Η Παρουσίαση του ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΥΜΒΟΛΗΣ Της ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΠΤΕΡΥΓΑΣ
Στο ΔΙΑΡΚΕΣ ΣΥΝέδριο, 13-15/02/09
Δημήτρης Χατζησωκράτης, Δημοσιευμένο: 2009-02-14
Αξίζει από την αρχή να υπενθυμίσω ότι η πλειοψηφία της ΚΠΕ είχε αποφασίσει η έγκριση των προγραμματικών θέσεων να πραγματοποιηθεί μέσω μιας διευρυμένης ΚΠΕ. Στη συνέχεια επιλέχθηκε το Διαρκές Συνέδριο, μάλλον κατά παραχώρηση, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα προηγούμενης συζήτησης στις οργανώσεις αφού τα κείμενα δεν ήταν έτοιμα.
«Δεν είναι τακτικό Συνέδριο γι΄αυτό δεν συζητήσαμε στη βάση», αντιλέχθηκε. Περίεργη αντίληψη. Τι μας εμπόδιζε τόσο καιρό να κάνουμε ένα Προγραμματικό Συνέδριο; Ή, αφού φτάσαμε ως εδώ, δεν θα μπορούσε να δινόταν ένας μήνας ουσιαστικού διαλόγου στο κόμμα με την ουσιαστική συμμετοχή των μελών;
«Πρωτόγνωρη» δεν είναι μια διαδικασία επειδή εμείς την ορίζουμε ως τέτοια. Πρέπει και να αποδεικνύεται.
Αναγνωρίζω ότι έγιναν προσπάθειες. Με αυτή την έννοια δεν υποτιμώ την ίδια την εκπόνηση ενός αναλυτικού κειμένου θέσεων, που περιλαμβάνει όλους τους τομείς καθώς και τις προσπάθειες των συντρόφων/ισσών που εργάστηκαν και το τελικό αποτέλεσμα που προέκυψε. Αναγνωρίζουμε μάλιστα βήματα και θετικές επεξεργασίες που έγιναν σε αρκετά θέματα και ότι σε πολλά μας δίνεται η δυνατότητα να ανοίξουμε ένα εσωκομματικό διάλογο, παράλληλα με την πολιτική δράση.
Τα 22 σημεία οφείλουν όμως να τεθούν σε ένα διατομεακό έλεγχο. Εκεί θα φανούν αρκετές αλληλοσυγκρουόμενες θέσεις μεταξύ τμημάτων. Αν δε επιχειρηθεί και μια κοστολόγηση των προτάσεων για ενδεχόμενη εφαρμογή τους, ίσως και 5 προϋπολογισμοί θα ήσαν αναγκαίοι! Αυτά φυσικά, καθώς θα ωριμάζουμε, θα τα βρούμε…
Όμως, το γενικό, πρώτο και καθοριστικό μέρος του κειμένου της Επιτροπής, δηλαδή το Πλαίσιο αρχών και κατευθύνσεων(Π.Ε.), εκεί ακριβώς όπου επιχειρήθηκε σύνθεση, σε κρίσιμα ζητήματα δεν εμφανίζει τις αναγκαίες επιλογές για την πολύπλοκη σημερινή συγκυρία και κρίση, και πολύ περισσότερο δεν ανοίγει και τις αναγκαίες προοπτικές για μέλλον. Δεν μας βρίσκει σύμφωνους.
Αποφασίσαμε γι΄ αυτό να καταθέσουμε το κείμενο συμβολής, που έχετε στα χέρια σας, και του οποίου τα βασικά σημεία θα επιχειρήσω να παρουσιάσω. Προφανώς το κείμενο δεν θα μπορούσε, από τον χρόνο που διαθέταμε και μόνο, να καλύπτει όλο το αναγκαίο εύρος θεμάτων. Το κάνει σε βασικά.
«Μα τόσο καιρό δεν διατυπώνατε τις απόψεις σας. Γιατί στο τέλος τις παρουσιάζετε;»
Απαντώ. Γιατί στο τέλος είδαμε συνθετικό κείμενο.
