ΗΠΑ - Τουρκία, βλέποντας και κάνοντας…
Γιώργος Καπόπουλος, iEidiseis, Δημοσιευμένο: 2021-07-23
Μια ανήσυχη ηρεμία επικρατεί στις διμερείς σχέσεις από τότε που Μπάιντεν και Ερντογάν κατέγραψαν τις διαφωνίες τους με ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων και δήλωσαν πρόθυμοι να συνεργασθούν όπου οι απόψεις τους συγκλίνουν, υπογράμμισε η Νούλαντ.
Ποιο είναι το στίγμα των σχέσεων ΗΠΑ -Τουρκίας έξι μήνες μετά την αλλαγή φρουράς στο Λευκό Οίκο ,και ένα και πλέον μήνα μετά την συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν στις Βρυξέλλες στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ;
Την απάντηση ας την αναζητήσουμε στην κατ εξοχήν αρμόδια Υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Νούλαντ στην προχθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας με θέμα την έγκριση του διορισμού του νέου Πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα, μια συζήτηση η έναρξη της οποίας συνέπεσε με τις προκλητικές δηλώσεις Ερντογάν από τα Κατεχόμενα.
Πριν παραθέσουμε συνοπτικά τις τοποθετήσεις Νούλαντ ας υπενθυμίσουμε ότι η αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα κατασκευής του μαχητικού αεροσκάφους F-35 αλλά και οι κυρώσεις που ακολούθησαν για την αγορά των S-400 επιβλήθηκαν επί Τραμπ.
Στους έξι μήνες θητείας του Μπάιντεν πλην της αναγνώρισης της σφαγής των Αρμενίων ως Γενοκτονίας δεν επιβλήθηκαν πρόσθετες κυρώσεις ούτε καν δημοσιοποιήθηκαν σχετικές προθέσεις.
Μια ανήσυχη ηρεμία επικρατεί στις διμερείς σχέσεις από τότε που Μπάιντεν και Ερντογάν κατέγραψαν τις διαφωνίες τους με ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων και δήλωσαν πρόθυμοι να συνεργασθούν όπου οι απόψεις τους συγκλίνουν υπογράμμισε η Νούλαντ.
Τα σημεία αντιπαράθεσης όπου οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι διαφωνούν είναι οι S-400 και η στήριξη των Κουρδικών Οργανώσεων PYD και YPG από τις ΗΠΑ στην Βορειοανατολική Συρία.
Εκεί που σύμφωνα με την Νούλαντ οι θέσεις Ουάσιγκτον και Άγκυρας συγκλίνουν είναι στην Ουκρανία , στην Γεωργία, στην Λιβύη και στην Βορειοδυτική Συρία στην περιοχή του Ιντλίμπ και στην φύλαξη του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ από τουρκική στρατιωτική δύναμη.
Προτεραιότητα της κυβέρνησης Μπάιντεν συνέχισε η αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι να αποτρέψει την Τουρκία να μην εμβαθύνει την όποια εξάρτηση από την Ρωσία.
Η Νούλαντ δεν αναφέρθηκε σε ενδεχόμενη επιβολή πρόσθετων κυρώσεων ενώ διαβεβαίωσε την Επιτροπή ότι οι υπάρχουσες κυρώσεις θα διατηρηθούν και θα επιβληθούν παγκοσμίως.
Η αλλαγή στο κλίμα είναι σαφής. Ούτε ο Ερντογάν απειλεί να εισβάλλει στην Συρία και να διακινδυνεύσει ακόμη και την σύγκρουση με τις αμερικανικές δυνάμεις που στηρίζουν τους Κούρδους του YPG ούτε ο Μπάιντεν έχει δεσμευθεί σε τελεσιγραφική προθεσμία για την απόσυρση των S-400 από την τουρκική επικράτεια.
Η ομιλία της Νούλαντ πρέπει να αξιολογηθεί με μεγάλη προσοχή καθώς ο πρωταγωνιστικός της ρόλος στα γεγονότα της Ουκρανίας το 2013-14 την ωθεί να προεξοφλεί ως πίεση προς την Ρωσία την παρουσία της Τουρκίας στην Λιβύη , στον Καύκασο, και στο Ιντλίμπ και να υποτιμά το γεγονός ότι πρόκειται για παρουσία που κατέστη δυνατή με την ανοχή η ακόμη χειρότερα με την συνενοχή του Κρεμλίνου.
Δεύτερη παρατήρηση είναι η αποσιώπηση από την Νούλαντ του γεγονότος ότι οι πιο στενοί σύμμαχοι των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή από την Αίγυπτο και την Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ αισθάνονται ως απειλητική μεταβλητή περιφερειακής αποσταθεροποίησης την Νεοθωμανική Πολιτική του Ερντογάν.
Συμπέρασμα συνολικό για τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας , μία αμοιβαία άγνωστης αντοχής και χρονικής διάρκειας αυτοσυγκράτηση χωρίς προσδοκίες συνολικής εξομάλυνσης για το ορατό μέλλον αλλά βλέποντας και κάνοντας αρχής γενομένης από το αεροδρόμιο της Καμπούλ.