Tο «όχι» θα νομιμοποιήσει μια για πάντα τη διχοτόμηση

Αλέξης Ηρακλείδης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2004-04-21

Στις 24 Απριλίου κρίνεται το μέλλον της Κύπρου. Από τους Ελληνοκυπρίους θα κριθεί αν θα πούνε τελικά το ΟΧΙ, νομιμοποιώντας μια για πάντα τη διχοτόμηση (τα τετελεσμένα του «Αττίλα»), ή θα ανατρέψουν τα γκάλοπ και λέγοντας NAI θα περάσουν σε μία εντελώς νέα εποχή, ως ενωμένο κράτος με κύρος στους κόλπους της Ευρώπης. Το σύνολο σχεδόν των υπεύθυνων ηγετών στην Κυπριακή Δημοκρατία και στην Ελλάδα έχουν ταχθεί σαφώς υπέρ, έπειτα από προσεκτική ανάγνωση του Σχεδίου Ανάν-5 και στάθμιση των επιπτώσεων του «όχι». Στέκομαι ιδιαιτέρως στην πολύ τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία των κ.κ. Αναστασιάδη, Κληρίδη, Βασιλείου και Μαρκίδη και στην Ελλάδα σε αυτή των κ.κ. Μητσοτάκη και Σημίτη (των δύο Ελλήνων elder statesmen). Σύμφωνη είναι στην Ελλάδα η αντιπολίτευση και, στην ουσία, και η συμπολίτευση! Και όμως... Πώς έγινε αυτή «η στραβή» που θα μας κοστίσει πολύ ακριβά; Υπάρχουν, κατά τη γνώμη μου, τρεις κύριες ερμηνείες του αδιεξόδου στο οποίο οδηγούμεθα.

Ερμηνεία πρώτη. Ο κ. Τάσσος Παπαδόπουλος έντεχνα παραπληροφόρησε εδώ και μήνες τον ελληνοκυπριακό λαό (και το ΑΚΕΛ), παραμένοντας πιστός στην πάγια απορριπτική του θέση, γνωστή από δεκαετίες. Ειδικά μετά τη Νέα Υόρκη έκανε το παν για να οδηγήσει τις διμερείς τότε διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο, με παράλληλη ενορχηστρωμένη δαιμονοποίηση του Σχεδίου Ανάν. Στη δε Λουκέρνη απεφάνθη αμέσως, διά του κυβερνητικού του εκπροσώπου, ότι το Σχέδιο 4 ήταν δήθεν χειρότερο από το 3ο και το έπραξε αυτό πριν το συζητήσει σε επίπεδο Εθνικού Συμβουλίου. Στην Κύπρο όμως έδωσε την εντύπωση ότι με τη διαπίστωσή του συμφωνούσαν και οι άλλοι Ελληνοκύπριοι ηγέτες. Όμως όταν εξετάστηκε σε επίπεδο Συμβουλίου αλλά και από την ελληνική αντιπροσωπεία, διαπιστώθηκε αμέσως ότι το Σχέδιο 4 ήταν καλύτερο από το 3ο, σε ό,τι αφορούσε τους Ελληνοκυπρίους, συγκεκριμένα ότι είχε ενσωματώσει τα 80% των βασικών των απαιτήσεων, ενώ στους Τουρκοκυπρίους είχαν δοθεί ψίχουλα. Ο κ. Παπαδόπουλος επιβεβαίωσε αυτό που πολλοί από εμάς λέγαμε την επαύριον της εκλογής του, ότι στο πρόσωπό του ο Ντενκτάς είχε βρει τον καλύτερο δυνατό σύμμαχο (βλ. π.χ. άρθρα μου, TA NEA, 20-2-2003 & 6-11-2003). Ωστόσο σε όλα αυτά υπάρχει ένα μεγάλο ερωτηματικό: πώς ήταν δυνατόν να συμπαρασύρει με τέτοια εντυπωσιακή επιτυχία τον ελληνοκυπριακό λαό και να κλονίσει ακόμη και το ΑΚΕΛ;