Τα επιμέρους 22 σημεία σε πολλά των οποίων υπάρχει και η ουσιαστική συμβολή των συντρόφων και συντροφισσών της Α.Πτ. δεν αποτελούσαν κατ΄ ουδένα τρόπο Προγραμματικό κείμενο.
Τώρα θα έπρεπε να αρχίζει η διαδικασία. Αφού κατατέθηκε το κείμενο στην πληρότητά του.
2. Στο όνομα ποιάς διαδικασίας, ποιάς κομματικής συν-διαδρομής και αντίληψης ένα κόμμα, που έχει τάσεις καταστατικά κατοχυρωμένες, όταν πηγαίνει στο διαρκές συνέδριό του, θα υποχρεούται στην ομοφωνία;
Από πού και ως που αυτό που είναι ο πραγματικός μας πλούτος και η ελεύθερη κατάθεση των απόψεων θα ποινικοποιείται εκ των προτέρων;
Από πού προκύπτει ότι το Λευκό , ή ακόμη και το όχι σε ένα κείμενο εκφράζει κινδύνους για το κόμμα;
Ας αφήσουμε τις υπερβολές και τους αδιέξοδους υψηλούς τόνους και ας συγκεντρωθούμε στη συζήτηση ουσίας έστω και στο Διαρκές Συνέδριο.
3. Πρωταρχικά λοιπόν θα ήθελα να σημειώσω ότι δεν θα μας διευκολύνει τη συζήτηση των 2 ημερών η αναζήτηση υψηλών τόνων και μανιχαϊστικών, διχαστικών διλημμάτων. Με την έννοια αυτή με εξέπληξε χθες ό Γ. Δραγασάκης. Αρνητικά, βέβαια, με την ανάδειξη ενός διλλήματος και μιας διχοτομίας που δεν προκύπτει από πουθενά. Είμαστε υπέρ «του ρυθμιζόμενου καπιταλισμού» ή υπέρ «της ανατροπής των ρήξεων και του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού»;. Ε.! λοιπόν απαντώ. Εμείς, τουλάχιστον της ΑΠ, είμαστε υπέρ της ανατροπής των ρήξεων και του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού. Δεν νομίζω πως σε αυτή την αίθουσα θα βρεθούν θιασώτες του πρώτου. Το ερώτημα είναι: που ο Γ. Δρ. βρήκε την αφορμή για τέτοιο επιχείρημα; Σε ποιο κείμενο σε ποια δήλωση μέλους, που πρόσκειται στην ΑΠ. το βρήκε; Γιατί ένοιωσε την ανάγκη ο νηφάλιος Γ.Δρ. να καταφύγει σε τέτοιο πολωτικό δίλημμα. Μια ενέργεια πέρα για πέρα έξω από τον προσωπικό πολιτικό πολιτισμό του;
4. Το κείμενό μας το έχετε ανά χείρας. Θα περιοριστώ σε ορισμένες κρίσιμες επισημάνσεις, που θα γίνονται σε αντιδιαστολή με το ΠΕ:
Και έρχομαι ευθύς εξ αρχής στον πυρήνα της πρότασης του ΠΕ. «Εμείς ως ΣΥΝ», προτείνεται «να προτείνουμε το Νέο πρότυπο κοινωνικής ανάπτυξης αυτό που ονομάζουμε «οικονομία των αναγκών»(Οι.Αν.)». Και περιγράφειται ως Οικ.Αν. πάνω κάτω αυτό που μέχρι τώρα ονομάζουμε «τρίτο τομέα» της οικονομίας. Φυσικά έτσι καλύπτονται οι ορισμοί που χρησιμοποιούνται σε διάφορες χώρες όπως οικονομία της αλληλεγγύης, τρίτος τομέας, τρίτη πλατφόρμα ή τρίτο σύστημα.
