Κάπως έτσι ξηλώνεται το πουλόβερ…
Κώστας Καλλίτσης, Η Καθημερινή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2018-10-28
Αν δεχθούμε ότι η κυβερνητική δημοσιονομική πολιτική αποτυπώνεται στον εκάστοτε κρατικό προϋπολογισμό, τα περί «παροχών» είναι υπερβολές. Ο κρατικός προϋπολογισμός 2019 μειώνει ελαφρά και σταδιακά τη φορολογία επιχειρήσεων και επιχειρηματικών κερδών και τις ασφαλιστικές εισφορές και, με όσα απομένουν, αφήνει μικρά περιθώρια για κάποιες δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα (δραστικά περιορισμένες συγκριτικά με τις αρχικές δεσμεύσεις), όπως επιδόματα ενοικίου κ.λπ. Αυτά δεν είναι παροχές, είναι μάλλον καρικατούρα παροχών.
Θα πείτε, υπήρχαν περιθώρια για κάτι άλλο; Είναι μεγάλη συζήτηση. Βεβαίως, τα περιθώρια είναι στενά. Θα μπορούσαν, ίσως, λίγο να διευρυνθούν αν όλα τα υπουργεία μείωναν τις (πελατειακές) δαπάνες τους. Αν, π.χ., το υπουργείο Αμυνας δεν έγραφε στα παλαιότερα των υποδημάτων του την υποχρέωση να μειώσει κατά 400 εκατ. ευρώ τις δαπάνες, δεν έδινε επιδόματα πτήσης σε πιλότους που δεν πετάνε, δεν μοίραζε τα οδοιπορικά ως αυξήσεις μισθών σε αρεστούς, αν δεν προμηθευόταν με απευθείας αναθέσεις ακόμα και τις λάμπες για τα ανά την επικράτεια στρατόπεδα. Επειδή, όμως, το φέουδο του υπουργείου Αμυνας αρνείται (ειδικά μετά τη μετακίνηση του κ. Δ. Βίτσα...) να κόψει δαπάνες, κόβεται στο μισό το επίδομα θέρμανσης – των φτωχότερων.
Τούτων λεχθέντων, η αλήθεια είναι ότι αν μιλήσουμε με τρέχοντες πολιτικούς όρους, ανεξάρτητα από επιμέρους επιλογές (που θα μπορούσαν να είναι διαφορετικές έως πολύ διαφορετικές...), η συγκεκριμένη γενική κατεύθυνση του προϋπολογισμού 2019 δεν είναι διαφορετική από εκείνην που θα χάραζε μια κεντροδεξιά κυβέρνηση.
Τα περί παροχών υπηρετούν την προεκλογική κυβερνητική ρητορική περί (εικονικού) τέλους της λιτότητας, αλλά είναι αβάσιμα. Και οι ανησυχίες της αντιπολίτευσης ότι εξαιτίας των προεκλογικών παροχών η οικονομία διακινδυνεύει να εκτραπεί, θα ήταν εντελώς κούφιες αν το θέμα ήταν τι ορίζει ο προϋπολογισμός 2019. Το θέμα, ωστόσο, νομίζω δεν είναι αυτό. Είναι ότι ο νέος προϋπολογισμός, πριν καν φτάσει στη Βουλή για την έγκρισή του, έχει αρχίσει να δέχεται αφόρητες πιέσεις αλλοίωσης.
Αίφνης, ο «υπουργός των αγροτών», πιέζει να είναι ακατάσχετος ο λογαριασμός του αγρότη που περιέχει έως 10.000 ευρώ, το Δημόσιο θα κυνηγά τον κάθε έρμο που δεν έχει καταθέσεις, στον αγρότη που έχει καταθέσεις θα δείχνει κατανόηση… Αλλος υπουργός εισηγείται να απαγορευθεί διά νόμου η κατάσχεση της πρώτης κατοικίας και μάλιστα άνευ προϋποθέσεων – ήτοι να πάμε πίσω, όχι στο 2015 αλλά στο 2014, στο αλήστου μνήμης πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Αλλά η γενναιοδωρία δεν εξαντλείται εδώ. «Αθόρυβα» άρχισαν να δίνονται αυξήσεις σε κατηγορίες υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών, ήδη επεκτείνονται σε άλλα οικονομικά υπουργεία, αυτό μάλιστα έχει γίνει γνωστό ευρύτερα (ουδέν κρυπτόν...) και εκδηλώνονται συνδικαλιστικές και υπουργικές πιέσεις με στόχο να διευρυνθούν οι αυξήσεις σε όλο το σώμα της δημόσιας διοίκησης.