Ερμηνεία δεύτερη. H διστακτικότητα της νέας ελληνικής κυβέρνησης επέτρεψε στους απορριπτικούς στην Κύπρο να γίνουν κυρίαρχοι του παιχνιδιού. H διστακτικότητα αυτή ωστόσο είναι, εν μέρει, κατανοητή: το «σύνδρομο Ζυρίχης», «δεν δυσαρεστούμε κανένα», «τετραγωνισμός του κύκλου» κατά την έκφραση του κ. Μολυβιάτη (βλ. Καθημερινή, 18-4-2004)... Όμως η Λουκέρνη ως τετραμερής προβλεπόταν με βάση τη Συμφωνία της Νέας Υόρκης. Δεν προβλεπόταν να αποβεί διμερής (όπως έγινε επειδή η κυβέρνηση Καραμανλή «έβγαλε την ουρά της έξω») και πεδίο για να κάνει ό,τι θέλει ο κ. Παπαδόπουλος. Αν έμενε τετραμερής, ο απορριπτικός Πρόεδρος θα ήταν σε μειοψηφία, ένας στους τέσσερις, και σε μειοψηφία και στο Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου, μια και εκεί οι υπεύθυνοι Ελληνοκύπριοι ηγέτες με όραμα για το μέλλον της Κύπρου, δηλαδή οι Κληρίδης, Βασιλείου, Χριστόφιας και Αναστασιάδης, ήταν σαφώς υπέρ του Σχεδίου 4. Όμως εδώ υπάρχει ένα άλλο ερωτηματικό: αν είχε επικρατήσει η άποψη στους κόλπους της κυβέρνησης Καραμανλή ότι ναι μεν ήταν καλό το Σχέδιο και η επανένωση ευκταία, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν ήταν εφικτό γιατί για την πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων, εδώ και χρόνια, «η μη λύση είναι λύση» (η συμβίωση με τους Τουρκοκυπρίους μόνο προβλήματα θα φέρει), τι περιθώρια είχε η Ελλάδα να πείσει τους Ελληνοκυπρίους αδελφούς; Μόνο κακοί θα γινόμασταν και χωρίς αποτέλεσμα.

Και έτσι έρχομαι στην τρίτη ερμηνεία που κανείς μπορεί να ψελλίσει μόνο με πόνο ψυχής, για να χρησιμοποιήσω μία έκφραση γνωστή στην ανάλυση του Κυπριακού: αν υπήρχε η βούληση της πλειοψηφίας μεταξύ των Ελληνοκυπρίων, όπως υπήρχε για τους Τουρκοκυπρίους, τότε κανένας Παπαδόπουλος, καμία διστακτική νέα ελληνική κυβέρνηση, κανένα άτολμο ΑΚΕΛ δεν θα είχε κάνει τη ζημιά που έκανε. Οι Ελληνοκύπριοι θα είχαν αδράξει την ιστορική αυτή ευκαιρία και θα είχαν περάσει από τον 19ο αιώνα στον οποίο τους σέρνει ο Πρόεδρός τους, στον 21ο αιώνα, με αυτοπεποίθηση, με ένα λαμπρό μέλλον να διαγράφεται μπροστά τους ως ενωμένου κράτους στην ευρωπαϊκή οικογένεια, μίας ομοσπονδίας προτύπου για την πολυπολιτισμική ενωμένη Ευρώπη τού αύριο, από τον Ατλαντικό ώς τη Μαύρη Θάλασσα.

Θέματα επικαιρότητας: Κυπριακό

Νίκος Μπίστης

Γιά ένα νέο Μέτωπο Λογικής στην εεξωτερική πολιτική

Νίκος Μπίστης, 2024-12-02

Πριν μια βδομάδα η Εποχή είχε φιλοξενήσει άρθρο μου για...

Περισσότερα

Δειλά βήματα στο Κυπριακό

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-10-20

Η «διευρυμένη συνάντηση» που προανήγγειλε ο Γκουτέρες...

Περισσότερα
Θόδωρος Τσίκας

50 χρόνια: Αναζητείται πολιτική βούληση για λύση του Κυπριακού

Θόδωρος Τσίκας, 2024-07-20

Το τελευταίο διάστημα φάνηκε ότι αναθερμαίνονται οι διεργασίες...

Περισσότερα

Το κενό της παγωμένης διένεξης

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-01-28

Από το βήμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου...

Περισσότερα

Νέα πρωτοβουλία με αμυδρές ελπίδες

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-12-23

Το 2023 κλείνει με αμυδρές ελπίδες για το Κυπριακό. Κατά το...

Περισσότερα

Πού βαδίζει ο Χριστοδουλίδης με το Κυπριακό;

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-05-27

Στους τρεις μήνες αφότου ανέλαβε την εξουσία, ο νέος πρόεδρος...

Περισσότερα

Η δύναμη των πολιτών στη μοιρασμένη Κύπρο

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-04-15

Αυτές τις ημέρες του Πάσχα, πριν από 20 χρόνια, άνοιξε το...

Περισσότερα

Το Κυπριακό από την οπτική των Ευρωπαίων

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-03-25

Στις Βρυξέλλες κυκλοφορούν δύο παράλληλες αναγνώσεις γύρω...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

Σωκράτης Φάμελλος

Στη Γάζα συντελείται γενοκτονία, αρνούμαστε να κλείσουμε τα μάτια και να σιωπήσουμε

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-05-22

Στη Γάζα συντελείται μια γενοκτονία τόσο κοντά σε εμάς....

×
×