Η «κοινωνική οικονομία» ευρύτατα διαδεδομένη στην Ε.Ε., με μεγάλη μάλιστα προοπτική εξέλιξης, αναφέρεται ως μία ομάδα οικονομικών δραστηριοτήτων, που αποτελείται από 4 «οικογένειες»: συνεταιρισμούς, λληλοβοηθητικά/αυτοδιαχειριζόμενα ταμεία υγείας, συλλόγους και ιδρύματα που έχουν τη μορφή οργανισμών και/ή νομικών προσώπων. Καλύπτονται με την έννοια αυτήν, όλα αυτά που στο ΠΕ περιγράφονται ως δημόσια αγαθά. Να υπογραμμίσουμε ότι σε επίπεδο ΕΕ η κοινωνική οικονομία αντιπροσωπεύει 2.000.000επιχειρήσεις(το 10% του συνόλου των επιχειρήσεων). Και καλύπτει 20.000.000 εργαζόμενους( το 10% του συνόλου των εργαζομένων).
Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η αναφορά μας, ως κόμμα, και η ιδιαίτερη φροντίδα μας γι΄αυτό. Αναμφισβήτητα. Αλλά προσοχή! Αποτελεί ένα πυλώνα της οικονομίας Δεν είναι το όλον.
Αν απέναντι στη γενικότερη συγκρότηση του οικονομικού συστήματος εμείς αντιπαραβάλλουμε την Οι.Αν. που ουσιαστικά καλύπτει ένα σημαντικό μέρος της οικονομικής και κοινωνικής συγκρότησης, αλλά σε καμία περίπτωση δεν το εξαντλεί, τότε θα έχουμε κάνει λάθος. Η λειτουργία και η ανάπτυξη των Οι.Αν. προϋποθέτει τους άλλους δύο πυλώνες, δηλαδή τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και τη λειτουργία της αγοράς σε κάθε περίπτωση.
Δεν μπορούμε αυτά να τα παραβλέψουμε ή να μη λέμε κάτι.
Και επειδή ακούσαμε χθες από τον Γ.Δρ. και για φιλοδοξία παγκόσμιας συμβολής στις θεωρητικές και οικονομικές αναζητήσεις της παγκόσμιας αριστεράς θα συνιστούσα λίγη αυτοσυγκράτηση….
Αν περιοριστούμε να αντιπαραβάλουμε την «Οικ. Αν.» φιλοσοφικά με την «οικονομία των κερδών», τότε πράγματι στο δίπολο κέρδος-ανάγκες πραγματικά η επιλογή μας είναι προφανής. Είμαστε με τις ανάγκες! Θα έχουμε όμως τότε και αυτόματα δώσει απάντηση και στο πραγματικό πρόβλημα της οικονομίας. Τα υπόλοιπα αγαθά, υπηρεσίες κλπ ποιος ακριβώς θα τα παράγει; Ποιος θα τα διαθέτει;
Εδώ λοιπόν χρειάζεται να είμαστε πολύ πιο συγκεκριμένοι. Να εμφανιζόμαστε με ουσιαστικό ενδιαφέρον για την παραγωγή. Είναι κάτι το γεγονός ότι για πρώτη φορά σε κομματικό κείμενό μας εμφανίζεται, έστω με μορφή ερωτημάτων, ότι εδώ πρέπει κάτι να απαντήσουμε. Αλλά σήμερα αυτό δεν αρκεί. Είναι απαραίτητο να είμαστε συγκεκριμένοι: Στο μοντέλο της παραγωγής, το βάρος που ρίχνουμε ως χώρα και άρα και την πρότασή μας για ποιους και με ποιες πολιτικές, σε ποιους κλάδους, με ποια συστήματα κινήτρων, και ποια ουσιαστική βοήθεια. Οφείλουμε απάντηση, προκειμένου η χώρα να έχει παραγωγική βάση που να στέκεται , και γι΄ αυτό προπάντων να είναι ανταγωνιστική.