Κάπως έτσι ξηλώνεται το πουλόβερ. Από μία κλωστή…
Θα πείτε, υπήρχαν περιθώρια για κάτι άλλο; Είναι μεγάλη συζήτηση. Βεβαίως, τα περιθώρια είναι στενά. Θα μπορούσαν, ίσως, λίγο να διευρυνθούν αν όλα τα υπουργεία μείωναν τις (πελατειακές) δαπάνες τους. Αν, π.χ., το υπουργείο Αμυνας δεν έγραφε στα παλαιότερα των υποδημάτων του την υποχρέωση να μειώσει κατά 400 εκατ. ευρώ τις δαπάνες, δεν έδινε επιδόματα πτήσης σε πιλότους που δεν πετάνε, δεν μοίραζε τα οδοιπορικά ως αυξήσεις μισθών σε αρεστούς, αν δεν προμηθευόταν με απευθείας αναθέσεις ακόμα και τις λάμπες για τα ανά την επικράτεια στρατόπεδα. Επειδή, όμως, το φέουδο του υπουργείου Αμυνας αρνείται (ειδικά μετά τη μετακίνηση του κ. Δ. Βίτσα...) να κόψει δαπάνες, κόβεται στο μισό το επίδομα θέρμανσης – των φτωχότερων.
Τούτων λεχθέντων, η αλήθεια είναι ότι αν μιλήσουμε με τρέχοντες πολιτικούς όρους, ανεξάρτητα από επιμέρους επιλογές (που θα μπορούσαν να είναι διαφορετικές έως πολύ διαφορετικές...), η συγκεκριμένη γενική κατεύθυνση του προϋπολογισμού 2019 δεν είναι διαφορετική από εκείνην που θα χάραζε μια κεντροδεξιά κυβέρνηση.
Τα περί παροχών υπηρετούν την προεκλογική κυβερνητική ρητορική περί (εικονικού) τέλους της λιτότητας, αλλά είναι αβάσιμα. Και οι ανησυχίες της αντιπολίτευσης ότι εξαιτίας των προεκλογικών παροχών η οικονομία διακινδυνεύει να εκτραπεί, θα ήταν εντελώς κούφιες αν το θέμα ήταν τι ορίζει ο προϋπολογισμός 2019. Το θέμα, ωστόσο, νομίζω δεν είναι αυτό. Είναι ότι ο νέος προϋπολογισμός, πριν καν φτάσει στη Βουλή για την έγκρισή του, έχει αρχίσει να δέχεται αφόρητες πιέσεις αλλοίωσης.
Αίφνης, ο «υπουργός των αγροτών», πιέζει να είναι ακατάσχετος ο λογαριασμός του αγρότη που περιέχει έως 10.000 ευρώ, το Δημόσιο θα κυνηγά τον κάθε έρμο που δεν έχει καταθέσεις, στον αγρότη που έχει καταθέσεις θα δείχνει κατανόηση… Αλλος υπουργός εισηγείται να απαγορευθεί διά νόμου η κατάσχεση της πρώτης κατοικίας και μάλιστα άνευ προϋποθέσεων – ήτοι να πάμε πίσω, όχι στο 2015 αλλά στο 2014, στο αλήστου μνήμης πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Αλλά η γενναιοδωρία δεν εξαντλείται εδώ. «Αθόρυβα» άρχισαν να δίνονται αυξήσεις σε κατηγορίες υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών, ήδη επεκτείνονται σε άλλα οικονομικά υπουργεία, αυτό μάλιστα έχει γίνει γνωστό ευρύτερα (ουδέν κρυπτόν...) και εκδηλώνονται συνδικαλιστικές και υπουργικές πιέσεις με στόχο να διευρυνθούν οι αυξήσεις σε όλο το σώμα της δημόσιας διοίκησης.
Κάπως έτσι ξηλώνεται το πουλόβερ. Από μία κλωστή…