Η προειδοποίηση του κ. Γ. Χουλιαράκη

Μιλώντας στην παρουσίαση του πολύ ενδιαφέροντος και χρήσιμου συλλογικού τόμου «Κατανοώντας την ελληνική κρίση», ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Χουλιαράκης, μεταξύ άλλων επανέλαβε μία εκτίμηση και απηύθυνε μία προειδοποίηση – κατά τη γνώμη μου και οι δύο είναι σημαντικές.

Η εκτίμηση: Την κρίση δεν την έφεραν τα μνημόνια, αλλά η κρίση έφερε τα μνημόνια και, μάλιστα, χωρίς αυτά η χρεοκοπία θα ήταν σίγουρη, η δημοσιονομική προσαρμογή ασύγκριτα βιαιότερη και η έξοδος της χώρας από την Ευρωζώνη βεβαία. Φρέσκαρε έτσι τη μνήμη όλων, υπενθυμίζοντας ότι το 2010 η Ελλάδα κατάφερε να συνάψει το μνημόνιο και έτσι, χάρη σε αυτό, να αποφύγει την ολοσχερή καταστροφή, σε μια εποχή, μάλιστα, που οι ευρωπαϊκές συνθήκες απαγόρευαν ολωσδιόλου τη διάσωση κράτους- μέλους της Ευρωζώνης.

Μια υπενθύμιση χρήσιμη, πάλι, στην τρέχουσα συγκυρία, αφού ορισμένες συνιστώσες της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εκείνες που υπήρξαν πρωτεργάτες της κατερείπωσης της χώρας ιδιαίτερα τα χρόνια 2007-2009, αντί να ζητήσουν συγγνώμη από τον ελληνικό λαό και (μετά..) να σιωπήσουν, πασχίζουν να υποδείξουν ως αιτίες της κρίσης τα μνημόνια και τις «συνωμοσίες» με τις οποίες, δήθεν, αυτά τα μνημόνια επιβλήθηκαν στη χώρα μας. Και, βεβαίως, το κάνουν, όχι μόνο με την ανοχή αλλά και την υποστήριξη που τους παρέχουν τα πιο πολιτικά καθυστερημένα στοιχεία του σημερινού κυβερνητικού συνασπισμού. Αν δεν κάνω λάθος, άλλωστε, ο κ. Χουλιαράκης είναι, αν όχι ο μόνος, πάντως ένας εκ των ελαχίστων σημερινών υπουργών, που δεν έχουν μασήσει τα λόγια τους και έχουν αναφερθεί με σαφήνεια στις συνέπειες της δημοσιονομικής φαυλότητας εκείνης της περιόδου.

Και η προειδοποίηση: Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να επιστρέψουμε στις παλιές συνήθειες της αλόγιστης δημοσιονομικής πολιτικής («να ανοίξουν οι κάνουλες», όπως από επίσημα χείλη έχει γλαφυρά ειπωθεί), πολύ περισσότερο καθώς το 2019 είναι χρόνος τριών προγραμματισμένων εκλογικών αναμετρήσεων, ενώ δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν κι άλλες, αλλεπάλληλες, ανάλογα με τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών. Και σε μια έντονη εκλογική ατμόσφαιρα, η ροπή της οποιασδήποτε κυβέρνησης να ανοίξει τις κάνουλες, εύκολα μπορεί να αποδειχθεί ασυγκράτητη, με βαριές συνέπειες για τη χώρα, παρά την ιδιαίτερα αυστηρή επιτήρηση που θα ασκείται από τους επίσημους δανειστές μας.

Η έξοδος της χώρας από τα μνημόνια δεν συνεπάγεται την είσοδό της στον παράδεισο, οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν με τεράστιο κοινωνικό κόστος απομένουν να αξιοποιηθούν ώστε να στηριχθεί η οικονομική μεγέθυνση και να δημιουργηθούν διατηρήσιμες θέσεις εργασίας, στο πλαίσιο ενός νέου οικονομικού υποδείγματος βιώσιμης ανάπτυξης. Η προσπάθεια αυτή ή θα γίνει σε συνθήκες δημοσιονομικής πειθαρχίας είτε δεν θα υπάρξει διόλου, θα πνιγεί εν τη γενέσει της.

Διότι οι διεθνείς αγορές σου παρέχουν βαθμούς ελευθερίας μεγαλύτερους από τους μηδενικούς που επιτρέπει η τρόικα, αλλά και οι αγορές έχουν τους κανόνες τους και απαιτούν ένα δικό τους τύπο πειθαρχίας. Ή σε εμπιστεύονται και σε δανείζουν ή δεν σε εμπιστεύονται (χωρίς πολιτικές διαπραγματεύσεις, συμβιβασμούς και άλλες πολιτικού χαρακτήρα ανοχές και συνεννοήσεις…) ή δεν σε δανείζουν και βυθίζεσαι αύτανδρος σε χρεοκοπία. Μάλιστα, αυτή τη φορά, χωρίς δίχτυ ασφαλείας, χωρίς επάρατα μνημόνια ως σωσίβιο, χωρίς ευρωπαϊκή και διεθνή αλληλεγγύη, πεταγόμαστε εκτός ευρώ και μένουμε μόνοι, πάμφτωχοι και «ελεύθεροι» (βλ. καταδικασμένοι...) να λύσουμε μεταξύ μας τις διαφορές μας...

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης είπε το αυτονόητο. Ορισμένη εντύπωση που προκάλεσαν οι δηλώσεις του, δεν είναι δικό του πρόβλημα. Είναι πρόβλημα ενός μέρους της ελληνικής κοινωνίας και ενός ακόμη μεγαλύτερου μέρους του πολιτικού προσωπικού της, όσων αδυνατούν ή δεν τους συμφέρει (αυτοί είναι οι περισσότεροι...) να κατανοήσουν αυτό, ακριβώς, το αυτονόητο. Οτι πρέπει από τώρα να ληφθούν μέτρα, ώστε να διασφαλιστεί η σταθερότητα της δημοσιονομικής πορείας και μετά τον Αύγουστο του 2018. Γιατί –το αναδιατυπώνω με άλλα λόγια– αν αυτή τη φορά αποτύχουμε, αύριο το 2010 θα φαντάζει σαν μια γλυκιά νοσταλγία...