Θα κάνουν την υπέρβαση;
Νίκος Μπίστης, Η Αυγή, Δημοσιευμένο: 2023-02-12
Ενώ οι μετρήσεις έδιναν άνετη νίκη στον πρώτο γύρο και σαρωτική στον δεύτερο στον απορριπτικό υποψήφιο Νίκο Χριστοδουλίδη και την τρίτη θέση στον Ανδρέα Μαυρογιάννη, οι ψηφοφόροι έφεραν τη μερική ανατροπή. Η ολική μπορεί να γίνει σήμερα. Γιατί σήμερα δεν συγκρούονται εκλογικά τα δυο μεγάλα παραδοσιακά κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, για τη νομή της εξουσίας. Νομή που ακύρωνε στην πράξη τη συναντίληψη των δυο κομμάτων στο μείζον θέμα της επίλυσης του Κυπριακού στη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Της λύσης που ορθά έλεγαν οι νούσιμοι (νουνεχείς στα κυπριακά) ότι μόνο με τη συμφωνία ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ μπορεί να επιτευχθεί.
Αλλά ο Γλαύκος Κληρίδης υπονόμευσε τη δέσμη Ιδεών Γκάλι το 1993, ένα εξάμηνο πριν τελειώσει η θητεία του Γιώργου Βασιλείου. Με τη συνδρομή του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ (κεντρώα εθνικιστικά κόμματα μπαλαντέρ στη νομή της εξουσίας) εκλέχθηκε Πρόεδρος αλλά χρειάστηκαν δέκα χρόνια για να έρθει η νέα πρόταση, το σχέδιο Ανάν, που αυτή την φορά προωθούσε ο ίδιος ο Κληρίδης μαζί με τους Γιώργο Βασιλείου και Μιχάλη Παπαπέτρου. Τότε το ΑΚΕΛ μετά από αμφιταλαντεύσεις δεν μπόρεσε να κάνει την υπέρβαση, στήριξε το Όχι μαζί με το ΔΗΚΟ του Τάσου Παπαδόπουλου και την ΕΔΕΚ. Χρειάστηκαν άλλα είκοσι χρόνια για να φτάσει στο Κραν Μοντανά η λύση σε απόσταση αναπνοής με το πλαίσιο Γκουτέρες. Ήταν η καλύτερη συγκυρία, με συνομιλητή τον διαπρύσιο υποστηρικτή της λύσης Μουσταφά Ακιντζί. Τότε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με τη βοήθεια του τότε υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη οδήγησε σε ναυάγιο τη διάσκεψη. Έκτοτε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ και η διεθνής κοινότητα δικαιολογημένα αδιαφορούν για το Κυπριακό και καταλογίζουν την ευθύνη στον Νίκο Αναστασιάδη, ενώ η λύση των δύο κρατών (de jure διχοτόμηση δηλαδή) κερδίζει έδαφος.
Ηδη όμως από το Κραν Μοντανά είχε διαφανεί ο εσωτερικός διχασμός του ΔΗΣΥ, με τους πιο μετριοπαθείς και υποστηρικτές της λύσης να δυσφορούν από την ακραία συμπεριφορά Αναστασιάδη και Χριστοδουλίδη. Η αντίθεση αυτή διευρύνθηκε με τη διασπαστική κάθοδο Χριστοδουλίδη και ξέσπασε βίαια με τον αποκλεισμό του Προέδρου του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Το σχέδιο Χριστοδουλίδη - Αναστασιάδη για να ευοδωθεί αναίμακτα είχε σαν προϋπόθεση διαφορά στον πρώτο γύρο σαν αυτή που κατέγραφαν οι περισσότερες μετρήσεις, ώστε οι αποθαρρυμένοι ψηφοφόροι του Νεοφύτου να αναγκαστούν ανόρεχτα να στηρίξουν τον βέβαιο νικητή. Όμως η διαφορά είναι 2,4%, η μετεκλογική προσπάθεια Αναστασιάδη να ρυμουλκήσει το κόμμα του στον Χριστοδουλίδη, με επιχείρημα την επανένωση της παράταξης και το φόβητρο της νίκης του ΑΚΕΛ, απέτυχε. Ο ΔΗΣΥ αποφάσισε ψήφο κατά συνείδηση και ένα-ένα κορυφαία στελέχη του κόμματος (Γιάννης Κασουλίδης, Καίτη Κληρίδη, Κωνσταντίνος Πετρίδης ) με την έκφραση «θα κάνουμε την υπέρβαση» τάσσονται ανοιχτά υπέρ του Ανδρέα Μαυρογιάννη. Εμμέσως πλην σαφώς και ο Αβέρωφ Νεοφύτου και οι οπαδοί του που ξεκινούν την τοποθέτησή τους με το «Όχι στον διασπαστή». Διευκολύνονται από τη στάση του Ανδρέα Μαυρογιάννη και της ηγεσίας του ΑΚΕΛ που αναδεικνύουν ως κύριο θέμα τη σωτηρία της Κύπρου και την επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που σταμάτησαν στο Κραν Μοντανά. Το δίλημμα των εκλογών και ως εκ τούτου η σύγκρουση είναι μεταξύ των υποστηρικτών της μόνης ρεαλιστικής λύσης, από τη μια, και των αρνητών της, από την άλλη. Η επιλογή υπουργου Οικονομικών και επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου από τον Μαυρογιάννη καθησυχάζει και όσους ανησυχούσαν για μια πιθανή δημοσιονομική εκτροπή.
Παρʼ όλα αυτά η μάχη θα είναι δύσκολη. Ο Χριστοδουλίδης έχει δεδομένες τις ψήφους (6%) του υποψηφίου του ΕΛΑΜ (κυπριακή Χρυσή Αυγή) και η επιρροή του Νίκου Αναστασιάδη και της σκληρής πτέρυγας του ΔΗΣΥ δεν είναι ευκαταφρόνητη. Για πρώτη φορά, όμως, είναι και η συσπείρωση των οπαδών της λύσης τόσο μεγάλη. Το αν η βάση του ΔΗΣΥ θα κάνει την υπέρβαση που κάνουν τα στελέχη του, θα κρίνει το αποτέλεσμα.
*Ο Νίκος Μπίστης είναι συντονιστής Επιτροπής Πολιτικού Σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.