Να μια λέξη που έχει εξορκιστεί με τον απήγανο. Ανταγωνιστικότητα σημαίνει παραγωγή, υπηρεσίες, απασχόληση. Ανταγωνιστικότητα σημαίνει ότι έχουμε επιχειρήσεις και υπηρεσίες που πουλάνε στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Έχουμε μια οικονομία ,που δεν γυρίζει στο κενό. Αυτό δεν είναι κάτι το ουδέτερο ή το μη άκρως ενδιαφέρον. Η χώρα μας έχει τη σταθερά αρνητική πρωτιά στην Ε.Ε. ενός υπέρογκου ελλείμματος του ισοζυγίου πληρωμών. Αυτό σημαίνει είτε λαθεμένες επιλογές παραγωγικών προτύπων είτε υψηλό κόστος παραγωγής. Τραγική συνέπεια είναι ότι διαρκώς επιχειρήσεις κλείνουν και η ανεργία εκτινάσσεται στα ύψη. Η πολιτική επιλογή πρέπει να εστιάζεται πρώτα απ’ όλα στον εντοπισμό των τομέων παραγωγικής δραστηριότητας, που είναι σε θέση να αποτελέσουν πόλους ανάπτυξης για τη χώρα, ή εστίες συγκριτικού πλεονεκτήματος μέσω παραγωγικών και τεχνολογικών εξειδικεύσεων που ταυτόχρονα θα σέβονται το περιβάλλον. Στις γενναίες επενδύσεις στην παιδεία, στην επιστημονική έρευνα. Στην στήριξη στην πλήρη απασχόληση, στη σταθερή και ποιοτική εργασία και σε ικανοποιητικούς μισθούς. Η χώρα οφείλει να δώσει τη μάχη της ανταγωνιστικότητας στο πεδίο της καινοτομίας και της ποιότητας των προϊόντων και των υπηρεσιών, που ενσωματώνουν τεχνολογικό προβάδισμα και υψηλή προστιθέμενη αξία.
Και εδώ σε απόλυτη συνδυασμό, με την οικολογική και περιβαλλοντική μας ευαισθησία και αντίληψη οι προτάσεις μας για στήριξη πρέπει να αναδεικνύουν και το προς τα πού, σε ποιόν τομέα θα πρέπει να υπάρξει η επιλογή.
Η χώρα μπορεί να γίνει, σε πείσμα και της κρίσης, χώρος όπου οι ΑΠΕ θα αποκτήσουν κεντρικό ρόλο και βαρύνουσα σημασία.
Προτείνουμε ως ΑΠ, ο ΣΥΝ να αναλάβει πρωτοβουλία ώστε να αναδείξει τον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας(ΑΠΕ) ως τομέα πρωταρχικής επιλογής στήριξης και δημόσιας παρέμβασης. Η χώρα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα απόδοσης και ανάπτυξης των ΑΠΕ(αιολική, ηλιακή, κυμάτων), οι Ξένες Άμεσες Επενδύσεις στον τομέα αυτόν παρουσιάζουν συνεχή ροή.. Η εντατική επενδυτική πρωτοβουλία, η ανάπτυξη της καινοτομίας της έρευνας θα έχει πολύπλευρη απόδοση και πρώτα απ΄ όλα στην ουσιαστική μείωση της ενεργειακής εξάρτησης καθώς και στην ουσιαστική αύξηση της απασχόλησης περιφερειακά κατανεμημένης. Στοχευμένα κίνητρα, χωροταξικές επιλογές και διασφάλιση τοπικών συναινέσεων κρίνονται απολύτως απαραίτητα.
5. Δεν είναι δυνατόν σε ένα πρόγραμμά μας να μην έχουμε άποψη, το 2009, για την αγορά. Η αγορά δεν ταυτίζεται με τον καπιταλισμό και παραμένει το πεδίο πάνω στο οποίο συναντώνται όλες οι παραγωγικές δραστηριότητες.
Οι καταρρεύσεις των σοσιαλιστικών χωρών δεν οφείλονταν μόνο στην κατάλυση της δημοκρατίας αλλά και στις προσπάθειες περιορισμού ή/και κατάργησης της αγοράς και διοικητικής υπαγωγής της στις υπηρεσίες προγραμματισμού της παραγωγής. Επρόκειτο για οικονομική και κοινωνική αυθαιρεσία με τραγικά αποτελέσματα στις χώρες όπου εφαρμόστηκαν.
