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ, εφόσον ξεκαθαρίσει ρητά ότι δεν έχει πρόθεση να προβεί σε μονομερείς καταγγελίες και εφόσον καταλήξουμε σ’ ένα κυβερνητικό πρόγραμμα, που ενσωματώνει τα βασικά σημεία που προτάσσει η Δημοκρατική Αριστερά, θα προχωρήσουμε στο αντίστοιχο κυβερνητικό σχήμα. Εξάλλου αυτή ήταν η στάση της Δημοκρατικής Αριστεράς και μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου. Σε αντίθετη περίπτωση, θα προχωρήσει η διαδικασία των εντολών μέχρι να λάβει πρωτοβουλία η ΔΗΜΑΡ, σε πνεύμα αντίστοιχο με αυτό που περιγράφτηκε προηγουμένως.

Αν και έχει καταρρεύσει ο δικομματισμός, οι νοοτροπίες που έχει δημιουργήσει δεν έχουν εξανεμιστεί. Κάποιοι εξακολουθούν να κατατάσσουν τα κόμματα σε "μεγάλα" και "μικρά", με την υφέρπουσα σκέψη, ότι τα "μεγάλα" σχηματίζουν κυβέρνηση και τα "μικρά" πάνε να τη "βοηθήσουν". Η Δημοκρατική Αριστερά προφανώς δεν θα εξευτελιστεί σε "συμπλήρωμα" όποιου κόμματος αποτύχει στις κυριαρχικές του φιλοδοξίες. Αντιθέτως, θα αποτελέσει καταλύτη για να γίνει κυβερνητική πραγματικότητα με τον προοδευτικότερο δυνατό τρόπο, η λαϊκή βούληση που θα εκφραστεί στις 17 Ιουνίου.

’Όποιο και αν είναι το εκλογικό της αποτέλεσμα, αλλά ακόμα πιο αποτελεσματικά αν πάρει την 3η εντολή.