Η Kαθολική πρόκληση

Ian Buruma, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2020-10-10

Αναζητώντας το μυστικό της αμερικανικής δημοκρατίας τη δεκαετία του 1830, ο γάλλος αριστοκράτης Αλεξίς ντε Τοκβίλ συλλογίστηκε τον σημαντικό ρόλο που παίζει η θρησκεία στην αμερικανική ζωή. Εχοντας ξεφύγει από την εξουσία του Πάπα, επιχειρηματολόγησε, οι Αμερικανοί Χριστιανοί ήταν ελεύθεροι από κάθε θρησκευτική αρχή. Ο Χριστιανισμός στον Νέο Κόσμο, κατέληξε, μόνο ως «δημοκρατικός και ρεπουμπλικανικός» μπορούσε να περιγραφεί.

Δεν εννοούσε φυσικά το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, αλλά τη ρεπουμπλικανική μορφή διακυβέρνησης. Και οι περισσότεροι Χριστιανοί που συνάντησε ήταν Προτεστάντες. Η Αμερικανική «Republic» ιδρύθηκε από Προτεστάντες και οι αμερικανικές ελίτ ήταν επί μακρόν κατά κύριο λόγο προτεσταντικές. Μέχρι στιγμής, ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι είναι ο μόνος Καθολικός πρόεδρος που έχει υπάρξει.

Κάτι όμως εντυπωσιακό έχει συμβεί από τότε που ιδρύθηκε η Αμερικανική Δημοκρατία από Προτεστάντες το 1776. Πέντε από τους οκτώ σημερινούς δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι Καθολικοί, και σύντομα μπορεί να γίνουν έξι. Ο μοναδικός Προτεστάντης στο Δικαστήριο, ο Νιλ Γκόρσατς, ανατράφηκε ως Καθολικός (οι υπόλοιποι δύο δικαστές είναι Εβραίοι). Η Νάνσι Πελόζι, η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, είναι Καθολική, το ίδιο και ο αμερικανός υπουργός Δικαιοσύνης, Ουίλιαμ Μπαρ. Καθολικός είναι και ο Τζο Μπάιντεν, που μπορεί να γίνει ο επόμενος πρόεδρος.

Ο Τοκβίλ, επίσης Καθολικός, δεν πίστευε πως ο καθολικισμός είναι επιζήμιος για τη δημοκρατία, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ. Αντιθέτως, έγραψε, οι Καθολικοί είναι περισσότερο υποστηρικτές της ισότητας από τους Προτεστάντες, που πριμοδοτούν την ατομική ελευθερία έναντι της κοινωνικής ισότητας.

Στην πραγματικότητα, οι αμερικανοί Καθολικοί είναι εξίσου διχασμένοι με τους Προτεστάντες. Υπάρχουν αριστεροί Καθολικοί, δεξιοί Καθολικοί, και όλα τα ενδιάμεσα. Στον Μπάιντεν, έναν ευσεβή άνθρωπο, και επʼ ουδενί ριζοσπάστη, αρνήθηκαν πέρυσι τη θεία κοινωνία διότι στηρίζει το δικαίωμα στην άμβλωση. Για πολλούς άλλους Καθολικούς, ανάμεσά τους και πολλοί Λατινοαμερικανοί, η σθεναρή εναντίωσή τους στην άμβλωση είναι ο κύριος λόγος που στηρίζουν τον Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Μπάιντεν και η Πελόζι είναι Καθολικοί φιλελεύθεροι, όπως ήταν και ο Κένεντι. Το ίδιο και η Σόνια Σοτομαγιόρ, μία από τους δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Πολλοί άλλοι δικαστές, όμως, καθώς και ο υπουργός Δικαιοσύνης, και ο Στιβ Μπάνον, ένας από τους πρώιμους ιδεολογικούς συμβούλους του Τραμπ, ανήκουν σε ένα πολύ διαφορετικό στέλεχος του Καθολικισμού. «Η Καθολική Δεξιά δεν είναι πλέον αναγνωρίσιμα Καθολική. Οι πολιτικές της είναι λίγο - πολύ ταυτόσημες με εκείνες των υπόλοιπων μελών της δεξιάς χριστιανικής συμμαχίας», έγραψε πρόσφατα στους New York Times η Ελίζαμπεθ Μπρούνινγκ.

Αυτό είναι εν μέρει αλήθεια. Πράγματι, οι δεξιοί Καθολικοί έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους με τους ευαγγελικούς Προτεστάντες, οι οποίοι θεωρούν τον Τραμπ ως έναν ανίερο σωτήρα που θα ανατρέψει το δικαίωμα στην άμβλωση και διάφορα φράγματα ανάμεσα στην εκκλησία και το κράτος. Από την άλλη, ο κοινός αγώνας αντιδραστικών Καθολικών και Προτεσταντών εχθρών του κοσμικού κράτους μετρά περισσότερους από δύο αιώνες ζωής.