Η αγορά εκπέμπει μηνύματα, η ανάλυση και η αξιοποίηση αυτών των μηνυμάτων πραγματοποιείται ή δεν πραγματοποιείται με πολιτικές.
Η αγορά συνυπάρχει με πολιτικές, ελέγχει πολιτικές, δεν υποκαθιστά πολιτικές. Ελέγχεται από πολιτικές, δεν υποκαθίσταται από πολιτικές.
6. Η αντίληψη μας για το σοσιαλισμό σε συνύφανση με τη δημοκρατία ως μέσο και ως σκοπό και την επιλογή του νέου αριστερού μεταρρυθμισμού ως του μοναδικού δρόμου για τον κοινωνικό μετασχηματισμό και το πέρασμα σε ένα ανώτερο τύπο πολιτισμού, αποτελεί μια άλλη επισήμανση του κειμένου μας.
Η αποσαφήνιση ότι στην προοπτική του κοινωνικού μετασχηματισμού έχουν θέση η αγορά ως οικονομική λειτουργία, ο ιδιωτικός τομέας και οι διεθνοποιημένες οικονομικές λειτουργίες που δένουν στις σύγχρονες τεχνολογικά και παραγωγικά διαδικασίες
Πρέει να κάνουμε κατανοητό γιατί η δική μας Αριστερά είναι ριζοσπαστική γιατί έχει στον πυρήνα της το κόκκινο σπέρμα της ανατροπής και είναι μεταρρυθμιστική, όχι γιατί είναι μετριοπαθής και συμβιβαστική, αλλά γιατί ο νέος αριστερός μεταρρυθμισμός της, που προτείνουμε ως όρο δόκιμο για χρήση, είναι εργαλείο "κριτικής" του σημερινού κόσμου, με την έννοια που οι κλασικοί μας δίδαξαν, δηλαδή με την έννοια εκείνου που δεν περιορίζεται μόνο να περιγράψει την πραγματικότητα αλλά προσδιορίζει και με ποιους και πώς θα την αλλάξει.
O νέος αριστερός μεταρρυθμισμός έχει νόημα και γόνιμες προοπτικές μόνον όταν επιχειρείται σε κάθε βήμα με τη συμμετοχή, την πάλη και τον έλεγχο των εργαζομένων, όταν οι συγκεκριμένες λύσεις και πολιτικές που προωθεί εμπνέονται και χαρακτηρίζονται από τις αρχές του δημοκρατικού σοσιαλισμού και της οικολογίας
Ο σοσιαλισμός δεν θα έλθει με τη συγκέντρωση δυνάμεων που κάποια στιγμή θα μπορέσουν να τον πραγματώσουν «απευθείας». Η πορεία προς το σοσιαλισμό θα κριθεί στο έδαφος του δημοκρατικού ζητήματος με την οικονομική, κοινωνική και πολιτική έννοια. Αυτή είναι η διακύβευση του 21ου αιώνα.
7. Η ανανεωτική και ριζοσπαστική αριστερά έχει ταυτόχρονα ενσωματώσει στον πυρήνα της συγκρότησής της ότι Αριστερά και Οικολογία δεν είναι πλέον δυνατό να λειτουργήσουν χωριστά ως δυνάμεις σφαιρικού μετασχηματισμού.
Μαζί όμως μπορούν να συνθέσουν ένα καινούριο όραμα για τον κόσμο και τις σύγχρονες κοινωνίες. Αυτό όμως σημαίνει βαθιές αλλαγές στον τρόπο που, ως αριστεροί/ές, σκεφτόμαστε και δρούμε, στα οράματα, στις αξίες, στις προτάσεις μας.
Αυτές οι γενικές κατευθύνσεις δεν μπορούν να μένουν σε γενικό επίπεδο. Πρέπει να μετουσιώνονται και διαχέονται σε όλους τους τομείς του πολιτικού μας σχεδίου και προγράμματος. Δεν στέκονται φοβικά απέναντι σε νέες προτάσεις για την «πράσινη οικονομία» και η πράσινη ανάπτυξη. Αναζητούν πολιτικές και μέτρα, αναδεικνύουν το θετικό περιεχόμενο επιλογών που προστατεύουν το περιβάλλον, αξιοποιούν καινοτομίες και νέα τεχνολογίες και μπορούν να επιδρούν πολλαπλασιαστικά στην απασχόληση. Πρέπει να διεκδικούμε να γίνουμε πρωτοπορία στον τομέα αυτόν.
