Μικραίνει η σελήνη...
Χριστίνα Πουλίδου, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2009-04-05
Ο Ταγίπ Ερντογάν είχε μάθει να μαγεύει την τουρκική κοινωνία - παίζοντας τον αυλό του μαγνήτιζε την κοινωνία, η οποία τον ακολουθούσε σε πείσμα των αντιπάλων του και των εμποδίων που του έθεταν. Ως την περασμένη Κυριακή - όταν, στις δημοτικές εκλογές έχασε οχτώ μονάδες και πάμπολλους δήμους, ανάμεσά τους και τον δήμο καταγωγής της Εμινέ Ερντογάν, ενώ κινδύνευσε να χάσει και τον δήμο της Κων/πολης!
Βεβαίως, το ΑΚΡ (το κόμμα της Ημισελήνου) εξακολουθεί να προηγείται κατά 15.5% του αντιπολιτευόμενου CHP και του ΜΗΡ, όμως ανέβηκε το κόμμα Ευτυχίας SP στο 5.1%, ενώ και το φιλο-κουρδικό κόμμα DTP ανέβηκε στο 5.56%. Με άλλα λόγια ο Ερντογάν έχασε αλλά ο Μπαϊκάλ δεν κέρδισε και (όπως συνέβη και στις βουλευτικές εκλογές) ο ηγέτης του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος κλείστηκε στο σπίτι του και άφησε τον υποψήφιο δήμαρχο Κων/πολης, Κ. Κιλιτσντάρογλου να χειριστεί την κατάσταση...
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός την παραμονή των εκλογών είχε βάλει τον πήχυ στο 47% - έλαβε 38.8%. Την επομένη των εκλογών δήλωσε πως "δεν είναι ικανοποιημένος" από τα αποτελέσματα - πώς ερμηνεύεται όμως αυτή η μεταστροφή του κόσμου και τι προμηνύεται; Σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές, τα αποτελέσματα επιτρέπουν μια νέα χαρτογράφηση του εκλογικού σώματος, που παρουσιάζει πλέον τα ακόλουθα γνωρίσματα: καταρχάς είναι ορατή η ανησυχία του κόσμου για τα ισλαμικά πρότυπα στον τρόπο ζωής και η απαρέσκειά του στην πόλωση, στους εριστικούς και εμπρηστικούς τόνους - χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι ήπιοι τόνοι του υποψήφιου δήμαρχου Κων/πολης Κ. Κιλιτσντάρογλου (του κόμματος Μπαϋκάλ) ήταν το μεγάλο του ατού, όπως επίσης επιβραβεύθηκε το διαλλακτικό ύφος του Ντ. Μπαχτσελί που συνέβαλε στην κεντρώα στροφή του κόμματος. Απεδείχθη ακόμη ότι οι εκβιασμοί (για την υπερψήφιση κυβερνητικών ψηφοδελτίων) και η διανομή δωρεάν ηλεκτρικών συσκευών δεν απέδωσαν. Αν εξάλλου η άνοδος του φιλοκουρδικού κόμματος DTP (από 59 δήμους που είχε, έλαβε τώρα 99) έδειξε ότι δεν μπορεί να αγνοείται η ύπαρξη μιας ισχυρής κουρδικής πραγματικότητας, ταυτόχρονα η άνοδος του ισλαμικού Κόμματος Ευτυχίας έδειξε, ότι το ΑΚΡ έχει πλέον έναν πολιτικό ανταγωνιστή. Η αποδοχή του ΑΚΡ στα μεγάλα αστικά κέντρα υποχώρησε αισθητά - στην Κων/πολη και την Άγκυρα υπήρξε μείωση των ποσοστών του ΑΚΡ, στη Σμύρνη (όπου τον δήμο κέρδισε το CHP) διευρύνθηκε η διαφορά, ενώ το ΑΚΡ έχασε και την Αττάλεια. Τέλος απεδείχθη, ότι όταν δεν παρεμβαίνει ο στρατός, η έκφραση του λαού είναι λιγότερο φορτισμένη και πιο σύνθετη.
Η "κίτρινη κάρτα" που επεδείχθη λοιπόν στον πρωθυπουργό, κατά τους αναλυτές ήταν η απάντηση του κόσμου στον αυταρχισμό που τελευταία εξέπεμπε ο Τ. Ερντογάν, στην πολεμική του προς τα ΜΜΕ, στην επιθετική του στάση προς τον επιχειρηματικό κόσμο, στην οργίλη στάση που είχε υιοθετήσει στις ομιλίες του. Ταυτόχρονα ήταν η έκφραση ανησυχίας για την οικονομική κρίση, η αμφισβήτηση της πρωθυπουργικής δήλωσης πως "η κρίση θα περάσει ξώφαλτσα απ’ την Τουρκία", η υπόδειξη πως υπάρχει "κάτι σάπιο στο βασίλειο" του πρωθυπουργικού περίγυρου, όπως έδειξε η δικαστική υπόθεση "Φάρος".
Σύμφωνα με τα σχετικά δημοσιεύματα, τα εκλογικά αποτελέσματα κλόνισαν 6 θέσεις υπουργών - καθώς η εμπλοκή τους στις δημοτικές εκλογές σημαδεύτηκε από αποτυχίες. Το κρίσιμο όμως είναι, αν το "μήνυμα" που δήλωσε ότι έλαβε από τις κάλπες ο Τ. Ερντογάν, επηρεάσει πράγματι αφενός τη δημόσια συμπεριφορά του και αφετέρου - κυρίως - την ατζέντα του. Η συνταγματική αναθεώρηση, οι ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις, τα μέτρα αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης και η τελική φάση διαπραγμάτευσης με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είναι τα θέματα που πρέπει άμεσα να προταχθούν - και όχι η ελεύθερη χρήση της μαντήλας.