Η πρόκληση είναι για μία ακόμα φορά ολοφάνερη, μεταξύ άλλων και στο Ανώτατο Δικαστήριο. Η υποψήφια του Τραμπ, η Εϊμι Κόνι Μπάρετ, είναι μέλος των People of Praise, «χαρισματικών Καθολικών» που έχουν συγχωνεύσει την καθολική τους πίστη με πεντακοστιανές πρακτικές. Η ίδια είπε σε φοιτητές Νομικής να θυμούνται «πως ο θεμελιώδης σκοπός σας στη ζωή δεν είναι να γίνετε δικηγόροι αλλά να γνωρίσετε, να αγαπάτε και να υπηρετήσετε τον Θεό». Και έχει στηρίξει τους ισχυρισμούς πως το δικαίωμα στην άμβλωση είναι μία διαβολική αμαρτία.

Το να είναι ο Τραμπ, ένας άνθρωπος χωρίς γνωστή πίστη, που έχει κάνει τόσο κακό στην ηθική τάξη, αυτός που επιδιώκει να γκρεμίσει το τείχος ανάμεσα στην εκκλησία και το κράτος, μοιάζει παράξενο. Αγνωστοι αι βουλαί του Κυρίου. Το πρόβλημα είναι πως πολλοί άνθρωποι σήμερα στις ΗΠΑ, Καθολικοί και Προτεστάντες, είναι πεπεισμένοι πως Εκείνος έβαλε τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο για κάποιο λόγο.

Θέματα επικαιρότητας: Αμερική

Ο τραμπισμός είναι και «ανθυγιεινός»

Μανώλης Πιμπλής, 2025-03-24

Μόνο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου η αμερικανική κυβέρνηση εξαφάνισε...

Περισσότερα

Το Μεσανατολικό Σταυρόλεξο του Μπάιντεν

Γιώργος Καπόπουλος, 2024-02-03

Λεπτές ισορροπίες σε πολλά μέτωπα που έχουν μεταξύ τους...

Περισσότερα
Θόδωρος Τσίκας

Και αν εκλεγεί πάλι ο Τραμπ ;

Θόδωρος Τσίκας, 2024-01-28

Στις ΗΠΑ διεξάγονται τώρα οι εσωτερικές προκριματικές...

Περισσότερα

Ολική επαναφορά Τραμπ

Γιώργος Καπόπουλος, 2024-01-27

Πρώτα η Αϊόβα και στη συνέχεια το Νιου Χαμσάιρ επιβεβαίωσαν...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Μας αφορά το πακέτο Μπάιντεν;

Κώστας Καλλίτσης, 2023-01-29

Η αμερικανική οικονομία ζεσταίνεται για μια νέα κούρσα...

Περισσότερα

Ο επόμενος Τραμπιστής θα είναι πιο επικίνδυνος

Γιώργος Παγουλάτος, 2022-11-13

Το σκηνικό εμφάνιζε τις προδιαγραφές ενός Ρεπουμπλικανικού...

Περισσότερα

Το κύμα

Παύλος Τσίμας, 2022-11-12

Έχουμε υποστεί τόσο καταιγιστικό βομβαρδισμό κακών ειδήσεων...

Περισσότερα
Κάκη Μπαλή

Τζον Φέτερμαν / Λίγη ελπίδα στη ζώνη της σκουριάς

Κάκη Μπαλή, 2022-11-12

Αν κάτι έμαθε ο κοινός θνητός στην Ελλάδα για τις ενδιάμεσες...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

Γιώργος Σταθάκης

Η «τελευταία ευκαιρία» για την προοδευτική αντιπολίτευση

Γιώργος Σταθάκης, 2025-04-03

...Η παραδοσιακή «πολυσυλλεκτικότητα» πέθανε μαζί με την...

Σωτήρης Βαλντέν

Πόσο νέα είναι η εθνική πυξίδα Τσίπρα;

Σωτήρης Βαλντέν, 2025-03-26

O Αλέξης Τσίπρας δημοσίευσε προ ημερών μακροσκελές κείμενο...

Ο τραμπισμός είναι και «ανθυγιεινός»

Μανώλης Πιμπλής, 2025-03-24

Μόνο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου η αμερικανική κυβέρνηση εξαφάνισε...

Αλέξης Τσίπρας

ΝΕΑ ΕΘΝΙΚΗ ΠΥΞΙΔΑ

Αλέξης Τσίπρας, 2025-03-21

Τα τελευταία χρόνια ο κόσμος αλλάζει με ταχύτητα που συχνά...

ΤΟΥΡΚΙΑ, Από την υβριδική δημοκρατία, στον αυταρχισμό

Βαγγέλης Αρεταίος, 2025-03-20

Στην τελική ευθεία για ένα σαφώς αυταρχικό καθεστώς εισήλθε...

H άνοδος Die Linke και το μήνυμα στους Έλληνες συντρόφους

Γκρέγκορ Γκίζι, 2025-03-17

...Eκπλαγήκαμε λίγο και μεις οι ίδιοι. Είναι πασιφανές ότι...

×
×