8. Το ΠΕ παρουσιάζει μια προσέγγιση εθνοκεντρική στο συνολικό ζήτημα της Παγκοσμιοποίησης. Αντιλαμβάνεται τη χώρα μας, στη γεωγραφική της θέση, απέναντι στα δραματικά γεγονότα και στην πολλαπλές μορφές της κρίσης. Όπως παρουσιάζεται στη γειτονιά της, στην Ευρώπη στον παγκόσμιο χώρο. Το ΠΕ δεν αποδέχεται στην ουσία ότι οι απαντήσεις στην κρίση, και η ευρωπαϊκή και η ελληνική, είναι αλληλένδετες. Του λείπει η κινούσα ιδέα: μιας καθαρής υποστήριξης του νέου ρόλου που καλείται να παίξει η Ευρώπη στο νέο κόσμο, η αδήριτη ανάγκη για την προώθηση της Ευρωπαϊκής ενοποίησης και η θέση της Ελλάδας εντός αυτής και δι’ αυτής η απάντηση στην παγκοσμιοποίηση.
Στο κείμενο συμβολής μας αναδεικνύεται ότι στη συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία η αντιμετώπιση των αποτελεσμάτων της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης προϋποθέτουν την οικοδόμηση πολιτικών υποκειμένων τα οποία να μπορούν να έχουν την κλίμακα και τη δραστικότητα που θα τους επιτρέπουν να αντιλαμβάνονται τα πραγματικά επίδικα αντικείμενα της παγκοσμιοποίησης, να συνειδητοποιούν τα ειδικότερα συμφέροντά τους στον κόσμο. Το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ, είναι τέτοιο σε επίπεδο κινημάτων. Η πολιτική συγκρότηση των πολιτικών δυνάμεων της αριστεράς και της οικολογίας, πέραν από τη Σοσιαλιστική Διεθνή είναι ακόμη ζητούμενη.
Για την προώθηση της πολιτική διακυβέρνησης της παγκοσμιοποίησης σε δημοκρατική κατεύθυνση, απαιτούνται περιφερειακές ολοκληρώσεις κρατών ισχυρές. Η Ε.Ε. είναι για μας μια τέτοια συσσωμάτωση σε επίπεδο κρατών.
9. Στο ΠΕ η Ε.Ε. παρουσιάζεται με τα μελανότερα των χρωμάτων. Δεν είμαστε εκεί γιατί δεν έχουμε που αλλού να πάμε. Απλά ως ένα πεδίο ταξικών αγώνων. Είναι ο χώρος επιλογής μας. Αν δεν υπήρχε σήμερα θα έπρεπε να την φτιάχναμε. Βεβαίως καλύτερη.
Προφανέστατα και δεν χρειάζονται πολλές πρωτότυπες αναλύσεις για να περιγράψουμε τις τεράστιες δυσκολίες και αδιέξοδα που αντιμετωπίζει. Όπως και τις δραματικές επιπτώσεις λόγω της κρίσης, σε εκατομμύρια πολίτες. Τις τεράστιες ευθύνες των ηγετών και πολιτικών οικογενειών τα τελευταία 50 χρόνια. Απλώς πρέπει να σημειώσουμε ότι η πλήρη ταύτιση της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας με τη δεξιά δεν βοηθάει ούτε στην ανάλυση ούτε και στις αναγκαίες συμμαχίες , έστω και για επί μέρους θέματα.
Σήμερα βεβαίως χρειάζεται αντίσταση και αγώνες ώστε το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο να διατηρηθεί.