Βεβαίως, το ΑΚΡ (το κόμμα της Ημισελήνου) εξακολουθεί να προηγείται κατά 15.5% του αντιπολιτευόμενου CHP και του ΜΗΡ, όμως ανέβηκε το κόμμα Ευτυχίας SP στο 5.1%, ενώ και το φιλο-κουρδικό κόμμα DTP ανέβηκε στο 5.56%. Με άλλα λόγια ο Ερντογάν έχασε αλλά ο Μπαϊκάλ δεν κέρδισε και (όπως συνέβη και στις βουλευτικές εκλογές) ο ηγέτης του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος κλείστηκε στο σπίτι του και άφησε τον υποψήφιο δήμαρχο Κων/πολης, Κ. Κιλιτσντάρογλου να χειριστεί την κατάσταση...
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός την παραμονή των εκλογών είχε βάλει τον πήχυ στο 47% - έλαβε 38.8%. Την επομένη των εκλογών δήλωσε πως "δεν είναι ικανοποιημένος" από τα αποτελέσματα - πώς ερμηνεύεται όμως αυτή η μεταστροφή του κόσμου και τι προμηνύεται; Σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές, τα αποτελέσματα επιτρέπουν μια νέα χαρτογράφηση του εκλογικού σώματος, που παρουσιάζει πλέον τα ακόλουθα γνωρίσματα: καταρχάς είναι ορατή η ανησυχία του κόσμου για τα ισλαμικά πρότυπα στον τρόπο ζωής και η απαρέσκειά του στην πόλωση, στους εριστικούς και εμπρηστικούς τόνους - χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι ήπιοι τόνοι του υποψήφιου δήμαρχου Κων/πολης Κ. Κιλιτσντάρογλου (του κόμματος Μπαϋκάλ) ήταν το μεγάλο του ατού, όπως επίσης επιβραβεύθηκε το διαλλακτικό ύφος του Ντ. Μπαχτσελί που συνέβαλε στην κεντρώα στροφή του κόμματος. Απεδείχθη ακόμη ότι οι εκβιασμοί (για την υπερψήφιση κυβερνητικών ψηφοδελτίων) και η διανομή δωρεάν ηλεκτρικών συσκευών δεν απέδωσαν. Αν εξάλλου η άνοδος του φιλοκουρδικού κόμματος DTP (από 59 δήμους που είχε, έλαβε τώρα 99) έδειξε ότι δεν μπορεί να αγνοείται η ύπαρξη μιας ισχυρής κουρδικής πραγματικότητας, ταυτόχρονα η άνοδος του ισλαμικού Κόμματος Ευτυχίας έδειξε, ότι το ΑΚΡ έχει πλέον έναν πολιτικό ανταγωνιστή. Η αποδοχή του ΑΚΡ στα μεγάλα αστικά κέντρα υποχώρησε αισθητά - στην Κων/πολη και την Άγκυρα υπήρξε μείωση των ποσοστών του ΑΚΡ, στη Σμύρνη (όπου τον δήμο κέρδισε το CHP) διευρύνθηκε η διαφορά, ενώ το ΑΚΡ έχασε και την Αττάλεια. Τέλος απεδείχθη, ότι όταν δεν παρεμβαίνει ο στρατός, η έκφραση του λαού είναι λιγότερο φορτισμένη και πιο σύνθετη.
Η "κίτρινη κάρτα" που επεδείχθη λοιπόν στον πρωθυπουργό, κατά τους αναλυτές ήταν η απάντηση του κόσμου στον αυταρχισμό που τελευταία εξέπεμπε ο Τ. Ερντογάν, στην πολεμική του προς τα ΜΜΕ, στην επιθετική του στάση προς τον επιχειρηματικό κόσμο, στην οργίλη στάση που είχε υιοθετήσει στις ομιλίες του. Ταυτόχρονα ήταν η έκφραση ανησυχίας για την οικονομική κρίση, η αμφισβήτηση της πρωθυπουργικής δήλωσης πως "η κρίση θα περάσει ξώφαλτσα απ’ την Τουρκία", η υπόδειξη πως υπάρχει "κάτι σάπιο στο βασίλειο" του πρωθυπουργικού περίγυρου, όπως έδειξε η δικαστική υπόθεση "Φάρος".
Σύμφωνα με τα σχετικά δημοσιεύματα, τα εκλογικά αποτελέσματα κλόνισαν 6 θέσεις υπουργών - καθώς η εμπλοκή τους στις δημοτικές εκλογές σημαδεύτηκε από αποτυχίες. Το κρίσιμο όμως είναι, αν το "μήνυμα" που δήλωσε ότι έλαβε από τις κάλπες ο Τ. Ερντογάν, επηρεάσει πράγματι αφενός τη δημόσια συμπεριφορά του και αφετέρου - κυρίως - την ατζέντα του. Η συνταγματική αναθεώρηση, οι ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις, τα μέτρα αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης και η τελική φάση διαπραγμάτευσης με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είναι τα θέματα που πρέπει άμεσα να προταχθούν - και όχι η ελεύθερη χρήση της μαντήλας.