Σήμερα, όμως, η ενοποίηση και πολιτική ολοκλήρωση της Ε.Ε. είναι περισσότερο αναγκαία από κάθε προηγούμενη περίοδο. Με Σύνταγμα συνώνυμο με τη δημοκρατία, την ελευθερία, την κοινωνική προστασία, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη της ειρήνης, που θα υιοθετηθεί δημοκρατικά. Μια Ε.Ε. πολιτικά ενοποιημένη σε ομοσπονδιακή βάση, με ισχυρό και αποφασιστικό ρόλο του Ευρωκοινοβουλίου και των άλλων δημοκρατικών θεσμών, που θα εμπεριέχει την εκχώρηση εθνικών εξουσιών αλλά και θα διαφυλάττει ταυτοχρόνως την αυτοτέλεια των εθνικών κρατών και των πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων τους. Μια Ε.Ε. με κοινή οικονομική πολιτική, ιδιαίτερα σε επίπεδο ευρωζώνης, με ενιαίους κανόνες ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων και πολιτικό έλεγχο στην ΕΚΤ. Μια Ε.Ε. που θα διαθέτει θεσμικά μια Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της Ε.Ε,
Η Ε.Ε βρίσκεται, όσο ποτέ άλλοτε, σε σταυροδρόμι. Οι πολίτες της ΕΕ πρέπει να αποφασίσουν πώς θα προχωρήσουν. Ούτε η παραίτηση, ούτε η αποχή μπορούν να δώσουν απαντήσεις.
10. Η αντιμετώπιση της επερχόμενης οικονομικής κρίσης πρέπει να αποτελέσει αναμφιβόλως το κεντρικό θέμα των παρεμβάσεων μας.
Βρισκόμαστε μπροστά σε νέα κατάσταση και σε καινούργια καθήκοντα για τις δυνάμεις της αριστεράς, Οι κυβερνήσεις και τα διεθνή κέντρα που προστάτευσαν την τεχνητή φούσκα του χρηματοπιστωτικού συστήματος σήμερα παραπαίουν, χωρίς πυξίδα.
Η κυβέρνηση Καραμανλή, κυβέρνηση λαϊκής μειοψηφίας, αναζητεί σωσίβια τελευταίας στιγμής προσπαθώντας να κρύψει την κεντρική ευθύνη της. Με προεκλογικές έκτακτες ενισχύσεις και πελατειακές πολιτικές επιχειρεί να παραπλανήσει τους πολίτες. Το ΠΑΣΟΚ, με το γνωστό κυβερνητικό παρελθόν, δεν κόβει τους δεσμούς με νεοφιλελεύθερες επιλογές.
Αν δεν ανοίξουν οι δρόμοι της αντινεοφιλελεύθερης οικονομικής και κοινωνικής προοπτικής στη χώρα, στην Ε.Ε. στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, στον πλανήτη το κοινωνικό κόστος θα είναι τεράστιο. Αυτό όλο και περισσότεροι το αντιλαμβάνονται πια. Καταλαβαίνουν πόση ζημιά προκαλεί το μοντέλο «ανάπτυξη με ανεργία», η εγκατάλειψη της παραγωγικής δραστηριότητας υπέρ της φούσκας των χρηματιστηρίων και των παραγώγων, η προδοσία των δημόσιων αγαθών υπέρ της πρόσκαιρης κερδοφορίας.
Όμως η κατάληξη της κρίσης είναι άγνωστη. Θα δυναμώσουν οι δυνάμεις της εργασίας και της παραγωγής ή θα συμπιεστούν περισσότερο για να στηθεί το σκηνικό για καινούργιες παγκόσμιες και τοπικές φούσκες, για τη αναστήλωση του νεοφιλελευθερισμού;
Τίποτα δεν έχει κριθεί. Η έκβαση εξαρτάται και από τις ενέργειες, τους αγώνες, τις πρωτοβουλίες της Αριστεράς, τους συσχετισμούς δυνάμεων. Γι΄ αυτό έχει καθοριστική σημασία ποιοι, ποιες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις θα βάλουν τη σφραγίδα τους, θα διαχειριστούν την αντιμετώπιση της κρίσης.
Πρωτίστως από αυτή τη σκοπιά μας ενδιαφέρει η λύση του κυβερνητικού προβλήματος της χώρας. Αν διαχειριστούν την πορεία οι ίδιοι, με τις γνωστές πελατειακές και ταξικές πολιτικές, να περιμένουμε τα χειρότερα.
Ο ΣΥΝ και ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ δεν πρέπει να μένουν αδιάφοροι για το περιεχόμενο της διακυβέρνησης της χώρας – ποιοι εφαρμόζουν, ποιες πολιτικές και πώς. Δεν μπορεί και δεν πρέπει η σύγχρονη Αριστερά να μη θέλει να επηρεάζει, με τις προγραμματικές της θέσεις και τις πολιτικές πρωτοβουλίες την κυβερνητική εξουσία. Κι’ αυτό δεν βρίσκεται σε αντίθεση με τη σταθερή πολιτική της επιλογή για τη συνεχή αγωνιστική παρουσία της στο δημοκρατικό κίνημα της κοινωνίας, στα πολλαπλά του επίπεδα.
Στις κρίσιμες επιλογές κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής που θα γίνουν το επόμενο διάστημα πρέπει να μπει η σφραγίδα των κινημάτων και των συμφερόντων των λαϊκών τάξεων, δηλαδή της πολιτικής των αντινεοφιλελεύθερων δυνάμεων.
Είναι η ώρα για επιθετικές, δημιουργικές, ενωτικές κοινωνικά πρωτοβουλίες, που θα ανατρέπουν τις κυρίαρχες πολιτικές διαίρεσης και κατάτμησης της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας σε συγκρουόμενες ομάδες και φοβισμένους ανθρώπους. Σε όλα τα επίπεδα και τους τομείς δράσης, κοινωνικής ζωής και τους αγώνες. Για να μην πληρώσουν πάλι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, οι πιο αδύνατοι, το κόστος της κρίσης και να ανοίξει ο δρόμος για διαφορετική πορεία.
Γι αυτό η αντιμετώπιση της κρίσης είναι και υποχρέωση και ευκαιρία.
Η εναλλακτική πρόταση εξουσίας απαιτεί και προϋποθέτει ισχυρή κι αξιόπιστη πολιτική παρουσία του ΣΥΝ και ανάπτυξη κοινωνικών και πολιτικών αγώνων, που θα στηρίζουν το αίτημα για θεσμικούς και πολιτικούς μετασχηματισμούς, για διαρθρωτικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό.
Είναι φανερό ότι η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου έχει δυσκολίες, που αναφέρονται στις προϋποθέσεις και στα στοιχεία υλοποίησης του. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται εφησυχασμό ή αναγκαστική αυτοπεριχαράκωση του κόμματος. Αντιθέτως, πρέπει να αποτελεί μια συνεχή ανοικτή πολιτική πρόσκληση-πρόκληση που θα απευθύνεται στους προοδευτικούς και αριστερούς πολίτες, που θα απευθύνεται στις υπαρκτές γειτονικές πολιτικές δυνάμεις που διακηρύσσουν την αντίθεσή τους στη Δεξιά, που θα απευθύνεται στις δυνάμεις της πολιτικής οικολογίας και θα αναζητά, χωρίς ανώφελους ανταγωνισμούς, τον κοινό πολιτικό τόπο, για κοινή πολιτική δράση, μέσα και έξω από τη Βουλή, για την απόκρουση της νεοφιλελεύθερης συντηρητικής πολιτικής.
Η «Μεγάλη Αριστερά» συγκροτημένη μόνο στο πλαίσιο της κομμουνιστικής της παράδοσης δεν διαθέτει δυναμική και προγραμματική επάρκεια. Το σημαντικότερο . Δεν έχει σχέση με τον ρεαλισμό.
Η ελληνική κοινωνία έχει ανάγκη από μια σύγχρονη, πολύμορφη, ανανεωτική και ριζοσπαστική αριστερά που θα είναι πρωταγωνίστρια στην κατεύθυνση μεγάλων προοδευτικών συσπειρώσεων για την προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου.